Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης ΕΝΟΤΗΤΑ 13η Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης

Πληθυσμιακές μεταβολές Η βελτίωση βιοτικού επιπέδου  (μετά το 1850) αύξηση πληθυσμού  μετανάστευση  εσωτερική Προς βιομηχανικά κέντρα – εργατικά προάστια  εξωτερική Προς ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Αριστοκράτες – μεγαλογαιοκτήμονες (ανατολική και μεσογειακή Ευρώπη) πανίσχυροι γιατί εκεί ήταν περιορισμένη η βιομηχανία (Αγγλία) ισχυροί γιατί ασχολήθηκαν με καπιταλιστικές επιχειρήσεις (Γαλλία) αδύναμοι γιατί δεν ασχολήθηκαν με επιχειρήσεις

Αστοί Μεγαλοαστοί (βιομήχανοι, μεγαλέμποροι, τραπεζίτες) – η άρχουσα τάξη (με πλούτο, κύρος και πολιτική επιρροή) Μεσοαστοί (βιοτέχνες, ελεύθεροι επαγγελματίες) Μικροαστοί (δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι)

Εργάτες (ολοένα αυξάνονταν)  εργάζονταν 12 – 16 ώρες καθημερινά Αγρότες 19ος αι.: η πλειονότητα των Ευρωπαίων: ζούσαν σε ασταθείς συνθήκες πολλοί μετανάστευαν Εργάτες (ολοένα αυξάνονταν)  εργάζονταν 12 – 16 ώρες καθημερινά  ζούσαν σε άθλιες συνθήκες (το 1827 ο μέσος όρος ζωής στη Γαλλία ήταν 27 χρόνια)

Σοσιαλιστικές θεωρίες Σοσιαλισμός  προτεραιότητα του κοινωνικού (social) συμφέροντος έναντι του ατομικού Ουτοπικός σοσιαλισμός  εξιδανικευμένη μορφή κοινωνίας, όπως θα έπρεπε να είναι Μαρξισμός  κοινωνική αδικία υπάρχει επειδή ολιγάριθμοι αστοί ήταν ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής  η εργατική τάξη θα έπρεπε να οργανωθεί σε δικό της πολιτικό κόμμα, να ανατρέψει τον καπιταλισμό και να πάρει στα χέρια της τα μέσα παραγωγής  δημιουργία μιας νέας κοινωνίας δίχως τάξεις (αταξική κοινωνία), όπου δεν θα υπάρχει η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο 1848  Κομμουνιστικό Μανιφέστο (Κάρλ Μαρξ, Φρίντριχ Ένγκελς)

Η ανάπτυξη του συνδικαλισμού Μετά το 1830  οι εργάτες διεκδικούν οργανωμένα την ικανοποίηση των αιτημάτων τους (8ωρη εργασία) 1838  Χάρτα του λαού (από την Αγγλική Ένωση Εργατών) – πολιτικά αιτήματα Κύριος τρόπος διεκδίκησης  απεργία 1η Μαϊου 1886  εργατική απεργία στο Σικάγο με αίτημα την 8ωρη εργασία  πνίγηκε στο αίμα  ορισμός Πρωτομαγιάς ως παγκόσμιας ημέρας των εργατών (από το 1890)

Τέλη 19ου αι.  μείωση ωρών εργασίας σε 10  δημιουργία ταμείων ασφάλισης (για εργατικά ατυχήματα, ασθένειες, απόλυση)  υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας με τους εργοδότες (ορίζονταν οι κατώτερες αμοιβές)

Η πολιτική οργάνωση των εργατών 1864 – Λονδίνο  Πρώτη Διεθνής (Διεθνής Ένωση Εργατών) – διαλύθηκε το 1876 1889 – Παρίσι  Δεύτερη Διεθνής – συμμετοχή μόνο πολιτικών κομμάτων που δέχονταν το μαρξισμό αργότερα – σοσιαλιστικά και εργατικά κόμματα επιδίωκαν να ανέλθουν στην κυβέρνηση με εκλογές  Γερμανία: Καρλ Λίμπκνεχτ, Ρόζα Λούξεμπουργκ  Ρωσία: Λένιν ≠ } Ανατροπή του Καπιταλισμού με επαναστάση Εγκαθίδρυση σοσιαλιστικού καθεστώτος

Το κίνημα για τη χειραφέτηση της γυναίκας 19ος αι.  οι γυναίκες εργάζονται  αποκτούν οικονομική ανεξαρτησία  διεκδικούν νομική και πολιτική χειραφέτηση 1903: Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών (αγγλίδα Έμελιν Πάνχορστ)  μάχονταν για παραχώρηση πολιτικών δικαιωμάτων στις γυναίκες  τελικά τον 20ο αιώνα