Η παιδαγωγική σχέση στη διδασκαλία με τα νέα μέσα Η παιδαγωγική σχέση στη διδασκαλία με τα νέα μέσα Έρευνα της μη λεκτικής συμπεριφοράς στα δύο περιβάλλοντα

Η επικοινωνία Ως αλληλεπίδραση Ως διαδικασία παραγωγής και ανταλλαγής μηνυμάτων Από ολιστική σκοπιά

Επικοινωνία και συμπεριφορά Έννοιες που υπάρχουν η μία μέσα στην άλλη Συστημιστές του Palo Alto Το πλαίσιο ως λέξη κλειδί

Το επικοινωνιακό πλαίσιο Το πλαίσιο του έργου ή της δράσης Το πλαίσιο του τι προηγείται και τι έπεται Το χωροχρονικό πλαίσιο Το διαπροσωπικό πλαίσιο Το πραγματιστικό πλαίσιο Το πολιτιστικό πλαίσιο

Η μη λεκτική επικοινωνία (1από2) Η μη λεκτική επικοινωνία (1από2) ορισμοί Όλες οι ανθρώπινες αντιδράσεις που δεν περιγράφονται άμεσα ως λέξεις (Knapp,1972) έκφραση συναισθημάτων, διαθέσεων, στάσεων και γενικότερα του εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου μέσω του σώματος (Kendon,1981)

Η μη λεκτική επικοινωνία (2από2) Η μη λεκτική επικοινωνία (2από2) ορισμοί Διαδικασία μέσω της οποίας ένα άτομο επηρεάζει τη συμπεριφορά, τη νοητική κατάσταση ή τα συναισθήματα κάποιου άλλου, χρησιμοποιώντας ένα ή περισσότερα μη λεκτικά κανάλια. (Παπαδάκη, 19997)

Ιστορικά Αρχαίες παραδόσεις Κινέζων, Αράβων, Ρωμαίων Αριστοτέλης «Φυσιογνωμικά»,2ος πΧ αιώνας Φυσιογνωμιστές, 15ος – 20ος αιώνας Φρενολογεία, Εγκληματολογία (Λαμπρόζο) Θεωρία των σωματότυπων (Sheldon, 1940) Δαρβίνος (1872) Freud (1905)

Σύγχρονες προσεγγίσεις Mehrabian, 1972, στάση του σώματος Wainwright, 1992, χειρονομίες Hall, 1982, ζωτικός χώρος Ekman, 1982, πρόσωπο: (FEP, χαρά, έκπληξη, θυμός, λύπη, αηδία, περιφρόνηση, ενδιαφέρον) Ομάδα της Οξφόρδης (Argyle): η ΜΛΣ συστατικό στοιχείο της αλληλεπίδρασης σε μια επικοινωνιακή πράξη.

Τα χαρακτηριστικά των μη λεκτικών σημάτων (1από2) Τα χαρακτηριστικά των μη λεκτικών σημάτων (1από2) 65% - 90% της επικοινωνίας Βιολογικές καταβολές: κανόνες της φύσης Συμβολική, εργαλειοποιημένη λειτουργία: κανόνες της κοινωνίας Φυλογενετική προτεραιότητα Οντογενετική προτεραιότητα Οικουμενικός χαρακτήρας – πολιτισμικός προσδιορισμός Παντού και πάντα

Τα χαρακτηριστικά των μη λεκτικών σημάτων (2από2) Τα χαρακτηριστικά των μη λεκτικών σημάτων (2από2) Συνειδητά και προθετικά ή ασυνείδητα; Αμφισημία, πολυσημία Μετάδοση συγκινήσεων «Κριτές» της αλήθειας (αντιφάσεις, double bind) Υποκαθιστούν το λόγο Αυτοπαρουσίαση Αποσαφήνιση

Λειτουργικότητα των μη λεκτικών σημάτων Επικοινωνιακή Σχεσιακή και ρυθμιστική Συμβολική

Τα βασικά μη λεκτικά κανάλια Εμφάνιση Πρόσωπο Βλέμμα Στάσεις και κινήσεις του σώματος Χειρονομίες Ζωτικός χώρος Σωματική επαφή Μη λεκτικά στοιχεία του λόγου

