Εκπαιδευτικές εφαρμογές των λογισμικών γενικής χρήσης: Υπολογιστικά Φύλλα

Σκοπός Η συνοπτική παρουσίαση των λογισμικών γενικής χρήσης (υπολογιστικά φύλλα) και το πως εντάσσονται στην εκπαιδευτική διαδικασία Η έμφαση δίνεται στο πως τα λογισμικά γενικής χρήσης (υπολογιστικά φύλλα) μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως γνωστικά εργαλεία από τους μαθητές (κατανόηση εννοιών, λήψη αποφάσεων, κλπ.) και ως εποπτικά μέσα διδασκαλίας από τους εκπαιδευτικούς (παρουσίαση πινάκων - γραφημάτων).

Έννοιες – Κλειδιά Εκπαιδευτικό λογισμικό Γνωστική ψυχολογία Γνωστικές θεωρίες Εποικοδομισμός Λογισμικό γενικής χρήσης Υπολογιστικό Φύλλο Γνωστικό εργαλείο Εποπτικό μέσο διδασκαλίας Αναπαράσταση δεδομένων Οπτικοποίηση Πίνακες διπλής εισόδου Πολλαπλές Αναπαραστάσεις Συνάρτηση Μοντελοποίηση δεδομένων Διερεύνηση - Ανάλυση Λήψη αποφάσεων

Βασική ορολογία Λογισμικό γενικής χρήσης Υπολογιστικά - Λογιστικά Φύλλα Πίνακες διπλής εισόδου Αναπαραστάσεις δεδομένων Οπτικοποίηση Διαγράμματα Γραφήματα Συναρτήσεις Μοντελοποίηση δεδομένων

Λογισμικά γενικής χρήσης Με τον όρο «λογισμικά γενικής χρήσης» εννοούμε τις πιο διαδεδομένες εμπορικές εφαρμογές πληροφορικής που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση και την επεξεργασία βασικών μορφών πληροφορίας. Τα λογισμικά γενικής χρήσης απαντώνται σε όλα τα υπολογιστικά συστήματα και χρησιμοποιούνται ευρέως στις μέρες μας.

Κατηγορίες λογισμικών γενικής χρήσης Κατηγορίες λογισμικού γενικής χρήσης: Επεξεργασία κειμένου Λογισμικό παρουσιάσεων Υπολογιστικά - Λογιστικά φύλλα Βάσεις δεδομένων Επεξεργασία εικόνων Επεξεργασία ήχου Επεξεργασία βίντεο Φυλλομετρητές Ηλεκτρονική επικοινωνία (e-mail) Μηχανές αναζήτησης …

Εκπαιδευτικές χρήσεις Παρότι δεν είναι εκπαιδευτικές εφαρμογές, τα λογισμικά γενικής χρήσης έχουν πολλές εκπαιδευτικές χρήσεις Ως εποπτικά μέσα διδασκαλίας (για επιδείξεις, παρουσιάσεις, κλπ.) Ως εργαλεία επεξεργασίας, αναζήτησης και επικοινωνίας της πληροφορίας Ως γνωστικά εργαλεία για την κατανόηση και την οικοδόμηση εννοιών

Παραδείγματα χρήσεων Υπολογιστικά Φύλλα Εποπτικό μέσο: η εκπαιδευτικός παρουσιάζει ή οργανώνει πληροφορίες (πίνακες – γραφήματα) και δημιουργεί φύλλα εργασίας Γνωστικό εργαλείο: ο μαθητής μοντελοποιεί δεδομένα, διατυπώνει υποθέσεις και τις ελέγχει με την εισαγωγή δεδομένων ή με τροποποίηση των ήδη υπαρχόντων και λαμβάνει αποφάσεις – δημιουργεί κανόνες

Υπολογιστικά Φύλλα (1) Τα υπολογιστικά φύλλα είναι εφαρμογές λογισμικού που έχουν ως αντικείμενο την οργάνωση, την επεξεργασία και την παρουσίαση αριθμητικών, κατά κανόνα, δεδομένων. Συνιστούν ένα σχετικά εύχρηστο τρόπο για υπολογιστική μοντελοποίηση δεδομένων και πληροφοριών. Η χρήση τους δίνει έμφαση στον τρόπο υπολογισμού και όχι στα ίδια τα δεδομένα (μέσω κανόνων επεξεργασίας).

Υπολογιστικά Φύλλα (2) Οι κανόνες προσδιορίζουν και ελέγχουν τον τρόπο με τον οποίο το υπολογιστικό μοντέλο λειτουργεί. Ο χρήστης του λογιστικού φύλλου μπορεί να διατυπώσει υποθέσεις και να τις ελέγξει με τη εισαγωγή δεδομένων ή τροποποιώντας τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα. Αναπαράσταση δεδομένων με διάφορους τρόπους (πίνακες, γραφήματα κλπ). Βασικό ρόλο στην εκμάθηση και την αποτελεσματική χρήση ενός λογιστικού φύλλου παίζει η έννοια της Συνάρτησης (ένας τύπος που περιγράφει τη σχέση ανάμεσα σε μεγέθη και, συνεπώς, ένας τρόπος επεξεργασίας δεδομένων).

Υπολογιστικά Φύλλα (3) Τα Υπολογιστικά Φύλλα συνιστούν ένα ισχυρό εργαλείο για τη δημιουργία ποσοτικών υπολογιστικών μοντέλων. Με τη βοήθεια των μοντέλων ο χρήστης δημιουργεί σενάρια και στη συνέχεια τα προσομοιώνει (λήψη αποφάσεων). είναι πολύ χρήσιμα για συζήτηση, διερεύνηση, ανάλυση και αναστοχασμό πάνω σε δεδομένα που έχουν διάφορες προεκτάσεις, τόσο μαθησιακές, όπως μαθηματικής μοντελοποίησης και αναπαράστασης, όσο και διδακτικές όπως προσομοιώσεις διαφόρων φαινομένων (χρήση ως γνωστικά εργαλεία).

Τα υπολογιστικά φύλλα ως γνωστικά εργαλεία (Προσαρμογή από Jonassen 2002, στο Κόμης 2004)

Πού χρησιμοποιούνται: Οπτικοποίηση δεδομένων με διάφορους τρόπους (γραφήματα, κλπ.) Στατιστική ανάλυση Περιβάλλον μαθηματικής μοντελοποίησης Πολυαισθητηριακή προσέγγιση (Gardner-πολλαπλές νοημοσύνες). Σενάρια μαθηματικών (κυρίως) στις φυσικές επιστήμες, στη μελέτη περιβάλλοντος αλλά και σε διαθεματικού τύπου δραστηριότητες) κ.α.

Οι δραστηριότητες πρέπει (1): Να αφορούν τη λύση συγκεκριμένων πραγματικών προβλημάτων. Να προσεγγίζουν το πρόβλημα μέσω εκτιμήσεων και στη συνέχεια να ανατρέχουν σε υπολογισμούς. Να προωθούν προβλέψεις βασισμένες πάνω στα αρχικά δεδομένα. Να εστιάζουν στην εργασία με γραφήματα (παρατήρηση της μορφής, διάβασμα των τιμών, περιγραφή και συσχέτιση μεταβλητών, πρόβλεψη νέων δεδομένων). Να προάγουν την εργασία πάνω σε απλές στατιστικές αναλύσεις δεδομένων με τη βοήθεια τύπων και γραφημάτων.

Οι δραστηριότητες πρέπει (2): Να προσεγγίζουν τις έννοιες των εξισώσεων, των συναρτήσεων, των μαθηματικών και των λογικών τύπων και των σχέσεων. Να εστιάζουν στην ανακάλυψη ιδιοτήτων. Να εστιάζουν στην ανακάλυψη κανονικοτήτων και στην οικοδόμηση κανόνων. Να προωθούν την ανακάλυψη μαθηματικών ή λογικών μοντέλων και να τα χρησιμοποιούν ως εργαλεία διερεύνησης.

Πρακτικές συμβουλές για τη χρήση των υπολογιστικών φύλλων: Έλεγχος στη χρήση των συναρτήσεων ώστε να λειτουργούν, ειδικά όταν προέρχονται από αντιγραφή και επικόλληση. Η εισαγωγή εικόνων και διακόσμησης να γίνεται µε φειδώ, είναι εργαλεία και ως τέτοια πρέπει να χρησιμοποιούνται Μια εργασία πρώτα σχεδιάζεται στο χαρτί (έστω ένα σκαρίφημα) και μετά υλοποιείται στο σχετικό περιβάλλον (λογισμικό). Μια εφαρμογή στηρίζει το μάθημα: δεν είναι το μάθημα

Γενικές κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού & Θεωρίες Μάθησης Λογισμικά ανοικτού τύπου Λογισμικά κλειστού τύπου