Η Διδασκαλία του μαθήματος Βιωματικές Δράσεις: Σχολική και Κοινωνική Ζωή οργάνωση & διαδικασία
Οι Βιωματικές Δράσεις είναι μια εκπαιδευτική καινοτομία του Προγράμματος Σπουδών και του Ωρολογίου Προγράμματος που έχουν την ίδια παιδαγωγική φιλοσοφία με τις Ερευνητικές Εργασίες του Λυκείου, η οποία προωθεί τη βιωματική τη συνεργατική και τη διερευνητική μάθηση
Ι. Ταυτότητα, Σημαντικότητα και Δυσκολίες Καινοτομιών: Οι Καινοτομίες είναι σημαντικές αλλά και δύσκολες, διότι: στηρίζονται σε πρωτοπόρες& πρωτότυπες ιδέες και οδηγούν σε παρεμβάσεις που επιφέρουν μεγάλες αλλαγές και ανατροπές: στη νοοτροπία, στις πρακτικές, στους ρόλους και στη γενικότερη κουλτούρα του συστήματος (σχολείου). Κοινωνικά συστήματα αντιστέκονται στις αλλαγές και η επιτυχία των καινοτομιών απαιτεί προετοιμασία, στήριξη και συνέπεια από το σύνολο του συστήματος. Τέτοιες αντιστάσεις υπάρχουν και στις εκπ/κές καινοτομίες. 17/9/2018 3
Σκοπός των Βιωματικών Δράσεων είναι να βοηθήσουν τους μαθητές : α) να αναπτύξουν τις αναγκαίες στάσεις και κοινωνικές ικανότητες β) να αξιοποιούν παλιές και νέες προσωπικές εμπειρίες, για την κατανόηση των θεμάτων που μελετούν γ) να αξιοποιούν τις νέες στάσεις, γνώσεις και ικανότητες, για να παρεμβαίνουν στοχευμένα και δ) να συνδέουν τις μαθησιακές τους εμπειρίες με συναισθήματα δημιουργικότητας, χαράς και απόλαυσης.
Φύση και σκοπός των Βιωματικών Δράσεων Οι Βιωματικές Δράσεις κινούνται στην παιδαγωγική φιλοσοφία, η οποία βασίζεται στη βιωματική, συνεργατική και διερευνητική μάθηση. Σκοπός τους είναι να βοηθήσουν το μαθητή να εγκαταλείψει τη μάθηση με τον παραδοσιακό τρόπο αλλά να εξασκηθεί στο «να μαθαίνει πώς να μαθαίνει» να αναπτύξει πολύπλευρα την προσωπικότητά του, να αναδείξει τις κλίσεις του, να βελτιώσει τη συμπεριφορά του, να μάθει να συνεργάζεται να διαμορφώσει έναν σωστό χαρακτήρα
Συμμετοχή των ειδικοτήτων στην εποπτεία και την καθοδήγηση των Βιωματικών Δράσεων Οι βιωματικές δράσεις εποπτεύονται από έναν εκπαιδευτικό Στην ενότητα των Βιωματικών Δράσεων του Ωρολογίου Προγράμματος περιλαμβάνονται έξι (06) επιστημονικά πεδία : Τοπική Ιστορία, Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Π.Ε.Α.Α), Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό (Σ.Ε.Π.), Φύση και Άσκηση, Πολιτισμό και Δραστηριότητες Τέχνης και Σχολική και Κοινωνική Ζωή (Σ.Κ.Ζ.) (http://ebooks.edu.gr/new/epimorfotiko.php?course=DSGYM-A119)
Πρόταση και έγκριση θεμάτων Με την έναρξη του σχολικού έτους οι εκπαιδευτικοί ετοιμάζουν και καταθέτουν προτάσεις θεμάτων για τις Βιωματικές Δράσεις: για το θέμα, το σκοπό, τις δραστηριότητες, τον προγραμματισμό κάθε Βιωματικής Δράσης Οι εμπλεκόμενοι εκπαιδευτικοί υποβάλλουν για έγκριση συνοπτική πρόταση στον Σύμβουλο Παιδαγωγικής Ευθύνης
Τέλος η Διεύθυνση του Σχολείου : πρέπει να δημιουργήσει αρχείο με τους εγκεκριμένους από τον Σχολικό Σύμβουλο ΠΕ πίνακες υποβολής των θεμάτων για τις Βιωματικές Δράσεις ώστε να διασφαλίζονται οι προϋποθέσεις : -για την διεξαγωγή και στήριξη της θεσμοθετημένης, πλέον, καινοτομίας των Βιωματικών Δράσεων και την -συνεργασία των Διδασκόντων με τον Σχολικό Σύμβουλο Παιδαγωγικής Ευθύνης για την -εφαρμογή των παραπάνω γενικών αρχών και αρμοδιοτήτων που αφορούν τις Βιωματικές Δράσεις.
Αρμοδιότητες Σχολικών Συμβούλων Παιδαγωγικής Ευθύνης Για την εφαρμογή των Βιωματικών Δράσεων : Ενημερώνουν εγκαίρως τους Δ/ντές και Υποδ/ντές για τις γενικές αρχές και τις διδακτικές πρακτικές των Βιωματικών Δράσεων (πρόληψης και αντιμετώπισης των προβλημάτων, κατάλληλος προγραμματισμός κ.ά) Παρέχουν την αναγκαία στήριξη για τη διαμόρφωση της θεματικής των Βιωματικών Δράσεων, πριν οι εκπαιδευτικοί υποβάλλουν σε αυτούς προς τελική έγκριση την πρότασή τους Συντάσσουν στο τέλος και αποστέλλουν στον Πρ. Επιστ και Παιδ Καθ Δ.Ε. έκθεση αναφορικά με το είδος των θεμάτων, τις διαδικασίες συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων και τη βαθμολογία και κυρίως, για τα προβλήματα που χρήζουν άμεσης επιμόρφωσης Αξιοποιούν, σύμφωνα με τις διαπιστούμενες στην έκθεση ανάγκες για ενδοσχολικές επιμορφώσεις Παρακολουθούν και καθοδηγούν τους εκπαιδευτικούς σε όλες τις φάσεις υλοποίησης των Βιωματικών Δράσεων
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Στην Α΄ τάξη υλοποιούνται θέματα του διδακτικού αντικειμένου «Σχολική και Κοινωνική Ζωή (ΣΚΖ)». Στο τρίτο τρίμηνο της Α΄ τάξης προβλέπεται να γίνει εστίαση των Βιωματικών Δράσεων στη διερεύνηση του θέματος της σχολικής βίας σε όλες τις μορφές της, όπως αυτό εκδηλώνεται εντός και πέριξ του σχολικού χώρου, αλλά και στο διαδίκτυο. Στην Β΄ τάξη από το σχ. έτος 2014-2015 θα υλοποιούνται θέματα των διδακτικών αντικειμένων «Φύση και Άσκηση» και «Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης». Στην Γ΄ τάξη από το σχ. έτος 2015-2016 υλοποιούνται θέματα των διδακτικών αντικειμένων «Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός», «Τοπική Ιστορία» και «Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη». Οι εποπτεύοντες καθηγητές θα μετακινούνται διαδοχικά ανά τρίμηνο σε επόμενο τμήμα Βιωματικής Δράσης, ώστε στο τέλος της χρονιάς όλα τα τμήματα να έχουν ασχοληθεί και με τα τρία επιστημονικά πεδία.
Επιλογή θέματος από τους μαθητές Οι μαθητές, αφού ενημερωθούν για τα προτεινόμενα θέματα, δηλώνουν το θέμα της πρώτης και της δεύτερης προτίμησής τους. Ο Διευθυντής φροντίζει ώστε: οι μαθητές των διαφορετικών αλφαβητικών τμημάτων να ενταχθούν στο τμήμα με το θέμα της βιωματικής δράσης της πρώτης τους επιλογής ή το πολύ στο τμήμα της δεύτερης επιλογής τους.
