Përgaditi Dr Nisret Hajrullahu-pulmolog Spitali Rajonal Gjilan EKZACERBIMI I SPOK Përgaditi Dr Nisret Hajrullahu-pulmolog Spitali Rajonal Gjilan

Ekzacerbimi i SPOK Definicioni,evaluimi dhe trajtimi Oksigjenoterapia te pacientët e hospitalizuar Ventilimi ndihmës

I.Definicioni,evaluimi dhe trajtimi (1) Definicioni i ekzacerbimit të SPOK nënkupton një ndryshim akut I gjendjes se paciantit në dispne,kollë dhe/ose këlbzë për shum ditë e që nevoitet për të ndryshuar mjekimin. Shkaqet e ekzacerbimit mund të jenë infektiv dhe jo infektiv. Terapia medikamentoze përfshin bronkodilatatorët,kortikosterodet,antibiotikët dhe oksigjenoterapinë suplementare.

Definicioni,evaluimi dhe trajtimi (2) Indikacionet për hosopitalizim për pacientët me ekzacerbim të SPOK; * Përgjegja joadekuate në menagjimin jashtëspiatlor të simptomeve. * Rritja e theksuar e dispnesë. * Pamundësia për tu ushqyer dhe për te fjetur për shkak të simptomeve * Hipoksemia e keqësuar * Përkeqësimi I hiperkapnisë * Ndryshimet e statusit mental * Paaftësia e pacientit për vetkujdesje. * Diagnoza jo e sigurt * Kujdesi shtëpiak joadekuat

Definicioni,evaluimi,trajtimi (3) Klasifikimi operacional i gjendjes është siq vijon;ambulantor(niveli I) nevoja për hospitalizim (niveli II) dhe Insuficienca akute respiratore(Niveli III) Niveli I Niveli II Niveli III Historiku klinik konditat ko-morbide Historiku I ekzacerbimeve të shpeshta Shkalla e SPOK + E lehtë/mesatare +++ Mesatare/rëndë E rëndë Ekzaminimi fizikal Evaluimi hemodinamik Përdorimi I muskulatures ndihmëse respratore,tahipnea Perzistimi I simptomeve pas terapisë iniciale Stabile Nuk prezenton Jo Stabiie ++ Stabile/jostable Procedurat diagnostike Saturumi me oksigjen gasrat në gjakun arterial Radiografia e toraksit Analizat e gajkut Koncentrimi ne serum I medikamenteve Strisho dhe kulturë e gëlbazës Elektrokardiograma Po Nëse është e aplikueshme Nëse është e aplikueme +: vështir të jet prezent; ++: ka mundësi të jetë prezent; +++: shum e mundur të jetë prezent

Definicioni,evaluimi,trajtimi (4) Niveli I: Trajtimi jashtëspitalor Edukimi i pacientit Të kontrollohet teknika e inhalimit Të shqyrtohet mundësia e përdorimi të volumatikëve Bronkodilatatorët β2-agonist me veprim të shkurtër dhe/ose ipratropium me dozë të caktuar përmes volumatikut ose nebilizator sipas nevojes Të shtohet bronkodilator me veprim të zgjatur nëse pacienti nuk I ka përdorur gjer më tani Kortikosterodet (doza aktuale mund të ndryshohet) Prednisone 30–40 mg per os gjatë 10 ditëve Të shqyrtohet mundësia e përdorimit të korticosteroidëve inhalator Antibiotikët Mund të inicohen te pacientëtë me gëlbazë të ndryshuar Zgjidhja mund të bazohet në modelin e rezistences bakeriale lokale Amoxicillin/ampicillin, cephalosporine Doxycycline Macrolide     Nëse dështon në mjekimin inicial me antibiotik mund të miret në konsiderim: Amoxicillin/Klavulanat Fluoroquinolonet respiratore

Definicioni,evaluimi dhe trajtimi (5) Niveli II: Trajtimi i rasteve të hospitalizuara Bronkodilatoret β2-agonist me vevprim të shkurtë (albuterol, salbutamol) dhe/ose Ipratropium MDI me volumatik sipas nevojes Oksigjenoterapi suplementare (nëse saturimi <90% ) Kortikosteroidet Nëse pacienti e toleron, prednisone 30–40 mg per os me kohëzgjatje 10 ditë Nëse pacienti nuk e toleron perdorimin oral, dosa ekuivalente i.v. Të shqyrtohet mundësia e përdorimit të kortikosterodëve inhalator (MDI ose nebulizator) Antibiotikët (bazuar ne modelin e rezistences bakeriale lokale) Mund të inicohet fillimi i mjekimit tek pacientët me ndryshime në pamje dhe sasinë e këlbazës Amoxicillin/ac.klavulonik Fluoroquinolonet respiratore (gatifloxacin, levofloxacin, moxifloxacin) Nëse dyshohet në Pseudomonas spp. Dhe/ose Enterobactereaces spp. , të miret në konsiderim terapia e kombinuar.

