Η εξέλιξη της Πυρηνικής Φυσικής Χαμηλών Ενεργειών (<100 MeV) στον ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ Πώς έγινε το άλμα από τον αρχικό επιταχυντή van de Graaff των 0.4 M Volt στον νέο επιταχυντή Tandem van de Graaff των 5.5 M Volt 1962-1975 Bottom-up Approach

Η πορεία αυτή ξεκίνησε από τον λιλιπούτειο επιταχυντή των 0.4 Μ Volt ….. Ουσιαστικά η μηχανή αυτή ήταν μια γεννήτρια Νετρονίων.

Το εργαστήριο γύρω από τον επιταχυντή των 0 Το εργαστήριο γύρω από τον επιταχυντή των 0.4 M Volt στεγάστηκε στο κατωτέρω κτίριο

θα βρείτε μια σύντομη εξιστόρηση αυτού του οδοιπορικού. Στην ιστοσελίδα: http://www.users.otenet.gr/~famkos/ θα βρείτε μια σύντομη εξιστόρηση αυτού του οδοιπορικού. (Επιμελητής Εκδόσεως: Στ. Κοσιονίδης. Συγγραφείς μέχρι τώρα: Ν. Γάγγας, Β. Κατσέλης, Α. Ανδριτσόπουλος, Α. Κατσάνος, Γ. Βουρβόπουλος) Δηλαδή, του πώς μια μικρή ομάδα νεαρών Φυσικών και Ράδιο-ηλεκτρολόγων αποτόλμησε το 1962 να κάνει πρωτότυπη έρευνα σε Πυρηνική Φυσική με ένα από τότε ξεπερασμένο επιταχυντή που δεν είχε ούτε σύστημα ψύξεως, ούτε μαγνήτη επιλογής δέσμης κ.ά.

Σχηματική περιγραφή της αρχής λειτουργίας του επιταχυντή Σχηματική περιγραφή της αρχής λειτουργίας του επιταχυντή Van de Graaff

Αυτή η μικρή ομάδα, παρήγαγε στη δεκαετία του '60 τις πρώτες 5 πρωτότυπες Ελληνικές δημοσιεύσεις σε Πυρηνική Φυσική. Και στη συνέχεια Οι υπεύθυνοι της ομάδας εκπόνησαν και υλοποίησαν μια μελέτη σκοπιμότητος για ένα Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής Χαμηλών Ενεργειών με βάση ένα επιταχυντή Tandem van de Graaff των 5.5 Μ Volt. Το έργο αυτό ξεκίνησε το 1969 και το 1975 παραδόθηκε ένα άρτια εξοπλισμένο Εργαστήριο. Εγκαταστάθηκε το 1974 και λειτούργησε το 1975 κανονικά σε ειδικό κτίριο που σχεδιάτηκε από τον αρχιτέκτονα Αλεξ. Τομπάζη σύμφωνα με τις τεχνικές απαιτήσεις του επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ. (Bottom-up approach)

και οδήγησε σε ένα επιταχυντή Tandem van de Graaff των 5 .. και οδήγησε σε ένα επιταχυντή Tandem van de Graaff των 5.5 M Volt Σχηματική παράσταση λειτουργίας ενός παρόμοιου επιταχυντού

Από αυτό το παιχνιδάκι πήγαμε στην TANDEM …

Ο κυρίως επιταχυντής TANDEM

Ο ένας από τους δύο χώρους για την εκτέλεση πειραμάτων

Η πρώτη δημοσίευση Πυρηνικής Φυσικής PHYSICS LETTERS Volume 12, number 3 1 October 1964

Η πειραματική διάταξη και τα ηλεκτρονικά για την πρώτη δημοσίευση Πυρηνικής Φυσικής φτιάχτηκαν στο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ. Be9 (n, α) He6 Το τηλεσκόπιο dE/dx με τον αναλογικό ανιχνευτή αερίου Α+CO2 (60 Torr) μελετήθηκε και κατασκευάστηκε από τον Ν.Γ. ενώ οι ηλεκτρονικές συσκευές - εκτός του Αναλυτού Πολλών Διωρύγων – μελετήθηκαν και κατασκευάστηκαν από το Τμήμα Ηλεκτρονικών του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ,

Στη 2η δημοσίευση είχε προστεθεί ως συνεργάτης και ο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ!

Οι υπολογισμοί για τις προσομοιώσεις των φασμάτων έγιναν: Η 8η δημοσίευση βασίστηκε όχι μόνο στην πειραματική, αλλά και στην “υπολογιστική” μας αναβάθμιση . The 10Be + d → α+α+α Reaction. P.A. Assimakopoulos and N-H. Gangas. Nuclear Physics A108, 497-507 (1968).. Οι υπολογισμοί για τις προσομοιώσεις των φασμάτων έγιναν: αρχικά στον Η/Υ ΙΒΜ1620 του ΕΜΠ και αργότερα στον Η/Υ του ΑΠΘ

Οι κατά καιρούς “δράσαντες” γύρω από τη Γκόλφω ήταν: οι Φυσικοί: Μ Οι κατά καιρούς “δράσαντες” γύρω από τη Γκόλφω ήταν: οι Φυσικοί: Μ. Μελισαροπούλου, Ν.Γάγγας, Ρ. Ρηγόπουλος, Στ. Κοσιονίδης, Π. Ασημακόπουλος, Α. Αναστασιάδης, Μ. Σαρρής, Γ. Ανδριτσόπουλος οι Ραδιο-ηλεκτρολόγοι: Β. Έξαρχος, Σπ. Βαλαμόντες, Π. Νικολάου, Β. Κατσέλης Σημαντική βοήθεια στο έργο μας προσέφεραν: το Ηλεκτρονικό Τμήμα (Κ. Λάσκαρης κ.ά) και το Μηχανουργείο (Κ. Γάτσος κ.ά).

Ο επιταχυντής ΓΚΟΛΦΩ χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 1970 για 10 ερευνητικές εργασίες σε θέματα Πυρηνικής Φυσικής και εφαρμογών της καθώς και θέματα Οργανολογίας 1. Excited States of 6He. N-H. Gangas, S. Kossionides, R. Rigopoulos and M.L. Ahmad. Physics Letters 12, 233-4 (1964). 2. The first Excited State of 5He.P.A. Assimakopoulos, N-H. Gangas and S. Kossionides. Physics Letters 19, 316-8 (1965). 3. Modification of the Laben 512-Channel Analyzer for Multiparameter Experiments. N-H. Gangas, V. Katselis and S. Kossionides. Nuclear Instruments and Methods 35, 163-164 (1965). 4 An Extension of the Laben 512- ChannelAnalyzer for Use in Multiparameter Experiments. N-H. Gangas, V. Katselis, N. Kouvaras and S. Kossionides. Nuclear instruments and Methods 36, 341-2 (1965). 5. The 7Li + d → α+ α + n Reaction. P.A. Assimakopoulos, N-H. Gangas and S. Kossionides. Nuclear Physics 81, 305-21 (1965). 6. Sequential Decay in the Reaction 10B + d → α+α+α. P.A. Assimakopoulos and N-H. Gangas. Zeitschrift fόr Naturforschung 21a, 1735-6 (1966). 7. Analysis of Data from Reactions of the Form A + B → a1+ a2+ a3. P.A. Assimakopoulos and N-H. Gangas. Nuclear Instruments and Methods 47, 260-264 (1967). 8. The 10Be + d → α+α+α Reaction. P.A. Assimakopoulos and N-H. Gangas. Nuclear Physics A108, 497-507 (1968). 9. A Device Detecting Blocking Pattern in Solids. A. Anastassiades, G. Andritsopoulos, S. Filippakis and N-H. Gangas. Nuclear Instruments and Methods 67, No. 2, 240-4 (1968) 10. Energy Spectra of Blocking Patterns. A.J. Anastassiades, S.E. Philippakis, N-H. Gangas and E.T. Sarris. Nuclear Instruments and Methods 75, 48-50 (1969).

Σημαντικές φάσεις της δημιουργίας του Εργαστηρίου Tandem van de Graaff τον Μάρτιο 1970 θεμελιώθηκε κτίριο που έχει όγκο 18,000 κυβικά μ και καλωδιώσεις 30 χλμ. τον Ιανουάριο 1975 ο επιταχυντής άρχισε να λειτουργεί πλήρως σε δυναμικό 5.5 M Volt και ρεύμα πρωτονίων 100 μA περίπου. Το 1975 (πρώτο έτος λειτουργίας) η Tandem χρησιμοποιήθηκε 1668 ώρες και οδήγησε σε 8 πρωτότυπες δημοσιεύσεις Το 1976 χρησιμοποιήθηκε 2440 ώρες και οδήγησε σε 18 πρωτότυπες δημοσιεύσεις με το ίδιο προσωπικό όπως και το 1975.

Έτσι το έργο δεν έμεινε στη μακέττα μόνο!! Από το 1974 έως το 2008 δημοσιεύθηκαν ~350 εργασίες με ~1000 αναφορές!