Ζώνη Βιωματικών Δράσεων και Τμήματα Βιωματικών Δράσεων Για τη διασφάλιση τμημάτων 16-20 μαθητών, που απαιτούν οι διερευνητικής και συνεργατικής φύσης μαθησιακές προσεγγίσεις των Βιωματικών Δράσεων, και για τη διευκόλυνση του προγράμματος λειτουργίας του Γυμνασίου προβλέπεται η καθιέρωση στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα "ζώνης Βιωματικών Δράσεων". Την ώρα της ζώνης παύουν να λειτουργούν τα αλφαβητικά τμήματα και δημιουργούνται στην αρχή του πρώτου τριμήνου τμήματα Βιωματικών Δράσεων 16-20 μαθητών (που προέρχονται από διαφορετικά αλφαβητικά τμήματα), στα οποία οι μαθητές παραμένουν σταθερά κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
Ενδεικτικά κατά την εφαρμογή ζώνης, μπορεί να ακολουθηθεί η εξής διαδικασία: Εάν κάποιο θέμα συγκεντρώσει την πρώτη προτίμηση περισσοτέρων από 20 μαθητών, τότε οι πλεονάζοντες προσδιορίζονται με κλήρωση και ανακατανέμονται σε θέμα της δεύτερης προτίμησής τους. Εάν κάποιο θέμα συγκεντρώσει το ενδιαφέρον (ως πρώτη επιλογή) αρκετών μαθητών ώστε να δημιουργηθούν δυο τμήματα (δηλαδή 32 μαθητές), για το συγκεκριμένο θέμα επιλέγονται 20 μαθητές με τη διαδικασία της κλήρωσης και οι υπόλοιποι αντιμετωπίζονται ως πλεονάζοντες που πρέπει να ανακατανεμηθούν στα θέματα της δεύτερης επιλογής τους. Τέλος, εάν ορισμένοι μαθητές επιλέξουν θέματα, τα οποία δεν θα καταστεί δυνατό να πραγματοποιηθούν λόγω του ορίου του ελάχιστου αριθμού μαθητών (16 μαθητές ανά θέμα), καλούνται να επιλέξουν μεταξύ των θεμάτων στα οποία δεν έχει καλυφθεί ο μέγιστος αριθμός θέσεων.
Οι μαθητές κάθε τμήματος χωρίζονται σε ομάδες των 3-4 μελών και συνεργάζονται κατά την υλοποίηση της Βιωματικής Δράσης του πρώτου τριμήνου. Στην έναρξη νέου τριμήνου οι μαθητές ενός τμήματος έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν νέες τετραμελείς ομάδες με διαφορετική σύνθεση μελών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα δυσλειτουργίας μιας ομάδας, που παρουσιάστηκαν στο προηγούμενο τρίμηνο, αλλά και για λόγους ευρύτερης κοινωνικοποίησης των μαθητών. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ
Οι Βιωματικές Δράσεις σε ενότητες Πρώτη Ενότητα: Προβληματιζόμαστε και Προγραμματιζόμαστε ως Τμήμα για την επιλογή του θέματος, τον σκοπό, προγραμματισμό και την αξιοποίηση του χρόνου Δεύτερη Ενότητα: Είμαστε Ομάδα με Ρόλους, Δράσεις, Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Τρίτη Ενότητα: Συλλέξαμε, Ταξινομήσαμε, Μελετήσαμε και Παρουσιάζουμε τα Δεδομένα μας Τέταρτη Ενότητα: Αξιοποιήσαμε Συνδυαστικά τα Δεδομένα και τις Απαντήσαμε στα Ερωτήματα με βάση τη συνδυαστική αξιοποίηση των επεξεργασμένων δεδομένων. Πέμπτη Ενότητα : Κριτική Αξιολόγηση Ατομικών, Ομαδικών Θεσμικών Επιλογών και Πρακτικών Έκτη Ενότητα: Από τη Θεωρία στην Πράξη : οργανώσαμε και πώς τις εφαρμόσαμε σε προσωπικό, σχολικό, οικογενειακό, κοινοτικό πλαίσιο Έβδομη Ενότητα: Λειτουργικότητα και Αποτελεσματικότητα Ομάδας
Σύνθεση των συνεργαζόμενων ομάδων Ομαδική εργασία Σύνθεση των συνεργαζόμενων ομάδων Ιδανικά η ομάδα έχει 4 μέλη - 5 μέλη. Η διαχείριση των ομάδων με πάνω από 6 μέλη είναι πολύ δύσκολη. Έτσι, κάποιοι μαθητές μπορεί να μη συμμετέχουν καθόλου στην εργασία ή ακόμα και να ενοχλούν τους άλλους.
• Κριτήρια επιλογής των μελών της ομάδας • Κριτήρια επιλογής των μελών της ομάδας Για παιδαγωγικούς λόγους προκρίνονται συνήθως οι ανομοιογενείς ομάδες ως προς το επίπεδο των μαθησιακών ικανοτήτων και το φύλο, οι οποίες περιλαμβάνουν: Έναν μαθητή ή μαθήτρια υψηλής επίδοσης Δύο μέτριας έναν χαμηλής
Η ανομοιογένεια έχει αποδειχθεί ότι δεν βοηθά μόνο τους χαμηλής επίδοσης μαθητές, αλλά και τους μαθητές με υψηλή επίδοση, αφού οι τελευταίοι αναλαμβάνοντας διδακτικούς ρόλους μέσα στην ομάδα αναγκάζονται να ανασυγκροτήσουν τη γνώση τους σε ανώτερο επίπεδο οργάνωσης προκειμένου να την εξηγήσουν στους υπόλοιπους.
Ρόλοι στο πλαίσιο μιας ομάδας Η αποτελεσματική συνεργασία βασίζεται: Στον ίσο καταμερισμό της εργασίας και Στην αμοιβαία ευθύνη Αυτό επιτυγχάνεται με την ανάθεση σε κάθε μέλος της ομάδας συγκεκριμένου ρόλου/εργασίας.
Η ανάθεση εργασιών και ευθυνών σε μια ομάδα έχει διπλό αποτέλεσμα: Ενισχύει τις ήδη υπάρχουσες κοινωνικές δεξιότητες Δημιουργεί νέες και τις βελτιώνει περισσότερο. Επειδή οι μαθητές δεν είναι σε θέση να οργανώσουν μόνοι τους μια ομαδική εργασία, είναι σκόπιμο να αναλάβει ο εκπαιδευτικός την ανάθεση στα μέλη της ομάδας των ρόλων τους (συντονιστής, γραμματέας που κρατάει σημειώσεις, σχεδιαστής, ερευνητής, παρουσιαστής)
Διαχείριση της τάξης Η τάξη πρέπει να είναι έτσι διαρρυθμισμένη ώστε οι μαθητές να μπορούν να επικοινωνούν απρόσκοπτα με όλα τα μέλη της ομάδας τους (αλλαγή διάταξης των θρανίων). Συμφωνήστε εξαρχής με ολόκληρη την τάξη το ανεκτό επίπεδο θορύβου στη διάρκεια της ομαδικής εργασίας και ορίστε ένα σύμβολο γι΄ αυτό (παιδαγωγικό συμβόλαιο).
Συμβόλαιο συμπεριφοράς για Bιωματικές Δράσεις Υποχρεώσεις των μελών της ομάδας Απαντούμε στα ερωτήματα: Προκειμένου να λειτουργήσει η ομάδα σας αποτελεσματικά και προς όφελος όλων των μελών της: Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι ατομικές σας υποχρεώσεις έναντι των υπολοίπων μελών της ομάδας; Ποιες θεωρείται ότι είναι οι υποχρεώσεις του εκπαιδευτικού έναντι των ομάδων και των μελών τους;
Προετοιμάζομαι πριν από κάθε συνάντηση της ομάδας και ολοκληρώνω εγκαίρως τις προγραμματισμένες εργασίες, εντός του χρονοδιαγράμματος Συμμετοχή ενεργή και θετική στις δράσεις και τις συζητήσεις της ομάδας με πληροφορίες, ιδέες επιχειρήματα και προτάσεις Βοηθώ τα μέλη της ομάδας στις δυσκολίες τους αλλά και ζητώ από τους άλλους βοήθεια με στόχο την πρόοδο του συλλογικού έργου •Ενθαρρύνω και επαινώ κάθε θετική προσπάθεια των άλλων μελών της ομάδας
Αδιαπραγμάτευτος όρος Δεν είναι αποδεκτή η εκμετάλλευση της εργασίας του άλλου Στο κάθε μέλος της ομάδας αποδίδεται ατομική βαθμολογία που λαμβάνει υπόψη τη συνεισφορά στο συλλογικό έργο Άλλα καθήκοντα Τήρηση ημερολογίου Φάκελος ομάδας Ατομικός φάκελος
Συγγραφή Συμβολαίου Τι μου αρέσει Τι δε μου αρέσει Τεχνική 1η: Τι μου αρέσει και τι δε μου αρέσει Τι μου αρέσει Τι δε μου αρέσει
Τεχνική 2η: Ο τροχός του τι; Ο εκπαιδευτικός ζητά από τους μαθητές να θυμηθούν σκηνές από την «καλύτερη τάξη» που είχαν ποτέ και να σκεφτούν τι από όσα έκανε ο δάσκαλος και οι μαθητές συνέβαλαν σε αυτό το αποτέλεσμα. Σε μια σελίδα οι μαθητές σχεδιάζουν έναν κύκλο και πάνω σε ακτίνες του καταγράφουν συνοπτικά τι τους ευχαριστούσε σε αυτήν την τάξη. Αυτό ονομάζεται ο τροχός του τι.
Τεχνική 2η: Ο τροχός του τι;
Ο τροχός του τι; Ζητά από τους μαθητές να κάνουν στην πίσω σελίδα άλλον έναν τροχό του τι, περιγράφοντας αυτή τη φορά την χειρότερη τάξη που είχαν ποτέ ενθυμούμενοι και καταγράφοντας συνοπτικά τους παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτό.
Προετοιμασία Πριν την υλοποίηση των σχεδίων εργασίας οργανώνονται δραστηριότητες, οι οποίες αποσκοπούν στο να ενισχυθεί η έννοια της ομάδας αλλά και να εμπεδωθούν οι όροι της λειτουργίας της, να γνωστοποιηθούν οι βασικές αρχές (ο σεβασμός της άποψης των άλλων, η ελευθερία της έκφρασης, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η συνεργατικότητα, η εμπιστευτικότητα, η αλληλοϋποστήριξη κ.ά.). Αυτό επιτυγχάνεται με τη σύνταξη του συμβολαίου. Οι στόχοι, τους οποίους θα περιλαμβάνει το συμβόλαιο που θα συνάψουμε με τους μαθητές μας, θα πρέπει να είναι ξεκάθαρα διατυπωμένοι και να αναφέρονται είτε στη συμπεριφορά είτε στη βελτίωση της σχολικής επίδοσης. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται ο ρόλος του εκπαιδευτικού, ώστε να κατανοεί τις ανάγκες των μαθητών και να τους υποστηρίζει αποτελεσματικά.
Πλεονεκτήματα της ομαδικής εργασίας Οι καλά οργανωμένες ομάδες επηρεάζουν βαθιά την προσωπικότητα και την κλίμακα αξιών των μαθητών αφού συμβάλλουν σε: Ανταλλαγή απόψεων (διατομική επικοινωνία) Ικανότητα προσαρμογής Καλλιέργεια συνεργασίας, αμοιβαιότητας και αποδοχής Δυνατότητα θεώρησης από τη σκοπιά του άλλου, κάτι που διευκολύνει την επίλυση των συγκρούσεων Καλλιέργεια αυτοεκτίμησης Εμπειρία «του ανήκειν» σε μια ομάδα
Σχολική και Κοινωνική Ζωή (ΣΚΖ) Στην Α΄ τάξη υλοποιούνται θέματα της Σχολικής και Κοινωνικής Ζωής (ΣΚΖ) και αναφέρεται στον : κοινωνικο-συναισθηματικό τομέα δηλαδή, τις σχέσεις του μαθητή με τον εαυτόν του και με τους συμμαθητές του, τη ταυτότητα και την ετερότητα, την διαχείριση των συναισθημάτων, των ρήξεων και των συγκρούσεων, την πρόληψη και η αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού
Θεματικές Ενότητες Η Σχολική και Κοινωνική Ζωή περιλαμβάνει τις εξής τέσσερις Θεματικές Ενότητες (ΘΕ): «Επικοινωνώ, αισθάνομαι … είμαι ο εαυτός μου» «Ζούμε μαζί» «Φροντίζω τον εαυτό μου» και «Το σχολείο ως κοινότητα: Ζούμε μαζί και στηρίζουμε ο ένας τον άλλον». Οδηγός για ΣΚΖ Βιβλίο εκπαιδευτικού Ενδεικτικά Θέματα
Σχολική και Κοινωνική Ζωή (ΣΚΖ) Α΄ τάξη Η έγκαιρη ενασχόληση του σχολείου με αυτά τα θέματα επιβάλλεται και από τη θεσμική και παιδαγωγική υποχρέωση του Γυμνασίου ως σχολείου υποδοχής μαθητών από το Δημοτικό να φροντίσει για την ομαλή μετάβαση τους (school transition). Στο τρίτο τρίμηνο της Α΄ τάξης προβλέπεται να γίνει εστίαση των Βιωματικών Δράσεων στη συγκρότηση μικρο-ομάδων των 3-5 μελών για να διερευνήσουν το θέμα της σχολικής βίας σε όλες τις μορφές της, όπως αυτό εκδηλώνεται εντός και πέριξ του σχολικού χώρου, αλλά και στο διαδίκτυο.
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Τοπική ιστορία.( Γ Γυμνασίου) ΣΚΖ ( Α΄Γυμνασίου) ( Β΄Γυμνασίου)
Ημερολόγιο εκπαιδευτικού
Δομή της Ομαδικής Εργασίας Ποιοι είμαστε: Στην αρχική σελίδα του ομαδικού φακέλου, αντί προλόγου, τα μέλη της ομάδας να παρουσιάσουν αυτοβιογραφικά τον εαυτό τους (Ποιοι Είμαστε), τις σκέψεις τους και προσδοκίες τους από το θέμα και την ομαδική εργασία ή ό,τι άλλο κρίνουν σκόπιμο. Μπορούν ακόμη να ονοματίσουν την ομάδα τους και να σχολιάσουν την επιλογή τους, να παραθέσουν μικρού μεγέθους φωτογραφίες τους και να αξιοποιήσουν τη φαντασία τους και το χιούμορ τους στην αυτοπαρουσίασή τους.
Αξιολόγηση Τρίμηνων Βιωματικών Δράσεων Μέσος Όρος Ατομικής και Ομαδικής Εργασίας: Οι Βιωματικές Δράσεις δεν είναι γραπτώς εξεταζόμενο αντικείμενο, κάθε μαθητής αξιολογείται και βαθμολογείται ανά τρίμηνο λαμβάνοντας υπόψη τη συμμετοχή και τη συμβολή του στην ομαδική εργασία. Κριτήρια Ατομικής Αξιολόγησης κριτήρια κατάκτησης γνώσεων και ανάπτυξης στάσεων, ικανοτήτων και αξιών και κριτήρια συμβολής στο κλίμα συλλογικότητας Αξιολόγηση του Συλλογικού Έργου της Ομάδας Δομή της Ομαδικής Εργασίας.
Βαθμολογία κάθε μαθητή/τριας Η Βαθμολογία κάθε μαθητή Ομαδικός Βαθμός Ομαδικός Βαθμός από την αξιολόγηση της ομαδικής Εργασίας Ατομικός Βαθμός Παρατηρήσεις του εκπαιδευτικού + Ατομικό Φάκελο μαθητή/τριας)
Όνομα ομάδας: ………………………………………………. 1ος μαθητής 2ος μαθητής 3ος μαθητής 4ος μαθητής 5ος μαθητής 6ος μαθητής Ολόκληρη η ομάδα Συμμετοχή Συμπεριφορά Επικοινωνία Αποτελεσματικότητα Ενδιαφέρον για το project Γνώσεις
Αυτο-αξιολόγηση Ο εκπαιδευτικός μπορεί να ζητήσει λίγο πριν την ολοκλήρωση του έργου να απαντήσει κάθε μέλος σε ερωτήματα όπως τα παρακάτω: α. Με ποιον τρόπο βοήθησες ιδιαίτερα κάποιον ή όλη την ομάδα σου; β. Ποιος άλλος/ ποιοι άλλοι βοηθούν ιδιαίτερα την ομάδα σας και με ποιον τρόπο; γ. Σε τι βαθμό πιστεύεις ότι μέχρι τώρα έχεις ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις σου και έχεις προσφέρει στην ομάδα σου αυτό που περιμένει από κάθε μέλος της; δ. Υπάρχει κάποιος στην ομάδα σας που θεωρείς ότι μέχρι τώρα ξεχωρίζει για τη θετική συμβολή του; ε. Τι σκοπεύεις από εδώ και πέρα να κάνεις για να βοηθήσεις την ομάδα σας; στ. Τι περιμένεις από τους άλλους να κάνουν από εδώ και πέρα για να βοηθήσουν την ομάδα σας;
