ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ (ΚΑΡΠΑ) ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ (ΚΑΡΠΑ) ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Δημήτριος Χρυσός MD, FESC Συντονιστής Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος Γ.Π.Ν.Τρίπολης 18-10-2018

Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων

ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ (ΚΑΡΠΑ) ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ (ΚΑΡΠΑ) ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Η προσέγγιση σε όλους τους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση είναι η ίδια. Η εκτίμηση και η θεραπεία του αρρρώστου γίνεται με βάση το ΑBCDE, όπου Α(Airway, Aεραγωγός), B(Breathing, Αναπνοή), C (Circulation, Κυκλοφορία), D (Disability, Νευρολογική κατάσταση), E (Exposure, Έκθεση). Η διαδικασία της αναζωογόνησης τροποποιείται σε ειδικές καταστάσεις.

ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 1. Σε ανακοπή σχετιζόμενη με δυνητικά αναστρέψιμα αίτια 2. Σε συγκεκριμένες κλινικές καταστάσεις 3. Σε συγκεκριμένο νοσοκομειακό και εξωνοσοκομειακό περιβάλλον 4. Σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών

1. Σε ανακοπή σχετιζόμενη με δυνητικά αναστρέψιμα αίτια 1. Σε ανακοπή σχετιζόμενη με δυνητικά αναστρέψιμα αίτια • ΥΠΟΞΑΙΜΙΑ • ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ • ΥΠΟΘΕΡΜΙΑ • ΥΠΕΡΘΕΡΜΙΑ • ΥΠΟΟΓΚΑΙΜΙΑ

1.Σε ανακοπή σχετιζόμενη με δυνητικά αναστρέψιμα αίτια 1.Σε ανακοπή σχετιζόμενη με δυνητικά αναστρέψιμα αίτια ΥΠΟΞΑΙΜ ΙΑ • Συχνότερη αιτία ανακοπής από μη καρδιολογικά αίτια. • Σπάνια επιβιώνουν τα θύματα. • Σοβαρά νευρολογικά προβλήματα λόγω εγκεφαλικής υποξίας ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Μπορεί να προκαλέσουν αρρυθμίες ακόμη και καρδιακή ανακοπή - Υπερκαλιαιμία (σε τιμές καλίου στον ορό>6.7mmol.l-1). Βραδυκαρδία, Κοιλιακή ταχυκαρδία, καρδιακή ανακοπή(άσφυγμη κοιλιακή ταχυκαρδία,ασυστολία). Σε υπερκαλιαιμία ανάλογα με τα επίπεδα της τιμής του καλίου γίνεται χορήγηση χλωριούχου ασβεστίου για προστασία της μεμβράνης των μυοκαρδιακών κυττάρων, kayexalate (από το στόμα ή με υποκλυσμό) – διουρητικά –αιμοκάθαρση για την αποβολή του καλίου από τον οργανισμό, διάλυμα γλυκόζης/ινσουλίνης – σαλβουταμόλη – διαττανθρακικό νάτριο για τη μετατόπιση του καλίου μέσα στα κύτταρα. - Υποκαλιαμία (σε τιμές καλίου στον ορό<2.5mmol.l-1). Καρδιακή ανακοπή(άσφυγμη κοιλιακή ταχυκαρδία,κοιλιακή μαρμαρυγή,ΑΗΔ, ασυστολία)

1. Σε ανακοπή σχετιζόμενη με δυνητικά αναστρέψιμα αίτια 1. Σε ανακοπή σχετιζόμενη με δυνητικά αναστρέψιμα αίτια ΥΠΟΘΕΡΜΙΑ • Ορίζεται ως πτώση της θερμοκρασίας του σώματος <350C. • Μειώνει τον κυτταρικό μεταβολισμό κατά 6% για κάθε βαθμό πτώσης της θερμοκρασίας. • Οσο χαμηλότερη η θερμοκρασία τόσο πιθανότερο να παραμείνει άθικτος ο εγκέφαλος σε παρατεταμένη καρδιακή ανακοπή. • Απαιτείται αναθέρμανση τόσο με εξωτερικά μέσα (παθητική),όσο και με παρεμβατικούς τρόπους [θερμοί οροί, περιτοναϊκή διάλυση, εξωσωματική κυκλοφορία–(ενεργητική)]. Χορήγηση υγρών με συνεχή αιμοδυναμική παρακολούθηση. ΥΠΕΡΘΕΡΜΙΑ Βελτιστοποίηση των ABCDE και ταχεία ψύξη. Στόχος η ταχεία μείωση της θερμοκρασίας πυρήνα σε 39οC. Αιμοδυναμική παρακολούθηση για τη χορήγηση υγρών.Απαιτείται χορήγηση μεγάλου όγκου υγρών.Διόρθωση ηλεκτρολυτικών διαταραχών

2.ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ •ΑΝΑΦΥΛΑΚΤΙΚΟ SHOCK •ΑΝΑΚΟΠΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ •ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ •ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ

2.ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΦΥΛΑΚΤΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ •ΑΕΡΑΓΩΓΟΣ (A): Οίδημα, βράγχος, συριγμός •ΑΝΑΠΝΟΗ (B): Ταχύπνοια,συριγμός, κόπωση, κυάνωση, χαμηλός κορεσμός (<92%) •ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ (C): Ωχρότητα, ψυχρά και υγρά άκρα, χαμηλή αρτηριακή πίεση, λιποθυμία, σύγχυση ή κωματώδης κατάσταση.

