ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΣΩΛΗΝΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Βοηθητικά αλλά χρήσιμα…
Σε πολλά σημεία μιας ΕΗΕ… οι σωλήνες προστασίας ακολουθούν διαδρομές με γωνίες ή φτάνουν σε σημεία που πρέπει να γίνουν ενώσεις ή διακλαδώσεις αγωγών ή, τέλος καταλήγουν σε θέσεις (θέσεις αναμονής) όπου πρόκειται να συνδεθούν κάποιες ηλεκτρικές συσκευές. Σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιούνται βοηθητικά εξαρτήματα, κυρίως από πλαστικό (ελαφρού και βαρέως τύπου). Τα εξαρτήματα αυτά κατασκευάζονται με τα ίδια πρότυπα με τους σωλήνες ώστε να προσαρμόζονται σε αυτούς.
Τέτοια βοηθητικά εξαρτήματα είναι … Τα κουτιά διακλάδωσης – διέλευσης Οι καμπύλες Τα εξαρτήματα σύνδεσης και στήριξης σωλήνων Και τα κουτιά διακοπτών και ρευματοδοτών
Κουτιά διακλάδωσης - διέλευσης Οπουδήποτε απαιτείται να έχουμε διακλαδώσεις ή απλά ενώσεις αγωγών σε μια ηλεκτρική εγκατάσταση, αυτές πρέπει υποχρεωτικά να γίνονται μέσα σε κατάλληλα κουτιά, που λέγονται κουτιά διακλάδωσης ή διέλευσης. Κατασκευάζονται με τα ίδια πρότυπα όπως και οι σωλήνες και η μορφή τους είναι στρογγυλή ή τετράγωνη.
Σημεία της εγκατάσταση… στα οποία απαιτούνται να γίνουν διακλαδώσεις ή ενώσεις αγωγών και να χρησιμοποιηθούν κουτιά είναι: Όπου πρέπει να συνδεθούν στην ίδια γραμμή δύο ή περισσότερες ηλεκτρικές συσκευές ή παροχές. Σε μεγάλες διαδρομές αγωγών ή διαδρομές με γωνίες για πιο εύκολη τοποθέτηση
Πέρα από την αναγκαιότητα της χρήσης… κουτιών, η τοποθέτηση τους έχει πλεονεκτήματα, όπως: Εύκολο έλεγχο της εγκατάστασης σε περίπτωση βλάβης Εύκολη αντικατάσταση φθαρμένων αγωγών Εύκολος εντοπισμός διαδρομής σε περιπτώσεις επέμβασης στον σοβά (τοποθέτηση καρφιών)
Τα κουτιά διακλάδωσης… ή διέλευσης πρέπει να εί-ναι ορατά ακόμη και μετά την τοποθέτηση σοβά και τη βαφή του τοίχου και δεν πρέπει να τοποθετού-νται αντικεί-μενα πάνω του
Στην συνέχεια δίνονται παραδείγματα διαφόρων κουτιών διακλάδωσης ή διέλευσης…
Και τετράγωνα…
Σημείωση: στα τεχνικά χαρακτηριστικά των κουτιών δίνονται από τους κατασκευαστές οι διαστάσεις που φαίνονται παραπάνω αλλά και το βάρος τους ανά κομμάτι
Υπάρχουν διάφορα κουτιά…
Διαφόρων τύπων…
Και μεταλλικά και πλαστικά
Καμπύλες σε διαδρομές σωλήνων προστασίας με γωνίες συχνά χρησιμοποιούμε καμπύλες αντί για κουτιά διακλάδωσης ή σύνδε-σης που προυποθέτουν κοψίματα και συνδέσεις αγωγών. Αυτές, όπως και οι σωλήνες κατασκευά-ζονται με τα ίδια διεθνή πρότυπα και παρουσιά- ζουν τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά Όσον αφορά τους τύπους, τις αντοχές κ.λπ.
Παρακάτω δίνονται παραδείγματα τέτοιων καμπυλών…
Και άλλα παραδείγματα…
παρατηρήσεις (1) Οι θέσεις τοποθέτησης των κουτιών πρέπει να εί-ναι τέτοιες, ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση τόσο στην αρχική εγκατάσταση τους όσο και σε μελλοντι-κές επισκευές, προσθήκες ή μετατροπές. (2) Οι συνδέσεις των αγω-γών μέσα στα κουτιά πρέ-πει να προστατεύονται με ειδικά μονωτικά εξαρτήματα, που αναφέρονται σαν καπς.
