Α’ Μέρος: Νομικό πλαίσιο στην Κύπρο 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Α’ Μέρος: Νομικό πλαίσιο στην Κύπρο Ο Περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμος του 2002 Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας Κύπρου Αεροπορική κίνηση σε Λάρνακα και Πάφο Διορισμός Κοινοτικού Αερομεταφορέα στην Κύπρο Β’ Μέρος: Μελέτη περίπτωσης «Κυπριακές Αερογραμμές» Κυπριακές Αερογραμμές: απόφαση Επιτροπής ΕΕ Κρατικές ενισχύσεις στις αερομεταφορές Πολιτικές ανταγωνισμού και αερομεταφορών

Ο Περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμος του 2002 (2004-15) 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Ο Περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμος του 2002 (2004-15) Ενσωμάτωση δικαίου ΕΕ (Οδηγιών - Κανονισμών) Ορισμός «άδεια εκμετάλλευσης» (άρθρο 1) Ορισμός «αερομεταφορέας» (άρθρο 1) Άδεια εκμετάλλευσης και πιστοποιητικό αερομεταφορέα (άρθρα 112, 123 του 17ου Κεφαλαίου) Αστική ευθύνη αερομεταφορέων (231-242 του 26ου Κεφαλαίου): παραπομπή στις διατάξεις των άρθρων 17-31 της Διεθνούς Συμβάσεως του Μόντρεαλ 1999

Το Τ.Π.Α. του Υπουργείου Μεταφορών είναι αρμόδιο για: αερομεταφορές 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας (Τ.Π.Α.) Κύπρου Το Τ.Π.Α. του Υπουργείου Μεταφορών είναι αρμόδιο για: Στην ιστοσελίδα www.mcw.gov.cy/dca υπάρχουν αναλυτικές πληροφορίες. αερομεταφορές διεθνείς συνεργασίες εναέρια κυκλοφορία Εκεί είναι δημοσιευμένη στα Αγγλικά μελέτη του Eurocontrol για την αναδιοργάνωση του Τμήματος, μελέτη που υπογράφει στις 9-4-2015 ο Διευθυντής κ. Frank Brenner. ασφάλεια πτήσεων νηολόγιο αεροσκαφών αερολιμένες Λάρνακας- Πάφου δικαιώματα επιβατών.

Αεροπορική κίνηση σε Λάρνακα και Πάφο 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Αεροπορική κίνηση σε Λάρνακα και Πάφο (ο πίνακας είναι δημοσιευμένος στην ιστοσελίδα του Τ.Π.Α.) ΕΤΟΣ ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΛΑΡΝΑΚΑ ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΠΑΦΟΣ Α/ ΚΙΝΗΣΗ ΛΑΡΝΑΚΑ ΠΑΦΟΣ 2008 5.482.567 1.764.660 50.483 12.563 2009 5.258.716 1.640.562 46.416 12.676 2010 5.475.905 1.646.937 49.022 12.802 2011 5.636.426 1.786.947 50.329 (77% ΕΕ) 11.951 (85% ΕΕ)

Απόφαση 2009 για όρους διορισμού Κοινοτικού Αερομεταφορέα στην Κύπρο 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Απόφαση 2009 για όρους διορισμού Κοινοτικού Αερομεταφορέα στην Κύπρο Στις 10-3-2009 ο Υπουργός Μεταφορών (τότε Συγκοινωνιών) δημοσίευσε στην Επίσημη Εφημερίδα ΕΕ την με αριθμό 2009/C 56/08 απόφασή του «Εθνική διαδικασία της Κύπρου για την χορήγηση περιορισμένων δικαιωμάτων εναέριας κυκλοφορίας» σύμφωνα με το άρθρο 6 του Κανονισμού 847/2004 Ο Κοινοτικός Αερομεταφορέας διαθέτει πιστοποιητικό AOC και έγκυρη άδεια εκμετάλλευσης από κράτος μέλος της ΕΕ (Καν. 2407/1992) και υποβάλλει αίτηση με στοιχεία επιχειρησιακής και οικονομικής δυνατότητας, τιμολογιακής πολιτικής και πρόβλεψης οικονομικών αποτελεσμάτων δρομολογίων και είδους πτήσεων. Ο Υπουργός παραχωρεί ή και ανακαλεί την άδεια πρόσβασης, μετά από κρίση Τριμελούς Επιτροπής Αξιολόγησης που ορίζει ο Υπουργός από λειτουργούς του Υπουργείου και του Τ.Π.Α. που είναι η Αρμόδια Αρχή.

Κριτήρια διορισμού Κοινοτικού Αερομεταφορέα στην Κύπρο 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Κριτήρια διορισμού Κοινοτικού Αερομεταφορέα στην Κύπρο Ο Υπουργός μέσω της Επιτροπής Αξιολόγησης παραχωρεί άδεια με κριτήρια: διμερείς διεθνείς συμφωνίες, αεροπορική κίνηση σε δρομολόγιο, είδος αεροπορικής κίνησης, τιμολογιακή πολιτική, περιβαλλοντικές επιπτώσεις, επιχειρησιακό σχέδιο, ποιότητα υπηρεσιών, διατήρηση συνέχειας υπηρεσιών, ικανοποίηση αεροπορικής ζήτησης, μεγιστοποίηση οφέλους προς το επιβατικό κοινό με τις χαμηλότερες δυνατές τιμές, ανάπτυξη Κυπριακής Τουριστικής Βιομηχανίας, διασφάλιση υγιούς και ανταγωνιστικού περιβάλλοντος των αερομεταφορέων εντός της ΕΕ.

Ανάκληση άδειας Κοινοτικού Αερομεταφορέα στην Κύπρο 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Ανάκληση άδειας Κοινοτικού Αερομεταφορέα στην Κύπρο Η άδεια ανακαλείται από τον Υπουργό μέσω της Επιτροπής σε περίπτωση που άλλοι Κοινοτικοί Αερομεταφορείς αποδεικνύουν ότι έχουν την δυνατότητα να εκτελούν με μεγαλύτερη επάρκεια και πιο αποτελεσματικά τα παραχωρηθέντα εμπορικά δικαιώματα, αν υπάρχει ουσιώδης μεταβολή των δεδομένων, αν έγινε διακοπή εκτέλεσης δρομολογίων, αν υπάρχει πρόθεση διακοπής πτήσεων ή μη συμμόρφωση του αερομεταφορέα με τα προβλεπόμενα στην απόφαση του 2009 ή στους όρους της άδειας ή στην ενδεχόμενη ισχύουσα διμερή αεροπορική συμφωνία.

Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ Η Απόφαση της Επιτροπής ΕΕ της 9ης Ιανουαρίου 2015 (ΕΕΕΕ L179/8-7-2015) απευθυνόμενη στην Κυπριακή Δημοκρατία αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι: «η κρατική ενίσχυση ύψους τουλάχιστον 66 εκατομμυρίων Ευρώ… χορηγήθηκε παράνομα… κατά παράβαση του άρθρου 108.3 [ΣυνθΛΕΕ], είναι ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά… και η Κύπρος ανακτά τις ασυμβίβαστες ενισχύσεις». Η απόφαση εκτελείται εντός 4 μηνών.

Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ Οικονομική δυνατότητα ανάκτησης των παρανόμων κρατικών ενισχύσεων δεν υπήρχε. Οι Κυπριακές Αερογραμμές είχαν πτωχεύσει και η Κύπρος όφειλε να λάβει μέτρα εκτέλεσης της απόφασης της Επιτροπής. Συνεπώς, οι Κυπριακές Αερογραμμές έκλεισαν. Τελευταία πτήση ήταν η CY337 από Αθήνα προς Λάρνακα στις 9-1-2015 και ώρα 21:15 (αεροσκάφος με νηολόγιο 5B-DBB).

Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ Την ημέρα εκείνη (9-1-2015) η είδηση δημοσιεύθηκε διεθνώς, μεταξύ άλλων και στο BBC. Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χάρης Γεωργιάδης δήλωσε ότι η Κυπριακή Κυβέρνηση εξάντλησε κάθε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης μέσω προσέλκυσης επενδυτή αλλά κάτω από το βάρος των παράνομων ενισχύσεων αυτή η προοπτική δεν ευδοκίμησε.

Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Κυπριακές Αερογραμμές, Απόφαση Επιτροπής ΕΕ Υπήρξαν δημοσιεύματα ότι η ανταγωνίστρια εταιρεία Ryan Air ζητούσε από την Επιτροπή με απόρρητες επιστολές προς την Διεύθυνση Ανταγωνισμού ουσιαστικά την πτώχευση των Κυπριακών Αερογραμμών. Υπήρξαν επίσης αντιδράσεις πολιτών σε δημόσιο διάλογο και κατά αλλά και υπέρ του «λουκέτου».

Πολιτικές ανταγωνισμού και αερομεταφορών 4Ο ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΟΙ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» 10 ΜΑΪΟΥ 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Πολιτικές ανταγωνισμού και αερομεταφορών Η πολιτική ανταγωνισμού στοχεύει στην απελευθέρωση των αγορών, σε ιδιωτικοποιήσεις κρατικών μονοπωλίων, όπως είναι και οι κρατικοί αερομεταφορείς. Δεν σημαίνει ότι είναι αυτοσκοπός η ιδιωτικοποίηση, αν ο κρατικός αερομεταφορέας είναι οικονομικά εύρωστος. Παράλληλα, πρώτιστος στόχος (Κανονισμός 1008/2008) είναι η προστασία των καταναλωτών με την παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου στις αερομεταφορές σε ολόκληρη την ΕΕ. Ο στόχος των κοινών κανόνων υπάρχει και για την ασφάλεια (με κεντρικό ρόλο να έχει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας -Eurocontrol) και για την ανταγωνιστικότητα με την καθιέρωση του «ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού» καθώς και με την σημαντική διμερή αεροπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ για ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα.