ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΜΕΣΩ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ Γεωργία Ρουμπέα Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Καθηγήτρια Δρ Φυσικής Βαρβακείου Λυκείου

Πρόληψη μετουσιώνοντας την επιθετικότητα σε δημιουργία διαμεσολαβηση ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΡΑΣΕΙΣ ….. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ επιθετικότητα

ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΣΤΟ ΒΑΡΒΑΚΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ -ΣΤΟΧΟΙ να ευαισθητοποιηθεί η σχολική κοινότητα κατά της βίας να διαπιστωθεί η ύπαρξη, ο βαθμός, οι μορφές βίας και επιθετικότητας που εκδηλώνονται μεταξύ των μελών της κοινότητας- μαθητών και καθηγητών, να επιλεγούν, εφόσον διαπιστωθεί η ανάγκη , πρακτικές αντιμετώπισης που θεωρούνται προτιμότερες από τα μέλη του σχολείου - μαθητές, καθηγητές, να γίνει σύγκριση απόψεων και στάσεων μαθητών Γυμνασίου –Λυκείου των συστεγαζόμενων σχολείων της Βαρβακείου Σχολής καθώς και μαθητών –καθηγητών, να υλοποιηθούν οι επιλεγμένες πρακτικές, όπως η μαθητική διαμεσολάβηση, να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα προκειμένου να ανατροφοδοτηθούν και να επεκταθούν οι δράσεις.

Στοιχεία της έρευνας: Τι είδους περιστατικό ήταν: Στοιχεία της έρευνας: Τι είδους περιστατικό ήταν: Απάντησαν: Μαθητές Γυμνασίου Μαθητές Λυκείου Καθηγητές Σωματική Βία 89,1 59,9 45,2 Λεκτική Βία 72,2 38,4 54,0 Ψυχολογική Βία 31,7 18,9 40,5 Βανδαλισμοί 23,9 18,5 23,8 Σεξουαλική Παρενόχληση 6,5 7,7

Στοιχεία της έρευνας: Aίτια βίαιης συμπεριφοράς (απόψεις μαθητών) Επιβεβαίωση δύναμης 45,0% Εκδίκηση 44,0% Έλλειψη αγάπης 42,1% Δυσκολία ανεύρεσης άλλων τρόπων για την επίλυση των προβλημάτων 40% Εντυπωσιασμός συμμαθητών και φίλων 41,1%

Απέχθεια για το σχολείο 6% Στοιχεία της έρευνας: Συναισθήματα που ένιωσαν μαθητές που δέχθηκαν βία στο Σχολείο (και που μπορεί να ανακυκλώσουν την βία) Θυμό- Εκνευρισμό 35% Τάση για εκδίκηση 19% Ταπείνωση 14% Πόνο 10% Απέχθεια για το σχολείο 6%

Στοιχεία της έρευνας: Σε ικανοποιεί ο τρόπος αντιμετώπισης των περιστατικών βίας στο σχολείο σου;

Επίλυση των διαφορών δράστη – θύματος μέσω του διαλόγου 65,% Στοιχεία της έρευνας: Τι πρέπει να γίνει για να μειωθεί η βία στο σχολείο (απαντήσεις μαθητών) Επίλυση των διαφορών δράστη – θύματος μέσω του διαλόγου 65,% Δημιουργία «ομάδας φιλίας» 54,6% Εφαρμογή του θεσμού του μαθητή-διαμεσολαβητή 42,1% Ενημέρωση του υπεύθυνου για τη διαχείριση σχολικής βίας καθηγητή 39% Ενημέρωση του καθηγητή που εμπιστεύονται 37,5%

Θα τον βοηθούσα να αποκτήσει αυτοπεποίθηση Στοιχεία της έρευνας: Πως θα βοηθούσα ένα συμμαθητή μου που γίνεται συχνά θύμα Θα τον βοηθούσα να αποκτήσει αυτοπεποίθηση Θα τον βοηθούσα να αποκτήσει κοινωνικές σχέσεις με άλλους μαθητές Θα προσπαθούσα να κάνω τους δράστες να μπουν στην θέση του θύματος Θα έδειχνα στους δράστες ότι η πράξη τους με ενόχλησε Θα τον έβαζα στην παρέα μου Θα έπαιρνα το μέρος του σε μια σύγκρουση

Την Επιτήρηση και τις παραδειγματικές τιμωρίες θεωρούν ως ένα μέτρο αντιμετώπισης της σχολικής βίας : μαθητές (49,2%), καθηγητές (57%)

Παρεμβάσεις πρόληψης (προτείνονται συνολικά από μαθητές-καθηγητές) Αυτογνωσία- προσωπική ανάπτυξη καθηγητών , μαθητών , γονέων Γνώση παιδαγωγικών–διαχείριση θεμάτων ψυχολογίας εφήβων- παρεμβάσεις ειδικών Εφαρμογή των κανονισμών –κράτηση των ορίων.

Στοιχεία της έρευνας: Τα προσόντα του Μαθητή- Διαμεσολαβητή Επικοινωνιακός 75,8% Αντικειμενικός 59,1% Εχέμυθος 57,6% Αμερόληπτος 47,7% Δημοφιλής 46,2% Εκπαιδευμένος 37,1% Χαμηλών τόνων 30,3% Ευήκοος 29,5 %

Ενημέρωση καθηγητών μαθητών Πρόσκληση μαθητών για εκπαίδευση Επιλογή ΣΤΑΔΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΘΕΣΜΟΥ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ Ενημέρωση καθηγητών μαθητών Πρόσκληση μαθητών για εκπαίδευση Επιλογή Εκπαίδευση (θεωρητική- βιωματική) Πρακτική Εφαρμογή διαμεσολάβησης-Εποπτεία Αξιολόγηση προγράμματος

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ Υπαρξιστική Ψυχοδυναμική Προσωποκεντρική Στοιχεία- τεχνικές από άλλες προσεγγίσεις: Συστημική (παιχνίδι ρόλων ), Gestalt (τεχνική της άδειας καρέκλας), Συναλλακτική (ενήλικος, παιδί, γονιός), Γνωσιακή (γνωστικό επίπεδο) Συμπεριφοριστική (κανόνες, όρια, τηρούμε συμβόλαια).

ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ Θέματα Συνεδριών Συντονιστές Γνωριμία (είμαι , έχω , θέλω, προσδοκίες, συμφωνία) Γιούλα Ρουμπέα (Καθηγήτρια, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας) Ακούω- ακρόαση ενεργή Μαρία Σφέτκου (Καθηγήτρια, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Μέλος Συμβ. Στ. Νέων Ανατ. Αττικής) Παράφραση- περίληψη Νίκη Ρουμπέα (Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας) Ενσυναίσθηση- αποδοχή του εαυτού και των άλλων

Σε κατηγορώ με κατηγορείς η διεργασία μιας κατηγορίας.. Άσκηση ρόλων Γιάννης και Μαρία. Ηρια Καμπούκου (Καθηγήτρια, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, π. υπεύθυνη Συμβ. Σταθ. Νέων Β Αθήνας) Θυμός- Διαχείριση-Αναπνοές Νίκη Ρουμπέα Σύγκρουση-διαχείριση- αναστοχασμός Επίλυση σύγκρουσης- Λήψη απόφασης κατά Ήγκαν Γιούλα Ρουμπέα Ο ρόλος του Θύματος- του Θύτη- του Παρατηρητή Λεωνίδας Κωλλέτης (καθηγητής, Ψυχολόγος,υπεύθυνος Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων Β Αθήνας) Ερωτήσεις- Ερμηνείες-Συμπεράσματα Μαρία Σφέτκου Το πρωτόκολλο της διαμεσολάβησης Αγγελική Γιαννάτου (Καθηγήτρια, Υπεύθυνη προγράμματος Διαμεσολάβησης Γυμν. Ασπρόπυργου) Διαχείριση σύγκρουσης- αμοιβαία κερδισμένοι (πρακτική)

Αξιολόγηση μέσω απαντήσεων μαθητών «θα τα πάρουν οι συμμαθητές μας όσο σοβαρά το βλέπουμε εμείς;», «πώς θα βρίσκουμε αρκετό χρόνο για να κάνουμε τις διαμεσολαβήσεις, θα μας αφήνουν οι καθηγητές σε ώρα μαθήματος, θα μένουν οι συμμαθητές μας μετά το σχολείο, και μείς θα μπορούμε να δίνουμε χρόνο όποτε «άρχισα να βλέπω πράγματα που δεν έβλεπα πριν στους άλλους και στον εαυτό μου», «οι ασκήσεις με βόηθησαν στους καυγάδες με τα αδέρφια μου»

