Ισοζύγιο Πληρωμών και Εθνικοί Λογαριασμοί ΕΚΠΑ-ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Χειμερινό Εξάμηνο 2017-2018 Διεθνής Οικονομική Διδάσκουσα: Καθ. Λούκα Τ. Κατσέλη lkatseli@econ.uoa.gr Ενότητα 7 Ισοζύγιο Πληρωμών και Εθνικοί Λογαριασμοί 1

ΕΝΟΤΗΤΑ 7 Ισοζύγιο πληρωμών και Εθνικοί Λογαριασμοί Λογιστική Ακαθάριστου Εγχώριου Εισοδήματος Λογαριασμοί Ισοζυγίου Πληρωμών Βασική Εθνικολογιστική Ταυτότητα, Ελλείμματα και η Χρηματοδότηση των Επενδύσεων Ισοζύγιο Πληρωμών (επιλεγμένες χώρες) Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα

ΙΙ.1 Λογιστική Ακαθάριστου Εγχώριου Εισοδήματος α) Λογαριασμός Δαπάνης ΙΙ.1 Λογιστική Ακαθάριστου Εγχώριου Εισοδήματος α) Λογαριασμός Δαπάνης GDP = Υ = C + I + Δinv + G + NX όπου, ΑΕΠ: Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν = Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία σε τιμές αγοράς (Συνολική παραγωγή σε τιμές παραγωγού + ΦΠΑ + Καθαροί φόροι επί εισαγωγών - Ενδιάμεση κατανάλωση). C: Τελική ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη, δηλαδή αγαθά και υπηρεσίες που αγοράζονται από νοικοκυριά ή από ιδιωτικά και μη κερδοσκοπικά ιδρύματα. G: Σύνολο τρεχουσών δαπανών δημοσίου, δηλ. σύνολο καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών που αγοράζονται από τη Γενική Κυβέρνηση και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ι: Ακαθάριστες επενδύσεις, δηλαδή δαπάνες για μηχανήματα, εξοπλισμό και κτιριακές υποδομές που αγοράζονται από ιδιωτικές και δημόσιες επιχειρήσεις. Δinv: Μεταβολή αποθεμάτων, δηλαδή τρέχουσα μεταβολή της αξίας των αγαθών που δεν πωλούνται αλλά παρακρατούνται σε επιχειρήσεις ως αποθέματα. ΝΧ: Καθαρές Εξαγωγές, δηλ. η διαφορά μεταξύ της αξίας των εισαγωγών από την αξία των εξαγωγών (Εμπορικό Ισοζύγιο)

ΙΙ.1 Λογιστική Ακαθάριστου Εγχώριου Εισοδήματος β) Οι χρήσεις του εισοδήματος Το ΑΕΠ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για: - Κατανάλωση, - Ιδιωτική αποταμίευση συμπεριλαμβανομένων των αποσβέσεων - Καθαρές πληρωμές φόρων στο εσωτερικό της χώρας - Καθαρές μεταβιβαστικές πληρωμές προς το εξωτερικό → GDP = C + Spr + Τ + ΝΤΡ = = C + Spr + Τ – ΝΤR όπου : Spr = Ιδιωτική αποταμίευση Τ = Σύνολο Καθαρών Φορολογικών Πληρωμές NTP = - NTR = Καθαρές μεταβιβαστικές πληρωμές προς το εξωτερικό NTR = Καθαρές μεταβιβαστικές εισπράξεις από το εξωτερικό = καθαρό εισόδημα εργατικού δυναμικού από το εξωτερικό, καθαρό εισόδημα από επιχειρηματικές δραστηριότητες από το εξωτερικό και υπόλοιπες τρέχουσες καθαρές μεταβιβαστικές εισπράξεις από το εξωτερικό.

