Λογιςτικη κοςτους ΙΙ Εισήγηση 7ης εβδομάδας
Κοστολόγηση διαδικασιών Μια εταιρεία μπορεί να χρησιμοποιήσει: Είτε την κοστολόγηση έργου-παραγγελίας Είτε την κοστολόγηση διαδικασιών. Η κοστολόγηση διαδικασιών χρησιμοποιείται σε κλάδου που μετατρέπουν βασικές πρώτες ύλες σε ομοιογενή προϊόντα όπως: αυτοκίνητα, ηλεκτρικές συσκευές, ζυμαρικά, καλλυντικά κτλ.
Κοστολόγηση διαδικασιών Πολλά από αυτά που μάθαμε για την κοστολόγηση κατά παραγγελία, ισχύουν εξίσου και στην κοστολόγηση διαδικασιών. δεν απορρίπτουμε όλα αυτά που μάθαμε και δεν αρχίζουμε από το μηδέν με ένα εντελώς νέο σύστημα κοστολόγησης.
Ομοιότητες ανάμεσα στην κοστολόγηση έργου –παραγγελίας και στην κοστολόγηση συνεχούς παραγωγής Και τα δύο συστήματα έχουν τους ίδιους βασικούς σκοπούς, καταλογισμός των α’υλών, άμεσης εργασίας και ΓΒΕ για τον υπολογισμό του κόστους ανά μονάδα. Και τα δύο συστήματα χρησιμοποιούν τους ίδιους βασικούς λογαριασμούς εκμετάλλευσης (Έμμεσο κόστος, α’ύλες, Ημιτελή προϊόντα, Έτοιμα προϊόντα). Η ροή των στοιχείων κόστους μέσω των λογαριασμών εκμετάλλευσης είναι βασικά η ίδια και στα δύο συστήματα.
Οι διαφορές ανακύπτουν από τους δύο παρακάτω παράγοντες: Διαφορές ανάμεσα στην κοστολόγηση έργου-παραγγελίας και στην κοστολόγηση συνεχούς παραγωγής Οι διαφορές ανακύπτουν από τους δύο παρακάτω παράγοντες: Η ροή των μονάδων παραγωγής σε ένα σύστημα κοστολόγησης διαδικασιών είναι λίγο-πολύ συνεχής και Οι μονάδες αυτές δεν ξεχωρίζουν η μία από την άλλη
Έκθεση παραγωγής Μια διαφορά είναι ότι στην κοστολόγηση διαδικασιών, δεν χρησιμοποιείται το φύλλο κοστολόγησης εργασιών αλλά η έκθεση παραγωγής (production report)
Διαφορές στις ροές του κόστους Τηρείται ένας ξεχωριστός λογαριασμός Παραγωγή σε Εξέλιξη, για κάθε τμήμα επεξεργασίας στην κοστολόγηση διαδικασιών ενώ στην κοστολόγηση κατά παραγγελία, υπάρχει μόνο ένας λογαριασμός Παραγωγή σε Εξέλιξη για ολόκληρη την εταιρεία. Η ολοκληρωμένη παραγωγή του πρώτου τμήματος επεξεργασίας μεταφέρεται στο λογαριασμό Παραγωγή σε Εξέλιξη του δεύτερου τμήματος επεξεργασίας για περαιτέρω επεξεργασία. Μετά από αυτή την περαιτέρω επεξεργασία, οι μονάδες ετοίμων προϊόντων μεταφέρονται στα Έτοιμα Προϊόντα. Το κόστος προϊόντος μπορεί να προστίθεται σε οποιοδήποτε τμήμα επεξεργασίας και όχι μόνο στο πρώτο. Το κόστος στο λογαριασμό Παραγωγή σε Εξέλιξη του τμήματος Β θα περιλαμβάνει το κόστος προϊόντος του Β, συν το κόστος που συνδέεται με τα μερικώς έτοιμα προϊόντα που μεταφέρονται από το Α (μεταφερόμενο κόστος)
Κοστολόγηση συνεχούς παραγωγής Εξατομικευμένη κοστολόγηση Διαφορές ανάμεσα στην κοστολόγηση έργου-παραγγελίας και στην κοστολόγηση συνεχούς παραγωγής Κοστολόγηση συνεχούς παραγωγής Παράγεται ένα μόνο είδος προϊόντος είτε σε συνεχή βάση, είτε για μεγάλες χρονικές περιόδους. Όλες οι παραγόμενες μονάδες είναι πανομοιότυπες. Το κόστος υπολογίζεται αθροιστικά κατά τμήμα. Η έκθεση παραγωγής τμήματος είναι το βασικό έγγραφο που δείχνει την άθροιση και την κατανομή του κόστους κατά τμήμα. Το μοναδιαίο κόστος υπολογίζεται κατά τμήμα στην έκθεση παραγωγής τμήματος. Διαφορές Εξατομικευμένη κοστολόγηση Στη διάρκεια κάθε περιόδου εκτελούνται διαφορετικές παραγγελίες. Το κόστος υπολογίζεται κατά επιμέρους παραγγελία. Το φύλλο κοστολόγησης εργασιών είναι το βασικό έγγραφο που ελέγχει την άθροιση του κόστους κατά παραγγελία. Το μοναδιαίο κόστος υπολογίζεται κατά παραγγελία στο φύλλο κοστολόγησης εργασιών.
Φύλλο κοστολόγησης εργασίας
Προσδιορισμός κόστους: Με την κοστολόγηση συνεχούς παραγωγής, Αθροίζουμε το κόστος κατά τμήμα, και όχι κατά παραγγελία και Καταλογίζουμε αυτό το κόστος εξίσου σε όλες τις μονάδες που περνούν από το τμήμα στη διάρκεια μιας περιόδου.
Έκθεση παραγωγής Η έκθεση παραγωγής: Παρέχει σύνοψη του αριθμού των μονάδων που περνούν από ένα τμήμα στη διάρκεια μιας περιόδου, συμβάλλοντας έτσι στον υπολογισμό του μοναδιαίου κόστους. Δείχνει ποιο κόστος καταλογίστηκε στο τμήμα και πώς κατανεμήθηκε αυτό το κόστος. Είναι το βασικό έγγραφο σε ένα σύστημα κοστολόγησης διαδικασιών.
Φυσική ροή παραγωγικής διαδικασίας
Συνολικό κόστος ενός τμήματος μιας περιόδου. Το συνολικό κόστος που δημιουργείται σε ένα Τμήμα κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου αφορά: 1) την ολοκλήρωση μονάδων προϊόντος που η επεξεργασία τους άρχισε την προηγούμενη περίοδο 2) την παραγωγή μονάδων προϊόντος που η επεξεργασία τους άρχισε και τελείωσε μέσα στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο 3) την έναρξη της παραγωγής μονάδων προϊόντος που η επεξεργασία τους θα ολοκληρωθεί την επόμενη χρονική περίοδο
Ισοδύναμες μονάδες Σε κάθε τμήμα πρέπει να προσδιοριστεί η παραγωγή του τμήματος έτσι ώστε να μπορεί να υπολογιστεί το κατά μονάδα κόστος. Η δυσκολία είναι ότι ένα τμήμα συνήθως έχει μερικές ημιτελείς μονάδες προϊόντος στο τελικό απόθεμα. Οι ημιτελείς αυτές μονάδες δεν μπορούν να υπολογιστούν ως ισοδύναμες. Γι αυτό και πρέπει να μετατρέψουμε αυτές τις ημιτελείς μονάδες σε έναν ισοδύναμο αριθμό εντελώς έτοιμων προϊόντων.
Ισοδύναμη μονάδα Η ισοδύναμη μονάδα δεν είναι φυσική μονάδα Η ισοδύναμη μονάδα δεν είναι φυσική μονάδα Είναι θεωρητική μονάδα και εκφράζει το ποσοστό της ολοκληρωμένης μονάδας στο οποίο αντιστοιχεί μια ημικατεργασμένη μονάδα προϊόντος Δηλαδή μια ολοκληρωμένη μονάδα ισούται με μια ισοδύναμη μονάδα
Ισοδύναμες μονάδες Ισοδύναμες μονάδες = αριθμός ημιτελών μονάδων Χ ποσοστό ολοκλήρωσης π.χ. τελικό απόθεμα ημιτελών προϊόντων: 500 μονάδες Ποσοστό ολοκλήρωσης: 60% Άρα: οι 500 μονάδες είναι ισοδύναμες με 300 έτοιμες μονάδες (500 Χ 60% = 300) Τελικά: οι ισοδύναμες μονάδες θα πρέπει να προστεθούν στις έτοιμες μονάδες για να υπολογιστεί η συνολική παραγωγή του τμήματος.
Βήματα κοστολόγησης συνεχούς παραγωγής Βήμα 1: Προσδιορισμός της φυσικής ροής Βήμα 2: Προσδιορισμός των ισοδύναμων μονάδων Βάσει του ποσοστού ολοκλήρωσης Η εκτίμηση γίνεται από τους τεχνικούς Βήμα 3: Προσδιορισμός του συνολικού κόστους παραγωγής Κόστος αρχικού αποθέματος ημικατεργασμένων Τρέχον κόστος περιόδου
Βήματα κοστολόγησης συνεχούς παραγωγής Βήμα 4: Προσδιορισμός του κόστους ανά ισοδύναμη ολοκληρωμένη μονάδα Διαίρεση του κόστους του βήματος 3 αναλυμένο στους συντελεστές του κόστους με τις αντίστοιχες ισοδύναμες μονάδες Βήμα 5: Προσδιορισμός του κόστους των παραχθέντων και του κόστους του τελικού αποθέματος των ημικατεργασμένων