Δίκαιο Ενέργειας (9) Παρουσίαση εργασιών 1 Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας Αικατερίνη Ν.Ηλιάδου Αθήνα, 16.01.2018

Περιγραφή θέματος Τι είναι ΥΚΩ; Ειδικές εγγυήσεις προστασίας Ορισμός κατά ά. 3 Καν.1191/69 (τομέας σιδηροδρομικών μεταφορών): «νοούνται οι υποχρεώσεις τις οποίες οι επιχειρήσεις (μεταφορών) αν ελάμβανον αποκλειστικά υπόψη τα δικά τους συμφέροντα δεν θα ανελάμβαναν ή δεν θα ανελάμβαναν στην ίδια έκταση ή με τους αυτούς όρους»= αρχή ιδιώτη επενδυτή Ειδικές ρυθμίσεις στο ά. 3 Οδ. 2009/72/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ Προϋποθέσεις (ουσιαστικές – διαδικαστικές επιβολής) Στενή συστηματική σχέση με διατάξεις πρωτογενούς δικαίου για ΥΓΟΣ (ά. 106 παρ. 2 ΣΛΕΕ) Πρακτική αξία: οριοθέτηση της εφαρμογής των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων – νομολογία Altmark (2003): προϋποθέσεις υπό τις οποίες αντισταθμίσεις για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση γιατί δεν δίδουν πλεονέκτημα στον δικαιούχο

Κριτήρια Altmark Σαφήνεια ως προς την υποχρέωση που επιβάλλεται και ως προς την επιχείρηση που επιφορτίζεται πράγματι με την παροχή Αντικειμενικός και με διαφάνεια τρόπος προσδιορισμού των βασικών παραμέτρων καθορισμού του αντισταθμίσματος που παρέχεται για την εκπλήρωση της υποχρέωσης Περιορισμός του αντισταθμίσματος στο πρόσθετο κόστος το οποίο προκύπτει από την εκτέλεση της υποχρέωσης, λαμβανομένων υπόψη τυχόν εσόδων και ευλόγου κέρδους για παροχή ΥΓΟΣ – όχι υπέρβαση του κόστους αυτού Καθορισμός του επιπέδου της παρεχόμενης αντιστάθμισης βάσει αναλύσεως κόστους για μία μέση επιχείρηση, με χρηστή διαχείριση και κατάλληλο εξοπλισμό όταν δεν προηγείται διαγωνισμός (+ εύλογο κέρδος)

ΥΚΩ στον τομέα ηλεκτρικής ενέργειας 3 βασικά θέματα: Καθολική υπηρεσία (ά. 3 παρ. 3 Οδ 2009/72/ΕΚ) Προστασία κοινωνικά ευάλωτων μελών της κοινωνίας «ενεργειακή πενία» (ά. 3 παρ. 7 Οδ 2009/72/ΕΚ) Ασφάλεια - ασφάλεια εφοδιασμού - γενική διάταξη ά. 3 παρ. 2 Οδ 2009/72/ΕΚ

Απόφαση Επιτροπής στην υπόθεση SA 32060 (2014/NN) Ελλάδα (Σεπτ 2014) ΥΚΩ ΜΔΝ από την άποψη των κανόνων περί κρατικής ενίσχυσης Γιατί είναι ενδιαφέρουσα; Περιγραφή ελληνικού νομικού πλαισίου Περιγραφή κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων και εφαρμογής τους Άρα: μας βοηθάει να καταλάβουμε το ζήτημα και να εμπεδώσουμε τα προβλήματα που αναφύονται

Αφετηρία της διαδικασίας Καταγγελία περί κρατικής ενίσχυσης λόγω οικονομικής αποζημίωσης ΔΕΗ για παροχή ΥΚΩ στους καταναλωτές ΜΔΝ 2010 Διαφορετική καταγγελία για παράβαση κανόνων ανταγωνισμού (102 και 106 ΣΛΕΕ) λόγω της θέσπισης ΥΚΩ ΜΔΝ