ΙΙ.2 Λογαριασμοί Ισοζυγίου Πληρωμών α) Εμπορικό Ισοζύγιο ΙΙ.2 Λογαριασμοί Ισοζυγίου Πληρωμών α) Εμπορικό Ισοζύγιο Το Ισοζύγιο Εξωτερικών Συναλλαγών (Ισοζύγιο Πληρωμών) καταγράφει όλες τις συναλλαγές με ξένες χώρες. Το Ισοζύγιο Πληρωμών ως λογιστικός πίνακας είναι πάντοτε ισοσκελισμένο. Χ – Μ – ΝΤP - NFΟ - ΔFR = 0 όπου : Χ – Μ = Εμπορικό Ισοζύγιο = Καθαρές Εξαγωγές = NX NTP = Καθαρές μεταβιβαστικές πληρωμές προς το εξωτερικό (μεταβιβαστικές πληρωμές μείον εισπράξεις) NFΟ = Καθαρή εκροή κεφαλαίων προς το εξωτερικό για χρηματοοικονομικές συναλλαγές (αγορά ξένων χρηματοπιστωτικών τίτλων (NFFO), ή διενέργεια άμεσων επενδύσεων στο εξωτερικό (NFDO)). ΔFR = Μεταβολή συναλλαγματικών διαθεσίμων Επομένως: (α) Χ – Μ = ΝΧ = Εμπορικό Ισοζύγιο = ΝΤP + NFO+ ΔFR = NTP + NFDO + NFFO + ΔFR ή Μ – Χ = - ΝΧ = - ΝΤΡ – NFO- ΔFR = NTR + NFI –ΔFR = NTR + NFDI + NFFI - ΔFR NTR = - NTP (Καθαρές Μεταβιβαστικές Εισπράξεις = - Καθαρές Μεταβιβαστικές Πληρωμές) NFI = - NFO (Καθαρή εισροή κεφαλαίου = - Καθαρή εκροή κεφαλαίου) NFDI = - NFDO = (Καθαρή εισροή ξένων άμεσων επενδύσεων στο εσωτερικό) NFFI = - NFFO = (Καθαρή εισροή κεφαλαίου στο εσωτερικό για αγορά χρηματοπιστωτικών τίτλων) Πηγές Χρηματοδότησης Εμπορικού Ελλείμματος - Καθαρές Μεταβιβαστικές Εισπράξεις από την Αλλοδαπή (NTR) - Καθαρή Εισροή Κεφαλαίων από το Εξωτερικό (NFI) - Μείωση Συναλλαγματικών Διαθεσίμων (-ΔFR) 5

ΙΙ.2 Λογαριασμοί Ισοζυγίου Πληρωμών β) Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Χρηματοδότησή του (β) Χ – Μ - ΝΤΡ = Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών = NFO + ΔFR = NFDO + NFFO + ΔFR ή Μ – Χ + ΝΤΡ = – NFO – ΔFR = - NFDO - NFFO - ΔFR = NFDI +NFFI – ΔFR = Sαλ. Πηγές χρηματοδότησης ελλείμματος Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών Καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις (NFDI) Καθαρές ξένες χρηματοοικονομικές εισροές (NFFI) Μείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων (- ΔFR) δηλ. από καθαρή αποταμίευση αλλοδαπών που εισρέει στην εγχώρια οικονομία (Sαλ.) Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών μιας χώρας αναδεικνύει την καθαρή θέση της χώρας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές Αν Χ – Μ – ΝΤP > 0 → xώρα καθίσταται πιστώτρια χώρα στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Το πλεόνασμα του Ισοζυγίου επενδύεται στο εξωτερικό: - σε άμεσες ξένες επενδύσεις (NFDO) - σε βραχυπρόθεσμα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (NFFO), ή - σε συναλλαγματικά διαθέσιμα (ΔFR) Αν Μ - X + ΝΤP > 0 → Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών χρηματοδοτείται από: - εισροές ξένων άμεσων επενδύσεων (NFDI) - χρηματοοικονομικές εισροές, συμπεριλαμβανομένου του εξωτερικού δανεισμού (NFFI) - μείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων (-ΔFR) 6

