اقتصاد مدیریت تعریف
تعریف اقتصاد مدیریت اقتصاد مدیریت عبارتست از : کاربرد نظریه ها وروشهای اقتصادی در بازرگانی و تصمیمات اداری.
تفاوت اقتصاد مدیریت با اقتصاد خرد اقتصاد خرد به مقدار زیادی تشریحی است. به این معنا که سعی اقتصاد خرد تشریح چگونگی کارکرد اقتصاد است، بدون آنکه نشان دهد بهتر است چگونه کار کند.در حالیکه اقتصاد مدیریت عمدتا تجویزی است. به این معنا که برای رسیدن به هدف خاصی سعی در ایجاد مقررات و تکنیکهایی می کند.
رابطه بین اقتصاد مدیریت و سایر علوم مسایلی که رودرروی تصمیم گیران در مدریت قرار دارد علوم تصمیم گیری نظریه های علم اقتصاد اقتصاد مدیریت که به منظور حل مسایل مدیریتی , نظریه های علم اقتصاد و علوم تصمیم گیری را به کار می برد و آنها را گسترش می دهد راه حلهای مربوط به مسایل تصمیم گیری که رو در روی مدیران قرار دارد
فرایند تصمیم گیری گام اول: ایجاد یا مشخص کردن اهداف گام دوم: تعریف مساله:یکی از مشکلترین قسمتهای تصمیم گیری تعیین دقیق مساله است گام سوم: مشخص کردن راه حلهای ممکن گام چهارم: انتخاب بهترین راه حل ممکن گام پنجم: اجرای تصمیم
مشخص کردن راه حلهای ممکن مشخص کردن اهداف تعریف مسئله مشخص کردن راه حلهای ممکن انتخاب بهترین راه حل ممکن با در نظر گرفتن محدودیتهای قانونی و نظایر آن با در نظر گرفتن محدودیتهای مربوط به نهاده ها اجرای تصمیم فرایند اصلی تصمیم گیری
تئوری یا نظریه بنگاه منظور از نظریه بنگاه مشخص کردن این موضوع است که چطور بنگاهها رفتار می کنند و اهداف آنها چیست؟ بر اساس این نظریه هر بنگاه سعی در حداکثر کردن سود خود دارد. شکل بهتری از این نظریه آن است که بنگاه سعی در حداکثر کردن ”ارزش بازاری“ خود دارد.در حال حاضر این تعبیر از نظریه بنگاه به عنوان نظریه برتر، توسط اقتصاددانان مدیریت بکار می رود.
ارزش فعلي سودهاي انتظاري آتي ارزش فعلي سودهاي انتظاري آتي ارزش بنگاه ارزش بنگاه را ارزش فعلی جریان نقدی انتظاری ان در آینده تعریف می کنیم. n = (1+i) π (1+i)2 π2 + (1+i)n πn ..... πt (1+i)t t=1 Σ ارزش فعلي سودهاي انتظاري آتي كه در آن سود انتظاري در سال t ، i نرخ بهره ، و t از 1 (سال آينده) تا n (آخرين سال در افق برنامه ريزي ) است.چون سود عبارتند از درآمد كل (TR ) منهاي هزينه كل (TC )است عبارت بالا را مي توان به شكل زير نشان داد πt ارزش فعلي سودهاي انتظاري آتي (1+i)t = TRt - TCt
نقش قیود یا محدودیت ها بر نظریه بنگاه قیودی که موجب محدودیت بسط ارزش بنگاه در حدی که توانایی افزایش دارد می شود، انواع مختلف دارد.از یک طرف،مقدار بعضی از انواع نهاده های تولید ممکن است محدود باشد.در مدت زمان مورد نظر، بنگاه ممکن است فقط قادر به جذب مقدار معینی از تجهیزات تخصصی، نیروی کار ماهر، مواد اولیه اصلی یا سایر نهاده ها باشد. نوع مهم دیگری از قیود که توانایی بنگاه را محدود می کند، محدودیت های قانونی یا قراردادی است.
Σ عوامل تعيين كننده ارزش بنگاه ارزش بنگاه محدود شده به وسيله ارزش بنگاه قيدهاي :نهاده ها،قراردادها،قوانين و ... ارزش TC بستگي دارد به : 1-تكنيك هاي توليد 2 توابع هزينه 3فرايند توسعه n (1+i)t t=1 Σ TRt - TCt ارزش TR بستگي دارد به: 1-تقاضا و پيش بيني مقدار آن 2-قيمت گذاري 3 توسعه محصول جديد ارزش i بستگي دارد به : 1-خطرات مربوط به بنگاه 2-شرايط مربوط به بازارهاي سرمايه
بر اساس آنچه گفته شد، قیدهای متعددی فعالیت بنگاه را محدود می کنند، به همین جهت تکنیکهای بکار رفته برای بسیاری از مسائل بنگاه ”تکنیکهای بهینه یابی مقید ” هستند مثل برنامه ریزی خطی . باید توجه داشت که بسیاری از قید های ذکر شده گرچه ممکن است در تضاد با منافع بنگاه باشد، لیکن در جهت افزایش رفاه اجتماعی است.
سود چیست؟ سود عبارت از: تفاوت بین درآمد کل و هزینه کل است.
تفاوت بین ”سود حسابداری“ و ”سود اقتصادی“ منظور از سود حسابداری یا سود بازرگانی تفاوت بین درآمد کسب شده حاصل از ارزش فروش کالاها و خدمات تولید و فروخته شده یک بنگاه به صورت ثبت شده و جمع تمامی ارقام هزینه های انجام شده ثبت شده توسط بنگاه است. سود اقتصادی عبارتست از:سود حسابداری منهای هزینه های غیر صریح ناشی از نهاده هایی که توسط مالک در اختیار بنگاه قرار می گیرد و بکار گرفته می شود. اقتصاد دانان مدیریت سود را در قالب سود اقتصادی می بینند.
