ΦΡΟΥΤΟΠΟΙ-ΙΑ Εισηγήτρια Δήμητρα Μητρέντση – Μουσικοπαιδαγωγός ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Εισηγήτρια Δήμητρα Μητρέντση – Μουσικοπαιδαγωγός mitdimitra@hotmail.com https://www.facebook.com/dimitra.mitrentsi

Πρόγραμμα Σεμιναρίου Παρουσίαση - Βιογραφία συγγραφέα - Ιστορική αναδρομή έργου - Εκπαιδ. Πλάνο -Δραστηριότητες Παράσταση – Μουσική Αφήγηση Μεταμφιέσεων Συμμετοχή των εκπαιδευτικών στην υλοποίηση σχετικού προγράμματος, όπως και παράστασης στην ίδια θεματική - συμβουλές - κατευθύνσεις Εργαστήρι κατασκευής μουσικών οργάνων από ανακυκλώσιμα υλικά - χρήση των κατασκευών και των εκπαιδευτικών τεχνικών για την παρουσίαση μουσικών τμημάτων της παράστασης Ερωτήσεις- Θέματα προς συζήτηση

Συγγραφέας: Ευγένιος Τριβιζάς Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Σπούδασε νομικά και οικονομικά και είναι καθηγητής εγκληματολογίας στην Αγγλία. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Reading, όπου διατελεί Ομότιμος Καθηγητής, και σε άλλα πανεπιστήμια. Είναι γνωστός ως συγγραφέας βιβλίων για παιδιά από τεσσάρων χρονών και πάνω. Όλα του τα έργα τα χαρακτηρίζει πρωτοτυπία και μεγάλη φαντασία. Έχει γράψει περίπου 150 βιβλία μεταξύ των οποίων μυθιστορήματα, παραμύθια, θεατρικά έργα, αλφαβητάρια, διηγήματα, κόμικς, εκπαιδευτικά βιβλία, ενώ έχει συνεργαστεί και με παιδικά περιοδικά. Από τα πιο γνωστά του έργα είναι η Φρουτοπία και το Νησί των πυροτεχνημάτων.

Λίγα λόγια για το έργο… Η Φρουτοπία είναι κόμικ που δημιούργησαν το 1983 ο συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας Ευγένιος Τριβιζάς και ο σκιτσογράφος Νίκος Μαρουλάκης. Ολοκληρώθηκε σε τρεις κύκλους, με 50 τεύχη. Tο 1985 το κόμικ μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση με 47-50 επεισόδια σε 4 κύκλους από την οικογένεια Σοφιανού με τη μορφή οπτικοποιημένης ιστορίας με μαριονέτες και σημειώσε μεγάλη επιτυχία. Το κόμικ της Φρουτοπίας εκδόθηκε από τις εκδόσεις Πατάκη και αργότερα η εβδομαδιαία εφημερίδα Ο Κόσμος του Επενδυτή το είχε συμπεριλάβει ως συνοδευτικό της εφημερίδας.

Ηθοποιοί που πήραν μέρος στην παραγωγή Κώστας Σκώκος (αφηγητής) Δημήτρης Πιατάς (Πίκος Απίκος) Μιχάλης Μητρούσης (Αρχέλαος, λαχανιασμένο λάχανο/Βλάσης, βλήτο/Βρασίδας, κρεμμύδι) Φαίδων Σοφιανός (Θάνος, το κολοκυθάκι) Δάνης Κατρανίδης (Αιμίλιος το μήλο, δήμαρχος) Παύλος Χαϊκάλης (Σωτήρης το καρπούζι/Φώντας, το σκληρό καρύδι/Ζουπηχτός) Τάσος Κωστής (αστυνόμος Κρυψίβουλος/Όσκαρ) Άννα Παναγιωτοπούλου (Μάτα, η ντομάτα) Παύλος Κοντογιαννίδης (Μανώλης, ο μανάβης) Τάσος Περζικιανίδης (Λάκης, ο λωτός) Βάσια Τριφύλλη (Βεατρίκη, το σπαράγγι/Ντεσιμπέλ) Ντίνα Κώνστα (Πιπεριά, η φαρμακόγλωσσα) Ήβη Σοφιανού (Φρουφρού, η φράουλα) Τζόυς Ευείδη (παρουσιάστρια) Μανώλης Μαυρομάτης (σπορτκάστερ) Φαίδων Σοφιανός (Θάνος, το κολοκύθι/Πάτροκλος, το πορτοκάλι)

Θεατρική Απόδοση Σχετικά με το κείμενο που κυκλοφορεί Πώς αξιοποιήθηκε από εμάς ( διασκευή-μουσική-σκηνική προσέγγιση-απόδοση ρόλων κλπ)

Παρουσίαση Παράστασης Δήμητρα Μητρέντση (Μουσικοπαιδαγωγός) Γιάννης Μαρμαράς(Εκπαιδευτικός)

Οργάνωση & προγραμματισμός διδασκαλίας Μέθοδος Project (σχέδια εργασίας) Διαδικασία παράλληλη με τη σχολική δράση – Ευέλικτη ζώνη Αμφίδρομη σχέση με τα άλλα μαθήματα Διαθεματικότητα Περάτωση σε 1-2 μήνες ανάλογα με τον διαθέσιμο χρόνο (2-3 σχολικές ώρες την εβδομάδα) Θεωρούνται εναλλακτικές μορφές διδασκαλίας, γιατί θεωρούν σημαντικό για την πορεία της μάθησης και ανάπτυξης των μαθητών να αποκτήσουν όλες τις κοινωνικό-γνωστικές δεξιότητες και στάσεις, που συνεπάγονται ο συλλογικός προγραμματισμός, η διεξαγωγή, η αξιολόγηση και η κοινοποίηση των προϊόντων των σχεδίων εργασίας.

Προτεινόμενο Μοντέλο Διδασκαλίας «Συνεργατική καθοδηγούμενη ανακάλυψη» (Discovery Learning, Jerome Bruner) Μέσω της μάθησης με ανακάλυψη το παιδί αποκτά γνώσεις με δική του πρωτοβουλία και δικές του ενέργειες. Αυτό σημαίνει ότι διατυπώνει υποθέσεις, τις ελέγχει ή τις διαψεύδει, αντί να διαβάζει απλώς περιγραφές. Έτσι η ανακάλυψη λειτουργεί ως μια μορφή επαγωγικής μεθόδου αναζήτησης της γνώσης. Δημιουργία ομάδων. Ανομοιογενή χαρακτηριστικά μεταξύ των μελών (επίδοση, φύλο, κίνητρα). Οι μαθητές μέσα από φύλλα εργασίας διερευνούν το διδακτικό υλικό και οικοδομούν συνεργατικά τη νέα γνώση.

Στάδια του σχεδίου εργασίας Δραστηριότητες πριν την ανάγνωση (Αφόρμηση, συζήτηση, προβολή εικόνων, υποθέσεις) Παρουσίαση του νέου (εισαγωγικά στοιχεία, ιστορική αναδρομή, ανάγνωση Α΄ μέρους) Δραστηριότητες (Κατανόησης, σκιαγράφησης των ρόλων) Ανάγνωση Β΄ μέρους Τελικές δραστηριότητες (Σύνθεσης πλοκής, κρίσεως, Διαθεματικές – Σύνδεση με άλλα μαθήματα ) Ανακεφαλαίωση

Εκπαιδευτικοί Στόχοι. Οι μαθητές-τριες: Εκπαιδευτικοί Στόχοι. Οι μαθητές-τριες: Να μάθουν να σκέφτονται περιβαλλοντολογικά, μέσα από διαθεματικές δραστηριότητες που συνδέονται με τα φρούτα της ιστορίας. Να κοινωνικοποιηθούν μέσα από την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας. Να μπορούν διαβάζοντας ένα κείμενο, ένα μυθιστόρημα κλπ, να ψυχογραφούν τους χαρακτήρες των ηρώων. Να αναπτύξουν την κριτική σκέψη τους (πχ. αναλύοντας τις συμπεριφορές των φρούτων στο έργο μας) Να αναπτύξουν την δημιουργικότητά τους (διαφορετικό τέλος ιστορίας). Να βελτιώσουν τον γραπτό, αλλά και προφορικό τους λόγο. Να μπορούν να μετασχηματίσουν τον αφηγηματικό λόγο σε κόμικ. Να αναγνωρίζουν τα επιφωνήματα, καθώς και να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα που αυτά εκφράζουν. →

Να αναπτύξουν τη δυνατότητα της πολλαπλής οπτικής θεώρησης στα γεγονότα (πχ φτιάχνοντας ένα φανταστικό δικαστήριο που θα δικάζει τα φρούτα που δε φέρθηκαν δίκαια). Να εργαστούν πάνω σε ένα θέμα ομαδικής προσπάθειας όπως είναι η δημιουργία μιας εφημερίδας με έναυσμα την ιστορία(πχ. συνθέτοντας ένα άρθρο στην τοπική εφημερίδα της Φρουτοπίας, στέλνοντας το δικό τους μήνυμα στα φρούτα). Να μάθουν να στοιχειοθετούν μια συνέντευξη (πχ σε έναν θεατρολόγο που θα τους επισκεφτεί, προκειμένου να τους παρέχει συμβουλές για το ανέβασμα της παράστασης). Να υποδύονται ρόλους με σκοπό την παραγωγή προφορικού λόγου εντός επικοινωνιακού πλαισίου Να ανεβάσουν υπό την καθοδήγηση του δασκάλου τους μια θεατρική παράσταση (για την οποία έχουν οι ίδιοι οργανώσει όλη την παραγωγή) Να αναπτύξουν διαθεματικές δραστηριότητες με στόχο να συνδέσουν άλλες εκπαιδευτικές κατευθύνσεις με τη Φρουτοπία

Δραστηριότητες πριν την ανάγνωση ΑΦΟΡΜΗΣΗ Στη φάση αυτή, εισάγουμε τους μαθητές στο θέμα μας. Είναι φάση ανακάλυψης για αυτό οι ερωτήσεις που ακολουθούν δεν έχουν τόσο θέση αξιολόγησης παρά ελεύθερης έκφρασης. Εικόνες φρούτων-ανθρώπων, εικόνες με πολιτείες που μοιάζουν μακρινές σύμφωνα με όσα έχουν συνηθίσει. Ενδεικτικά ερωτήματα:

Τίτλος: ΦΡΟΥΤΟΠΙΑ Τι φαντάζεστε ότι είναι η Φρουτοπία; Σε αυτή τη φάση ανακοινώνουμε τον τίτλο στους μαθητές. Τι φαντάζεστε ότι είναι η Φρουτοπία; Που κοντά λέτε να βρίσκεται;

Ανάγνωση κειμένου (Ά μέρος) Σε αυτό το σημείο παρουσιάζουμε στους μαθητές το έργο. Η ανάγνωση του Ά μέρους μπορεί να γίνει την πρώτη φορά από τον δάσκαλο, και τις επόμενες φορές από τους μαθητές οι οποίοι ασκούν έτσι και την αναγνωστική τους ικανότητα. Προτείνουμε να μην “χρωματίζουν” τις φωνές ανάλογα με το ρόλο, προκειμένου πρώτα να “γνωριστούν” καλύτερα με τους ήρωες του έργου. Αποσαφήνιση άγνωστων λέξεων. Σημ. Ενδεχομένως η ανάγνωση του Α’ μέρους να μην γίνει σε μια διδακτική ώρα. Αν κριθεί απαραίτητο μπορεί να μοιραστεί.

Ανάγνωση κειμένου (΄Β μέρος) Στο δεύτερο μέρος εμφανίζονται νέοι ρόλοι στην ιστορία: Φώντας το καρύδι Αρχιμανάβης Μανάβης Β’ Άγγελος το αγγούρι Φρούτα Για αυτό το λόγο προτείνουμε να διαβαστεί με την ίδιο μέθοδο με πριν. (Ανάγνωση πρώτα από το δάσκαλο, αποσαφήνιση άγνωστων λέξεων, ανάγνωση από τους μαθητές για εμπέδωση.)

Τελικές δραστηριότητες Μετά το τέλος του κειμένου και αφού οι μαθητές- τριες γνωριστούν καλά με αυτό ξεκινά μια σειρά από δραστηριότητες-δράσεις. Χρονικός προγραμματισμός ανάλογα με τις διαθέσιμες σχολικές ώρες. Όλη αυτή η διαδικασία μας οδηγεί βήμα-βήμα στο βασικό στόχο του Project μας που είναι να ανεβάσουμε την παράσταση με πρωταγωνιστές τους μαθητές μας.