ΙΙ.3 Βασική Εθνικολογιστική Ταυτότητα, Ελλείμματα και η Χρηματοδότηση των Επενδύσεων C + Sιδ + T + ΝΤΡ = ΑΕΠ = Υ = C + I + Δinv + G + X - M (α) Δημοσιονομικό Έλλειμμα G – T = (Spr – I – Δinv) + (M + NTP – X) Το τρέχον δημοσιονομικό έλλειμμα μιας χώρας ισούται με το αλγεβρικό άθροισμα του πλεονάσματος (ή του ελλείμματος) της ιδιωτικής αποταμίευσης έναντι των επενδύσεων και του ελλείμματος (ή πλεονάσματος) του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Αν Spr = I + Δinv→ Το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι ίσο με το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (διπλό έλλειμμα) (β) Χρηματοδότηση Ελλείμματος G – T = (S pr – I – Δinv) + NFDI + NFFI – ΔFR = (S pr – I – Δinv) + S αλ. Πηγές χρηματοδότησης του Δημοσιονομικού Ελλείμματος Καθαρή εγχώρια ιδιωτική αποταμίευση και Καθαρή αποταμίευση από το εξωτερικό που εισρέει στην εγχώρια οικονομία 7

ΙΙ.3 Βασική Εθνικολογιστική Ταυτότητα, Ελλείμματα και η Χρηματοδότηση των Επενδύσεων (συν) C + Sιδ + T + ΝΤΡ = ΑΕΠ = Υ = C + I + Δinv + G + X - M (α) Επενδυτική Δαπάνη I + Δinv = Sιδ + (T – G) + (M + NTP – X) = Sιδ + (T – G ) + NFI – ΔFR Οι επενδυτικές δαπάνες μιας χώρας είναι ίσες με το αλγεβρικό άθροισμα της ιδιωτικής αποταμίευσης, του δημοσιονομικού πλεονάσματος, της καθαρής εισροής κεφαλαίων από την αλλοδαπή και της μείωσης των συναλλαγματικών διαθεσίμων. (β) Χρηματοδότηση Επενδύσεων I + Δinv = Sιδ + Sδημ +Sαλ. Η αύξηση παγίου κεφαλαίου σε μια χώρα (δηλαδή η συνολική επένδυση) χρηματοδοτείται από το άθροισμα της αποταμίευσης ιδιωτών, δημοσίου και αλλοδαπών που εισρέει στη χώρα.

ΙΙ.4 Ισοζύγιο Πληρωμών (επιλεγμένες χώρες)    Year: 2016, Currency: Million euro Greece Germany Spain A Current Account, balance (A1+A2+A3+A4) -1872 262402 21483 Credits (exports) 57194 1703023 436069 Debits (imports) 59064 1440620 414586 as % of GDP -1,06 8,36 1,92 A1 Goods, balance -16584 271486 -17424 24486 1194991 253901 41070 923505 271325 A2 Services, balance 15313 -21219 51096 25016 254299 114614 9703 275518 63518 A3 Primary Income -4 52137 -176 5887 188853 52869 5891 136716 53045 A4 Secondary Income -597 -40002 -12011 1804 64880 14686 2401 104882 26697 B Capital Account 1036 1111 2682 1278 24509 3293 242 23398 611 C Financial Account, net (C1+C2+C3+C4+C5) -890 243586 26693 Net acquisition of financial assets -9204 380469 109604 Net incurrence of liabilities -8314 136884 82912 C1 Direct Investment, net -4155 22627 16672 -1381 69322 45371 2774 46695 28699 C2 Portfolio Investment, net 9468 207911 49816 6900 96602 37084 -2568 -111309 -12732 C3 Other Investment, net -6939 -21430 -45472 -15458 180067 21473 -8519 201497 66945 C4 Financial Derivatives, net 155 32792 -2557 C5 Reserve Assets, net acquisition of financial assets 583 1685 8223 D Net errors and omissions -55 -19928 2527 Πηγή: OECD