Δομή απόφασης Περιγραφικό τμήμα: περιγραφή του μέτρου Αξιολόγηση Νομικές διατάξεις και απόφαση ΣτΕ Επιχειρήματα εκατέρωθεν των μερών Σύνδεση με το θέμα της χορήγησης παρέκκλισης για ΜΔΝ Αξιολόγηση Είναι παράνομη κρατική ενίσχυση; Είναι συμβιβάσιμο το μέτρο με την εσωτερική αγορά κατ’ ά. 106 παρ. 2 ΣΛΕΕ; κριτήρια: Πλαίσιο ΥΓΟΣ 2012

Περιγραφή μέτρου Ιδιομορφία ΜΔΝ –επιβολή υποχρέωσης εφαρμογής ομοιόμορφων τιμολογίων με αυτά διασυνδεδεμένου Συστήματος σε όλους τους προμηθευτές που δραστηριοποιούνται σε ΜΔΝ και κάλυψη του αυξημένου κόστους ηλεκτροπαραγωγής μέσω παροχής αντισταθμίσματος ΥΚΩ Ν.3426/2005 ά. 28 – τι γινόταν μέχρι τότε; Καθορισμός 2007 με ΥΑ ως ΥΚΩ ΥΑ 2007 για μεθοδολογία υπολογισμού της αντιστάθμισης για εκπλήρωση ΥΚΩ – 5ετής ρυθμιστική περίοδος υπολογισμού – έλλειψη στοιχείων / παραδοχές (36) – στόχος : βελτίωση της αποδοτικότητας ηλεκτροπαραγωγής & ανάπτυξη διασυνδέσεων Ετήσιες αποφάσεις για την έγκριση παρεχόμενης αντιστάθμισης και καθορισμός δεικτών επιμερισμού Προσαρμογή απολογιστικά Επιβολή υποχρέωσης στους προμηθευτές, οι οποίοι μπορούν να ανακτούν από κατανάλωση Ν.4001/2011 Μη αξιοποίηση νομοθετικών εξουσιοδοτήσεων / μεταβατικές διατάξεις Νέα μεθοδολογία για υπολογισμό αντισταθμίσματος 2014 αναδρομικά από 1.1.2012 στη βάση πραγματικών στοιχείων κόστους / ίδια λογική: η αντιστάθμιση να αντιστοιχεί στο πρόσθετο κόστος προμηθευτή, λόγω παροχής στα ΜΔΝ ΣτΕ 469/2012: ά. 36 Ν.4067/2012 = επιβολή υποχρέωσης παροχής αντιστάθμισης σε καταναλωτές, αναδρομικός καθορισμός επιμερισμού για 2007-2011 Ρόλος ΔΕΣΜΗΕ / ΑΔΜΗΕ Διαχωρισμός λογαριασμών Χορήγηση αναδρομικά από 2003 παρέκκλισης για ΜΔΝ ως προς άνοιγμα αγοράς μέχρι max 17.02.2019

Καταγγελία Έλλειψη Κώδικα ΜΔΝ - αδυναμία άσκησης δραστηριότητας προμήθειας στα ΜΔΝ = de facto εμπόδιο εισόδου στην αγορά, άρα παράνομη κρατική ενίσχυση καθώς δεν μπορεί να εφαρμοσθεί 106 ΙΙ ΣΛΕΕ Παράβαση διατάξεων Οδ. για άνοιγμα αγοράς Παράβαση διατάξεων ά. 3 Οδ. σε σχέση με καθορισμό ΥΚΩ

Είναι παράνομη κρατική ενίσχυση; Σωρευτικά κριτήρια ΚΕ Κρατικοί πόροι Επιλεκτικός χαρακτήρας Νόθευση ανταγωνισμού Παρεμπόδιση του εμπορίου μεταξύ κρατών μελών Πως εφαρμόζονται εν προκειμένω;

Κρατικοί πόροι Υποχρέωση ΥΚΩ θεσπίσθηκε με νόμο όπως και ο μηχανισμός αντιστάθμισης Το ακριβές ποσό καθορίζεται μέσω ΥΑ Διαχείριση ειδικού λογαριασμού από δημόσια επιχείρηση (ΔΕΣΜΗΕ, ΑΔΜΗΕ) Το κράτος καθόρισε το σκοπό της συλλογής χρεώσεων ΥΚΩ = το κράτος διαχειρίζεται τη χρήση κεφαλαίων και η διαχείριση από ΑΔΜΗΕ είναι μέρος του ελέγχου που ασκεί το κράτος Έντονος έλεγχος ΡΑΕ ως προς τη διαδικασία Το επιχείρημα ΕλλΔημ ότι ο ΑΔΜΗΕ «ταμίας» απορρίπτεται γιατί ενεργεί υπό πλήρη έλεγχο εκ μέρους του κράτους / σκ. 99 επ.: ακόμη και εάν ΑΔΜΗΕ ιδιωτικοποιηθεί κρατικοί οι πόροι (Essent) = δεν έχει σημασία ποιος και ποια η σχέση με το κράτος, αλλά το γεγονός ότι το κράτος καθορίζει πως θα χρησιμοποιηθεί ο πόρος

Οικονομικό πλεονέκτημα 4ο κριτήριο Altmark δεν συντρέχει Δεν έγινε διαγωνισμός Λαμβάνονται υπόψη τα έξοδα ΔΕΗ και όχι μίας τυπικής εύρυθμα λειτουργούσας επιχείρησης – δεν υπάρχει τεκμηρίωση σε σχέση με επιμέρους κατηγορίες δαπανών Ακόμη και εάν δεν έχουν καλυφθεί όλες οι δαπάνες απαγορευμένη κρατική ενίσχυση, γιατί αυτό εκτιμάται μόνον όταν συντρέχουν όλα τα στοιχεία Altmark

Επιλεκτικότητα & επηρεασμός εμπορίου /στρέβλωση ανταγωνισμού Επιλεκτικότητα: ναι, παρέκκλιση Για να εκτιμηθεί το αποτέλεσμα στον ανταγωνισμό λαμβάνεται υπόψη ενδεχόμενος ανταγωνισμός Δυνατότητα σταυροειδούς επιδότησης άλλων δραστηριοτήτων στο διασυνδεδεμένο σύστημα παρά την υποανάκτηση

2. Συμβιβάσιμο μέτρου Πραγματική ΥΓΟΣ: Αρμοδιότητα κρατών μελών ο έλεγχος ΕΕ περιορίζεται σε πρόδηλο σφάλμα Αξιολόγηση με βάση κριτήρια ειδικών κανόνων παράγωγου δικαίου 130 επ. Επιχειρήματα καταγγέλλοντος – διακρίσεις, ισότιμη πρόσβαση στους καταναλωτές, λεπτομερής συλλογιστική αιτιολογίας γιατί ΥΚΩ Μόνο η ΔΕΗ, παρέκκλιση, απόφαση ΣτΕ Λοιπά κριτήρια (διαβούλευση, πράξη ανάθεσης, διάρκεια ανάθεσης, συμμόρφωση με οδ. 2006/111/ΕΚ, δημόσιες συμβάσεις, μη διάκριση, ποσό αντιστάθμισης, διαφάνεια) Σε περιπτώσεις υπεραντιστάθμισης, τα ποσά διορθώνονται εκ των υστέρων για τα επόμενα έτη (σκ. 194)

Συμπέρασμα Συμβιβάσιμο μέτρο λαμβάνοντας υπόψη τον σχεδιασμό του, υπό όρους Χρονικό όριο: λήξη παρέκκλισης για ΜΔΝ (Φεβ 2019) Η παρέκκλιση ισχύει μέχρι λειτουργική διασύνδεση Ν. 4508/2017