Ο βαθμός της ομαδικής εργασίας αποτελεί το «σημείο εκκίνησης», για να βαθμολογήσει ο εκπαιδευτικός το κάθε μέλος της ομάδας, ενώ θα λαμβάνει ακόμη υπόψη του: το προσωπικό ημερολόγιο τον ατομικό φάκελο (portfolio) των μελών και την προσωπική άποψη που διαμορφώνει για κάθε μέλος
Ατομικός φάκελος (portfolio) Ο μαθητής ενδείκνυται να διατηρεί φάκελο με υλικό που συνέλεξε και δραστηριότητες που ολοκλήρωσε ως μέλος της (υπο-) ομάδας, προσωπικές σημειώσεις με σκέψεις, προτάσεις και συναισθήματα σχετικά με το θέμα και τις εμπειρίες από την ατομική προσπάθεια και την ομαδική λειτουργία. Ο ατομικός φάκελος συμπληρώνει τις προσωπικές παρατηρήσεις του καθηγητή για τον μαθητή, αλλά ταυτόχρονα, αν αξιοποιηθεί κατάλληλα, αποτελεί και ένα παιδαγωγικό μέσον ενίσχυσης της δράσης των ατόμων ως υπεύθυνων και δημιουργικών μελών μιας μικρής ή μεγαλύτερης ομάδας. Ατομικός φάκελος (portfolio) Τα μέρη του ατομικού φακέλου Πρώτη σελίδα ατομικού φακέλου Ημερολόγιο
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ Οι εκπαιδευτικοί κατά την κρίση τους, αξιοποιώντας την κλίμακα διαβαθμισμένων κριτήριων, αξιολογούν και στους τέσσερις τομείς τις ερευνητικές εργασίες των ομάδων. Η κλίμακα είναι εξάβαθμη και σε κάθε μία από τις έξι βαθμίδες. Οι έξι βαθμίδες της κλίμακας από τα κάτω προς τα πάνω έχουν ως εξής: 6η βαθμίδα: Λίαν Ανεπαρκής (βαθμός 1-5) 5η βαθμίδα: Κάτω του Μετρίου (βαθμός 6-9) 4η βαθμίδα: Μέτρια (βαθμός 10-13) 3η βαθμίδα: Καλά (βαθμός 14-16) 2η βαθμίδα: Πολύ Καλά (βαθμός 17-18) 1η βαθμίδα: Άριστα (βαθμός 19-20)
Φόρμα αξιολόγησης του μαθητή
Δημοσιοποίηση των Βιωματικών Δράσεων Στο πλαίσιο γενικότερων εκδηλώσεων ανοίγματος του σχολείου στην τοπική κοινότητα, είναι δυνατόν να προβλεφτούν τρόποι για να παρουσιάσουν οι ομάδες τις εργασίες τους. Παράλληλα, για την ευρύτερη διάχυση των μαθητικών εργασιών γίνεται ανάρτησή τους στο διαδίκτυο (στην ιστοσελίδα του σχολείου), αναγράφοντας τα ονόματα (ή τα αρχικά τους) όλων των συντελεστών, μαθητών και εκπαιδευτικών με βάση πάντα τις αρχές της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Η ολοκλήρωση της θεματικής των Βιωματικών Δράσεων στα εννέα τρίμηνα των τριών τάξεων, η εμπλοκή πολλών εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων και η τήρηση προγραμματισμού για την αποφυγή επικαλύψεων και επαναλήψεων συμπεριλαμβάνονται στην οργανωτική φροντίδα της Διεύθυνσης του σχολείου, που πρέπει να δημιουργήσει αρχείο με τους εγκεκριμένους από τον Σχολικό Σύμβουλο Παιδαγωγικής Ευθύνης Πίνακες Υποβολής των Θεμάτων για τις Βιωματικές Δράσεις.
Παράδειγμα τελικού προιόντος