ΙΙ.4 Ισοζύγιο Πληρωμών (επιλεγμένες χώρες) (συν)    2016 Greece Germany Spain A Current Account, balance -1,07% 8,35% 1,92% Credits (exports) 32,83% 54,17% 38,99% Debits (imports) 33,91% 45,82% 37,07% A1 Goods, balance -9,52% 8,63% -1,56% 14,06% 38,01% 22,70% 23,58% 29,37% 24,26% A2 Services, balance 8,79% -0,67% 4,57% 14,36% 8,09% 10,25% 5,57% 8,76% 5,68% A3 Primary Income 0,00% 1,66% -0,02% 3,38% 6,01% 4,73% 4,35% 4,74% A4 Secondary Income -0,34% -1,27% 1,04% 2,06% 1,31% 1,38% 3,34% 2,39% B Capital Account 0,59% 0,04% 0,24% 0,73% 0,78% 0,29% 0,14% 0,74% 0,05% C Financial Account, net -0,51% 7,75% Net acquisition of financial assets -5,28% 12,10% 9,80% Net incurrence of liabilities -4,77% 7,41% C1 Direct Investment, net -2,39% 0,72% 1,49% -0,79% 2,20% 4,06% 1,59% 2,57% C2 Portfolio Investment, net 5,44% 6,61% 4,45% 3,96% 3,07% 3,32% -1,47% -3,54% -1,14% C3 Other Investment, net -3,98% -0,68% -4,07% -8,87% 5,73% -4,89% 6,41% 5,99% C4 Financial Derivatives, net 0,09% -0,23% C5 Reserve Assets, net acquisition of financial assets 0,33% D Net errors and omissions -0,03% -0,63% 0,23% GDP* IN 2016, at market prices 174199 3144050 1118522 Πηγή: OECD

ΙΙ.4 Ισοζύγιο Πληρωμών (επιλεγμένες χώρες) (συν) Εξηγήσεις: Ο τρεχούμενος λογαριασμός του ισοζυγίου πληρωμών παρέχει πληροφορίες όχι μόνο για εμπορεύματα διεθνούς εμπορίου (παραδοσιακά μεγαλύτερη κατηγορία), αλλά και για διεθνείς συναλλαγές υπηρεσιών, πρωτογενή και δευτερογενή έσοδα. Για όλες αυτές τις συναλλαγές, το υπόλοιπο - ένα πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών – δείχνει ότι μια οικονομία κερδίζει περισσότερο από τις διεθνείς εξαγωγικές της συναλλαγές απ’ ότι οι δαπάνες στο εξωτερικό από συναλλαγές εισαγωγής με άλλες οικονομίες και ως εκ τούτου είναι καθαρός πιστωτής (καθαρός εξαγωγέας) προς τον υπόλοιπο κόσμο. Ο τρεχούμενος λογαριασμός μετρά την οικονομική θέση μιας χώρας στον κόσμο, καλύπτοντας όλες τις συναλλαγές που συμβαίνουν μεταξύ κατοίκων και μη κατοίκων. Συγκεκριμένα, τα τέσσερα βασικά στοιχεία του τρεχούμενου λογαριασμού ορίζονται, σύμφωνα με το BPM6, ως εξής: Το διεθνές εμπόριο Αγαθών (A1) καλύπτει τα γενικά εμπορεύματα, τις καθαρές εξαγωγές αγαθών υπό εμπορία και το μη νομισματικό χρυσό. Οι εξαγωγές στις εισαγωγές αγαθών καταγράφονται με τη λεγόμενη εκτίμηση «ελεύθερη επί του πλοίου» (FOB) - δηλαδή με την αγοραία αξία στα τελωνειακά σύνορα των οικονομιών εξαγωγής, συμπεριλαμβανόμενων των επιβαρύνσεων για ασφάλειες και υπηρεσίες μεταφορών μέχρι τα σύνορα της εξαγωγικής οικονομίας. Ως συνέπεια των εισαγωγών, απαιτείται προσαρμογή FOB προκειμένου να μειωθεί η αξία των