Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού Διεύθυνση Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης Τμήμα Β’ – Εσόδων Πέππας Ευάγγελος Νοέμβριος 2018

Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού Έσοδα Τακτικού Προϋπολογισμού: έσοδα που προκύπτουν από τη λειτουργία του κράτους (φορολογικά έσοδα, μη φορολογικά), καθώς και τα πιστωτικά έσοδα. Έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.): εισροές από Ε.Ε., ίδια έσοδα.

Βεβαίωση - Είσπραξη Ο τρόπος με τον οποίο τα δημόσια έσοδα περιέρχονται στον προϋπολογισμό, περιλαμβάνει δύο στάδια: Το στάδιο της βεβαίωσης, δηλαδή του προσδιορισμού της οφειλής του φορολογούμενου και το στάδιο της είσπραξης

Βεβαιώσεις – εισπράξεις εσόδων Άρθρο 75 του ν.4270/2014 Βεβαιωθέντα έσοδα του κρατικού Προϋπολογισμού είναι τα ποσά που βεβαιώνονται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους στο οποίο αναφέρεται ο Προϋπολογισμός, ανεξάρτητα από τη χρονική περίοδο από την οποία προέρχονται, όπως επίσης και τα βεβαιωθέντα έσοδα του προϋπολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους που δεν έχουν εισπραχθεί. Τα βεβαιωθέντα έσοδα που δεν έχουν εισπραχθεί μέχρι τη λήξη του οικονομικού έτους επαναβεβαιώνονται ως έσοδα του προϋπολογισμού του επόμενου οικονομικού έτους. Εισπραχθέντα έσοδα του κρατικού Προϋπολογισμού είναι τα ποσά που εισπράττονται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους στο οποίο αναφέρεται ο Προϋπολογισμός, ανεξάρτητα από τη χρονική περίοδο από την οποία προέρχονται.

Πηγές εσόδων Τα δημόσια έσοδα προέρχονται από: Τη φορολογία (άμεσοι – έμμεσοι φόροι) Μη φορολογικές πηγές (μερίσματα, έσοδα αποκρατικοποιήσεων, εισροές από την Ε.Ε. κλπ) Τον δανεισμό (έκδοση ομολόγων, εντόκων γραμματίων,repos κλπ)

Κωδικοποίηση εσόδων (υφιστάμενη κατάσταση - γενικές κατηγορίες) 0000 Άμεσοι Φόροι (ΦΕΦΠ, ΦΕΝΠ, Φόροι Περιουσίας κλπ.) 1000 Έμμεσοι Φόροι (ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ) 2000 Πρόσοδοι περιουσίας και επιχειρηματικής δράσης του Κράτους (μερίσματα, ενοίκια κλπ.) 3000 Λοιπά μη φορολογικά έσοδα (παράβολα, πρόστιμα, προσαυξήσεις, έσοδα από καταργούμενους ειδικούς λογαριασμούς κλπ.) 4000 Μεταβιβάσεις από την Ε.Ε. και κράτη – μέλη (απολήψεις από κοινοτικά ταμεία, εισροές από μεταναστευτικές ροές κλπ.) 5000 Πιστωτικά έσοδα (ομόλογα, έντοκα γραμμάτια, δάνεια κλπ.) 6000 Διάφορα ειδικά μη φορολογικά έσοδα (έσοδα αποκρατικοποιήσεων, έσοδα από ΝΑΤΟ) 7000 Έσοδα από Δημόσιες Επενδύσεις (έσοδα από την εκμετάλλευση έργων, από δάνεια, συνεισφορές φορέων για εκτέλεση έργων ΠΔΕ κλπ.) 8000 Βοήθεια και λοιπές μεταβιβάσεις (Απολήψεις από κοινοτικά ταμεία) 9000 Πιστωτικά έσοδα Π.Δ.Ε.

Νέα οικονομική ταξινόμηση Μείζονες κατηγορίες Νέα οικονομική ταξινόμηση Μείζονες κατηγορίες 11 Φόροι 111 Φόροι επί αγαθών κι υπηρεσιών (Φ.Π.Α., ΕΦΚ κλπ.) 112 Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών 113 Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ) 114 Λοιποί φόροι επί παραγωγής 115 Φόρος εισοδήματος (φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων κλπ.) 116 Φόροι κεφαλαίου 119 Λοιποί τρέχοντες φόροι 12 Κοινωνικές εισφορές 13 Μεταβιβάσεις 14 Πωλήσεις αγαθών κι υπηρεσιών 15 Λοιπά τρέχοντα έσοδα 31 Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων

Διαδικασία κατάρτισης Προϋπολογισμού εσόδων Περιλαμβάνει τα εξής στάδια: Έκδοση εγκυκλίου του Υπουργού Οικονομικών, στα τέλη Ιουνίου κάθε έτους, με κατευθύνσεις και οδηγίες προς τις καθ’ ύλη αρμόδιες υπηρεσίες (φορολογικές και άλλες), στην οποία συμπεριλαμβάνεται και το εκτιμώμενο μακροοικονομικό σενάριο για το τρέχον και το επόμενο έτος. Οι εμπλεκόμενοι φορείς καλούνται να συντάξουν και να υποβάλλουν προτάσεις με τις προβλέψεις των εσόδων του τρέχοντος και του επόμενου οικονομικού έτους σε καθορισμένη προθεσμία. Το Τμήμα Β’ Εσόδων της ΔΠΓΚ συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και αναλύει τις προτάσεις των εμπλεκομένων υπηρεσιών.

Διαδικασία κατάρτισης Προϋπολογισμού εσόδων (συν.) Στη συνέχεια, το Τμήμα Εσόδων της ΔΠΓΚ διαμορφώνει τις δικές του προβλέψεις ως προς τα αναμενόμενα φορολογικά έσοδα, βάσει συγκεκριμένης μεθοδολογίας. Η μεθοδολογία αυτή βασίζεται κυρίως στην αναμενόμενη εκτέλεση του προϋπολογισμού εσόδων του προηγούμενου έτους (t-1) σε συνδυασμό: (α) με την ύπαρξη τυχόν εκτάκτων εσόδων που επηρέασαν το προηγούμενο έτος (t-1) (β) με το μακροοικονομικό σενάριο (γ) τις εκτιμώμενες αποδόσεις τυχόν νέων παρεμβάσεων που επηρεάζουν τα έσοδα (π.χ. φορολογικά μέτρα). Παράδειγμα: Πρόβλεψη εσόδων Φ.Π.Α. για το έτος 2019 Παρατηρούμε την εκτέλεση του 9μήνου 2018 για την οποία διαθέτουμε οριστικά στοιχεία και βάσει αυτής εκτιμούμε τα έσοδα ΦΠΑ για το 12μηνο του 2018. Έστω ότι αυτά είναι 1.000 ευρώ. Αφαιρούμε τυχόν έκτακτα έσοδα (one-off) που δεν αναμένουμε να επαναληφθούν, για να προσδιορίσουμε την κανονική είσπραξη (normal flow), π.χ. 100 ευρώ. Στο ποσό της κανονικής είσπραξης για το 2018, δηλ. 900 ευρώ, εφαρμόζουμε το ρυθμό μεταβολής της μακροοικονομικής μεταβλητής που επηρεάζει τα έσοδα Φ.Π.Α. (Ιδιωτική Κατανάλωση), έστω 2,0%. Προβλέπουμε ότι τα έσοδα ΦΠΑ για το 2019 θα είναι: 900 * (1+0,02) = 918 ευρώ. Σε περίπτωση που έχουμε κάποιο νέο μέτρο, π.χ. αύξηση φορολογικού συντελεστή, προσθέτουμε την εκτιμώμενη απόδοση του μέτρου στο προαναφερόμενο ποσό.

Διαδικασία κατάρτισης Προϋπολογισμού εσόδων (συν.) Ως προς την εκτίμηση των μη φορολογικών εσόδων, η υπηρεσία στηρίζεται κυρίως στην πληροφόρηση από τους αρμόδιους φορείς, όπως για παράδειγμα από την Δ/νση Διαχείρισης Κινητών Αξιών ως προς το αναμενόμενο μέρισμα από τα κέρδη των εταιρειών που δικαιούται να εισπράξει το Δημόσιο, ή από το ΤΑΙΠΕΔ για τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων. Στη συνέχεια, μέχρι 21 Νοεμβρίου εκάστου έτους καταρτίζεται και υποβάλλεται στη Βουλή η εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού, η οποία περιλαμβάνει αναλυτικούς πίνακες με τις εκτιμήσεις για τα έσοδα του τρέχοντος έτους, αλλά και τις προβλέψεις για το επόμενο έτος (έτος αναφοράς), καθώς και επεξηγηματικά κείμενα με αιτιολόγηση τυχόν αποκλίσεων μεταξύ των νέων και των προηγούμενων εκτιμήσεων. Μαζί με την εισηγητική έκθεση συνυποβάλλονται η έκθεση των φορολογικών δαπανών (φοροαπαλλαγές – φοροελαφρύνσεις), καθώς και οι αναλυτικές προβλέψεις, μετά επιστροφών φόρων, ανά ΚΑΕ για το τρέχον και το επόμενο έτος.

Εκτέλεση προϋπολογισμού εσόδων Αρμόδιες υπηρεσίες για την βεβαίωση και είσπραξη των φορολογικών εσόδων είναι κατά βάση οι Δ.Ο.Υ. και τα Τελωνεία. Για τα μη φορολογικά έσοδα αρμόδια είναι κυρίως η Διεύθυνση Λογιστικής Γενικής Κυβέρνησης. Τα βεβαιωθέντα και εισπραχθέντα έσοδα καταγράφονται στους οικείους κατά περίπτωση Κ.Α. Εσόδων. Στο τέλος κάθε μήνα οι Δ.Ο.Υ. (οι οποίες εμφανίζουν και τα έσοδα που εισπράττονται από τα τελωνεία) καθώς και η Δ/νση Λογιστικής Γενικής Κυβέρνησης στέλνουν σε ηλεκτρονική μορφή στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ), μέσω του πληροφοριακού συστήματος TAXIS, τα αποτελέσματα κίνησης του μήνα κατά κωδικό αριθμό εσόδου.

Παρακολούθηση εκτέλεσης προϋπολογισμού εσόδων Η παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού εσόδων γίνεται σε μηνιαία βάση. Τα διαθέσιμα οριστικά στοιχεία εσόδων, ταξινομημένα ανά ΚΑΕ, για το μήνα αναφοράς είναι διαθέσιμα περί τις 20 του επόμενου μήνα και δημοσιεύονται στο οριστικό δελτίο εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Νωρίτερα, περί τις 10 κάθε μήνα, είναι διαθέσιμα τα προσωρινά στοιχεία εσόδων για τον προηγούμενο μήνα και εκδίδεται το προσωρινό δελτίο εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Υπάρχει μια γενική εικόνα της πορείας των συνολικών εσόδων του μήνα, αλλά επειδή τα έσοδα δεν έχουν ταξινομηθεί στους ορθούς ΚΑΕ, δεν μπορεί να γίνει περαιτέρω ανάλυση.