Κουτιά διακοπτών και ρευματοδοτών Σε σημεία της ηλεκτρι-κής εγκατάστασης που πρόκειται να συνδεθούν διακόπτες ή πρίζες τοπο-θετούνται κατάλληλα κουτιά. Κατασκευάζονται με τα ίδια διεθνή πρότυπα με τα κουτιά διακλάδωσης. Έχουν ειδικά δόντια στα τοιχώματα για την συγ-κράτηση των διακοπτών Ή των πριζών Ταυτόχρονα μπορούν να συναρμολογηθούν και μεταξύ τους όταν τοποθετούνται στο ίδιο σημείο
παραδείγματα Σημείωση: στα τεχνικά χαρακτηριστικά των κουτιών δίνονται από τους κατασκευαστές οι διαστάσεις τους (βάθος, διάμε-τρος) που φαίνονται παραπάνω αλλά και το βάρος τους ανά κομμάτι
Εξαρτήματα σύνδεσης Συνδέουν τους σωλήνες μεταξύ τους αλλά και με τα διάφορα κουτιά. Τέτοια είναι: Μούφες (συνδέουν σωλήνες μεταξύ τους) Ρακόρ (συνδέουν σωλήνες με κουτιά) Κολάρα (στηρίζουν τους σωλήνες).
Τα παραπάνω εξαρτήματα κατασκευάζονται… Με τα ίδια πρότυπα με τους σωλήνες και συνεργάζονται κατάλληλα με αυτούς για να εξασφαλίζεται η συνέχεια.
Άλλες μούφες…
Ρακόρ Σημείωση: στα τεχνικά χαρακτηριστικά για τις μούφες και τα ρακόρ δίνονται από τους κατασκευαστές οι διαστάσεις που φαίνονται παραπάνω αλλά και το βάρος τους ανά κομμάτι
κολάρα Σημείωση: για τα κολάρα και για κάθε τυπο-ποιημένη διάμετρο δίνεται το βάρος ανά κομμάτι.
Διάφορα εξαρτήματα
Παραδείγματα σύνδεσης
Μηχανισμοί παροχής – λήψης ρεύματος Για την παροχή ηλε-κτρικής ενέργειας σε διάφορες καταναλώ-σεις, όπως φορητές συσκευές, φωτιστικά κ.λπ. Χρησιμοποι-ούνται: Ρευματοδότες (πρίζες) Ρευματολήπτες (φις) Λυχνιολαβές (ντουί)
Σε μια σύγχρονη ηλεκτρική εγκατάσταση Οι μηχανισμοί αυτοί κατασκευάζονται με σύγχρονα πρότυπα και παρέχουν πλήρη ασ-φάλεια και προστασία έναντι τυχαίας επαφής και υγρασίας ΙΡ Επίσης συνδέονται εύκολα με αγωγούς που μεταφέρουν την ηλεκτρική ενέργεια.
Ρευματοδότες (κοινώς πρίζες) Είναι μηχανισμοί που: Είτε τοποθετούνται σε σταθερές θέσεις μιας εγκατάστασης (μέσα στα κουτιά), Είτε είναι κινητοί, απλοί ή πολλαπλοί και παίρνουν παροχή από σταθερό σημείο της εγκατάστασης. Και τα δύο αποτελούν σημεία τροφοδοσίας φορητών συσκευών.
Κατασκευαστικά αποτελούνται… από 2 μέρη: Το περίβλημα που είναι πλαστικό και παρέχει προστασία έναντι επαφής Και τον κυρίως μηχανισμό που είναι μεταλλικός όπου γίνονται οι συνδέσεις με τους αγωγούς.
Σε σχέση με τον τρόπο και τη θέση εγκατάστασης τους οι ρευματοδότες διακρίνονται:
Μονοφασικοί ρευματοδότες Χρησιμοποιούνται κυρίως στις οικιακές Ε.Η.Ε. αλλά και σε βιομηχανικές. Ανάλογα με τους ακροδέκτες τους διακρίνονται: Διπολικοί: συνδέουν φάση – ουδέτερο της παροχής με φάση -ουδέτερο της κατανάλωσης. Σήμερα δεν χρησιμοποιούνται σχεδόν καθόλου.
