Γνωστική ανάπτυξη Μια ματιά στη θεωρία του Piaget και την κοινωνικοπολιτισμική θεωρία του Vygotsky.

Τα στάδια της γνωστικής ανάπτυξης κατά τον Piaget : Το αισθησιοκινητικό στάδιο (από τη γέννηση μέχρι 2 ετών) Το προσυλλογιστικό στάδιο (από 2 εως 7 ετών) Το στάδιο το συγκεκριμένων λογικών νοητικών ενεργιών (από 7 εως 11 ετών) Το στάδιο των τυπικών – αφαιρετικών σκέψεων (από 11 εως 12 ετών)

ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΑΦΩΜΟΙΩΣΗ Στάδια ανάπτυξης επίλυσης απροβλημάτων: ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΚΥΚΛΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (απο 1 – 4 Μηνων ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΕΙΣ ΚΥΚΛΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (4 – 8 μηνων) ΤΡΙΤΟΓΕΝΕΙΣ ΚΥΚΛΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (12 -18 μηνων) ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ (18 – 24 μηνων)

Ο Piaget ορίζει την προσχολική περίοδο των παιδιών που δεν έχουν αποκτήσει ακόμη τις γνωστικές διεργασίες που τους επιτρέπουν να σκεφτούν λογικά ως ΄΄προσυλλογιστική΄΄περίοδο. 4

Διέκρινε δύο υποπεριόδους της περιόδου του προσυλλογιστικού σταδίου: Την Προεννοιολογική περίοδο(2 εώς 4 ετών) Και την Διαισθητική περίοδο(4 εώς 7 ετών)

Η Προεννοιολογική Περίοδος Η Προενοιολογική Περίοδος χαρακτηρίζεται απο την εμφάνιση της συμβολικής λειτουργίας δηλαδή την ικανότητα χρήσης συμβόλων (εικόνων και λέξεων ) για την αναπαράσταση αντικειμένων και εμπειριών. Επίσης η Προεννοιολογική Περιοδος είναι η πρώτη υποπερίοδος των προσυλλογιστικών ,απο την ηλικία των 2 ετών ως την ηλικία των 4 ετών,η οποία χαρακτιρίζεται απο την εμφάνιση των πρώτων ιδεών,εννοιών και συλλογιστικών μεθόδων.

Διευκολύνει η χρήση της γλώσσας τη γνωστική ανάπτυξη; Ο Piaget απαντά όχι, υποστηρίζοντας ότι η γλώσσα δείχνει απλά αυτά που ήδη ξέρει το παιδί και συμβάλλει ελάχιστα στην απόκτηση νέων γνώσεων. Διάφορα πειράματα δείχνουν ότι τα παιδιά που δεν μιλούν ακόμη μπορούν να διαμορφώσουν εννοιολογικές κατηγορίες πολύ πριν αποκτήσουν το λεξιλόγιο για να τις περιγράψουν.

Ένα δεύτερο σηματικό γεγονός στην αρχή της προεννοιολογικής περιόδου είναι η εμφάνιση του υποκριτικού παιχνιδιού. Τα μικρά παιδιά συνήθως υποκρίνονται ότι είναι άλλα πρόσωπα. Παρ’όλο που ορισμένοι γονείς ανησυχούν όταν τα παιδιά τους βυθίζονται μέσα σε ένα φανταστικό κόσμο, ο Piaget πίστευε ότι αυτές είναι οι βασικές υγιείς δραστηριότητες.

Το παιχνίδι είναι σοβαρή υπόθεση ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ Το παιχνίδι είναι σοβαρή υπόθεση Σε αντίθεση με παλαιότερες απόψεις που θεωρούσαν ότι το παιχνίδι ειναι μια επιπόλαια σπατάλη χρόνου, o Piaget πίστευε ότι το παιχνίδι επιτρέπει στο παιδί να εξασκήσει και να βελτιώσει τις γνωστικές ικανότητες που έχει.

Σε ηλικία 2 ετών τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα αντικείμενο για να συμβολίσουν ένα άλλο και είναι πλέον σε θέση να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα με μεγάλη εφευρετικότητα, για να δημιουργήσουν φανταστικές λέξεις. Καταλαβαίνουν πολύ καλά τι θα πει να υποκρίνονται.

Το υποκριτικό παιχνίδι γίνεται όλο και περισσότερο κοινωνικό και πολύπλοκο ανάμεσα στην ηλικία των 2 και στην ηλικία των 5 ετών. Πράγματι, τα παιχνίδια είναι από τις πιο πολύπλοκες κοινωνικές συναλλαγές των παιδιών προσχλικής ηλικίας.

Τι καλό κάνει το παιχνίδι; Διανοητικά, το παιχνίδι παρέχει το πλαίσιο μέσα στο οποίο χρησιμοποιειται η γλώσσα για την επικοινωνία και το μυαλό. Οι υποκριτικές δραστηριότητες υποβοηθούν τη γνωστική ανάπτυξη καθώς επίσης μπορούν να προάγουν την κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών προσχολικής ηλικίας.

Τα παιδιά που συμμετέχουν σε πολλά κοινωνικά υποκριτικά παιχνίδια ειναι συνήθως κοινωνικά ωριμότερα και πιο δημοφιλή από τα παιδιά που παίζουν μόνα τους.

Τέλος, το παιχνίδι μπορεί να υποβοηθήσει την υγιή συναισθηματική ανάπτυξη, επειδη επιτρέπει να εκφράσουν συναισθήματα που ενοχλούν ή να επιλύσουν συναισθηματικές συγκρούσεις.

