Hrafnhildur Stefánsdóttir læknanemi 24.apríl 2006 Veiran H5N1 Hrafnhildur Stefánsdóttir læknanemi 24.apríl 2006

Influenza A Er í Orthomyxoveiru fjölskyldunni Hjúpuð RNA veira - ssRNA 8 segment Skipt í undirgerðir vegna antigenískra eiginleika yfirborðspróteina (hemagglutinin og neuraminidasi) Villtir fuglar eru náttúrulegir hýslar

Bygging influenzu A veiru hemagglutinin neuraminidasi

Yfirborðsprótein Hemagglutinin: 16 gerðir (H1-H16) Binst sialicsýru á frumuhimnu Hvetur samruna veiruhjúps og endosome Neuraminidasi: 9 gerðir (N1-N9) klýfur sialicsýru hvetur losun nýrra veira hindrar að veirur aggregeri minnkar seigju slíms Aðeins H1-H3 og N1-N2 hafa circulerað í mönnum frá því 1918

Hemagglutinin viðtakar Sialic sýra í frumuhimnum er tengt galaktósa annaðhvort með α2-3 eða α2-6 tengjum Mannaveiruhópar bindast α2-6 tengdri sialic sýru en aðrir α2-3 tengdri Fuglar hafa aðallega α2-3 en menn α2-6 Svín hafa bæði α2-3 og α2-6 í ríkulegum mæli -> geta smitast af manna- og fuglaveirum í einu

Mótefnavakar (antigen) geta breyst Antigenic drift stökkbreytingar á RNA Antigenic shift endurröðun erfðamengis milli mismunandi hópa

Influenzuheims- faraldar á 20.öldinni 1918-20: Spænska veikin (H1N1) 40-50 milljónir létust Fuglaveira sem aðlagaði sig að manninum 1957-58: Asíuflensan (H2N2) 1-1,5 milljónir létust Samsett fugla- og mannaveira 1968-69: Hong Kong veikin (H3N2) 300.000-1 milljón létust

H5N1 Öll gen frá fuglaveirum Veldur alvarlegum sjúkdómi í mönnum lungnabólga, niðurgangur Binst α2-3 tengdri sialic sýru á frumuhimnum hafa fundist á alveoli Berst ekki á milli manna

Frá fuglum til manna

H5N1 sýkingar í mönnum Fyrstu tilfelli: 1997 í Hong Kong forveri veirunnar fannst fyrst í gæsum 1996 innri gen frá H7N2 í kornhænum NA gen frá H6N1 í öndum Þeirri arfgerð var útrýmt Ný arfgerð sýkti menn 2002 (genotype Z) Síðan þá komið nýjar og nýjar arfgerðir Til og með 21.apríl 2006 hafa 204 manns sýkst og þar af 55% dáið

21.apríl 2006 H5N1 í villtum fuglum H5N1 í alifuglum og villtum fuglum H5N1 í mönnum 21.apríl 2006

Staðfest tilfelli H5N1 í mönnum (21.apríl 2006) Land   2003 2004 2005 2006 Samtals fjöldi dáin Azerbaijan 8 5 Kambodia 4 2 6 Kína 9 7 17 12 Egyptaland Indonesia 11 15 13 32 24 Írak Tæland 22 14 Tyrkland Vietnam 3 29 20 61 19 93 42 46 95 41 60 37 204 113 (55%)

Hugsanlegir virulenceþættir Multibasic cleavage staður á HA -> fleiri próteasagerðir geta klippt -> fjölgun möguleg í fleiri vefjum Stökkbreyting í PB2 -> eykur eftirmyndun Stökkbreyting á NS1 -> 1) eykur ónæmi fyrir interferonhömlun 2) eykur cytokinemyndun makrófaga -> verri sjúkdómur

Þróun H5N1 Sýkt fleiri og fleiri tegundir Lifað lengur fuglar,svín,menn,tígrisdýr,blettatígrar,heimiliskettir Lifað lengur við 37°C: 1997 í 2 daga en 2004 í 6 dagar Orðin meira virulent

Verður heimsfaraldur af H5N1? Skilyrði: fer í mannslíkamann og fjölgar sér þar veldur veikindum hjá mönnum smitast auðveldlega á milli manna eina sem ekki hefur gerst Flestar ónæmar fyrir M2 hömlum og hefur komið fram ónæmi fyrir Tamiflu