Παρατήρηση των χρωμοσωμάτων - καρυότυπος Το ανθρώπινο γονιδίωμα σε απλοειδές κύτταρο αποτελείται από περίπου 3*109 ζεύγη βάσεων που οργανώνονται σε 23 χρωμοσώματα Τα χρωμοσώματα μπορούν να μελετηθούν μόνο σε κύτταρα που διαιρούνται και μάλιστα σε αυτά που βρίσκονται στη μετάφαση ( μέγιστη συσπείρωση ) Κύτταρα που διαιρούνται μπορούμε να έχουμε: α. σε ιστούς που διαιρούνται φυσιολογικά β. σε κυτταροκαλλιέργειες με in vitro επαγωγή της διαίρεσης με ουσίες που έχουν μιτογόνο δράση Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος 3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου
Παρατήρηση των χρωμοσωμάτων - καρυότυπος Επειδή σε κύτταρα που διαιρούνται μόνο ένα μικρό μέρος βρίσκονται στη μετάφαση, χρησιμοποιούμε ουσίες που σταματούν την κυτταρική διαίρεση σε αυτή τη φάση. Τα κύτταρα αυτά επωάζονται σε υποτονικό διάλυμα, σπάει η κυτταρική τους μεμβράνη και τα χρωμοσώματα απλώνονται σε αντικειμενοφόρο πλάκα . Χρωματίζονται με ειδικές χρωστικές και παρατηρούνται στο μικροσκόπιο. Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος 3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου
Παρατήρηση των χρωμοσωμάτων - καρυότυπος Τα χρωμοσώματα ενός κυττάρου διαφέρουν : α. και ως προς το μέγεθος β. και ως προς τη θέση του κεντρομεριδίου. Τα χρωμοσώματα ταξινομούνται σε ζεύγη κατά ελαττούµενο μέγεθος και αυτή η απεικόνιση αποτελεί τον καρυότυπο Ο αριθμός και το είδος των χρωμοσωμάτων ( καρυότυπος ) είναι χαρακτηριστικός κάθε είδους οργανισμού Στον άνθρωπο υπάρχουν 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων σε κάθε σωματικό κύτταρο Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος 3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου
Παρατήρηση των χρωμοσωμάτων - καρυότυπος Το ένα χρωμόσωμα κάθε ζεύγους είναι πατρικής και το άλλο μητρικής προέλευσης και ελέγχουν τις ίδιες ιδιότητες. Από αυτά τα 22 ζεύγη είναι μορφολογικά ίδια σε αρσενικά και θηλυκά άτομα και ονομάζονται αυτοσωμικά χρωμοσώματα Το 23ο ζεύγος αποτελείται από 2 Χ χρωμοσώματα στα θηλυκά άτομα και από ένα Χ και ένα Υ χρωμόσωμα στα αρσενικά άτομα.( το Υ είναι μικρότερο από το Χ ) Τα Χ και Υ χρωμοσώματα ονομάζονται φυλετικά χρωμοσώματα και καθορίζουν το φύλο του ατόμου. Στον άνθρωπο η παρουσία του Υ χρωμοσώματος καθορίζει το αρσενικό άτομο και η απουσία του το θηλυκό. Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος 3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου
Γενετικό υλικό σε μιτοχόνδρια και Χλωροπλάστες Έχουν DNA που περιέχει πληροφορίες σχετικές με τη λειτουργία τους Οι περισσότερες πρωτεΐνες που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία τους κωδικοποιούνται από γονίδια που βρίσκονται στο DNA του πυρήνα. Δηλ τα οργανίδια αυτά δεν είναι ανεξάρτητα από τον πυρήνα και γι αυτό χαρακτηρίζονται ημιαυτόνομα Το μιτοχονδριακό DNA είναι συνήθως κυκλικό με 2 - 10 αντίγραφα. Σε ορισμένα κατώτερα πρωτόζωα είναι γραμμικό. Στο ζυγωτό υπάρχούν μόνο μιτοχόνδρια του ωαρίου. Στους χλωροπλάστες το DNA είναι κυκλικό με μεγαλύτερο μέγεθος. Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος 3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου
Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος 3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου Ιοί Έχουν μόνο ένα είδος νουκλεϊκού οξέος που μπορεί να είναι DNA ή RNA Το DNA των ιών μπορεί να είναι μονόκλωνο ή δίκλωνο, γραμμικό ή κυκλικό Οι RNA ιοί έχουν συνήθως γραμμικό RNA ( και σπάνια κυκλικό ) που μπορεί να είναι μονόκλωνο ή δίκλωνο Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος 3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου