Εθνικό Θεματικό Δίκτυο Π.Ε. "Λίμνες: Πηγές Έμπνευσης για Προγράμματα Π.Ε." Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς Θ. Μαρδίρης, Μ. Γρηγορίου, Α. Ατζέμη, Κ. Τζέρπος, Α. Πισιώτη, Α. Βασιλείου

Αντικείμενο του δικτύου… «Προσέγγιση των λιμναίων οικοσυστημάτων, ανίχνευση των πρακτικών διαχείρισής τους, ανάδειξη της αναγκαιότητας αξιοποίησής τους προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης.

↝ ↝ Οργάνωση & συντονισμός… Συντονιστικός φορέας: Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς Στο πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας του δικτύου είναι εφικτή και η συνεργασία των μελών του δικτύου με τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Βελβεντού - Σιάτιστας Ν. Κοζάνης, Ελασσόνας - Κισσάβου Ν. Λάρισας, Θέρμου – Μεσολογγίου Ν. Αιτωλοακαρνανίας, Καστρίου Ν. Αρκαδίας, Κέρκυρας Ν. Κέρκυρας, Κιλκίς Ν. Κιλκίς, Κλειτορίας - Ακράτας Ν. Αχαΐας, Κόνιτσας - Πραμάντων Ν. Ιωαννίνων, Κρεστένων Ν. Ηλείας, Μελίτης Ν. Φλώρινας, Μουζακίου Ν. Καρδίτσας, Παρανεστίου Ν. Δράμας, Σουφλίου Ν. Έβρου ↝

Κριτήρια θεματικής επιλογής… Υδάτινα οικοσυστήματα με ποικιλία ενδιαιτημάτων για υδρόβιους και χερσαίους οργανισμούς. Συνιστούν ένα σημαντικό οικολογικό δυναμικό για τη χώρα και τον πλανήτη.

Κριτήρια θεματικής επιλογής… Το νερό, οι ήπιες κλιματικές συνθήκες, η αφθονία τροφής προσέλκυσαν κι ανθρώπινους πληθυσμούς. Η ανθρώπινη ευρηματικότητα και το λιμναίο περιβάλλον διαμόρφωσαν διαχρονικά την πολιτισμική φυσιογνωμία τόπων.

Κριτήρια θεματικής επιλογής… αγωγός λυμάτων Ο άνθρωπος επεμβαίνει στην εξελικτική πορεία των λιμναίων οικοσυστημάτων. Η ουσιαστική γνώση των δομών και των λειτουργιών τους συνιστά προτεραιότητα κάθε απόπειρας αξιοποίησής τους.

Επιδιώξεις στην κατεύθυνση δημιουργίας αξιών…  Απόκτηση γνώσεων σχετικά με τις βασικές οικολογικές έννοιες, τα δομικά στοιχεία, τις λειτουργίες και τους μηχανισμούς εξέλιξης των λιμναίων οικοσυστημάτων.  Βιωματική προσέγγιση, παρατηρήσεις, καταγραφές, μετρήσεις, συγκρίσεις, χρήση κατάλληλων πηγών πληροφόρησης.  Κατανόηση της οικολογικής και πολιτισμικής αξίας τους.  Αξιοποίηση των παραπάνω γνώσεων και δεξιοτήτων στην κατανόηση και ανάλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.  Διατύπωση προτάσεων ατομικής και συλλογικής δράσης για την προστασία του λιμναίου περιβάλλοντος, κινητοποίηση των μαθητών.

Επιδιώξεις της οργάνωσης και λειτουργίας του δικτύου… Επικοινωνία και διασύνδεση των σχολείων της χώρας που πραγματοποιούν προγράμματα για τις λίμνες των περιοχών τους. Μεθοδολογικές προτάσεις και επιστημονική τεκμηρίωση με την παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού και την πραγματοποίηση επιμορφωτικών συναντήσεων. Ανάπτυξη συνεργασιών με τοπικούς φορείς, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώσεις πολιτών και ομάδες νέων.

Συμμετοχή στο δίκτυο… Στο δίκτυο συμμετέχουν σχολικές ομάδες Π/θμιας & Δ/θμιας Εκπ/σης που εκπονούν ή προτίθενται να εκπονήσουν προγράμματα Π.Ε., διάρκειας ενός ή δύο χρόνων. Η ένταξη των σχολείων στο δίκτυο πραγματοποιείται με αίτημά τους, μέσω των Υπευθύνων Σχολικών Δραστηριοτήτων, προς το συντονιστικό ΚΠΕ Καστοριάς.

Μεθοδολογία της εργασίας… ↪ Παρόμοιος τρόπος αντιμετώπισης των θεμάτων με βάση το προτεινόμενο πρωτόκολλο εργασίας ↪ Δραστηριότητες που αφορούν στην οικολογική, κοινωνική και πολιτισμική διάσταση του θέματος ↪ Διεπιστημονική - Βιωματική προσέγγιση Έμφαση στην ομαδική εργασία Αξιοποίηση διαφορετικών διδακτικών τεχνικών

Υποστηρικτικά μέσα… Α. Εκπαιδευτικό Υλικό του ΚΠΕ Καστοριάς

Υποστηρικτικά μέσα… Εικον/μένη ιστορία Βιβλίο για τα πουλιά της λίμνης Βιβλίο - Οδηγός δραστηριοτήτων 27 Φύλλα Εργασίας 4 Αφίσες, 8 Καρτέλες

Υποστηρικτικά μέσα… Β. Εκπαιδευτικό Υλικό συνεργαζόμενων ΚΠΕ

Υποστηρικτικά μέσα… Γ. Πληροφοριακό υλικό των σχολικών ομάδων του δικτύου Τα μέλη του δικτύου ολοκληρώνοντας το πρόγραμμά τους, αποστέλλουν, σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή, το υλικό που παρήγαγαν, και αναρτάται στην ιστοσελίδα του δικτύου...

Υποστηρικτικές δράσεις… Δ. Επιμορφωτικές συναντήσεις «Μια Εκδρομή στη Νεολιθική Εποχή. Είναι η Αειφορική Διαχείριση μια Παλιά Πρακτική;» ΚΠΕ Καστοριάς «Προστασία και Διαχείριση μιας Λιμναίας Προστατευόμενης Περιοχής» ΚΠΕ Καστοριάς «Αειφορική Διαχείριση Υγροτόπων Η Περίπτωση της Λίμνης Δοϊράνης Κιλκίς» ΚΠΕ Κιλκίς «Γνωρίζοντας το Οικοσύστημα Πρεσπών» ΚΠΕ Μελίτης «Λίμνες, Πηγή Ζωής για τον Άνθρωπο» ΚΠΕ Βελβεντού

Υποστηρικτικά μέσα… Ε. Οι διαδικτυακοί τόποι: http://kpe-kastor.kas.sch.gr/limnology/indexnew.htm http://kpe-kastor.kas.sch.gr http://www.kpe.gr …και των συνεργαζόμενων ΚΠΕ

Αριθμητικά δεδομένα…

Α΄ Φάση λειτουργίας του δικτύου… Έγκριση της λειτουργίας του δικτύου με την Γ2/5065/3-11-1999 απόφαση της Διεύθυνσης Σπουδών του ΥΠΕΠΘ με τριετή αρχική διάρκεια που παρατάθηκε μέχρι το Νοέμβριο του 2003 ΚΠΕ Καστοριάς Συμμετοχή 48 σχολείων από 13 νομούς της χώρας. Νομοί Δικτύου

Β΄ Φάση λειτουργίας του δικτύου… ΚΠΕ Καστοριάς Επανέγκριση με την Γ7/ 124301/7-11-2003 απόφαση του ΥΠΕΠΘ για τρία σχολικά έτη (2003 - 2006) Συμμετοχή 129 σχολείων από 29 νομούς της χώρας. Νομοί Δικτύου