Definicioni,evaluimi dhe trajtimi (6) Niveli III: trajtimi i pacientëve në kujdesin intenziv Oksigjenoterapi suplementare Përkrhja Ventilatore Bronchodilatorët   β2-agonist me veprim të shkurtë (albuterol, salbutamol) dhe ipratropium MDI përmes volumatikut, dy shkrepje qdo 2–4 h Nëse pacienti është në ventilator, të miret në konsiderim MDI administrimi, të shqyrtohet mundësia e aplikimit β-agonistët me veprim të zgjatur Kortikosteroidët Nëse pacienti e toleron, prednisone 30–40 mg per os me kohëzgjatje 10 ditë Nëse pacienti nuk e toleron perdorimin oral, dosa ekuivalente i.v. Të shqyrtohet mundësia e përdorimit të kortikosterodëve inhalator (MDI ose nebulizator Antibiotikët (bazuar ne modelin e rezistences bakeriale lokale) Mund të inicohet fillimi i mjekimit tek pacientët me ndryshime në pamje dhe sasinë e këlbazës Amoxicillin/ac.klavulonik Fluoroquinolonet respiratore (gatifloxacin, levofloxacin, moxifloxacin) Nëse dyshohet në Pseudomonas spp. Dhe/ose Enterobactereaces spp. , të miret në konsiderim terapia e kombinuar.

Ekzacerbimi i SPOK Oksigjenoterapia te pacientët e hospitalizuar Definimi,evaluimi dhe trajtimi Oksigjenoterapia te pacientët e hospitalizuar Ventilimi i ndihmuar

Oksigjenoterapia te pacientët e hospitalizuar (1) Qëllimi është të prevenohet hipoksia e indeve duke e mbajtur saturimin arterial(SaO2) >90% Duhet monitoruar analizat gazore siq janë presioni parcial I oksigjenit në gjakun arterial(PaO2),presioni parcial I dioksidit të karbonit në gjakun arterial(PaCO2) si dhe pH Saturimin e gjakut arterial të matur me puls oxymetri(SpO2) duhet mmonitoruar për përcjelljen dhe përshtatjen e oksigjenoterapisë. Prevenimi I hipoksisë së indeve eleminon retencionin e CO2. Nëse ndodh retenca e CO2 të monitorohet për acidemi. Nëse zhvillohet acidemia të miret në konsiderim ventilimi mekanik.

Oksigjenoterapia te pacientët e hospitalizuar (1) Algoritmi i korektimit të hipoksemisë te pacientët me akutizim të SPOK. ABG-gasrat në gjakun arterial PaO2-presioni arterial i oksigjenit SaO2-Saturimi me oksigjen i gjakut arterial. PaCO2-presioni arterial i dioksidit të karbonit NPPV-ventilimi me presion pozitiv joinvaziv

Ekzacerbimi ISPOK Ventilimi ndihmës. Definimi,evaluimi dhe trajtimi Oksigjenoterapia te pacientët e hospitalizuar Ventilimi ndihmës.

Ventilimi ndihmës (1) Ventilimi me presion pozitiv joinvaziv(NPPV) duhet ofruar pacientëve me ekzacerbim pas terapisë medikamentoze optimale dhe oksigjenoterapisë,në rast të acidozës respiratore(pH<7.36) dhe/ose vështirësive në frymëmarje excesive të cilat perzistojnë.Të gjith pacientët të cilët kosniderohen për NPPV duhet të kenë të kryera analizat gazore në gjakun arterial. Nëse pH<7.30 ,NPPV duhet të realizohet në Shërbimin e Kujdesit intenziv dhe /ose njësit me kujdes të shtuar . Nëse pH<7.25 NPPV duhet të realizohet në njësin e Kujdesit intenziv dhe intubimi të jetë I mundshëm. Kombinimi Presionit pozitiv kontinual I rrugëve të frymëmarjes(CPAP)(p.sh 4-8cmH2O) dhe Ventilimi ndihmës me presion(PSV)(p.sh 10-15cmH2O) paraqesin modelin më efektiv se sa NPPV.

Ventilimi ndihmës (2) Në orët e para NPPV kërkon asitenc të nivelit të ventilmit mekanik konvencional Pacientë duhet menjëherë të vendosen Njësin e Kujdesit intenziv dhe të intubohen. Kriteret që duhet vlerësuar për mosrealizimin e ventilimit ndihmës janë : arresti respirator instabiliteti kardiovaskular statusi mental i zvogëluar somnelenca paaftësia për bashkëpunim Sekreti viskoz dhe i shtuar si rrezik i lartë për aspirim intervenimete afërta faciale dhe gastroezofagjeale,traumat kraniofaciale dhe/ose abnormalitete nazofaringeale. -Djegëjet -Obeziteti ekstrem

Ventilimi ndihmës (3) Grafikoni përcjellës për Ventilim me presion pozitiv joinvaziv(NPPV) në ekzacerbimin e SPOK i komplikuar me insuficienc akute respiratore. MV-ventilimi mekanik