Παιδο…..τοπία Σκέψου μια πολιτεία σαν και αυτή της ιστορίας μας, μόνο που αντί για φρούτα και λαχανικά οι κάτοικοι της είναι μόνο παιδιά. - Πως την φαντάζεσαι; ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… - Ποιος θα βάζει τους κανόνες; - Με τι φαντάζεσαι να ασχολούνται όλη μέρα εκεί;

Παραμυθο…σαλάτα Ο Αστυνόμος Σαΐνης τυχαία βρέθηκε στη Φρουτοπία. Συνάντησε τον τοπικό Αστυνόμο και από… συναδελφική αλληλεγγύη αποφάσισε να τον βοηθήσει. Με ποιο τρόπο λες να τον βοήθησε; ……………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Φτιάξε και τη δικιά σου παραμυθοσαλάτα!!!

Άρθρο για τη «ΛΑΧΑΝΟΤΥΠΙΑ» Η εφημερίδα «Λαχανοτυπία» έγραψε ένα άρθρο ένα μήνα μετά τα σημαντικά συμβάντα της Φρουτοπίας. Το άρθρο δυστυχώς χάθηκε, αφού το πήρε ο… άνεμος. Μπορείς να γράψεις ένα άρθρο για την εφημερίδα; Θυμήσου να βάλεις τίτλο, αλλά και υπογραφή αρθρογράφου στο τέλος. Στο άρθρο να περιγράψεις μια καθημερινή μέρα στην Φρουτοπία. Πχ η επόμενη μέρα της Φρουτοπίας

Μουσική Αγωγή Σε συνεργασία με τον/την μουσικό του σχολείου καθόλη τη διάρκεια του προγράμματος τα παιδιά μπορούν να διδαχτούν να τραγουδούν και να παίζουν τα τραγούδια του έργου. Σε ένα εργαστήρι κατασκευής μουσικών οργάνων να φτιάξουν δικά τους όργανα και να παίξουν μέρη της μουσικής επένδυσης του έργου, όπως θα κάνουμε στο 3ο μέρος του σεμιναρίου Να ολοκληρώσουν τη μουσική προσέγγιση με τις μουσικές δραστηριότητες που θα κάνουμε στο τέλος του εργαστηρίου

Γνωριμία με τα τραγούδια Είναι μια πολιτεία μακρινή Άσος των μεταμφιέσεων Πεπόνι πονεμένο Μαρουλίτα αγαπημένη Όλα τα φρούτα έρχονται σε μένα Είμαι βλήτο Μίλα μου για μήλα Σωτήρης αρχηγός Εμβατήριο Στου μανάβη την αυλή Λάχανα και χάχανα Όταν δυό λαχανικά Είναι μια, μόνο μια CD Μίλα μου για μήλα, Σπύρος Παπασταύρου τραγούδι της παραγωγής Σοφιανού στίχοι κείμενο/μουσική Δ. Μητρέντση παραδοσιακό παιχνιδοτράγουδο CD Λάχανα και χάχανα, Τάσος Ιωαννίδης

Εικαστικά - Ζωγραφική Καθένας μαθητής ζωγραφίζει ένα θέμα που έχει σχέση με το έργο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να τιτλοφορήσει το έργο του και να υπογράψει σαν δημιουργός! Όταν συγκεντρωθούν οι ζωγραφιές μπορεί να στηθεί Έκθεση των έργων των μαθητών. Εργασία : ομαδική ζωγραφική

Άλλες Εικαστικές Προσεγγίσεις Κατασκευή κούκλας Κατασκευή κουκλοθεάτρου Κατασκευή Φρουτοπολιτείας από ανακυκλώσιμα υλικά Κατασκευή μάσκας Φρούτα από πηλό/πλαστελίνη Ζωγραφική σε μπλούζες κα

Θεατρική Αγωγή Εκπαιδευτικό Δράμα Μια δομημένη παιδαγωγική διαδικασία που υιοθετεί στοιχεία από το θέατρο -δηλαδή τεχνικές και εργαλεία της δραματικής τέχνης- με σκοπό την προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των συμμετεχόντων, καθώς και την αποτελεσματικότερη αφομοίωση της γνώσης μέσα στο κοινωνικό της πλαίσιο. Στο επίκεντρο αυτής της διαδικασίας βρίσκεται η αναζήτηση και η εκτίμηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, η κατανόηση του εαυτού και της σχέσης του με τον κόσμο.