دلیل وجودی سود اقتصادی در این رابطه چهار نظریه مطرح شده است: 1- نظریه اصطکاکی سود (عامل عدم تعادل) 2- نظریه انحصاری سود (عامل انحصار) 3- نظریه نواوری سود (عامل ابداع و نوآوری) 4- نظریه جبرانی سود (عامل ریسک و خطر)
نظریه اصطکاکی سود (عامل عدم تعادل) یکی از دلایل وجودی سود یا زیان اقتصادی را می توان به علت عدم وجود تعادل همیشگی در بازارها دانست. شوکهای کوچک وبزرگ که به اقتصاد وارد می شوند موجب به هم خوردن تعادل برخی از بازارها شده و سبب ایجاد سود یا زیان اقتصادی برای بنگاههای موجود در آن بازارها می شوند.
نظریه انحصاری سود (عامل انحصار) دومین دلیل وجودی سود را می توان در این واقعیت دید که تمامی بازارها رقابتی نیستند.در شرایط رقابت کامل، تمایلی برای حذف سود اقتصادی در بلند مدت وجود دارد. اما در بازارهایی که انحصار کامل یا انحصار چند جانبه هستند این موضوع صادق نیست، زیرا موانعی برای ورود به صنعت وجود دارد. به همین جهت سود خالص اقتصادی حتی در بلند مدت نیز می تواند وجود داشته باشد.
نظریه نوآوری سود (عامل ابداع و نوآوری) سومین علت وجودی سود را می توان به دلیل نوآوری های بعضی از بنگاهها دانست.بعضی از کارفرمایان موجود در هر بازاری با بکارگیری روشهای نو، ابتکارات خاص، یا تکنولوژی جدید از کارایی بالاتری برخوردارند.به همین جهت،قبل از آنکه سایر رقبا دست به تقلید زنند در کوتاه مدت قادر به کسب سود اقتصادی می شوند.
نظریه جبرانی سود (عامل ریسک و خطر) چهارمین دلیل وجودی سود را باید در عامل ریسک یا خطر جستجو کرد.در دنیای واقعی هر فعالیت اقتصادی با ریسک توام است.به همین لحاظ، سود پاداش به آنهایی است که تقبل خطر یا ریسک می کنند.
هدف مدیران و ”مساله صاحب و عامل“ مدیران بنگاه ”عامل“ می باشند که برای مالکین بنگاه که ”صاحب“ هستند کار می کنند.مشکل صاحب-عامل این است که ممکن است مدیران به دنبال اهداف شخصی خود حرکت کنند. برای رفع این مشکل معمولا موسسات با بستن قراردادهایی با مدیران خود سعی در هم جهت کردن منافع موسسه با مدیران می کنند. به همین لحاظ بسیاری از موسسات به مدیران اجازه خرید بخشی از سهام شرکت را با نرخی پایین تراز قیمت بازار می دهند.
نقش بنگاههای اقتصادی در جامعه یکی از جنبه های مهم مطالعه اقتصاد مدیریت پی بردن به رابطه بین بنگاههای اقتصادی و جامعه است.اقتصاد مدیریت می تواند نقش پراهمیت بنگاهها در جامعه را مشخص کند ونیزمی تواند راههایی در جهت افزایش وبهبود منافعشان به جامعه ارائه دهد. مصرف کنندگان نیز از طریق افزایش کمی وکیفی کالاها و خدمات در دسترس برای مصرف بهره مند شده اند.همزمان،مالیات بر سود بنگاههاوبردریافتی های عرضه کنندگان سرمایه،نیروی کار،مواد اولیه و سایر نهاده های تولید،درآمد دولتها را به منظور ارائه خدمات بیشتر و بهتر به جامعه مهیا کرده است.
مشکلات اقتصاد بازار بدون قید 1- احتمالا گروههای معینی قدرت اقتصادی زیادی کسب می کنند که به آنها اجازه می دهد سهم بزرگی از ارزش تولید شده به وسیله بنگاهها را بدست آورند.به طور مثال ،اقتصاد توليد و توزيع آب شهري در يك جامعه مفروض به نحوي است كه فقط يك بنگاه اقتصادي مي تواند آن را به طور كارا ايجاد كند .به علاوه جانشين مناسبي براي آب جهت مقاصد مصرفي وجود ندارد.
2- “صرفه جویی های حاصل از مقیاس“ یا شرایط دیگری است که منجر به باقی ماندن تعداد محدودی از بنگاههای اقتصادی در یک بازار می شود. در چنين شرايطي اگر بنگاههاي موجود در بازار با يكديگر رقابت كنند مشكلي پيش نخواهد آمد.اما اگر آنها در تعيين قيمت با يكديگر تباني كنند ممكن است با محدود كردن توليد بتوانند منافع اضافي كسب كنند.
3- تحت شرایط معینی بنگاههای اقتصادی قادر به استثمار کارگران هستند 3- تحت شرایط معینی بنگاههای اقتصادی قادر به استثمار کارگران هستند.به همين لحاظ قوانيني در جهت برابر كردن قدرت چانه زني بنگاههاي اقتصادي و كارگران تدوين شده است.اين گونه قوانين كار،بنگاههاي اقتصادي را ملزم مي كند كه به چانه زني دسته جمعي تن در دهند. 4- بنگاههای اقتصادی ممکن است در فرایندهای تولید خود ”هزینه های برونی“ بر اجتماع تحمیل کنند.به طور مثال ،با دفع ضايعات درهوا يا آب آنها را آلوده كنند.اين كارخانه ها هزينه هایی بر جامعه تحميل مي كنند.
پایان