ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ-ΜΟΡΦΕΣ ΟΜΑΔΑ Α Αντωνόπουλος Κων/νος Γούρμας Σωτήρης ΟΜΑΔΑ Α Αντωνόπουλος Κων/νος Γούρμας Σωτήρης Λαλής Θανάσης Μαρίνης Σωτήρης

Eίναι η αντίληψη ότι οι άνθρωποι δεν είναι όλοι ίσοι μεταξύ τους, αλλά διαχωρίζονται σε ανώτερους και κατώτερους, διακρινόμενοι είτε από το χρώμα του δέρματος, την εθνικότητα, τη θρησκεία, το φύλο, είτε από τον σεξουαλικό προσανατολισμό κλπ. Το πιο συνηθισμένο είδος ρατσισμού, και αυτό που έχει δώσει την αρχική ονομασία στην λέξη, ιταλ. (ράτσα/ razza = φυλή), είναι ο φυλετικός ρατσισμός.

ΜΟΡΦΕΣ Φυλετικός ρατσισμός: Διακρίσεις εις βάρος των ανθρώπων με γνώμονα τη φυλή στην οποία ανήκουν, με σημαντικότερο παράδειγμα αυτό της μαύρης φυλής, που έχει γνωρίσει κατά το παρελθόν βίαιη υποδούλωση, δολοφονικές διώξεις, καθώς και μια συνεχή υπονόμευση και υποτίμηση της αξίας της.

Εθνικός ρατσισμός: Διακρίσεις που βασίζονται στην αβάσιμη πεποίθηση της υπεροχής ορισμένων εθνών ή φυλών έναντι άλλων, που καταλήγουν συχνά σε ακραίες βιαιότητες. Στον εθνικό ρατσισμό εντάσσεται και η αρνητική υποδοχή και κακομεταχείριση μεταναστών και προσφύγων στις χώρες όπου προσφεύγουν αναζητώντας ασφάλεια και μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Κοινωνικός ρατσισμός: Στο πλαίσιο του κοινωνικού ρατσισμού εντάσσονται, μεταξύ άλλων, οι διακρίσεις εις βάρος: των γυναικών, των ατόμων με ειδικές ανάγκες, των ομοφυλόφιλων, των μειονοτήτων. Ενώ, διευρύνεται σημαντικά, αν ληφθεί υπόψη πως κάθε είδους διάκριση των πολιτών ανάλογα με την οικονομική και κοινωνική τους θέση, το επάγγελμα, οι θρησκευτικές - ιδεολογικές πεποιθήσεις, το πνευματικό και πολιτιστικό τους υπόβαθρο, την πολιτική τους ιδεολογία, τη σωματική εμφάνιση, την ενδυμασία, τον τρόπο ζωής και τη νοητική τους ικανότητα, συνιστά έκφανση κοινωνικού ρατσισμού.

Ρατσισμός αίτια & συνέπειες Ρατσισμός αίτια & συνέπειες Γιώργος Βασιλέρης Λεωνίδας Γαλουντζής Ελπίδα Καρνέζη Ξένια Κεραμίδα

Το χαμηλό πνευματικό και μορφωτικό επίπεδο πολλών ανθρώπων. ΑΙΤΙΑ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ Το χαμηλό πνευματικό και μορφωτικό επίπεδο πολλών ανθρώπων.  Οι προκαταλήψεις απέναντι σε ομάδες ανθρώπων οι οποίες εξαρτώνται από το πνευματικό επίπεδο των ατόμων Τα οικονομικά συμφέροντα.    Οι ανταγωνιστικές τάσεις οι οποίες χαρακτηρίζουν τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και πολύ συχνά οδηγούν στη ζήλια, στο μίσος, γεγονός που βοηθά στην υιοθέτηση ρατσιστικών αντιλήψεων.

Η δημιουργία συμπλεγμάτων κατωτερότητας ή ανωτερότητας Η δημιουργία συμπλεγμάτων κατωτερότητας ή ανωτερότητας. Ορισμένοι άνθρωποι, προσπαθώντας να καλύψουν δικές τους ατέλειες και ελαττώματα υποβιβάζουν τους άλλους για να υπερυψωθούν οι ίδιοι.  Η έλλειψη σεβασμού μεταξύ των ανθρώπων και γενικά καλλιέργειας των ανθρωπιστικών αξιών   Η αύξηση της ανεργίας δημιουργεί εχθρότητα ενός τμήματος του πληθυσμού προς τους μετανάστες θεωρώντας τους υπεύθυνους για τα προβλήματά τους. Στις μέρες μας υπάρχει έλλειμμα «κοινής λογικής» και ταυτόχρονα εδώ και χρόνια διανύουμε μια περίοδο κρίσης αξιών. Τα φαινόμενα αυτά τροφοδοτούν τα ρατσιστικά κινήματα.

Κάποιοι πολιτικοί οδηγούν ένα τμήμα του πληθυσμού να ψηφίζει σε «ένδειξη διαμαρτυρίας» υπέρ ρατσιστικών ή κρυπτορατσιστικών κινημάτων. Η έλλειψη σωστής και ολοκληρωμένης ιστορικής πληροφόρησης μεγάλων τμημάτων της νεολαίας γύρω από τα θέματα αυτά συμβάλλει στο να βρίσκουν γόνιμο έδαφος και να αναπτύσσονται οι απόψεις αυτών των κινημάτων, απομακρύνοντας άλλες πτυχές της ιστορίας και της πολιτικής που συνετέλεσαν στις μετακινήσεις αυτές των διαφόρων εθνοτικών ομάδων. Έλλειψη παιδείας (οι απαίδευτοι εύκολα γίνονται θύματα προπαγάνδας. Δεν μπορούν να κρίνουν. Οι επιτήδειοι μπορούν να καλλιεργήσουν στους ανθρώπους αισθήματα κατωτερότητας ή να τους φανατίσουν εναντίον άλλων ομάδων).

Βαθμός επιρροής των θρησκευτικών δοξασιών. Κοινωνική διαστρωμάτωση. Ανισότητα στην παροχή ευκαιριών. Η κοινωνική ισότητα είναι περισσότερο θεωρία παρά πρακτική. Εθνικιστικά αίτια (οι μικροί λαοί φοβούνται την αφομοίωσή τους από τους μεγάλους και ισχυρούς και χρησιμοποιούν τον εθνικισμό ως ασπίδα διασφάλισης της ταυτότητά τους).

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ( στην κοινωνία) οκκ

Η παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των ατομικών ελευθεριών που υποστήριξαν όλα τα φωτισμένα πνεύματα της ιστορίας. Περιθωριοποιούνται άτομα και ομάδες, με αποτέλεσμα να χάνει η κοινωνία ένα ιδιαίτερα σημαντικό και πολλές φορές ικανό δυναμικό, που θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάπτυξη και ευημερία.  Επικρατεί αναξιοκρατία, κοινωνικές ανισότητες, διχόνοια, φαινόμενα που δυναμιτίζουν την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας (απώλεια κοινωνικής συνοχής, ομαλότητας).

Ξεσπούν συγκρούσεις, εκδηλώνονται ταραχές, κυριαρχεί η βία, που «πληγώνει» την έννοια και την αξία του πολιτισμένου ανθρώπου.  Διευρύνεται το χάσμα μεταξύ των πλουσίων και φτωχών. Δημιουργεί άθλιες συνθήκες διαβίωσης, και οδηγεί στην ανεργία και το χαμηλό βιοτικό επίπεδο, ένα, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Έτσι πολλοί ωθούνται στην εγκληματικότητα και τα ναρκωτικά. Οι άνθρωποι χωρίζονται σε τάξεις «ισχυρών» και «αδυνάτων», «ανωτέρων» και κατωτέρων ανθρώπων.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ (στο άτομο)

Τα άτομα που γίνονται δέκτες ρατσιστικών συμπεριφορών βιώνουν ότι μπορεί να εκληφθεί ως ψυχολογική κακοποίηση -αν δεν πέφτουν θύματα ακόμη και σωματικής βίας, γεγονός που υπονομεύει τη συναισθηματική τους ακεραιότητα. Οι συνθήκες εργασίες για τους μετανάστες είναι συχνά απάνθρωπες. Μια κοινωνία στην οποία κυριαρχεί ο ρατσισμός τρέπεται γοργά σε μια κοινωνία όπου επικρατεί η έλλειψη αξιοκρατίας και η διάκριση των πολιτών σε κατηγορίες. Πλάι στους προνομιούχους πολίτες, που γίνονται αποδεκτοί και αντιμετωπίζονται με πλήρη σεβασμό, υπάρχουν και οι πολίτες εκείνοι που βλέπουν τα δικαιώματά τους να καταπατούνται, χωρίς κανείς να μεριμνά γι’ αυτούς.

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΟΜΑΔΑ Γ Αλυσανδράτος Κυριάκος Ελ-μινιάουι Μαχμούτ Καραγιάννη Ιωάννα

Γενοκτονία των Εβραίων (γνωστή και ως Ολοκαύτωμα): Το 1939 εγκαινιάστηκε το συστηματικό πρόγραμμα γενοκτονίας των Εβραίων που ζούσαν στη Γερμανία και στις χώρες που είχαν κατακτηθεί από τους Ναζί. Στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως το Νταχάου, τα οποία είχαν αρχίσει να δημιουργούνται στη Γερμανία από το 1933, για να απομονώσουν τους πολιτικούς αντιπάλους του καθεστώτος (κομμουνιστές και συνδικαλιστές) και να τους εκμεταλλευτούν ως εργατικά χέρια, εξελίχθηκαν αργότερα σε στρατόπεδα μαζικής εξόντωσης Εβραίων αλλά και Ρομά και ομοφυλόφιλων. Σε αυτά προστέθηκαν και πολλά ακόμα στρατόπεδα εξόντωσης εντός και εκτός Γερμανίας (Άουσβιτς, Τρεμπλίνκα κ.ά.). Έξι εκατομμύρια Εβραίοι εκτελέστηκαν είτε αμέσως μετά την άφιξή τους (ιδίως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και στη συντριπτική τους πλειονότητα οι γυναίκες), είτε πέθαναν από εξάντληση, εργαζόμενοι σε καταναγκαστικά έργα με ελάχιστη τροφή, είτε εκτελέστηκαν Αντισημιτισμός: ονομάζεται ο ρατσισμός εναντίον των Εβραίων, πρόκειται δηλαδή για ένα επώνυμο (υποκατηγορία) του φυλετικού ρατσισμού. Ο όρος στην πραγματικότητα είναι καταχρηστικός, καθώς Σημίτες είναι οι λαοί που μιλούν σημιτικές γλώσσες, δηλαδή όχι μόνο οι Εβραίοι, αλλά και οι Ασσυροβαβυλώνιοι, οι Φοίνικες και οι Άραβες.

Στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία.

Ξενοφοβία: είναι η αντιπάθεια για άτομα ή ομάδες που θεωρούνται ξένοι Ξενοφοβία: είναι η αντιπάθεια για άτομα ή ομάδες που θεωρούνται ξένοι. Η αντιπάθεια μπορεί να κυμαίνεται από την ελεγχόμενη απώθηση ως την παθολογική φοβία. Απαρτχάιντ: σημαίνει «διαχωρισμός» στην ολλανδική διάλεκτο της Ν. Αφρικής. Ο όρος δηλώνει το σύστημα διακρίσεων, που θεσμοθέτησε την ανώτερη θέση των λευκών σε όλους τους τομείς (οικονομικοκοινωνικό και πολιτικό) και το οποίο εξασφάλισε την κυριαρχία των λευκών επί των μαύρων στη Ν. Αφρική. Σε αυτό το σύμπλεγμα των ρατσιστικών νόμων αντιπαρατέθηκε το «Νοτιοαφρικανικό Κογκρέσο Εργατικών Συνδικάτων», το οποίο, μετά από δεκαετίες αγώνων, επέτυχε το 1990 την απελευθέρωση του ηγέτη του, Νέλσον Μαντέλα, και στη συνέχεια την κατάργηση του απαρτχάιντ.

Φαινόμενο Απαρτχάιντ.

Σεξισμός: θεωρείται η διάκριση μεταξύ ανθρώπων εξαιτίας του φύλου τους (στην αγγλική γλώσσα φύλο= sex), πρόκειται δηλαδή για τον ρατσισμό εναντίον των γυναικών. Αυτή η νοοτροπία οδηγεί σε υποτιμητικές συμπεριφορές προς τις γυναίκες και στον αποκλεισμό τους απ’ όσους τομείς δραστηριοτήτων αξιολογούνται ως σημαντικοί (πολιτική ζωή, ανώτερη εκπαίδευση κτλ.). Η δε επιθετική μορφή σεξισμού, ο « ανδρικός σοβινισμός», αντιμετωπίζει τις γυναίκες ως αντικείμενα της ανδρικής σεξουαλικής ηδονής. Αντίδραση στον σεξισμό είναι ο φεμινισμός.

Φεμινισμός: είναι η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών και περιλαμβάνει την κινητοποίηση για πολιτικά και νομικά δικαιώματα, για ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και στην εργασία, για σεξουαλική αυτονομία και το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, δηλαδή της ελεύθερης επιλογής για το αν και πότε θα γίνει μια γυναίκα μητέρα. Ετεροσεξισμός: ο όρος αναφέρεται στην εχθρότητα των ετεροφυλόφιλων εναντίον των ομοφυλόφιλων και στις διακρίσεις που απορρέουν από αυτή την εχθρότητα κατά ανθρώπων εξαιτίας του σεξουαλικού τους προσανατολισμού.

Φεμινίστριες. Το φεμινιστικό κίνημα έρχεται σε αντίθεση με τον σεξισμό.

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΗΚΑΝ ΚΑΤA ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ

Νέλσον Μαντέλα Ο Νέλσον Μαντέλα ήταν ένας μεγάλος πολιτικός ηγέτης που Ο  Νέλσον  Μαντέλα  ήταν  ένας  μεγάλος  πολιτικός  ηγέτης  που  πολέμησε  κατά  του  ρατσισμού  στη  χώρα  του  τη  Νότια  Αφρική.  Γεννήθηκε  το  1918 στο Μβέζο της  Νοτίου Αφρικής και σπούδασε στο πανεπιστήμιο του FortHare.  Εκεί άρχισε να συμμετέχει στον πολιτικό αγώνα κατά του ρατσισμού  και  σε  μία  μακρά  πορεία,  στην  οποία  συμπεριλαμβάνεται  και  πολυετής  φυλάκιση, συνέχισε τους αγώνες του για την εξάλειψή του μέχρι το 1993 όπου τιμήθηκε με το Νόμπελ ειρήνης για το σύνολο των πράξεών του.

Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ ήταν σπουδαίος άνθρωπος και γενναίος αγωνιστής  που πρόσφερε τον εαυτό του πριν από πολλά χρόνια στον αγώνα για την ισότητα , τη  δικαιοσύνη  ανάμεσα  στους  ανθρώπους. Γεννήθηκε  στην  Ατλάντα των  ΗΠΑ στις 15 Ιανουαρίου  του 1929. Ο ίδιος  ήταν  μαύρος και  ένιωθε βαθιά  μέσα του την αδικία και τις διακρίσεις εναντίον όσων είχαν  άλλο  χρώμα,  όπως  αυτός.  Ο  αγώνας  του  ήταν  τόσο  σκληρός ώστε  τελικά  θυσιάστηκε για τις ιδέες του  και δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου του 1968. Ωστόσο το κήρυγμά του έμεινε ζωντανό, και τελικά έγινε πραγματικότητα!

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΟΜΑΔΑ Δ΄ Δρούγκα Αντωνία Καούρ Τζασμίν Κρανιδιώτη Μαρία Μαγκλάση Νεφέλη

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ  ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ  ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ Ρατσισμός  μπορεί  να  εκδηλωθεί  οπουδήποτε, ακόμα και σε χώρους όπου  η  εκδήλωσή  του  είναι  απαράδεκτη,  στην  οικογένεια  ή  στo  σχολείο,  για  παράδειγμα. Οφείλουμε  να  παραμερίσουμε τον εγωισμό, να κατανοήσουμε πως κάθε άνθρωπος, κάθε  φυλή, κάθε έθνος είναι κάτι ξεχωριστό. Τα φαινόμενα αναβίωσης ρατσισμού στις μέρες μας  δείχνουν  πως  το  αίτημα  για  ισότιμες  σχέσεις  ανθρώπων  και  λαών,  για  σχέσεις  απαλλαγμένες  από  διακρίσεις  και  αδικίες  παραμένει  πάντα  ανοιχτό  και  επίκαιρο.  Για  αυτό είναι καιρός να ευαισθητοποιηθούμε και να δράσουμε  γρήγορα  όλοι, ώστε  να  συμβάλλουμε  στην  αντιμετώπισή του  και  κατά  συνέπεια στην εξάλειψή του. 

Ιδιαίτερα η νέα γενιά θα πρέπει να βοηθήσει  όσο  μπορεί  και  όχι  να  σωπάσει  ώστε  να  γίνει  παράδειγμα  και  για  τους  άλλους.   Γιατί είναι  υποχρέωσή  μας  να  βοηθήσουμε ώστε κάθε άνθρωπος να  ζει  ελεύθερος σε μια κοινωνία που  δεν θα υφίστανται τις διακρίσεις και  το  ρατσισμό χωρίς λόγο. Γιατί όλοι οι  άνθρωποι έχουν δικαιώματα,  γιατί  όλοι είναι ΙΣΟΙ. Οι ρατσιστικές συμπεριφορές μπορούν να αντιμετωπιστούν με τους παρακάτω τρόπους:

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Η συμβολή και ο ρόλος της οικογένειας η οποία αποτελεί θεμελιώδη θεσμό διαμόρφωσης της προσωπικότητας του ατόμου και πρέπει:   Οι γονείς στο στενό περιβάλλον της οικογένειας πρέπει να διαποτίζουν τα παιδιά τους με ανθρωπιστικές αρχές. Nα φροντίζει για την μύηση των παιδιών στην ιδέα των πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Να απαλλαγούν πρώτα οι ίδιοι από στερεότυπα και προκαταλήψεις, να επιδεικνύουν υπεύθυνη και ανθρωπιστική συμπεριφορά και κοινωνική συνείδηση, αποτελώντας παράδειγμα προς μίμηση για τα παιδιά τους.

ΣΧΟΛΕΙΟ Το σχολείο ως οργανωμένος φορέας εκπαιδευτικής αγωγής οφείλει: Να διαμορφώνει τύπους και μορφές αγωγής μέσω των προγραμμάτων και εκδηλώσεων με θέμα τη γνωριμία των μαθητών με το διαφορετικό και την υγιή αντιμετώπιση των προσφύγων, των μεταναστών, των ατόμων με ειδικές ανάγκες κ.ά. Να παράγει ανθρωπιστική παιδεία με στόχο τα υψηλά ανθρωπιστικά ιδεώδη της ισότητας, της συναδέλφωσης των λαών και της ουσιαστικής δημοκρατίας.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Οι πνευματικοί άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων επωμίζονται τον βαρύτατο ρόλο: Της ενεργοποίησης και της αφύπνισης του κοινωνικού συνόλου μέσω δημόσιων συζητήσεων σχετικά με το φαινόμενο του ρατσισμού. Της διερεύνησης της έκτασης του φαινομένου με σκοπό της πλήρη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.

Τα Μ.Μ.Ε. Η σύγχρονη δύναμη της πληροφόρησης θα πρέπει: Να συνειδητοποιήσουν τον σημαντικό ρόλο που επιτελούν καθώς με την δυναμική που διαθέτουν επηρεάζουν και διαμορφώνουν συνειδήσεις και χαρακτήρες. Να παρέχουν αντικειμενική και ολόπλευρη ενημέρωση, υπερασπιζόμενοι τις ιδιαιτερότητες ατόμων και λαών και το δικαίωμά τους στην διαφορετικότητα . Να προβαίνουν σε ποιοτικό έλεγχο των διαφόρων εκπομπών, προκειμένου να μην αναπαράγονται ρατσιστικά στερεότυπα και προκαταλήψεις.

Το οργανωμένο κράτος με τη μορφή της πολιτείας θα πρέπει: ΤΟ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΚΡΑΤΟΣ Το οργανωμένο κράτος με τη μορφή της πολιτείας θα πρέπει: Να επαγρυπνά ελέγχοντας τους κρατικούς μηχανισμούς, τον τρόπο λειτουργίας τους, τα όργανα και τους λειτουργούς.   Να κατοχυρώνει θεσμικά και να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα με βάση την αρχή της ισότητας όλων των πολιτών. Να συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς ( unicef, ΟΗΕ) σε προσπάθειες για ευαισθητοποίησ η της κοινής γνώμης και την καταπολέμηση των ρατσιστικών τάσεων. Να μεριμνά για την ενίσχυση της πρόνοιας και να καταδικάζει με επιβολή κυρώσεων κράτη και κοινωνίες που υιοθετούν ρατσιστικές πρακτικές. Παράλληλα με όλα αυτά και κάθε κράτος ξεχωριστά πρέπει να ψηφίζει νόμους με τους οποίους να μειώνει της εκδήλωση ρατσιστικών συμπεριφορών από τους πολίτες.

ΤΟ ΑΤΟΜΟ Το άτομο ως μονάδα με κριτικό πνεύμα και έχοντας αναπτύξει τις κατάλληλες προσλαμβάνουσες πρέπει: να τοποθετηθεί απέναντι στο ζήτημα του ρατσισμού με σοβαρότητα, υπευθυνότητα, αίσθημα υψηλής αποστολής απέναντι στην κοινωνία ως ελεύθερος και δημοκρατικά σκεπτόμενος πολίτης.   Να διακατέχεται από αγωνιστικό πνεύμα και να συμμετέχει ενεργά σε προγράμματα και εκδηλώσεις για την καταπολέμηση του ρατσισμού έχοντας υπόψη του πως πρόκειται για ένα σοβαρότατο πρόβλημα που μας αφορά όλους.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!  ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ! 