ΑΝΑΦΥΛΑΚΤΙΚΟ SHOCK Χορήγηση φαρμάκων Αδρεναλίνη ΙΜ(προτιμότερη οδός): 0.5mg ή 500mcg (0.5ml από διάλυση 1:1000 αδρεναλίνης).Δεν ενδείκνυται η χορήγηση ΙV χωρίς αραίωση το διάλυμα 1:1000 Για ενδοφλέβια αδρεναλίνη χρησιμοποιούνται επαναλαμβανόμενες εφ΄άπαξ δόσeις 50mcg (η προγεμισμένη σύριγγα των 10 ml διαλύματος 1:10000 αδρεναλίνης περιέχει 100mcg/ml.Δόση 50 mcg αντιστοιχεί σε 0.5ml του διαλύματος). Αντιισταμινικά: χλωρφεναμίνη 10mg ενδομυϊκά ή ενδοφλέβια αργά Χορήγηση υγρών IV 1000cc (κρυσταλλοειδή) Υδροκορτιζόνη 200mg IM ή ΙV

2.ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ •Πολύ υψηλά ποσοστά θνητότητας •Αν επανέλθει η αυτόματη κυκλοφορία το νευρολογικό αποτέλεσμα συνήθως είναι πολύ καλό •Σημαντικό να αναγνωρίσουμε την ανακοπή μη τραυματικής αιτιολογίας •Αν δεν αρθεί το αίτιο οι θωρακικές συμπιέσεις μάλλον δε θα αποδώσουν ΑΙΤΙΑ •ΥΠΟΞΥΓΟΝΑΙΜΙΑ •ΠΝΕΥΜΟΘΩΡΑΚΑΣ ΥΠΟ ΤΑΣΗ •ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ •ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ- ΥΠΟΟΓΚΑΙΜΙΑ ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΑΝΑΚΟΠΗ ΘΡΟΜΒΩΤΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ • ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ Παρατεταμένη ΚΑΡΠΑ για 60-90 λεπτά μετά τη χορήγηση θρομβόλυσης • ΘΡΟΜΒΩΣΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ • Σε ασθενείς με πρώτο ρυθμό ανακοπής VF και αυξημένη πιθανότητα εμφράγματος ως αίτιο ανακοπής μεταφορά στο αιμοδυναμικό υπό ΚΑΡΠΑ χωρίς ROSC (Return Of Spontaneous Circulation)

3. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ 3i. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ •ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (3 διαδοχικά shock πριν την έναρξη ΚΑΡΠΑ) •ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ (διαχείριση αεραγωγού, αιμορραγία) •ΜΟΝΑΔΑ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ (υπερκαλιαιμία) 3ii. ΕΞΩΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ •ΠΝΙΓΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΩΣΗ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ •ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΙ ΥΨΗΛΟ ΥΨΟΜΕΤΡΟ •ΚΑΤΑΠΛΑΚΩΣΗ ΑΠΟ ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΑ •ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ ΚΑΙ ΚΕΡΑΥΝΟΣ •ΜΑΖΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Η ΑΛΥΣΙΔΑ ΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΣΕ ΘΥΜΑΤΑ ΠΝΙΓΜΟΥ

ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΠΝΙΓΜΟ

Dyson et al. Resuscitation 2013

3. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ 3i.Eξωνοσοκομειακό ΠΝΙΓΜΟΣ Είναι η διαδικασία που οδηγεί σε πρωτοπαθή αναπνευστική βλάβη. Συχνή αιτία θανάτου από ατύχημα. Κύρια συνέπεια του πνιγμού είναι η υποξία. Η καρδιακή ανακοπή συνήθως είναι δευτερογενές γεγονός. Γι΄ αυτό η οξυγόνωση, ο αερισμός και η αιμάτωση πρέπει να επαναφέρονται όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Άμεση έναρξη ΚΑΡΠΑ στο σημείο του πνιγμού. Ανοικτός αεραγωγός. Άμεση χορήγηση 5 αναπνοών διάσωσης. Έλεγχος αναπνοής. Η ΚΑΡΠΑ γίνεται με αναλογία 30 συμπιέσεις:2 αναπνοές διάσωσης. Ορισμένοι ασθενείς έχουν πρωτοπαθή καρδιακή ανακοπή (π.χ.έμφραγμα μυοκαρδίου ενώ κολυμπούν)

3. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ 3i.Eξωνοσοκομειακό ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΘΥΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑΣ • Ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια των διασωστών σε περιπτώσεις ηλεκτροπληξίας Εξασφάλιση ότι κάθε πηγή ενέργειας είναι κλειστή και προσέγγιση του θύματος, όταν υπάρχει ασφάλεια. • Περίπου 1000 θύματα παγκοσμίως κατ’ έτος από κεραυνούς • Θερμικά εγκαύματα, μυοκαρδιακή νέκρωση, έκταση νευρολογικής βλάβης κα πολυοργανική ανεπάρκεια οι κύριοι καθοριστικοί παράγοντες της έκβασης • Μυοκαρδιακή ή αναπνευστική ανεπάρκεια μπορούν να προκαλέσουν άμεσα θάνατο • Αναπνευστική ανακοπή λόγω καταστολής του αναπνευστικού κέντρου ή από παράλυσητων αναπνευστικών μυών.

3. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ Το ρεύμα προκαλεί κοιλιακή μαρμαρυγή εάν διέλθει από το μυοκάρδιο και ισχαιμία λόγω σπασμού των στεφανιαίων αρτηριών. • Η κοιλιακή μαρμαρυγή είναι η συχνότερη αρρυθμία από εναλλασσόμενο ρεύμα, ενώ η ασυστολία από συνεχές ρεύμα. Εφαρμογή των κατευθυντηρίων οδηγιών. • Χορήγηση υγρών σε ιστική καταστροφή • Το ρεύμα υψηλής τάσης (όχι το οικιακό)μπορεί να κάνει τόξο και επαφή μέσω του εδάφους,ακόμη και μερικά μέτρα γύρω από το θύμα.

4. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ •ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ •ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ •ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΣΚΕΥΗ ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ (LVAD) •ΕΓΚΥΟΙ

4. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ AΣΘΕΝΩΝ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Σοβαρότητα άσθματος • Αυξημένο PaCO2 • Μέγιστη εκπνεόμενη ροή <33% της αναμενόμενης. • SpO2<92% •Υπόταση •Κυάνωση •Διαταραχή επιπέδου συνείδησης •Η καρδιακή ανακοπή είναι ένα καταληκτικό γεγονός μετά από μια περίοδο υποξαιμίας - Προκαλείται από σοβαρό βρογχόσπασμο - Καρδιακές αρρυθμίες απότοκες υποξίας, φάρμακα(βήτα αδρενεργικοί αγωνιστές ή ηλεκτρολυτικές διαταραχές - Δυναμική υπερδιάταση των πνευμόνων Η προσέγγιση των αναστρέψιμων αιτίων με βάση τα 4Η και τα 4Τ θα βοηθήσει στην αναγνώριση των αιτίων στην εμφάνιση της καρδιακής ανακοπής • Έλεγχος για το ενδεχόμενο αμφοτερόπλευρου πνευμοθώρακα σε κάθε καρδιακή ανακοπή σε ασθενείς με άσθμα

4. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΓΚΥΟΥΣ • Οι θωρακικές συμπιέσεις πρέπει να γίνονται λίγο ψηλότερα προς το θώρακα • Να μετακινείται η μήτρα προς τα αριστερά για να αποφευχθεί η συμπίεση της κάτω κοίλης φλέβας μετά την 20η εβομάδα εγκυμοσύνης • Ενδεχομένως να χρειαστεί μικρή κλίση του σώματος προς τα αριστερά

4. ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΡΠΑ ΣΕ ΕΓΚΥΟΥΣ • Επείγουσα καισαρική τομή σε ηλικία κύησης μετά την 24η με 25η εβδομάδα • Οσο ταχύτερα τόσο καλύτερη η πιθανότητα επιβίωσης του εμβρύου- ιδανικά εντός 5 λεπτών από την ανακοπή της μητέρας

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ • Οι παραπάνω περιγραφείσες ειδικές καταστάσεις εξηγούν μια μεγάλη αναλογία καρδιακών ανακοπών που συμβαίνουν σε νεαρότερους ασθενείς • Απαραίτητη κρίνεται η χρησιμοποίηση της προσέγγισης ABCDE για πρώϊμη αναγνώριση και θεραπεία ασθενών για να προληφθεί η εμφάνιση καρδιακής ανακοπής • Η διενέργεια υψηλής ποιότητας ΚΑΡΠΑ και η ταυτόχρονη θεραπεία των αναστρέψιμων αιτίων παραμένει ο βασικός τρόπος αντιμετώπισης θυμάτων με καρδιακή ανακοπή οποιασδήποτε αιτιολογίας • Μικρές προσαρμογές και τροποποιήσεις κατά περίπτωση μπορούν να βελτιστοποιήσουν το αποτέλεσμα • Ιδιαίτερη σημασία στην πρόληψη (πνιγμός)

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας