Κοινωνική Οικονομία Υπάρχον θεσμικό πλαίσιο

Η Κοινωνική Οικονομία στην Ελλάδα Το Θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα Ο Νόμος 4019/12 και οι τροποποιήσεις του Το Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας και το Ειδικό Μητρώο άλλων Φορέων Κοινωνικής Οικονομίας Διαδικασίες σύστασης μιας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης– Είδη Κοιν.Σ.Επ. Λειτουργία μιας Κοιν.Σ.Επ Πολιτικές Ενίσχυσης της Κοινωνικής Οικονομίας Κίνητρα για την δημιουργία μιας Κοιν.Σ.Επ. & Κοινωνικές Ρήτρες στις Δημόσιες Συμβάσεις

Συνεταιριστικό νομικό πλαίσιο Ο Νόμος 1667/1986 για τους «Αστικούς συνεταιρισμούς κι άλλες διατάξεις» 28 σελ. XIII 17 Ο Νόμος 2716/1999 για τον «Εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας κι άλλες διατάξεις» Ο Νόμος 2810/2000 για τους «Αγροτικούς συνεταιριστικούς οργανισμούς» Ο Νόμος 4019/2011 για την «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικό- τητα και άλλες διατάξεις»

Άλλες μορφές φορέων κοινωνικής οικονομίας Αστικές μη Κερδοσκοπικές Επιχειρήσεις Σύλλογοι Σωματεία Ειδικά σωματεία: αλληλοβοήθειας και φιλανθρωπικά Ιδρύματα Ιδρύονται και λειτουργούν σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα ή άλλες ειδικές διατάξεις

Κεντρικός φορέας άσκησης της Κοινωνικής Οικονομίας στην Ελλάδα - Νόμος 4019/11: Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Κοιν.Σ.Επ.

Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις

Τι είναι η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση ; Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) είναι αστικός συνεταιρισμός κοινωνικού σκοπού με περιορισμένη ευθύνη των μελών του και διαθέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα

Είδη Κοιν.Σ.Επ. (1) Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης η δράση των οποίων στοχεύει στην ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού. Με βάση τα του νόμου οι εργαζόμενοι στις Κοιν.Σ.Ε.π σε ποσοστό 40% θα πρέπει να ανήκουν υποχρεωτικά στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού. Όσον αφορά στους Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) θεωρούνται αυτοδικαίως Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης και υπάγονται στις διατάξεις του Νόμου 4019/2011. 18/9/2018March 2006

Ποιες θεωρούνται ευάλωτες ομάδες πληθυσμού: άτομα με σωματική, αισθητηριακή, ψυχική ή νοητική αναπηρία άτομα εξαρτημένα ή απεξαρτημένα από ουσίες άτομα οροθετικά φυλακισμένοι ή αποφυλακισμένοι ανήλικοι παραβάτες.

Είδη Κοιν.Σ.Επ. (2) Κοιν.Σ.Επ. Φροντίδας που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής και παροχής προϊόντων και υπηρεσιών κοινωνικού-προνοιακού χαρακτήρα σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, όπως ηλικιωμένοι, βρέφη, παιδιά, άτομα με αναπηρία και άτομα με χρόνιες παθήσεις. 18/9/2018March 2006

Είδη Κοιν.Σ.Επ. (3) Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού που αφορούν στην παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών για την ικανοποίηση των αναγκών της συλλογικότητας (πολιτισμός, περιβάλλον, οικολογία, εκπαίδευση, παροχές κοινής ωφέλειας, αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.α.) που προάγουν το τοπικό και συλλογικό συμφέρον, την προώθηση της απασχόλησης, την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και την ενδυνάμωση της τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης. 18/9/2018March 2006

Γενικά χαρακτηριστικά των Κοιν.Σ.Επ. μια Κοιν.Σ.Επ.  πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον πέντε μέλη ή επτά μέλη για τις Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. μπορεί να είναι είτε φυσικά πρόσωπα, είτε φυσικά και νομικά πρόσωπα. Η συμμετοχή των νομικών προσώπων στην Κοιν. Σ.Επ. δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσοστό του 1/3 των μελών της δεν μπορούν να συμμετέχουν ως μέλη Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης 

Γενικά χαρακτηριστικά των Κοιν.Σ.Επ. δεν μπορούν να συμμετέχουν ως μέλη ΝΠΔΔ που υπάγονται σε ΟΤΑ με εξαίρεση τις Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης και υπό την προϋπόθεση ύπαρξης προηγούμενης έγκρισης από τον φορέα που εποπτεύει το ΝΠΔΔ κάθε μέλος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον μία υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα και έως πέντε προαιρετικές συνεταιριστικές μερίδες,  όλα τα μέλη έχουν δικαίωμα μιας ψήφου ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνεταιριστικών μερίδων που διαθέτουν κάθε μέλος της Διοικούσας Επιτροπής είναι υποχρεωτικά και μέλος της επιχείρησης

Γενικά χαρακτηριστικά των Κοιν.Σ.Επ. μόνη η συμμετοχή ενός φυσικού προσώπου με την ιδιότητα μέλους – εταίρου, σε Κοιν.Σ.Επ., δεν του προσδίδει εμπορική ιδιότητα και δε δημιουργεί ασφαλιστικές ή φορολογικές υποχρεώσεις  μέλος μίας Κοιν.Σ.Επ. δεν μπορεί να μετέχει σε άλλη Κοιν.Σ.Επ. που έχει έδρα στον ίδιο Δήμο και τον ίδιο καταστατικό σκοπό τα κέρδη της Κοιν.Σ.Επ. δε διανέμονται στα μέλη της, εκτός αν τα μέλη αυτά είναι και εργαζόμενοι σε αυτή 

Διανομή κερδών 5% για το σχηματισμό αποθεματικού  5% για το σχηματισμό αποθεματικού  έως 35% διανέμεται στους εργαζομένους ως κίνητρο παραγωγικότητας και το υπόλοιπο (τουλάχιστον 60%) διατίθεται για τις δραστηριότητες και τους σκοπούς της Κοιν.Σ.Επ. και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας

Ποια είναι η διαδικασία σύστασης μιας Κοιν.Σ.Επ.; Η δημιουργία μιας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης απαιτεί ουσιαστικές ενέργειες σχεδιασμού έναρξης και ανάπτυξης των δραστηριοτήτων της, καθώς και τυπικές  διαδικασίες ίδρυσης. Οι τυπικές - υποχρεωτικές διαδικασίες ίδρυσης περιλαμβάνουν εκείνα τα βήματα που προβλέπονται για  την ίδρυση ενός αστικού συνεταιρισμού, ενώ επιπλέον απαιτείται και η εγγραφή στο Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας.  Στις ουσιαστικές ενέργειες σχεδιασμού ανήκουν τόσο η προπαρασκευή διαφόρων επιχειρηματικών εργαλείων, όπως είναι η έρευνα αγοράς και το επιχειρηματικό σχέδιο, όσο και η κινητοποίηση και ενημέρωση των πιθανών εταίρων της με στόχο τη δημιουργία του αρχικού πυρήνα της επιχείρησης και την προσέλκυση και άλλων ατόμων ή φορέων που πιθανόν ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν.

Διαδικασίες σύστασης Συστατικό έγγραφο: καταστατικό Ύπαρξη έδρας Νόμιμος εκπρόσωπος Δημοσιότητα: Εγγραφή στο μητρώο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας

Περιεχόμενο καταστατικού Την επωνυμία, την έδρα και το σκοπό της Κοιν.Σ.Επ. (δήμος της Περιφερειακής ενότητας) Το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία και τη διεύθυνση των ιδρυτικών μελών/εταίρων Τους όρους εισόδου και εξόδου των μελών/εταίρων Την περιορισμένη ευθύνη των εταίρων Το ύψος της συνεταιριστικής μερίδας Τα όργανα και τις διαδικασίες διοίκησης και λήψης αποφάσεων Τον καθορισμό προσωρινής διοικούσας επιτροπής που θα μεριμνήσει για την έγκρισή του και, τη σύγκληση της πρώτης γενικής συνέλευσης για ανάδειξη των οργάνων διοίκησης.

Μέλη εταίροι Φυσικά πρόσωπα ανεξαρτήτως ιδιότητας Νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (έως 1/3 των μελών) Σε περίπτωση ΚοινΣΕπ ένταξης και ΝΠΔΔ με άδεια του εποπτεύοντος τους φορέα Σε καμιά περίπτωση δεν επιτρέπεται η συμετοχή ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ που υπάγονται σε αυτούς Ενώ ότι η Κοιν.Σ.Επ. είναι έμπορος εκ του νόμου, τα φυσικά πρόσωπα μέλη δεν αποκτούν την εμπορική ιδιότητα και δεν έχουν ασφαλιστικές ή φορολογικές υποχρεώσεις, ούτε τα νομικά πρόσωπα δεν αποκτούν την εμπορική ιδιότητα λόγω μόνο της συμμετοχής τους στην Κοιν.Σ.Επ..

Τι είναι το Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας; Τι είναι το Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας;  Σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ. 1 του Ν.4019/2011, συστήνεται Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας, το οποίο είναι Δημόσιο Βιβλίο που τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή. Το Μητρώο τηρείται στο Τμήμα Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Κοινωνικής Συνοχής του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και η πρόσβαση σε αυτό γίνεται ατελώς από οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο.

Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας α) Μητρώο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας στο οποίο εγγράφονται υποχρεωτικά οι Κοιν.Σ.Επ., και οι Κοι.Σ.Π.Ε. του Νόμου 2716/1999 και β) Ειδικό Μητρώο άλλων Φορέων Κοινωνικής Οικονομίας στο οποίο εγγράφονται προαιρετικά οι υφιστάμενες νομικές μορφές, οι οποίες πληρούν μία σειρά κριτηρίων *

* Κριτήρια για εγγραφή στο Ειδικό Μητρώο έχουν ως αποκλειστικό καταστατικό σκοπό την κοινωνική ωφέλεια μέσω της παραγωγής αγαθών ή της παροχής υπηρεσιών συλλογικού και κοινωνικού χαρακτήρα, αποδίδουν προτεραιότητα στα άτομα και την εργασία έναντι του κεφαλαίου, εφαρμόζουν δημοκρατικό σύστημα λήψης αποφάσεων, έχουν αυτονομία στη διοίκηση και διαχείριση των δραστηριοτήτων τους, προβλέπουν τη χρησιμοποίηση των κερδών τους για τους καταστατικούς σκοπούς τους και δευτερευόντως τη δυνατότητα περιορισμένης διανομής κερδών αυτών, λειτουργούν με βάση την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης, οι δραστηριότητές τους εντάσσονται αποκλειστικά σε μία από τις τρεις κατηγορίες Κοιν.Σ.Επ., ήτοι Ένταξης, Κοινωνικής φροντίδας ή Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού και αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους τουλάχιστον επί μία τριετία πριν από την υποβολή της αίτησης εγγραφής στο Μητρώο.

Τυπικές Υποχρεώσεις των Κοιν.Σ.Επ. Για την έκδοση βεβαίωσης μέλους Ετήσιος Προγραμματισμός Ετήσιος Απολογισμός Ισολογισμός (εξωλογιστικός)

Διαδικασία Διαγραφής από το Μητρώο Αν δεν προχωρήσει σε έναρξη στη Δ.Ο.Υ. Αν δεν αποσταλούν τα συμπληρωματικά στοιχεία σε δύο μήνες από την προσωρινή εγγραφή Στις Κοιν.Σ.Επ. ένταξης αν δεν κάνουν πρόσληψη τον πρώτο μήνα Αν για δύο χρόνια δεν στείλουν τα απαραίτητα στοιχεία

Θεσμοθέτηση κινήτρων για τις Κοιν.Σ.Επ. Οι εργαζόμενοι στις Κοιν.Σ.Επ., οι οποίοι ανήκουν στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού και λαμβάνουν επίδομα πρόνοιας ή οποιαδήποτε άλλη παροχή, συνεχίζουν να εισπράττουν τις παροχές αυτές ταυτόχρονα με την αμοιβή τους. Οι Κοιν.Σ.Επ. έχουν πρόσβαση στο υπό σύσταση Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας.  Οι Κοιν.Σ.Επ. μπορούν να εντάσσονται σε προγράμματα στήριξης της επιχειρηματικότητας, σε προγράμματα του ΟΑΕΔ για τη στήριξη της εργασίας και σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης. Οι Κοιν.Σ.Επ.  μπορούν να συνάπτουν Προγραμματικές Συμβάσεις με το Δημόσιο, τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού. Οι Κοιν.Σ.Επ. δύνανται να εντάσσονται κατά την έναρξη της λειτουργίας τους σε συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα που υλοποιούνται από την Γ.Γ. Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων, τον ΟΑΕΔ και άλλους συναρμόδιους φορείς.  

Χρηματοδοτικά εργαλεία Κοιν.Σ.Επ. Με την εγγραφή τους οι Κοιν.Σ.Επ. και οι Κοι.Σ.Π.Ε του άρθρου 12 του Ν. 2716/1999 αποκτούν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία του άρθρου 9 του Ν.4019/11, δηλαδή:  α) δύνανται να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση από το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας το οποίο συστήνεται με κοινή υπουργική απόφαση, σύμφωνα με την περίπτωση γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Άρθρου Δεύτερου του Ν. 3912/2011,  β) δύνανται να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση από το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης και  γ) δύνανται  να εντάσσονται στο Ν. 3908/2011, για την «Ενίσχυση των Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την Περιφερειακή Συνοχή», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.