μεταφορών και τα ασφάλιστρα που προκύπτουν για τη μεταφορά μέχρι τα σύνορα της οικονομίας εισαγωγής. Το διεθνές εμπόριο Υπηρεσιών (Α2) αποτελείται από τα ακόλουθα στοιχεία: υπηρεσίες κατασκευής που πραγματοποιούνται με φυσικές εισροές που ανήκουν σε τρίτους (προϊόντα προς μεταποίηση), υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής, υπηρεσίες μεταφορών που πραγματοποιούνται από κατοίκους της ΕΕ για μη μόνιμους κατοίκους της ΕΕ ή αντιστρόφως η μεταφορά εμπορευμάτων και οι βοηθητικές υπηρεσίες, όπως τα τέλη διακίνησης φορτίου, η συσκευασία και η επανασυσκευασία, η ρυμούλκηση που δεν περιλαμβάνεται στις υπηρεσίες μεταφοράς εμπορευμάτων, η πλοήγηση και η βοήθεια πλοήγησης για τους μεταφορείς, ο έλεγχος της εναέριας κυκλοφορίας, οι εργασίες διάσωσης, και ούτω καθεξής; τα ταξίδια, τα οποία περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο τα αγαθά και τις υπηρεσίες που οι ταξιδιώτες της ΕΕ αποκτούν από μη κατοίκους της ΕΕ ή αντιστρόφως · καθώς και άλλες υπηρεσίες που περιλαμβάνουν υπηρεσίες κατασκευών, ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές υπηρεσίες, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τέλη για τη χρήση πνευματικής ιδιοκτησίας που δεν περιλαμβάνονται αλλού, τηλεπικοινωνίες, υπηρεσίες πληροφορικής και πληροφόρησης, άλλες επιχειρηματικές υπηρεσίες (που περιλαμβάνουν υπηρεσίες έρευνας και ανάπτυξης, υπηρεσίες, τεχνικές και άλλες συναφείς υπηρεσίες, προσωπικές, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές υπηρεσίες και κυβερνητικές υπηρεσίες που δεν περιλαμβάνονται αλλού). Το πρωτογενές εισόδημα (Α3) καλύπτει βασικά τρεις τύπους συναλλαγών: αποζημίωση μισθωτών που καταβάλλονται σε εργαζόμενους μη μόνιμους κατοίκους ή που εισπράττονται από εργοδότες μη μόνιμους κατοίκους, έσοδα από άμεσες επενδύσεις, χαρτοφυλάκιο, λοιπά επενδυτικά και συναλλαγματικά διαθέσιμα και άλλα πρωτογενή έσοδα επί των εισαγωγών, επιδοτήσεων και ενοικίου). Όλες οι συνιστώσες του εισοδήματος από επενδύσεις καλύπτουν τα έσοδα από μετοχές και μετοχές αμοιβαίων κεφαλαίων (που κατανέμονται μεταξύ διανεμόμενων και δεδουλευμένων εσόδων) και τόκοι από επενδύσεις σε χρεόγραφα, καταθέτες ή δάνεια και αποσύρσεις από εισόδημα οιονεί εταιρειών. Το δευτερεύον εισόδημα (Α4) περιλαμβάνει τους σημερινούς εκκαθαριστές της γενικής κυβέρνησης, όπως π.χ. πληρωμές τρεχόντων φόρων εισοδήματος και πλούτου, κοινωνικές εισφορές και παροχές, μεταφορές που σχετίζονται με τη διεθνή συνεργασία και τρέχουσες μεταβιβάσεις που σχετίζονται με χρηματοπιστωτικές και μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, ή μη-κερδοσκοπικούς οργανισμούς.

