ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ & ΣΤΑΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 07 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣΤΑΝΟΣ ΚΑΘ.ΦΥΣ.ΑΓΩΓΗΣ (ΠΕ11) ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ – ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ - ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ – ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ - ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Σύμφωνα με την Σύμβαση για την Βιολογική Ποικιλότητα, ως βιοτεχνολογία ορίζεται, «οποιαδήποτε τεχνολογική εφαρμογή χρησιμοποιεί βιολογικά συστήματα, ζωντανούς οργανισμούς ή παράγωγά τους για την δημιουργία ή τροποποίηση προϊόντων για συγκεκριμένη χρήση» (Convention on Biological Diversity, 1992) Γενετική μηχανική είναι η ιδιότητα αλλαγής της υπάρχουσας μορφής ζωής χρησιμοποιώντας ζωντανούς οργανισμούς ως βασικά δομικά υλικά ώστε να κατασκευαστούν νέες μορφές ζωής. Γενετική τροποποίηση (ΓΤ) των οργανισμών είναι η απομόνωση επιλεγμένων γονιδίων από έναν οργανισμό (ζωικό, φυτικό, έντομο ή μικρόβιο) ή από έναν ιό και η με τεχνικό τρόπο εισαγωγή αυτών των γονιδίων σε ίδιο ή εντελώς διαφορετικό οργανισμό, με σκοπό να δημιουργηθούν είδη με νέες ιδιότητες.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΩΝ - 2005

Προϊόντα ζωικής προέλευσης Οφέλη για τη κοινωνία ΤΑ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Προϊόντα φυτικής προέλευσης Καλύτερη γεύση και ποιότητα Μείωση χρόνου ωρίμανσης των φυτών ή δέντρων που τα παράγουν Τα τροποποιημένα φυτά προσφέρουν μεγαλύτερες και καλύτερες σοδειές Αυξημένη αντίσταση εναντίον βλαβερών οργανισμών και ασθενειών Χρειάζονται λιγότερα εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα Αυξημένη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά Προϊόντα ζωικής προέλευσης Περισσότερες θρεπτικές ιδιότητες Αυξημένη αντίσταση των ζώων σε ασθένειες Καλύτερη και περισσότερη παραγωγή κρέατος, αυγών και γάλακτος Οφέλη για τη κοινωνία Αυξημένη παραγωγή τροφίμων Αντιμετώπιση του προβλήματος της πείνας και του υποσιτισμού Οφέλη για το περιβάλλον Λιγότερη χρήση εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων Καλύτερη διατήρηση του εδάφους και των υδάτων όπως επίσης και εξοικονόμηση ενέργειας

Ηθικά προβλήματα ΤΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Κίνδυνοι για το περιβάλλον Ανεπιθύμητη μεταφορά γενετικά τροποποιημένων χαρακτηριστικών σε πολλούς οργανισμούς με φυσικούς τρόπους Απώλεια του πλούτου της βιολογικής διαφοροποίησης στο φυτικό και ζωικό βασίλειο Άγνωστες επιδράσεις σε μικρόβια ή σε άλλους μικροοργανισμούς του εδάφους Προβλήματα πνευματικών δικαιωμάτων Υπάρχει ο κίνδυνος μερικές πολυεθνικές εταιρίες να μπορούν να ελέγχουν την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων λόγω πνευματικών δικαιωμάτων Αύξηση της εξάρτησης των φτωχότερων και λιγότερο αναπτυγμένων χωρών Εκμετάλλευση από τις πιο αναπτυγμένες χώρες των φυσικών πόρων άλλων πιο αδύνατων χωρών Ηθικά προβλήματα Επέμβαση στους γενετικούς μηχανισμούς της φύσης Αντίθεση για την κατανάλωση προϊόντων φυτικής προέλευσης που περιέχουν ζωικά γονίδια και αντίθετα Ανάμιξη γονιδίων από βιολογικά διαφορετικούς οργανισμούς Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία Μεταφορά αλλεργιών Δημιουργία ανθεκτικών μικροοργανισμών στα αντιβιοτικά

ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ & ΣΤΑΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Πανεπιστήμιο Άγκυρας (2009) Οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν σε αυτή την έρευνα στην πλειονότητα τους δήλωσαν ότι δεν θα ήθελαν προϊόντα γενετικά τροποποιημένα, ενώ οι βοηθοί των εκπαιδευτικών και το προσωπικό της κουζίνας δήλωσαν σε μεγάλο ποσοστό ότι δεν θα ήταν αρνητικοί στην κατανάλωση τους Το μη Εκπαιδευτικό προσωπικό των Νηπιαγωγείων δήλωσε ότι αγόρασε Γ.Τ προϊόντα. Αυτό συμβαίνει διότι οι συγκεκριμένοι ερωτηθέντες δεν είχαν την απαραίτητη ενημέρωση έτσι ώστε να τα αναγνωρίζουν, δεν διάβαζαν τις ετικέτες και γενικά δυσκολεύονταν Οι διαφορές στις αντιλήψεις μεταξύ του Εκπαιδευτικού και του άλλου βοηθητικού προσωπικού που απαρτίζει τα Νηπιαγωγεία συμβαίνει διότι το Εκπαιδευτικό προσωπικό είναι πιο ενεργά εμπλεκόμενο και πιο ευαίσθητο απέναντι στα παιδιά.  

Σλοβενία (2008) - Πανεπιστήμιο του Μάριμπορ Οι περισσότεροι ανεξαρτήτου βαθμίδας εκπαίδευσης συμφώνησαν ότι η διδασκαλία για τη διατροφή και την τροποποίηση τροφών θα πρέπει να εισαγάγει τις αξίες και τα ήθη στους μαθητές Ακόμη και εκείνοι που στην έρευνα απάντησαν θετικά για την χρησιμότητα των Γ.Τ.Τ δεν πιστεύουν ότι είναι και ασφαλή για την υγεία. Από την έρευνα φάνηκε ότι υποστηρικτές και αντίπαλοι έχουν τις περισσότερες φορές καλύτερη γνώση από εκείνους που παραμένουν αδιάφοροι. Οι εκπαιδευτικοί αναγνώρισαν ότι οι Γ.Τ.Ο και τα φυτά είναι γενικά πιο αποδεκτά από τα γενετικώς τροποποιημένα ζώα. Οι ΓΤΟ που δεν χρησιμοποιούνται για κατανάλωση τροφίμων αλλά στην ιατρική και την παραγωγή βιοκαυσίμων είναι γενικά πιο αποδεκτή από το σύνολο των ερωτηθέντων εκπαιδευτικών. Έκπληξη ήταν το γεγονός ότι, οι εκπαιδευτικοί αποδέχονται τη Γ.Τ. σε καλλωπιστικά φυτά. Αυτό σημαίνει ότι η αποδοχή ενός Τ.Ο βρίσκεται σε αντιστοιχία με την χρησιμότητα και τα οφέλη του.  

Κωνσταντινούπολη 2008 Πανεπιστήμιο Fatih 72% δεν είχαν αρκετές πληροφορίες σχετικά με τα Γ.Τ.Τ αν και το 97% από αυτούς δήλωσαν ότι είχαν ακούσει τον όρο Oι μισοί από τους εκπαιδευτικούς δήλωσαν ότι γνώριζαν ότι Γ.Τ.Τ πωλούνται στα σούπερ μάρκετ. Ωστόσο, το 39% εξ αυτών δήλωσαν ότι δεν είχαν καμία ιδέα εάν τα ψώνιζαν για χρήση Δεν πιστεύουν ότι θα είναι μια λύση για πιθανές παγκόσμιες ελλείψεις τροφίμων που μπορεί να υπάρξουν στο μέλλον οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι η βιολογική γεωργία θα πρέπει να υποστηριχθεί λόγω του γεγονότος ότι τα Γ.Τ.Τ δεν είναι τόσο υγιεινά και νόστιμα, αν και είναι καλύτερα σε εμφάνιση Η συνολική έρευνα αποκαλύπτει ότι οι αντιλήψεις και οι στάσεις των Εκπαιδευτικών προς τα Γ.Τ.Τ είναι γενικά αρνητική H αντίληψη για τα Γ.Τ.Τ μπορεί να αλλάξει θετικά εάν αποδειχθεί ότι η κατανάλωση τους δεν συνεπάγεται κανένα κίνδυνο για την υγεία