τριπολικοί Συνδέουν φάση – ουδέτερο – γείωση της παροχής με φάση – ουδέτερο – γείωση της ηλεκτρικής κατανάλωσης
Σούκο Είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία τριπολικών ρευματοδοτών, όπου ο ακροδέκτης της γείωσης καταλήγει σε ελάσ-ματα που είναι εμφανή. Οι ρευματοδότες σούκο είναι αυτοί που κατά κανόνα χρη-σιμοποιούνται σήμερα. Το πλεονέκτημα τους πρώτα γειώνουν την κατανάλωση και μετά την τροφοδοτούν.
Πολύμπριζα
Σήμερα… Οι μονοφασικοί ρευματοδότες κατασκευάζονται για ηλεκτρικές παροχές 10-16-32 Α/250 V. Υπάρχουν κατασκευές που μπορούν να τοποθετηθούν οπουδήποτε ακόμα και στο πάτωμα.
Τριφασικοί ρευματοδότες Χρησιμοποιούνται κυρίως στις βιομηχανικές Ε.Η.Ε., αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε οικιακές με τριφασικές καταναλώσεις. Ανάλογα με τους αγωγούς που έχουν διακρίνονται στους παρακάτω τύπους:
Τετραπολικοί Πενταπολικοί Συνδέουν 3 φάσεις – ουδέτερο ή γείωση της παροχής με την κατανάλωση και έχουν 4 ακροδέκτες σύνδεσης. Πενταπολικοί Συνδέουν 3 φάσεις – ουδέτερο – γείωση της παροχής και της κατά-νάλωσης, έχουν 5 ακροδέκτες.
Σε διάφορους τύπους
Σήμερα… Οι τριφασικοί ρευματοδότες κατασκευάζονται για ηλεκτρικές παροχές 16-32-63-125 Α/250-415-500 V.
Ρευματολήπτες Οι ρευματολήπτες (φις) είναι μηχανισμοί που παίρνουν ηλεκτρική ενέργεια συνδεόμενοι με τους ρευματοδότες και τροφοδοτούν φορητές ηλεκτρικές καταναλώσεις.
Κατασκευαστικά είναι ίδιοι… με τους ρευματοδότες και επιπλέον είναι φτιαγ-μένοι με τέτοιο τρόπο που να αποκλείεται η είσοδος τους σε ρευμα-τοδότες διαφορετικής τάσης και ρεύματος. Κατά την εισαγωγή τους αποκαθίσταται πρώτα η επαφή με την γείωση…
Διακρίνονται σε: Μονοφασικούς: διπολικούς – τριπολικούς – σούκο και Τριφασικούς: τετραπολι-κούς – πενταπολικούς.
Λυχνιολαβές Οι λυχνιολαβές (ντουί) χρησιμοποιούνται για την τροφοδοσία λαμπτήρων φωτισμού. Κατασκευάζονται έτσι ώστε να συνδέονται και να αποσυνδέονται εύκολα χωρίς ο χρήστης να έρχεται σε επαφή με σημεία υπό τάση.
Τα υλικά κατασκευής τους είναι… Βακελίτης Πλαστική ύλη Πορσελάνη ή Μέταλλα Φέρουν προστατευτικό δακτύλιο ώστε να αποκλείεται ο κίνδυνος επαφής με σημεία που έχουν τάση, κατά την τοποθέτηση των λαμπτήρων.
Ανάλογα με το μέγεθος διακρίνουμε… Γολιάθ (κοχλιωτές) Κοινές (κοχλιωτές ή μπαγιονέτ) Μινιόν (κοχλιωτές ή μπαγιονέτ)
Τα πλεονεκτήματα… που εμφανίζουν τα κοχλιωτά ντουί είναι ότι εξασφαλίζουν καλύτερη επαφή. Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιούνται κυρίως σε εξωτερικούς χώρους ή σε κινητά φωτιστικά σώματα. Παρακάτω παρουσιάζονται διάφορες μορφές ντουί καθώς και η τοποθέτηση ενός λαμπτήρα σε ντουί.
Ο δακτύλιος προστατεύει από επαφή σε σημεία με τάση…