Συνοψίζοντας.... Κατά κανέναν τρόπο το παιχνίδι δεν είναι άχρηστο. Παρ’όλο που τα παιδιά παίζουν, επειδή διασκεδάζουν και όχι επειδή το παιχνίδι βελτιώνει τις δεξιότητες τους. Παίζοντας υποβοηθούν έμμεσα την κοινωνική, συναισθηματική και νοητική τους ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα διασκεδάζουν.

ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΥ Ο Piaget ονόμαζε τα παιδιά ηλικίας 2 εώς 4 ετών ΄΄προεννοιολικά΄΄, γιατί πίστευε ότι οι γνωστικές διεργασίες τους είναι μάλλον πρωτόγονες σε σύγκριση με αυτές των ενηλίκων. Υποστήριζε ότι τα παιδιά εμφανίζουν μια ανιμιστική τάση, μια τάση να αποδίδουν ζωή και ιδιότητες ζωντανών πλασμάτων σε άψυχα αντικείμενα.

Ο εγωκεντρισμός των παιδιών Σύμφωνα με τον Piaget, είναι η πιο εμφανής αδυναμία του προεννοιολογικού συλλογισμού που συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό. Είναι η τάση να βλέπει κανείς τον κόσμο από την δική του οπτική γωνία μην καταφέρνοντας να αναγνωρίσει ότι οι άλλοι μπορεί να έχουν διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Γιατί τα παιδιά ηλικίας 3 ετών δεν καταφέρνουν να ξεχωρίσουν την παραπλανητική οπτική εμφάνιση ενός αντικειμένου από την πραγματική του ταυτότητα; Το πρόβλημα τους είναι ότι δεν έχουν ακόμη ειδικευτεί στη διπλή κωδικοποίηση, στην αναπαράσταση ενός αντικειμένου με περισσότερους από έναν τρόπους ταυτόχρονα.

ΔΙΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Είναι η τελευταία υποπερίοδος του προσυλλογιστικού σταδίου, από την ηλικία των 4 εώς την ηλικία των 7 ετών. Όταν η σκέψη του παιδιού σχετικά με τα αντικείμενα κυριαρχείται από τα πιο εμφανή αντιληπτικά χαρακτηριστικά τους.

Γιατί τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν έχουν την ικανότητα διατήρησης; Διότι σύμφωνα πάντα με τον Piaget, τα παιδιά στο προσυλλογιστικό στάδιο δεν έχουν ακόμη δυο γνωστικές διεργασίες. Την ικανότητα της αποκέντρωσης Την ικανότητα της αντιστρεψιμότητας

Αποκέντρωση Η πρώτη απο αυτές τις διεργασίες είναι η αποκέντρωση. Είναι η ικανότητα του παιδιού να συγκεντρώνεται σε περισσότερες από μία πλευρές ενός προβλήματος ταυτόχρονα. Τα παιδιά στη διαισθητική περίοδο ειναι ανίκανα να προσέξουν ταυτόχρονα το ύψος το πλάτος. Επικεντρώνουν την προσοχή τους είτε στη διαφορά ύψους, είτε στη διαφορά πλάτους και αποφασίζουν με μία μόνο διάσταση.

Μπορούν τα παιδιά στο προσυλλογιστικό στάδιο να κατανοήσουν την έννοια της διατήρισης; Ο Piaget υποστήριζε οτι τα παιδιά κάτω των 6 ή 7 δεν μπορούν να λύσουν προβλήματα διατήρησης επειδή δεν έχουν αποκτήσει ακόμη τη λειτουργία της αντιστρεψιμότητας και της αναπλήρωσης. Ωστόσο πολλοί ερευνητές έχουν δείξει οτι τα παιδιά ηικίας 4 ετών που δεν έχουν την ικανότητα της διατήρησης και ακόμη και παιδιά με νοητική στέρηση, μπορούν να εκπαιδευτούν, ώστε να αποκτήσουν αυτή την ικανότητα με διάφορες μεθόδους.

Ανακεφαλαίωση! Όλα μαζί τα στοιχεία δείχνουν οτι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν είναι τόσο παράλογα ή εγωκεντρικά, όσο υπέθεσε ο Piaget. Σήμερα, πολλοί ερευνητές πιστεύουν οτι ο Piaget υποτίμησε τις ικανότητες των παιδιών προσχολικής ηλικίας επειδή τα προβλήματα που τους έθεσε ηταν υπερβολικά πολύπλοκα, για να μπορέσουν να δείξουν τι πραγματικά γνώριζαν.

Η ΣΕΙΡΑ ΤΩΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΛΟΓΙΚΩΝ ΝΟΗΤΙΚΩΝ ΕΝΕΡΓΙΩΝ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ: Ειναι η διατήρηση όγκου που επιτυγχάνεται στην ηλικία 9 – 12 ετών ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΩΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΛΟΓΙΚΩΝ ΝΟΗΤΙΚΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ

ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΩΝ ΤΥΠΙΚΩΝ- ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΣΚΕΨΕΩΝ (11 -12 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ) ΥΠΟΘΕΤΙΚΟ-ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΣ ΣΥΛΟΓΙΣΜΟΣ : Η τυπική – αφαιρετική ικανότητα της υποθετικής σκέψης ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ : ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΜΥΘΟΣ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ PIAGET 1: ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2: ΕΙΠΕ ΟΤΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΦΙΛΟΠΕΡΙΕΡΓΟΙ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΙ ΕΞΕΡΕΥΝΗΤΕΣ 3:ΕΞΗΓΗΣΕ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 4: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΤΑΔΙΩΝ ΝΟΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 5: ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 6:Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ PIAGET ΣΤΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