ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΟΚΕΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΟΚΕΤΟΣ

ΕΜΒΡΥΟ Έμβρυο ονομάζεται το θηλαστικό που βρίσκεται στα πρώιμα στάδια ανάπτυξής του, από τη χρονική στιγμή που ένα γονιμοποιημένο ωάριο διαιρείται μέχρι τη γέννα. Κυρίως τα θηλαστικά κυοφορούν τους απογόνους τους, άρα η έννοια του εμβρύου τα αφορά άμεσα. Το έμβρυο κυοφορείται στα θηλυκά τα οποία έχουν ειδικό όργανο για την κύηση, τη μήτρα. Το έμβρυο προκύπτει από το ζυγωτό, μετά από τον πολλαπλασιασμό και την εξειδίκευση των διάφορων κυττάρων. Κατά τη διάρκεια της κυοφορίας το έμβρυο αναπτύσσεται, τα διάφορα κύτταρα σχηματίζουν ιστούς. Ύστερα, οι ιστοί σχηματίζουν όργανα, και τα όργανα σχηματοποιούν τα βιολογικά συστήματα. Μόλις αναπτυχθούν όλα αυτά, ο οργανισμός αρχίζει να αντιδρά, να λειτουργεί ή αλλιώς να ζει.

ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Εγκυμοσύνη: είναι η διαδικασία κατά την οποία μία γυναίκα φέρει ένα γονιμοποιημένο ωάριο, το οποίο αναπτύσσεται κι εξελίσσεται μέσα της και διαρκεί μέχρι και τη γέννηση του βρέφους. Ο ιατρικός όρος για την κυοφορούσα γυναίκα είναι "έγκυος" και για το μωρό πριν τη γέννησή του "έμβρυο". Μία φυσιολογική εγκυμοσύνη διαρκεί περίπου 40 εβδομάδες από τον τελευταίο γυναικείο κύκλο (ή 38 εβδομάδες μετά τη γονιμοποίηση του ωαρίου). Το πρώτο τρίμηνο εγκυμονεί για τη μέλλουσα μητέρα και τους μεγαλύτερους κίνδυνους για μία ενδεχόμενη αποβολή - ονομάζεται έτσι ο θάνατος από φυσιολογική αιτία ενός εμβρύου. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα υγείας του εμβρύου, της μητέρας ή σε κάποια βλάβη που προκλήθηκε μετά τη σύλληψη.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Το γονιμοποιημένο ωάριο ξεκινά ως ένα κύτταρο το οποίο γρήγορα πολλαπλασιάζεται ώστε να διαμορφωθεί το έμβρυο, ταξιδεύοντας –την ίδια ώρα- προς την μήτρα. Το έμβρυο αρχικά βρίσκεται στο εξωτερικό τμήμα της μήτρας, η οποία αρχίζει να διαστέλλεται έτσι ώστε να το στηρίξει. Το έμβρυο σε αυτή τη φάση έχει το μέγεθος ενός φασολιού ενώ η σπονδυλική του στήλη και το νευρικό του σύστημα έχουν ήδη αρχίσει να διαμορφώνονται. Έχει ήδη το δικό του κυκλοφορικό σύστημα και μπορεί να έχει διαφορετική ομάδα αίματος από τη μητέρα του. Τα αιμοφόρα αγγεία  και ο ομφάλιος λώρος αρχίζουν να σχηματίζονται.

ΤΟΚΕΤΟΣ Τοκετός είναι διαδικασία κατά την οποία το βιώσιμο έμβρυο απομακρύνεται από το σώμα της μητέρας. Αποτελεί το τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης. Ο φυσικός τοκετός ξεκινά αυθόρμητα μεταξύ της 37ης και της 42ης συμπληρωμένης εβδομάδας της κύησης. Η διάρκειά του εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, όπως το μέγεθος του εμβρύου, και είναι συνήθως ολίγων ωρών. Στον κολπικό τοκετό το παιδί γεννιέται συνήθως με κεφαλική προβολή. Υπό προϋποθέσεις, προτιμάται η χειρουργική επέμβαση της καισαρικής τομής αντί του φυσιολογικού τοκετού.

ΠΡΩΟΡΟΣ ΤΟΚΕΤΟΣ Ως πρόωρος τοκετός ορίζεται κάθε τοκετός που πραγματοποιείται πριν από την 37η εβδομάδα της κύησης. Σχετικά με το κατώτερο χρονικό όριο στο οποίο καθορίζεται ο πρόωρος τοκετός δεν υπάρχει ομοφωνία. Έτσι σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ.( Παγκόσμια Οργανισμός Υγείας) ως κατώτερο όριο θεωρείται η 23η εβδομάδα, ενώ στις ΗΠΑ το όριο αυτό είναι η 20η εβδομάδα της κύησης. Στην Ελλάδα, ως κατώτερο όριο θεωρείται η 24η εβδομάδα.Η συχνότητα του πρόωρου τοκετού ανέρχεται σε περίπου 10% των συνολικών κυήσεων, ένα ποσοστό που παραμένει αναλλοίωτο την τελευταία εικοσαετία, κυρίως λόγω της έλλειψης κατανόησης των παθοφυσιολογικών διαταραχών που τον προκαλούν.

ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΚΥΗΣΗ Στον άνθρωπο συνήθως ωριμάζει ένα ωάριο κάθε 28 ημέρες, εναλλάξ από κάθε ωοθήκη και γι’ αυτό γεννιέται ένα νεογνό σε κάθε τοκετό. Μερικές φορές, πιθανόν λόγω κληρονομικής προδιάθεσης, είναι δυνατόν να γεννηθούν δίδυμα ή ακόμα τρίδυμα και τετράδυμα. Τα διδυμα μπορει να προερχονται απο μονοζυγωματικα ή διζυγωματικα: Δίδυμο: ονομάζουμε τον καθένα απ' τους δύο απογόνους που παράγονται μετά απ' την ίδια κύηση. Τα δίδυμα μπορεί να είναι είτε μονοζυγωτικά που σημαίνει ότι αναπτύσσονται από ένα ζυγωτό που διαχωρίζεται σχηματίζοντας δύο ξεχωριστά έμβρυα, είτε διζυγωτικά δηλαδή αναπτύσσονται από δύο διαφορετικά ωάρια που έχουν γονιμοποιηθεί από δύο διαφορετικά σπερματοζωάρια.

ΖΥΓΩΤΑ Συχνά είναι γνωστά κι ως διαφορετικά δίδυμα, ή ανόμοια δίδυμα προκύπτουν όταν δύο γονιμοποιημένα ωάρια προσκολλούνται στα τοιχώματα της μήτρας την ίδια περίπου χρονική στιγμή. Όταν δύο ανεξάρτητα μεταξύ τους ωάρια γονιμοποιούνται από δύο διαφορετικά σπερματοζωάρια, προκύπτουν διζυγωτικά δίδυμα. Τα δύο γονιμοποιημένα ωάρια μετατρέπονται σε δύο ζυγωτά, εξού κι ο όρος "διζυγωτικά δίδυμα". Τα διζυγωτικά δίδυμα, όπως ακριβώς κι οποιαδήποτε αδέλφια, έχουν μία εξαιρετικά μικρή πιθανότητα να έχουν την ίδια εμφάνιση χρωμοσωμάτων.

ΔΙΖΥΓΩΤΙΚΑ ΔΙΔΥΜΑ Συχνά είναι γνωστά κι ως διαφορετικά δίδυμα, ή ανόμοια δίδυμα προκύπτουν όταν δύο γονιμοποιημένα ωάρια προσκολλούνται στα τοιχώματα της μήτρας την ίδια περίπου χρονική στιγμή. Όταν δύο ανεξάρτητα μεταξύ τους ωάρια γονιμοποιούνται από δύο διαφορετικά σπερματοζωάρια, προκύπτουν διζυγωτικά δίδυμα. Τα δύο γονιμοποιημένα ωάρια μετατρέπονται σε δύο ζυγωτά, εξού κι ο όρος "διζυγωτικά δίδυμα". Τα διζυγωτικά δίδυμα, όπως ακριβώς κι οποιαδήποτε αδέλφια, έχουν μία εξαιρετικά μικρή πιθανότητα να έχουν την ίδια εμφάνιση χρωμοσωμάτων.

ΜΟΝΟΖΥΓΩΤΙΚΑ ΔΙΔΥΜΑ Συνηθέστερα όμοια δίδυμα ή πανομοιότυπα δίδυμα, προκύπτουν όταν ένα ωάριο γονιμοποιείται σχηματίζοντας ένα ζυγωτό το οποίο στη συνέχεια διαιρείται σε δύο ξεχωριστά έμβρυα. Εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 10 εκατομμύρια όμοια δίδυμα και τρίδυμα σήμερα σ' όλο τον κόσμο.

ΕΝΩΜΕΝΑ-ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΑ ΔΙΔΥΜΑ Ενωμένα δίδυμα Τα ενωμένα δίδυμα (ή "Σιαμαία δίδυμα" όπως έχει επικρατήσει ν' αποκαλούνται) είναι μονοζυγωτικά δίδυμα των οποίων τα σώματα έχουν ενωθεί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η ένωση αυτή πραγματοποιείται όταν το κοινό ζυγωτό των μονοζυγωτικών διδύμων δε διαχωρίζεται εντελώς, και το ζυγωτό αρχίζει τη διάσπαση μετά τη 12η ημέρα από τη γονιμοποίηση. Παρασιτικά δίδυμα Μερικές φορές συμβαίνει το ένα δίδυμο να μην αναπτύσσεται πλήρως και να προκαλεί συνεχόμενα προβλήματα στο επιζών δίδυμο.