Από το Κείμενο στην Παράσταση Σ΄ αυτήν την ενότητα θα επικεντρωθούμε σε μουσικο- θεατρικές συμβουλές για το ανέβασμα της Φρουτοπίας. - Περίληψη - Οι σκηνές - Οι χαρακτήρες - Τομείς παραγωγής - Διανομή αρμοδιοτήτων - Ανέβασμα παράστασης

Ρόλοι (με σειρά εμφάνισης) Παρουσιαστής Πίκος Απίκος Μένιος Σφιχτοχέρης-Δ/ντής Εφημερίδας Αστυνόμος Ανανίας το πεπόνι Θάνος το κολοκυθάκι Μαρουλίτα το μαρούλι Βρασίδας το κρεμμύδι Μάτα η ντομάτα Φραγκίσκος το φραγκόσυκο Βλάσης το βλήτο Λάκης ο λωτός Βεατρίκη το σπαράγγι Αιμίλιος το μήλο Σωτήρης το καρπούζι Φώντας το καρύδι Αρχιμανάβης Μανάβης Β’ Άγγελος το αγγούρι Φρούτα

Ανάλυση Χαρακτήρων Χαρακτηριστικά ρόλου (ντύσιμο, έκφραση) Ημερολόγιο Ρόλου Συναισθήματα Προσωπικά αντικείμενα ενός χαρακτήρα Τι σκέφτεται ένας χαρακτήρας Ανακριτική καρέκλα Παγωμένη εικόνα Αυτοσχεδιασμός-μια σκηνή της καθημερινότητας του ρόλου Κινησιολογία χαρακτήρα

Διαδικασία Διανομή ρόλων- αρμοδιοτήτων- συντελεστών θίασος, σκηνοθετική ομάδα, σκηνογράφος/ ενδυματολό- γος, μουσική παραγωγή, μουσική διδασκαλία, κινησιο- λογία, ήχος/φωτισμός, φωτογραφία, οπτικοακουστικό υλικό, ομάδα χορηγιών, ομάδα διαφήμισης, ταξιθεσία

Πρόσκληση για συνέντευξη Προσκαλέστε κάποιον θεατρολόγο ή ηθοποιό. Οι μαθητές ετοιμάζουν ερωτήσεις που θα του κάνουν. Οι απαντήσεις του θα δώσουν τις τελικές συμβουλές για το ανέβασμα της παράστασης. Επίσκεψη σε παράσταση Αν υπάρχει δυνατότητα επισκεφτείτε με την τάξη κάποια θεατρική παράσταση. Τα παιδιά θα πάρουν πολύ σημαντικά ερεθίσματα και κίνητρα για τη συνέχεια του Project μας.

Διαθεματικότητα Μαθηματικά Ασκήσεις πράξεων με φρούτα Γεωγραφία Ο χάρτης της Φρουτοπίας Χάρτης Προέλευσης των φρούτων Μελέτη Περιβάλλοντος Από τον σπόρο στον καρπό Υγιεινή Διατροφή Εργαστήρι Μαγειρικής Κοινωνική & Πολιτική Αγωγή Επαγγέλματα Πολιτεύματα Φυσική/Χημεία Πειράματα του Φραγκίσκου Οι ιδιότητες των φρούτων Η/Υ Η Φρουτοπία στο διαδίκτυο κα…….

ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΗΤΡΕΝΤΣΗ ΜΟΥΣΙΚΟΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗ - ΟΡΓΑΝΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΗΤΡΕΝΤΣΗ ΜΟΥΣΙΚΟΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ ΜΕΡΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ–ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΠΑΡΙΖΑΣ / ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΡΟΥΤΟΠΟΙ-ΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ ‘’ ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ’’ ΝΑΟΥΣΑ , 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014