Η ερμηνεία (1από2) Πολυσημαντότητα ανάλογα με το περιεχόμενο, τον παρατηρητή, το πλαίσιο, την θεωρητική προσέγγιση. Μέσω των αισθήσεων (προσωπικά, διαπροσωπικά, διομαδικά) Κοινωνική δεξιότητα Συνυπολογισμός, ολιστική προσέγγιση Εμπειρία Ικανότητα ανάληψης ρόλων

Η ερμηνεία (2από2) Κανόνες αποκωδικοποίησης (βιολογικής, κοινωνικής, πολιτισμικής προέλευσης), κλισέ και στερεότυπα Διαίσθηση Βαθμός εμπλοκής της μη λεκτικής πλευράς της επικοινωνίας στο επικοινωνιακό συμβάν.

Η μη λεκτική επικοινωνία στις ομάδες Οδός έκφρασης διαφωνιών και συγκρούσεων Σε φτωχό επικοινωνιακό δίκτυο Σε συγκεντρωτικά μοντέλα Έκφραση της συναισθηματικής δομής Δεσμοί – μη λεκτικοί κώδικες Κανόνες Ρόλοι

Τα μη λεκτικά σήματα στη σχολική τάξη Τα μη λεκτικά σήματα στη σχολική τάξη Συνεχή Αλληλεπιδραστικά (δάσκαλος – μαθητής/ές, μαθητής/ές – μαθητής/ές) Ποιοτική διάσταση Δυναμική εξέλιξη

Η μη λεκτική συμπεριφορά του μαθητή (1από2) Η μη λεκτική συμπεριφορά του μαθητή (1από2) Δείγμα εσωτερίκευσης του ρόλου Κανονικοποίηση Εμφάνιση – συμπόρευση (μόδα, ομάδες ομηλίκων) Πρόσωπο – δείκτης βαθμού αποδοχής Οπτική επαφή – είδος, διάρκεια, στιγμή εκκίνησης Οπτική επαφή και επίδοση Φωνή – προσαρμογή

Η μη λεκτική συμπεριφορά του μαθητή (2από2) Η μη λεκτική συμπεριφορά του μαθητή (2από2) Χέρια – νοηματική υποστήριξη Προσαρμοστές (adaptors) Στάση σώματος – ενδιαφέρον, επίδοση Διάταξη θρανίων, επιλογή θέσης – επίδοση Απόσταση από τον δάσκαλο Ενεργός επικοινωνιακή ζώνη Σωματική επαφή Εαυτός και ομαδικότητα Αποκωδικοποίηση των ΜΛΣ του δασκάλου

Η μη λεκτική συμπεριφορά του δασκάλου (1από2) Η μη λεκτική συμπεριφορά του δασκάλου (1από2) Δάσκαλος – σημείο αναφοράς, πηγή, ρυθμιστής, ελεγκτής Στόχος η αύξηση του ενδιαφέροντος για το μάθημα και της επιθυμίας για μάθηση. Η εμφάνιση – πρώτη εντύπωση και κρίση Το πρόσωπο – πεδίο ακούσιας έκφρασης των συναισθημάτων για τους μαθητές κ.ά. Το χαμόγελο – η ενίσχυση

Η μη λεκτική συμπεριφορά του δασκάλου (2από2) Η μη λεκτική συμπεριφορά του δασκάλου (2από2) Το βλέμμα και η οπτική επαφή – κατεύθυνση, διάρκεια, ποιότητα (φιλικό, έντονο, επιτιμητικό, απειλητικό, προειδοποιητικό, επιφυλακτικό, ενθαρρυντικό κλπ) Το βλέμμα ως γέφυρα ή μη – η συμμετοχή Οι κινήσεις των χεριών και του κεφαλιού – κινητοποίηση, διαχωριστική γραμμή Η απόσταση από τον μαθητή – η οικεία ζώνη Φωνή, γέλιο, σιωπή

Μη λεκτική επικοινωνία και αποτελεσματικότητα διδασκαλίας Διοχέτευση της συναισθηματικής συνιστώσας της παιδαγωγικής σχέσης σε μη λεκτικές οδούς - Καλλιέργεια θετικού επικοινωνιακού κλίματος στην τάξη. Τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του μαθησιακού περιβάλλοντος Η αποκωδικοποιητική ικανότητα του δασκάλου Οι διακρίσεις