Συμπεράσματα από έρευνες στην Ε.Ε Οι εκπαιδευτικοί υποστηρίζουν την έρευνα που είναι διαφανής και εμπιστεύονται τους ερευνητές Η σχολική γνώση προέρχεται κυρίως από έγκυρες πηγές, κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί για τις γνώσεις που θα αποκτηθούν στη μετέπειτα ζωή των μαθητών Ζητήματα Γ.Τ. θα πρέπει να διδάσκονται με ένα διεπιστημονικό τρόπο και να μην περιορίζονται στις καθαρά επιστημονικές πτυχές Οι εκπαιδευτικοί, είναι ο κύριος σύνδεσμος μεταξύ της επιστήμης και της κοινωνίας, δεδομένου ότι δεν μεταφέρουν μόνο γνώσεις, αλλά προσωπικές απόψεις και γνώμες Ο εκπαιδευτικός συχνά δεν έχει την κατάλληλη γνώση και εκπαίδευση για να αντιμετωπίσει την κοινωνική, και ηθική διάσταση τέτοιων ζητημάτων

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Μέθοδος project (Μέθοδος Ενεργητικής συμμετοχής) Επιλογή θέματος ευαισθητοποίηση μαθητών —τριών Συγκρότηση ομάδας Καθορισμός σκοπού και στόχων Εντοπισμός ενοτήτων Προγραμματισμός δραστηριοτήτων Αξιολόγηση

Δομημένη Συζήτηση Debate Παρουσίαση του θέματος από τον εκπαιδευτικό Ορισμός τριμελούς επιτροπής των μαθητών για τη διαχείριση της συζήτησης Δημιουργία δύο ομάδων μαθητών με αντίθετες απόψεις και των υπολοίπων να έχουν το ρόλο του κοινού Ορισμός γραμματέα και συντονιστή για κάθε ομάδα Διεξαγωγή της συζήτησης Σύνοψη Αξιολόγηση της εργασίας από την τριμελή επιτροπή

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού Στόχοι του προγράμματος Πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση, να είναι αρωγός των μαθητών, τόσο στην οργάνωση όσο και κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας Να παροτρύνει την αυθόρμητη και αβίαστη συμμετοχή των μαθητών σε όλα τα στάδια Πρέπει να είναι πολύ καλά και σφαιρικά ενημερωμένους για το υπό διαπραγμάτευση θέμα Ο βαθμός παρέμβασης του, σταδιακά να περιορίζεται και να προωθεί την ενεργό συμμετοχή των μαθητών σε όλα τα στάδια εφαρμογής του προγράμματος Στόχοι του προγράμματος Αρχική γνώση – Προσέγγιση της Βιοτεχνολογίας και της γενετικής τροποποίησης Κατανόηση του τρόπου και των συνεπειών από τη διαδικασία παραγωγής γενετικά τροποποιημένων τροφίμων Κατανόηση ενός μελλοντικού Παγκόσμιου διατροφικού προβλήματος Κατανόηση της αλληλεξάρτησης του φυσικού περιβάλλοντος και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων Ευαισθητοποίηση σε διατροφικά ζητήματα και καλλιέργεια θετικών αξιών και στάσεων

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