To Κινέζικο Όνειρο Γεωπολιτική

Εισαγωγή Στο σημερινό μάθημα θα ασχοληθούμε με την Κίνα Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Goldman Sachs, η Κινεζική οικονομία το 2028 θα είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο. Σύμφωνα με την McKinsey οι 18 από τις 25 πιο «δυναμικές» πόλεις στον κόσμο το 2025 θα βρίσκονται στην Κίνα Το «Κινέζικο Όνειρο» έχει πραγματοποιηθεί ή θα πραγματοποιηθεί στα επόμενα χρόνια; Η Κίνα θα γίνει η μεγαλύτερη δύναμη στον πλανήτη και θα συμπληρώσει τις ΗΠΑ σε μια διττή διακυβέρνηση του κόσμου; Και μια ακόμα ερώτηση ο κόσμος αυτός όπως τον ξέρουμε από το Β Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, θα μείνει ίδιος; Η Κίνα θα αφομοιωθεί απόλυτα στο παγκόσμιο σύστημα χωρίς να προσπαθήσει να το αλλάξει; Μήπως όμως η Κίνα απλώς ονειρεύεται και πρόκειται σύντομα να μετατραπεί στη «νέα» Ιαπωνία. Αυτές οι ερωτήσεις θα μας συνοδεύσουν στο σημερινό μας μάθημα. Μήπως η κατάσταση στον κόσμο είναι πιο διαφοροποιημένη αλλά μας αρέσει να σκεφτόμαστε σε όρους διπολισμούς και σε σχέση με το νέο δίπολο ΗΠΑ ΚΙΝΑΣ;

Λίγη ιστορία Η Κίνα και οι Δυναστείες της πάνε πάρα πολύ πίσω στο χρόνο Η Κίνα και η «χρυσή της εποχή», η μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο (μέχρι την εμφάνιση των ευρωπαϊκών αποικιοκρατικών δυνάμεων). 1700 και η έννοια του «shengshi»/ ευημερία. Η συνάντηση με τους αποικιοκράτες Οι πόλεμοι του Οπίου και ειδικότερα ο δεύτερος πόλεμος του οπίου (1856-1860) και το άνοιγμα της Κίνας στους Ευρωπαίους Η δυναστεία των Qing, οι χαμένοι πόλεμοι, η αρχή «του αιώνα της ταπείνωσης» για την Κίνα (1839-1949). 1912 και το τέλος της Δυναστείας των Qing. Οι εσωτερικοί πόλεμοι μεταξύ των πολέμαρχων. 1949 Το κομμουνιστικό κόμμα νικάει τους Kuomintang 1949-1976 Mao Zedong και ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός 1978, Den Xiaoping 2011, Η Κίνα δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο ως προς το ΑΕΠ αλλά ΑΕΠ προς κάτοικο μια ακόμα αναπτυσσόμενη χώρα.

The last emperor (1987)

Η ιστορική ηγεμονία της Κίνας στην περιοχή Ανά τους αιώνες η Κίνα ήταν η ηγεμονική δύναμη της περιοχής πριν την έλευση των αποικιοκρατών και πριν την αρχή του «αιώνα της ταπείνωσης». Μάλιστα πριν την άνοδο της Ευρώπης, η Κίνα ήταν η μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο. Ενδιαφέρον το γεγονός ότι η Κίνα σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις δεν προσπάθησε να επεκταθεί γεωγραφικά ενώ είχε την τεχνολογία. Η Κίνα δεν χρειαζότανε να χτίσει αυτοκρατορία καθώς ήταν ήδη αυτοκρατορία. «Το σύστημα της αναγνώρισης» (tributary system) της ανωτερότητας της Κίνας από τους γείτονες και η επιρροή του Κομφουκιανισμού σε αντίθεση με το αποικιοκρατικό σύστημα. Ο Αυτοκράτορας της Κίνας και η Κίνα ως αυτοκρατορικό κράτος (Martin Jacques) ή αλλιώς ως κράτος πολιτισμός. Η επιρροή του Κομφουκιανισμού στο κράτος.

Οι δρόμοι του μεταξιού ανά τους αιώνες (12ο αιώνας & 1ο αιώνας)

One belt one region ή αλλιώς ο νέος δρόμος του μεταξιού

Ο Νίξον στην Κίνα (1972) και η αρχή της «συνεργασίας»

1978 Deng O Deng έγινε ο γ.γ. του Κομμουνιστικού Κόμματος δυο χρόνια μετά το θάνατο του Mao και ανάλαβε τη χώρα σε πολύ κρίσιμο σημείο. Η πολιτική του δημιούργησε τον Κινεζικό Καπιταλισμό ή αλλιώς τον ιδιότυπο Κινεζικό Κρατικό Καπιταλισμό. Η πολιτική του ήταν «να μη επιδιώκεται η αρχηγία» και να μην τραβάει η Κίνα την προσοχή των άλλων, απλώς να «πλουτίζει». Η Κίνα προσπαθεί να αφομοιωθεί στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα και τα καταφέρνει. Μια αφομοίωση στο οικονομικό σύστημα αλλά όχι φυσικά αφομοίωση στο φιλελεύθερο πολιτικό σύστημα. Μια ιδιότυπη τμηματική αφομοίωση στο παγκόσμιο σύστημα. Η Κίνα γίνεται μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Εμπορίου το 2001 (WTO).

