Σημειολογία και σχεδιασμός ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ-ΑΦΙΣΑ TMHMA ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Η μελέτη των «σημείων» στην καθημερινή ζωή Ασχολείται με οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί ως «σημείο», Umberto Eco Αφορά τα στοιχεία τα οποία χρησιμοποιούμε για να προσδιορίσουμε «κάτι άλλο». Αναπαριστούμε και ερμηνεύουμε, προσδιορίζουμε τη σημασία των πραγμάτων «σημεία»: λέξεις, κινήσεις, εικόνες, ήχοι, αντικείμενα
Τίποτα δεν είναι δεδομένο Ζούμε μέσα σε ένα σύστημα σημείων, δημιουργούμε τις έννοιες των πραγμάτων μέσα από αυτά. Ακόμα και τα πιο ρεαλιστικά απεδοσμένα σημεία δεν είναι αυτό που φαίνονται
σημεία We think in signs, Peirce Nothing is a sign unless it is interpreted as a sign, Peirce
Saussure σημείο= ακουστική εικόνα/ιδέα Π.χ. «ανοιχτό»(στην πόρτα μαγαζιού)=η λέξη «ανοιχτό»/το μαγαζί δέχεται πελάτες απαραίτητα στοιχεία για τη διεξαγωγή συμπεράσματος!! Σκεφτείτε τη λέξη «ανοιχτό» σε ένα μπουκάλι… Ή σημείο= σημαίνον/σημαινόμενο
Αυθαίρετη η έννοια του σημείου Προσδιορίζεται από «μια κοινή συμφωνία» Λέξη «Σκύλος» στις διάφορες γλώσσες ή και η ονοματοποιία διαφορετική από χώρα σε χώρα
Ο ρόλος του σημαίνοντος Η «αυθαίρετη φύση του σημείου» επιφέρει νέο τρόπο ερμηνείας των φαινόμενων Η τέχνη παύει να θεωρείται ως «έκφραση» ή «αποτύπωση» του κόσμου, αλλά ως στοιχείο που συμβάλλει στο «γίγνεσθαι» του κόσμου (πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο στη σημασία ενός έργου...ψυχολογία, φαινομενολογία, επιστήμες κτλ.) Δεν υπάρχει μονοδιάστατη ερμηνεία Π.χ. σκύλος= φίλος του ανθρώπου, φύλακας, τετράποδο «Αίθουσα με καθρέφτες» και αλυσιδωτές αντιδράσεις, συνειρμοί
Στον χώρο της επικοινωνίας βαθύτερη κατανόηση με αυτόν τον τρόπο, καμία εικόνα δεν είναι απλά μια «αποτύπωση», στρώσεις νοημάτων για βαθύτερη κατανόηση, για αποκαλύψεις στρώσεων μηνυμάτων, υπονοούμενα…
Roland Barthes (le Sens Obtus) 3 επίπεδα νοήματος συμβολικό συναισθηματικό πληροφοριακό
“Η μορφή γοητεύει εκεί που παύουμε να την καταννούμε” Derrida
Joseph Beuys , Rose for Direct Democracy, 1973
Συμβολικό Πληροφοριακό Συναισθηματικό
Peirce Αντικείμενο (οτιδήποτε αναπαριστάται, εταιρία, προιόν, σχέση…) Αντικείμενο (οτιδήποτε αναπαριστάται, εταιρία, προιόν, σχέση…) > εικόνα= άμεση αναπαράσταση > ένδειξη= έμμεση αναπαράσταση (καπνός για φωτιά) > σύμβολο= αφαιρετική αναπαράσταση, βασισμένα σε συμφωνία (κόκκινο ως κίνδυνος) 2. Αντιπροσωπεύον (αναπαριστούν το αντικείμενο-ομιλία, γραφή, εικόνα…) 3. Ερμηνεύων (πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί δέκτης, αγορά… αξιολογεί τα άλλα δύο)
Παράμετροι 1. Σημαντική 2. Σύνταξη 3. Πραγματολογική Συνδυασμός παραπάνω “πετυχημένο” design
Σημαντική παράμετρος = σχέση οπτικής εικόνας με νόημα >Πόσο επιτυχώς το σύμβολο αποδίδει το νόημα? >Οι χρήστες κατανοούν περί τίνος πρόκειται? >Ποια είναι τα πολιτισμικά περιβάλλοντα των ανθρώπων? >Δύσκολη η εκμάθηση του συμβόλου?
Συντακτική παράμετρος = η γραμματική των μορφών >Πως «δείχνει» το σύμβολο? >Είναι «επιτυχημένη» η σχεδίασή του? >Αναγνωρίζονται τα σημαντικότερα στοιχεία πρώτα?
Πραγματολογική παράμετρος =σχέση οπτικής εικόνας και χρήστη >Μπορεί κάποιος να δει το σήμα? >Οι συνθήκες θέασης είναι οι σωστές? >Μπορεί να σμικρύνθει και να μεγεθυνθεί εύκολα και αποτελεσματικά? >Δύσκολο στην αναπαραγωγή του?
Joseph Beuys Nicolas Lampert http://www.machineanimalcollages.com/ Επίσης: Sue Coe , Art Spiegelman
σύμβολα Η αναγνώρισή τους εξαρτάται κατά πολύ από το κοινωνικό/πολιτισμικό υπόβαθρο του παρατηρητή (Griffin & Gibbs, 1993; Griffin, 1994). Έχουν συσχετιστεί με τα στερεότυπα και την κοινωνία. Κοινωνικές διαφορές επηρεάζουν τον τρόπο αντίληψης.