Γ΄ Φάση λειτουργίας του δικτύου… ΚΠΕ Καστοριάς Επανέγκριση με την Γ7/ 104858/10-10-2006 απόφαση του ΥΠΕΠΘ για τρία σχολικά έτη (2006 - 2009) Συμμετοχή 47 σχολείων από 21 νομούς της χώρας. Νομοί Δικτύου

Δ΄ Φάση λειτουργίας του δικτύου… ΚΠΕ Καστοριάς Επανέγκριση με την 110510/Γ7/15-9-2009 απόφαση του ΥΠΕΠΘ για τρία σχολικά έτη (2009 - 2012) Συμμετοχή 50 σχολείων από 23 νομούς της χώρας. Νομοί Δικτύου

Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Ν. Ξάνθης Ν. Κιλκίς Συμμετοχή 274 σχολείων 9 Νηπιαγωγείων 106 Δημοτικών 81 Γυμνασίων 42 Γενικών Λυκείων 33 ΤΕΕ 2 ΣΔΕ 1 ΣΕΚ από 34 νομούς της χώρας. Ν. Πέλλας Ν. Σερρών Ν. Ροδόπης Ν. Φλώρινας Ν. Θεσ/νίκης Ν. Καβάλας Ν. Ημαθίας Ν. Καστοριάς Ν. Κοζάνης Ν. Ιωαννίνων Ν. Λάρισας Ν. Τρικάλων Ν. Κέρκυρας Ν. Λέσβου Ν. Μαγνησίας Ν. Καρδίτσας Ν. Άρτας Ν. Φθιώτιδας Ν. Αιτωλ/νίας Ν. Εύβοιας Ν. Βοιωτίας Ν. Ζακύνθου Ν. Αχαΐας Ν. Αττικής Ν. Κορίνθου Ν. Ηλείας Ν. Αρκαδίας Ν. Κυκλάδων Ν. Μεσσηνίας Ν. Λακωνίας Συνολική συμμετοχή 7280 μαθητών και 560 εκπαιδευτικών. Ν. Ηρακλείου Ν. Λασιθίου

Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Συμμετοχή 274 σχολείων Σχήμα1: Αριθμός σχολείων σε κάθε φάση λειτουργίας του δικτύου

Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Συμμετοχή 7280 μαθητών 2062 1681 1078 899 460 460 300 340 Σχήμα 2: Αριθμός μαθητών ανά βαθμίδα εκπ/σης σε κάθε φάση λειτουργίας του δικτύου

Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Απολογιστικά στοιχεία της περιόδου (1999 - 2012) Συμμετοχή 7280 μαθητών Σχήμα 3: Αριθμός μαθητών ανά βαθμίδα εκπ/σης σε όλες τις φάσεις λειτουργίας του δικτύου

Θεματικές προσεγγίσεις (1999 - 2012) Θεματικές προσεγγίσεις (1999 - 2012) 1% ευρύτερη προσέγγιση του περιβάλλοντος 21% το νερό ως φυσικός πόρος 3% παραγωγή ενέργειας 68% οικολογική προσέγγιση, προβλήματα, διαχείριση, προστασία 7% ιστορική προσέγγιση, πολιτισμός Δείγμα 208 προγραμμάτων

Μία πρόταση… «Λεκάνη απορροής λίμνης ονομάζεται η χερσαία έκταση που περιβάλλει τη λίμνη, και από την οποία συγκεντρώνεται όλη η επιφανειακή απορροή που υδροδοτεί τη λίμνη. Οριοθετείται συνήθως από την κορυφογραμμή (υδροκρίτη) της περιβάλλουσας ορεινής έκτασης, και περιέχει τα εδάφη, που η κλίση τους επιτρέπει το νερό των κατακρημνισμάτων, να διοχετεύεται στη λίμνη μέσω ποταμών, χειμάρρων ή ρεμάτων.» (Πηγή: http://kpe-kastor.kas.sch.gr/limnology/beginframes.htm)

1 2 3 6 5 4

1 2 3 6 5 4

1 3 6 4 5 2