ΙΙ.4 Ισοζύγιο Πληρωμών (επιλεγμένες χώρες) (συν) Ο λογαριασμός κεφαλαίου (Β) καλύπτει όλες τις συναλλαγές που αφορούν (α) την παραλαβή ή την πληρωμή των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (διαγραφή χρέους, ασφαλιστικές απαιτήσεις, επιχορηγήσεις επενδύσεων, εφάπαξ εγγυήσεις και άλλες εισπράξεις χρεών, φόροι κεφαλαίου και άλλες μεταβιβάσεις κεφαλαίου) και β) την απόκτηση / διάθεση μη παραχθέντων, μη χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία περιλαμβάνουν συναλλαγές που συνδέονται με ενσώματα περιουσιακά στοιχεία (π.χ. στοιχεία ενεργητικού γης και υποσυνόλου) και συναλλαγές που συνδέονται με άυλα περιουσιακά στοιχεία (π.χ. διπλώματα ευρεσιτεχνίας, δικαιοχρησία, πνευματικά δικαιώματα, εμπορικά σήματα, κλπ. Ο χρηματοοικονομικός λογαριασμός (Γ) του ισοζυγίου πληρωμών καλύπτει όλες τις συναλλαγές που συνδέονται με μεταβολές ιδιοκτησίας σε ξένους χρηματοοικονομικούς παράγοντες και υποχρεώσεις της οικονομίας. Ο χρηματοοικονομικός λογαριασμός κατανέμεται σε πέντε βασικά στοιχεία: άμεσες επενδύσεις, επενδύσεις χαρτοφυλακίου, χρηματοοικονομικά παράγωγα, άλλες επενδύσεις και συναλλαγματικά διαθέσιμα. Όλα τα στοιχεία καταγράφονται πλέον σύμφωνα με την αρχή του ενεργητικού-παθητικού, η οποία υποστηρίζει την πλήρη εφαρμογή της προσέγγισης του ισολογισμού στον χρηματοπιστωτικό λογαριασμό. Από την άποψη αυτή, οι καθαρές αξίες καταγράφονται και πρέπει να ερμηνεύονται με τη διατήρηση των υποκείμενων ακαθάριστων συναλλαγών - η καθαρή απόκτηση περιουσιακών στοιχείων βασίζεται στην απόκτηση νέων περιουσιακών στοιχείων μείον την πώληση περιουσιακών στοιχείων κατά τη διάρκεια της παρατηρούμενης περιόδου, ενώ η καθαρή ανάληψη υποχρεώσεων της έκδοσης νέων υποχρεώσεων μείον τις εξαγορές των εκκρεμουσών υποχρεώσεων. Το προκύπτον υπόλοιπο των καθαρών περιουσιακών στοιχείων μείον τις καθαρές υποχρεώσεις ερμηνεύεται ως καθαρός δανεισμός στον υπόλοιπο κόσμο όταν είναι θετικός ή καθαρός δανεισμός όταν είναι αρνητικός. Οι άμεσες επενδύσεις (C1) συνεπάγονται ότι ένας μόνιμος άμεσος επενδυτής κάνει μια επένδυση που δίνει έλεγχο ή σημαντικό βαθμό επιρροής στη διαχείριση μιας επιχείρησης σε άλλη οικονομία. Στο πλαίσιο αυτής της ταξινόμησης διακρίνονται οι άμεσες ξένες επενδύσεις σε μετοχές / μετοχές επενδυτικών κεφαλαίων (συν επανεπένδυση κερδών, όπου ισχύει) και σε χρεόγραφα. Απαιτείται ανάλυση για τις συναλλαγές άμεσων επενδυτών σε επιχειρήσεις άμεσης επένδυσης, τις αντιστρεπτέες επενδύσεις και τις διεθνείς συναλλαγές μεταξύ συνεργαζόμενων επιχειρήσεων με τον τελικό μητρικό έλεγχο να είναι είτε κάτοικος είτε μη κάτοικος. Περισσότερες πτυχές καλύπτονται από ειδικό άρθρο σχετικά με τις άμεσες ξένες επενδύσεις. Οι επενδύσεις χαρτοφυλακίου (C2) καταγράφουν τις συναλλαγές σε διαπραγματεύσιμους χρηματοπιστωτικούς τίτλους, με εξαίρεση τις συναλλαγές που εμπίπτουν στον ορισμό της άμεσης επένδυσης ή των συναλλαγματικών διαθεσίμων. Περιλαμβάνονται δύο κύρια στοιχεία: μετοχικοί τίτλοι και χρεόγραφα (ομόλογα και τραπεζογραμμάτια ή μέσα χρηματαγοράς). Οι λοιπές επενδύσεις (C3) είναι μία υπολειπόμενη κατηγορία, η οποία δεν καταγράφεται στις άλλες θέσεις του χρηματοπιστωτικού λογαριασμού (άμεσες επενδύσεις, επενδύσεις χαρτοφυλακίου, χρηματοπιστωτικά παράγωγα ή συναλλαγματικά διαθέσιμα) και καλύπτει κυρίως τέσσερα είδη μέσων - νόμισμα και καταθέσεις , (σε γενικές γραμμές το πιο σημαντικό στοιχείο), εμπορικές πιστώσεις / προκαταβολές, δάνεια και άλλα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού. Τα χρηματοπιστωτικά παράγωγα (C4) (εκτός από τα αποθεματικά) είναι χρηματοπιστωτικά μέσα που συνδέονται με άλλο συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό μέσο, δείκτη ή εμπόρευμα και μέσω των οποίων οι συγκεκριμένοι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι μπορούν να αντιμετωπίζονται ως χωριστές συναλλαγές αντί για αναπόσπαστα τμήματα της αξίας των υποκείμενων συναλλαγών που μπορεί να συνδέονται. Διανέμονται μόνο ως καθαρή αξία των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού. Τα αποθεματικά περιουσιακά στοιχεία (C5) είναι ξένα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα και ελεγχόμενα από τις νομισματικές αρχές. Χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση και τη ρύθμιση των ανισορροπιών πληρωμών ή για άλλους σκοπούς.

ΙΙ.4 Ισοζύγιο Πληρωμών (επιλεγμένες χώρες) (συν) Εξέλιξη Ισοζυγίου Αγαθών, 2002-2016 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος 13

Εξέλιξη Ισοζυγίου Υπηρεσιών, 2002-2016 14 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ποσά σε εκατ. ευρώ

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών ΙΙ.4 Ισοζύγιο Πληρωμών (επιλεγμένες χώρες) (συν)   Εμπορικό Ισοζύγιο ως% ΑΕΠ Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών ως % ΑΕΠ 2009 2008 2002-2006 1997-2001 1992-1996 2013 Ελλάδα -13,3% -20,8% -17,8% -15,4% -12,0% 0,7% -17,9% -11,9% -6,7% -0,5% Ιρλανδία 23,3% 13,2% 20,5% 23,7% 16,5% 6,6% -5,6% -1,3% 0,5% 2,5% Γερμανία 6,0% 7,3% 3,5% 2,3% 7,5% 6,2% 4,0% -0,9% -1,0% Γαλλία -3,4% -2,7% 1,0% -1,9% 0,0% 2,2% Ιταλία -0,1% 0,4% 2,1% 2,7% -3,1% -0,8% 1,2% Ισπανία -3,7% -7,8% -6,5% -4,6% -3,3% -3,9% 0,8% -2,4% -1,4% Πορτογαλία -7,2% -12,9% -10,1% -10,8% -9,8% 6,5% -8,9% -8,8% -5,5% Ολλανδία 7,2% 5,3% 5,0% 10,4% 4,8% 4,6% 15 Πηγή : European Economy , AMECO

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα (σε τρέχουσες τιμές, σε εκατ. ευρώ)   2000 2005 2010 2015* 2016* ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΟ ΕΓΧΩΡΙΟ ΠΡΟΪΟΝ σε αγοραίες τιμές 141.247 199.242 226.031 176.312 174.199 Πρωτογενή εισοδήματα που εισπράττονται από την αλλοδαπή 6.438 6.793 7.075 6.943 6.275 Πρωτογενή εισοδήματα που πληρώνονται στην αλλοδαπή 4.979 9.234 11.705 6.144 5.351 ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ σε αγοραίες τιμές 142.706 196.802 221.401 177.110 175.123 Αποσβέσεις παγίου κεφαλαίου 20.437 28.564 37.913 30.849 30.083 ΚΑΘΑΡΟ ΕΘΝΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ σε αγοραίες τιμές 122.269 168.238 183.488 146.261 145.040 Τρέχουσες μεταβιβάσεις που εισπράττονται από την αλλοδαπή 3.311 3.034 2.391 1.770 1.598 Τρέχουσες μεταβιβάσεις που πληρώνονται στην αλλοδαπή 2.001 3.041 3.897 2.580 2.452 ΚΑΘΑΡΟ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ 123.578 168.231 181.983 145.451 144.185 Τελική καταναλωτική δαπάνη 120.277 171.701 206.992 158.909 156.975 ΚΑΘΑΡΗ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ 3.301 -3.470 -25.009 -13.458 -12.790 Κεφαλαιακές μεταβιβάσεις που εισπράτονται από την αλλοδαπή 3.511 3.268 4.156 4.257 2.896 Κεφαλαιακές μεταβιβάσεις που πληρώνονται στην αλλοδαπή 87 188 236 96 55 Ακαθάριστος Σχηματισμός Κεφαλαίου 36.478 44.031 38.534 17.312 18.482 ΚΑΘΑΡΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ (+) / ΚΑΘΑΡΗ ΛΗΨΗ (-) ΔΑΝΕΙΩΝ -9.316 -15.858 -21.710 4.240 1.652 16 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ *Προσωρινά στοιχεία