Τ.Καράκιζα Διδακτορική Διατριβή η παιδαγωγική σχέση οι συνιστώσες γνωστική κοινωνική συναισθηματική - επικοινωνιακή άδηλη το πλαίσιο της σχολικής τάξης η μη λεκτική επικοινωνία Τ.Καράκιζα Διδακτορική Διατριβή

το ερευνητικό ερώτημα η είσοδος των ΤΠΕ διαταράσσει το υπάρχον πλαίσιο της τάξης. η μελέτη της μη λεκτικής συμπεριφοράς αποτελεί το μέσον για την έρευνα της μεταβολής της παιδαγωγικής σχέσης στο νέο εκπαιδευτικό περιβάλλον.

παρουσίαση - σχολιασμός του υλικού στα δύο περιβάλλοντα παρουσίαση - σχολιασμός του υλικού στα δύο περιβάλλοντα η αναδιάταξη χώρου και χρόνου βασικά κοινά ευρήματα μη λεκτική συμπεριφορά των μαθητών (φύλο, επίδοση) μη λεκτική συμπεριφορά των εκπ/κών η παιδαγωγική σχέση

Συμπεράσματα (1 από 5) μη λεκτική συμπεριφορά των εκπαιδευτικών Συμπεράσματα (1 από 5) μη λεκτική συμπεριφορά των εκπαιδευτικών ύφος, προσαρμογή, προσωπική θεωρία πρακτικές αντιστάσεις - θετικές λεκτικές στάσεις άγχος, απειλή, ανασφάλεια: αποδυνάμωση εξουσιαστικού ρόλου επιβεβαίωση του χαρακτηρισμού από τους μαθητές

Συμπεράσματα (2 από 5) μη λεκτική συμπεριφορά των μαθητών Συμπεράσματα (2 από 5) μη λεκτική συμπεριφορά των μαθητών δείκτης ενσωμάτωσης μαθητικού ρόλου (επίδοση) και στάσης απέναντι στο δάσκαλο και το μάθημα δείκτης οικειοποίησης του σώματος, επιστροφή στον εαυτό πεδίο διοχέτευσης αιτημάτων

Συμπεράσματα για τα φύλα (3 από 5) παραδοσιακό εκπαιδευτικό περιβάλλον ♀: προσαρμογή-υποταγή ♂: αντίδραση στον σχολικό καταναγκασμό δικτυωμένο εκπαιδευτικό περιβάλλον ♀: δυναμικές, χειραφετιστικές τάσεις, εντός ορίων ♂: οικειοποίηση και κατάλυση

Συμπεράσματα για την επίδοση (4 από 5) οι τπε αμβλύνουν τις παραδοσιακές διαφορές και δημιουργούν νέες οι μαθητές της επίδοσης: α΄ : αγνοούν τον δάσκαλο, αμφισβητούν την αλλαγή β΄ : απολαμβάνουν και διαχειρίζονται την αλλαγή προς όφελός τους γ΄ : απαλλάσσονται από τον «τίτλο» τους, βελτιώνουν επιδόσεις, επικοινωνούν και αποκαθίστανται στην ομάδα.

Συμπεράσματα (5 από 5) μετατροπή της παιδαγωγικής σχέσης: Συμπεράσματα (5 από 5) μετατροπή της παιδαγωγικής σχέσης: γνωστική (τεχνολογική γνώση, κατάργηση αυθεντίας, οικείες μέθοδοι) κοινωνική (εξουσία, έλεγχος, αντιφάσεις, ομάδες) συναισθηματική (εντονότερη συναλλαγή προς άμβλυνση των νέων διαφορών) επικοινωνιακή (από δασκαλοκεντρική σε τοπικές επικοινωνιακές νησίδες, κατακερματισμός του σώματος της τάξης)

τελικά… ποιο είναι το διαβατήριο; οι αντιφάσεις …με τις αιώνιες ανταλλαγές ανάμεσα στο μαθητή και το δάσκαλο …με το ίδιο πάντα ρίσκο