Ferritin Einar Björnsson 29 apríl 2005.
Ferritin Í náttúrinni veldur blanda af járni, súrefni og vatni ryðmyndun. Járn er mjög óleysanlegt (10-18 M) og þörfin fyrir járn í frumum er ca. 10-4 M Ferritin leysir þessi vandamál Járn myndar radikala
Bygging Haldið svipaðri byggingu í gegnum þróunina 480,000 Da, 12 nm Stór hola í miðjunni sem geymir járnjónir (2000-4500 Fe3+ jónir) í tengslum við O2 4 helix knippi (dimer) sem koma saman í 24-mer H- og L-subunit H-subunit hefur ferroxidasa virkni Holur í próteininu sem hleypa uppleystu járni (Fe2+) inn og út L mest í lifur og milta, H mest í hjarta og nýrum Upsetning á H og L misjafnt eftir ástansi í líkamanum Bólga, sýkingar, afeitrun, differentieringu, og þróska.
Er bundið sem fe3 við súrefni
Staðsetning Ferritin er í öllum frumum líkamans Meira er í frumum sem þurfa meiri járn Hjarta, lifur vs. Fibroblastar Eitthvað ferritin er í sermi Eykst við ofgnótt járns og bólgu Serum ferritin er frekar járnsnautt (L-subunit?)
Hlutverk Geymsluprótein Vörn gegn skemmdum af völdum járns og súrefnis Hluti af vörn frumunnar gegn áhrifum streitu og bólgu Tengist heme myndun O2 flutning Enzýmvirkni – frumuhringur, nucleotide myndun, rafeindaflutning, afeitrun o.fl. cytochrome
Myndun Aukin myndun ferritins stjórnast af þörfum frumunnar Aukið járnmagn í líkamanum eykur á tjáningu ferritins Iron regulatory proteins (IRP-1 og IRP-2) Iron responsive element (IRE) Mitochondrial Ferritin Til staðar í eystum Safnast í Heme myndandi frumum við aukið járn? Ferritin myndun upreguleruð í frumum sem sjá fram á aukna þörf samanber þroska, fóstur (erythroid) Stjórnun ferritinmyndunar í forstigum RBK líklega flóknari Aðallega posttranscriptional – áhrif járns inaktivera protienin Irp og ire hindra myndun ferritins Mtc ferr lítið þekkt
Áhrif bólguefna TNF-α og IL-1α inducera myndun á H-keðju NO Í macrophögum (scavengers) - TNF-α og IFN-γ NO Activerar IRP-1 og IRP-2 Cytokine auka á seytun ferritins úr frumum TNF, IL-1α og IL-6 LPS Prostaglandin (type A) Tengjast inflammation og svar við hita Hækkað í JRA Bólga tengd atherosclerósu TNFa er tengt við frumudauða, inflammation og sepsis, cancer cachexia og chroniskir bólgusjd. Mikið í macrophögum – scavenger TNF veldur mikilli seytun
Hormón TSH, T3, TRH Insúlín og IGF-1 Auka á Ferritin myndun Í gegnum IGF receptor auka á myndun Hár glúkósi eykur ferritin myndun í brisi (H) Aukinn anabólismi
Blóðkorn Macrophagar og monocytar Þroski rauðra blóðkorna Í tengslum við hringrás járns Þroski rauðra blóðkorna Hemoglobin myndun í lok þroskans Protoporphyrin IX Stjórn á miyndun H og L L í byrjun H í lokin
Oxun Aukin oxun í líkamanum Hefur bein áhrif á myndun ferritins Sem á móti ver frumuna gegn oxunarskemmdum Bólga, toxísk efni, oxandi lyf. Toxísk efni – reykur, skordýraeitur, , ozone
Hypoxia og ischemia Inducera ferritin myndun Ferritin minnkar reperfusion injury Nýburar, ARDS, heila og hjarta ischemia o.fl. Microglia í heila eftir ischemiu með mikið ferritin Í rottum
Krabbamein Ferritin hækkar í ýmsum krabameinum Lækkar líka í sumum Einnig aukið H-subunit Lækkar líka í sumum Tengsl við dysregulation í krabbameinsfrumum? Hentugt eða ekki? Notað sem marker í Neuroblastoma o.fl. malignitetum Margt óljóst
Mæling á ferritini Hækkar í Lækkar í Hemochromatosis, thalassemiur, sickle cell, porphyria, neuroblastoma, JRA, alcohol lifrarsjd, hemolytisk anemia, hodgkins lymphoma, megaloblastic anemia, hyperthyrosis, o.fl. Lækkar í járnskortsanemiu Bólga!!!