Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική 2η έκδοση Αστική και περιφερειακή οικονομική 2η έκδοση Chapter 1

Modern Urban and Regional Economics Κεφάλαιο 6 Περιφερειακή και διαπεριφερειακή ανάλυση της αγοράς εργασίας Modern Urban and Regional Economics

Περιεχόμενα Ανεργία Μετανάστευση Θεωρία: Προσφορά και ζήτησης εργασίας Προσδιοριστικοί παράγοντες της ανεργίας Επιπτώσεις στην πολιτική Μετανάστευση Προσδιοριστικοί παράγοντες της μετανάστευσης Επιπτώσεις της μετανάστευσης στην ευημερία Εμπειρικά δεδομένα – χωρικές αλληλεπιδράσεις· το υπόδειγμα βαρύτητας

Η ανεργία στην Ευρώπη Πηγή: Eurostat

Αγορές εργασίας – νεοκλασική προσέγγιση Προσφορά και ζήτηση εργασίας Ζήτηση: Οριακό προϊόν της εργασίας Προσφορά: Ελεύθερος χρόνος έναντι κατανάλωσης Μισθός ισορροπίας Η ανεργία οφείλεται στο ότι ο πραγματικός μισθός ο οποίος ζητείται είναι πολύ υψηλός

Ένα βασικό υπόδειγμα Παραγωγοί Καταναλωτές Συνάρτηση παραγωγής με κεφάλαιο και εργασία Μεγιστοποίηση κερδών Πλήρως ανταγωνιστική Καταναλωτές Συνάρτηση χρησιμότητας με κατανάλωση ελεύθερου χρόνου Μεγιστοποίηση χρησιμότητας

Παραγωγοί: ζήτηση εργασίας Συνάρτηση παραγωγής: Μεγιστοποίηση κέρδους: Συνθήκη πρώτης τάξης:

Καμπύλη ζήτησης εργασίας w/p L

Καταναλωτές: προσφορά εργασίας Συνάρτηση χρησιμότητας: Εισοδηματικός περιορισμός: Χρονικός περιορισμός: Πρόβλημα αριστοποίησης με περιορισμούς

Συνθήκες πρώτης τάξης Ελεύθερος χρόνος: Κατανάλωση: Άριστο:

Προσφορά εργασίας Εισοδηματικός περιορισμός: Προσφορά:

Καμπύλη προσφοράς εργασίας w/p B = 0 B > 0 L

Προσφορά και ζήτηση w/p L

Ανεργία w/p U L

Αίτια «πολύ υψηλών» πραγματικών μισθών Σωματεία: Διαπραγματεύσεις για τους μισθούς «Μισθοί αποτελεσματικότητας» Κατώτατος μισθός Επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας (εξωγενές επίπεδο κατανάλωσης)

Αγορές εργασίας – κεϊνσιανή προσέγγιση Έμφαση στο ότι οι μισθοί είναι «άκαμπτοι» όσον αφορά τη μεταβολή τους προς τα κάτω Εργασιακές διαπραγματεύσεις (ρόλος των σωματείων) Λύση ανεργίας: Προσπάθεια για αύξηση της ζήτησης («αύξηση K») Όμως: Πιθανά προβλήματα αποτελεσματικότητας Χρονική συγκυρία· η αύξηση της ζήτησης είναι συχνά αργή Πιο αποτελεσματική σε βραχυχρόνιο παρά σε μακροχρόνιο επίπεδο

Αγορές εργασίες – νεοκλασική προσέγγιση Νεοκλασική λύση για την ανεργία:Μείωση μισθών (ενίσχυση ευκαμψίας) Όμως, εκτός από μία μετακίνηση επί της καμπύλης ζήτησης, είναι πιθανή μια μετατόπιση της ίδιας της καμπύλης ζήτησης λόγω: Βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας Μείωσης της αποτελεσματικής ζήτησης

Ανάλυση των επιπτώσεων της μείωσης μισθών Η ανταγωνιστικότητα βελτιώνεται Σχετικό με τους βασικούς τομείς Οι επενδύσεις αυξάνονται· πιθανές θετικές οικονομίες συγκέντρωσης Κέρδος μη βασικών τομέων (πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα· βλ. Κεφ. 5) Το εισόδημα / η ζήτηση μειώνονται Σχετικό με τους μη βασικούς τομείς Οι επενδύσεις μειώνονται, ο ρυθμός απασχόλησης μειώνεται· αρνητικές οικονομίες συγκέντρωσης και αρνητικά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα

Ζήτηση εργασίας σε ένα υπόδειγμα δύο περιφερειών (w/p)1 (w/p)2 LD1 LD2 R1 R2 L1+L2

Μετανάστευση – εκκίνηση από την ισορροπία (w/p)1 (w/p)2 LD1 LD2 R1 R2 L1 L2

Μετανάστευση – ασύμμετρες διαταραχές στη ζήτηση (w/p)1 (w/p)2 R1 R2 L1 L2

Μετανάστευση – επιστροφή στην ισορροπία (w/p)1 (w/p)2 R1 R2 L1 L2

Οφέλη ευημερίας – παραγωγή (w/p)1 (w/p)2 R1 R2 L1 L2

Οφέλη ευημερίας – κέρδος (w/p)1 (w/p)2 R1 R2 L1 L2

Παρατηρήσεις Ο πραγματικός μισθός διαφοροποιείται ως φαινόμενο ισορροπίας Τα καλύτερα εκπαιδευμένα άτομα τείνουν να μεταναστεύουν περισσότερο: Επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στην πληροφόρηση Η διάρθρωση της αγοράς κατοικίας μπορεί μερικές φορές να δημιουργήσει εμπόδια στη μεταναστευτική διαδικασία Η απόσταση είναι ένας σημαντικός παράγοντας: Υποδείγματα βαρύτητας Η μετανάστευση εξαρτάται από την ηλικία

Μετανάστευση – εμπειρικά δεδομένα Υποδείγματα χωρικών αλληλεπιδράσεων Υπόδειγμα βαρύτητας Βασίζεται στον Newton – φυσική Περιγράφει τις ροές μεταξύ περιφερειών σε συνάρτηση με το πληθυσμιακό μέγεθος και την απόσταση Εφαρμόζεται στο διεθνές εμπόριο, τη μετανάστευση κ.λπ.

Το υπόδειγμα βαρύτητας Έχει τις ρίζες του στη φυσική ( = 2· «φυσική σταθερά») MAB PB PA dAB

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975)