«έμαθα να υπερασπίζομαι καλύτερα τον εαυτό μου» «κατάλαβα καλύτερα τον εαυτό μου και έμαθα πως να βοηθήσω τους συμμαθητές μου» «είμαι βέβαιος πως σύντομα θα καταλάβουν όλοι οι μαθητές την αξία της διαμεσολάβησης για την ζωή τους» «έμαθα να μην χάνω εύκολα ένα φίλο και να μην κάνω εύκολα εχθρούς και αυτό θέλω να το δείξω και στους συμμαθητές μου»

ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Η ανελαστικότητα του ωρολογίου προγράμματος Ο εξετασιοκεντρικός προσανατολισμός του Λυκείου Η απόσταση των μαθητών από το σχολείο Η νοοτροπία μια ομάδας εκπαιδευτικών

Συμπεράσματα: Οι μαθητές ανταποκρίθηκαν θετικά στο πρόγραμμα εκπαίδευσης διαμεσολαβητών Κάποιοι αδύναμοι μαθητές στα μαθήματα μπορούν να αναπτύξουν εξαιρετική ικανότητα στη επικοινωνία και να εξελιχθούν θετικά μέσα από την εκπαίδευση της διαμεσολάβησης και να προσφέρουν έργο στο σχολείο Υπάρχει δυσκολία μεγάλη στο εξετασιοκεντρικό Λύκειο υπό την σημερινή του μορφή και το ανελαστικό πρόγραμμα, να αναπτυχθεί η προετοιμασία των διαμεσολαβητών Για να εφαρμοστεί η εκπαίδευση των διαμεσολαβητών χρειάζονται ειδικοί –σύμβουλοι επομένως Η έλλειψη οικονομικής υποστήριξης του θεσμού, τον αφίνει το θεσμό του διαμεσολαβητή να βασισθεί μόνο στην εθελοντική προσφορά ανθρώπων με μεράκι και ελεύθερο χρόνο.

Ευχαριστούμε τους Συναδέλφους - Συμβούλους: κ. Γιαννάτου Α. κ Ευχαριστούμε τους Συναδέλφους - Συμβούλους: κ.Γιαννάτου Α. κ.Καμπούκου Ι. κ.Κωλλέτη Λ. κ.Ρουμπέα Ν. κ.Σφέτκου Μ.

Τους μαθητές Καρτσώλη Έμμα Λαμπράκη Βασιλική Αλεξοπούλου Παρή Στέφανο Δράκο Μανίκα Γιώργο Χατζή Θένια Λιγνό Αλέξανδρο Μιχαλόπουλο Αλέξανδρο Κορώνη Θωμά

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αρχοντάκη Ζ., Φιλίππου Δ.,(2003). 205 βιωματικές ασκήσεις για την εμψύχωση ομάδων.Εκδόσεις Καστανιώτη,Αθήνα. Beattie M., (1996). Συνεξάρτηση τέλος. Εκδόσεις Λύχνος. Αθήνα. Gardner H.,( 1999).Intelligence reframed. Multiple intelligences for the 21st century, Basic Books. Goleman D., (1998). Συναισθηματική νοημοσύνη. Εκδόσεις Ελληνικά γράμματα . Αθήνα. Ζάχαρης Δ.,(2003). Επιθετικότητα και αγωγή. Εκδόσεις Γρηγόρη. Αθήνα. Κόζυβα Π., (2007). Οδηγός εφαρμογής Προγραμμάτων Υγείας –Παροχή στήριξης σε μαθητές, με δυσκολίες λειτουργικής ένταξης στην τάξη. Λάρισα. Μαλικιώση –Λοίζου Μ.,(2001).Η Συμβουλευτική Ψυχολογία στην Εκπαίδευση. Από την Θεωρία στην Πράξη.Εκδόσεις Ελληνικα Γράμματα. Αθήνα. Ματσαγγούρας Ηλίας, (2006). Η σχολική Τάξη. Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα. Μπακιρτζής Κωνσταντίνος,2007, «Βιωματική μάθηση», ανακοίνωση στο συνέδριο «Οι μικρές ομάδες στο σχολείο», Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο . Μπρούζος Α., (2004).Προσωποκεντρική Συμβουλευτική. Θεωρία έρευνα και εφαρμογές. Εκδόσεις Τυπωθήτω, Γ. Δαρδάνος. Αθήνα. Olweus D., (2009). Εκφοβισμός και βία στο σχολείο . Τι γνωρίζουμε και τι μπορούμε να κάνουμε. Έκδοση Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. Αθήνα. Yallom I., (2006). Θεωρία και πράξη της ομαδικής ψυχοθεραπείας. Εκδόσεις Άγρα. Αθήνα.