Σύγχρονη Κίνα: Επιτεύγματα-προκλήσεις Μια οικονομία με πολύ φθηνή εργασία Το εργοτάξιο του κόσμου Η ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου Τώρα αναπτύσσονται και οι εσωτερικές περιοχές World Bank China 2030 Report: “China’s economic performance over the last three decades have been impressing. GDP growth averaged 10% a year and over 500 million people were lifted out of poverty. China’s is now the world’s largest exporter and manufacturer in the world and its second economy” Μια άλλη βιομηχανική επανάσταση πρωτόγνωρη στην ιστορία Μια μετατόπιση προς προϊόντα με υψηλότερη προστιθέμενη αξία Human Rights Watch 2012 China: “China continues to be an authoritarian one-party state that imposes sharp curbs on freedom of expression, association and religion, rejects press freedom and restricts and suppresses human rights” Το Κομμουνιστικό Κόμμα ελέγχει αυτή τη κρατικά ρυθμιζόμενη οικονομία της αγοράς. Κρατικός καπιταλισμός εναντίον του φιλελεύθερου καπιταλισμού.

Το «οικονομικό θαύμα» Το οικονομικό θαύμα στηρίχτηκε στην αρχή στις ελεύθερες οικονομικές ζώνες Φθηνό κόστος εργασίας, και ξένες επενδύσεις από Κινέζικη διασπορά αλλά και τη Δύση Η στενότατη οικονομική σχέση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, εξαγωγές, ομόλογα Η μετανάστευση και η αστικοποίηση Η μεγαλύτερη μετανάστευση στην ιστορία και το σύστημα HUKU Το παραλιακό μέτωπο και η μετέπειτα ανάπτυξη της ενδοχώρας Τα κεφάλαια που επενδύονται στον κόσμο

Κρατικά επενδυτικά ταμεία

Κίνα

Κίνα και τεχνολογία

BBC

Chinese Global brands

Creative industries

2013 index of economic freedom και κρατικός καπιταλισμός αλλά….

Martin Jacques ‘When China rules the world’ Δεν έχει αποτελεί αποικιοκρατική δύναμη αντίθετα έχει αποτελέσει αποικιοκρατούμενη χώρα Είναι και θα συνεχίσει να είναι για δεκαετίες αναπτυσσόμενη χώρα, θα είναι ταυτόχρονα αναπτυγμένη και αναπτυσσόμενη χώρα Αποτελεί μια κομμουνιστική χώρα, η όπως αλλιώς λέγεται Σοσιαλισμός με κινεζικά χαρακτηριστικά Ιστορικά χαρακτηρίζεται από δυνατή κρατική δομή εξαιτίας του Κομφουκιανισμού, τόσο κατά την αυτοκρατορική περίοδο όσο και την κομμουνιστική καθώς χτίστηκε πάνω στις ίδιες πολιτισμικές βάσεις. Δεν έχει δημοκρατική και φιλελεύθερη παράδοση Η πλειονότητα των κατοίκων είναι Κινέζοι Han φυσικά έχουν και άλλες μειονότητες.

Martin Jacques ‘When China rules the world’ Η Κινεζική παγκοσμιοποίηση μέσω του εμπορίου και των δανείων Η παγκοσμιοποίηση των αναπτυσσόμενων χώρων. Θα δημιουργηθούν νέοι θεσμοί για να προάγουν την Κινεζική παγκοσμιοποίηση των αναπτυσσόμενων χωρών; Ένα νέο σύστημα αναγνώρισης της Κινεζικής ανωτερότητας (tributary system); Η μια άλλη ιδιότυπη μορφή ιμπεριαλισμού από μια Κομμουνιστική χώρα (παράδοξο); Μια άλλη παγκοσμιοποίηση Μια Κινεζική τάξη πραγμάτων; China Development Bank και China Import Export Bank ως ανταγωνιστές του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος

Κίνα και οι ιδιαιτερότητες της Κινεζικής βοήθειας/ ανάπτυξης/ αναζήτησης πρώτων υλών Η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας και οι πολιτικές της σχέσεις με την Αφρική Από την ιδεολογία στις εμπορικές σχέσεις ‘Αχρεία βοήθεια’ και νεό-αποικιοκρατική λογική της Κίνας στην Αφρική; Η προσέγγιση προς την Αφρική: Ο Νότος μιλάει στον Νότο ή τα θύματα των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων συνεργάζονται Ιστορικά, η Κίνα είχε δεσμούς με την Αφρική από το 1950 σε ένα ιδεολογικό αντι-ιμπεριαλιστικό πλαίσιο ενίσχυσης των αγώνων ανεξαρτησίας Η Κίνα προσπάθησε να ενισχύσει Αφρικανικές χώρες ώστε να μείνουν ανεξάρτητες στο πλαίσιο του ψυχρού πολέμου. Η έννοια της αλληλοβοήθειας ως ιδεολογικό όπλο. Η Κίνα προσπαθεί να εξασφαλίσει ενεργειακούς πόρους. Τώρα ενδιαφέρεται και για τρόφιμα αλλά και μεταλλεύματα. Ο λόγος περί «ειρηνικής ανατολής» της Κίνας στον κόσμο. O σεβασμός της αυτονομίας του κάθε κράτους και της μη παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις (βλέπε Σουδάν και εμφύλιος) Μια υποτιθέμενη ‘win-win’ κατάσταση όπου η αναπτυξιακή βοήθεια μπερδεύεται με τις οικονομικέ σχέσεις μεταξύ των κρατών μια άλλου είδους βοήθεια από τη Δυτική βοήθεια του ΟΟΣΑ Η κινέζική βοήθεια δεν πάει σε κυβερνήσεις αλλά φτιάχνει έργα, δρόμους, λιμάνια, σχολεία, κτίρια σε ανταλλαγή για ενεργειακούς πόρους και μεταλλεύματα Aid, development, businesses Chinese style

Κινεζική παγκοσμιοποίηση;

Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας Το κόμμα ελέγχει το κράτος σε όλα τα επίπεδα, το κόμμα είναι το κράτος σε ένα ουσιαστικό επίπεδο Η Κεντρική Επιτροπή (350 μέλη) εκλέγει την Επιτροπή Politburo (25 μέλη), η οποία εκλέγει την Standing Committee (9 μέλη), η οποία εκλέγει τον Γ.Γ. και πρόεδρο της χώρας. Το κόμμα είναι κάτι μεταξύ φαντάsματος και «Πανοπτικόν» Το κοινωνικό συμβόλαιο του κόμματος: στην ιδιωτική σου ζωή μπορείς να έχεις επιλογές, ελευθερίες. Αντίθετα, στην πολιτική ζωή όχι (Richard McGregor The Party). Δεν το ενδιαφέρει το κόμμα η ιδιωτική σου ζωή. Για το κόμμα η φιλελεύθερη οικονομική πολιτική έχει πετύχει εξαιτίας της μη φιλελεύθερης πολιτικής δύναμης. Το αόρατο χέρι της αγοράς δένει με το ορατό χέρι της εξουσίας. Αντί το κόμμα να διεισδύει στην κοινωνία, η κοινωνία διεισδύει στο κόμμα ως μέσω πλουτισμού Το κόμμα για να επιβιώσει έχει γίνει κυνικό και ευέλικτο Το κόμμα ως το αυτοκρατορικό κράτος καθώς το κόμμα ανακαλύπτει το αυτοκρατορικό μεγαλείο και την πολιτισμική κληρονομιά.

Ai Wei Wei

Ai Wei Wei Never Sorry

Nobel peace Price 2010 Liu XiaoBo

«Μια χώρα δυο συστήματα» Το 95% είναι Κινέζοι «μια χώρα, δύο συστήματα», διαφορετικό πολιτικό σύστημα από την Κίνα Ο «Βασικός νόμος», αυτονομία πέραν της άμυνας και των εξωτερικών σχέσεων Ο Εκτελεστικός Διευθυντής εκλέγεται από μια επιτροπή που αποτελείτε από 400 μέχρι 1.200 άτομα, γεγονός που κάνει την εκλογή πιο ευαίσθητη στη επιρροή του Πεκίνου. Οι τριβές για κάτι πιο δημοκρατικό. Ένα παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και η πιο «ελεύθερη» οικονομία στον κόσμο. Η πολιτική της «θετικής μη παρέμβασης», τελευταία έχουν εισαχθεί διατάξεις σχετικά με κατώτατο μισθό και τις διακρίσεις Η μετάβαση το 1997 από το ΗΒ στην Κίνα, διατήρηση του καπιταλιστικού και φιλελεύθερου συστήματος τουλάχιστον για 50 χρόνια.

Οι διαδηλώσεις του 2014 για την εκλογή του Κυβερνήτη

Post China 16: Stratfor