Μεθοδολογικά εργαλεία για το μάθημα της Πληροφορικής 3η Πανελλήνια Διημερίδα Καθηγητών Πληροφορικής Αλεξανδρούπολη 2009 Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Η πληροφορική στο Γυμνάσιο … και όχι μόνο Ομάδες Συνεργατική μέθοδος Project αλλά και…… Απώλεια ωρών Ελλιπής εικόνα της τάξης Ακύρωση γνωστικών και κοινωνικών διεργασιών Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Συγκρότηση των ομάδων Η διαδικασία της συγκρότησης των ομάδων εργασίας σε μια σχολική τάξη είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση μιας ομαδικής εργασίας και πολλές φορές αποτελεί πηγή προβληματισμού για τους εκπαιδευτικούς, κυρίως σε σχέση με τα κριτήρια αλλά και τις διαδικασίες σχηματισμού των ομάδων. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Ποια είναι τα κριτήρια; Τα κριτήρια των καθηγητών: εμπλοκή-παραγωγικότητα-συνεκτικότητα-αποτελεσματικότητα-συλλογική ανέλιξη Τα κριτήρια των μαθητών (έρευνα): κριτήρια κοινωνικής δικτύωσης – σχεσιακά, κοινωνικοποίησης, συναισθηματικά (αποδοχής ή έστω ανοχής) Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Εφαρμογή του κοινωνιομετρικού τεστ Εφαρμογή του κοινωνιομετρικού τεστ Για να οργανώσω την τάξη μου σε ομάδες χρειάζεται να λάβω υπόψη μου τις προτιμήσεις αλλά και τις απορρίψεις του κάθε παιδιού ώστε να αποφύγω, κατά το δυνατόν, να εντάξω στη ίδια ομάδα μαθητές οι οποίοι δεν επιθυμούν να συνεργαστούν ο ένας με τον άλλο. Αυτό μπορεί να γίνει με την εφαρμογή του κοινωνιομετρικού τεστ ή κοινωνιογράμματος στην τάξη. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Τι είναι; Το κοινωνιομετρικό τεστ είναι ένα απλό ερωτηματολόγιο με κριτήρια επιλογής, τα οποία αναφέρονται στις επιθυμίες των μελών της ομάδας. Οι κοινωνιομετρικές ερωτήσεις μπορεί να αναφέρονται στη φιλία, τη συνεργασία, το παιχνίδι, την επικοινωνία, την ικανότητα ή δεξιότητα των μελών της τάξης, κ.λπ. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Εφαρμογή του κοινωνιομετρικού τεστ Εφαρμογή του κοινωνιομετρικού τεστ Σε μια πολύ απλή μορφή ζητάμε από τα παιδιά να μας γράψουν σε ένα φύλλο χαρτί τις προτιμήσεις τους (συνήθως 3) για τη φιλία και τη συνεργασία. Για παράδειγμα: Ονοματεπώνυμο:..........................................       Τάξη: ............. Θέλω να δουλεύω με:          1.....................................................                                                2.....................................................                                                3..................................................... Δεν θέλω να δουλεύω με:    1....................................................                                                2....................................................                                                3.................................................... ΠΡΟΣΟΧΗ!! Εξηγούμε για ποιο λόγο χρειαζόμαστε τις πληροφορίες αυτές, διαβεβαιώνουμε πως ότι γράψουν θα παραμείνει μυστικό και δεν θα ανακοινωθεί ποτέ. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης προϋποθέσεις εξηγείται λεπτομερώς στα παιδιά και κατανοείται η διαδικασία εφαρμογής του τεστ δίνεται η διαβεβαίωση στα παιδιά για τη διαφύλαξη του απορρήτου των απαντήσεών τους ζητείται από τα παιδιά να μη συζητήσουν μεταξύ τους τα όσα συζητήθηκαν στο τεστ ή τη συνέντευξη Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Ωστόσο… Ευρήματα ερευνών της κοινωνικής ψυχολογίας έχουν δείξει ότι τα παιδιά γνωρίζουν ήδη πολύ καλά τη θέση που έχει ο κάθε μαθητής στο δίκτυο των σχέσεων της τάξης, ποιος απορρίπτεται και ποιος είναι δημοφιλής, μέσα από την καθημερινή επαφή τους με την ομάδα της τάξης. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Παράδειγμα Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

5 «δυναμικές» κατηγορίες δημοτικότητας Δημοφιλής μαθητής με αρκετές θετικές επιλογές (π.χ. 6-0, 7-0, 5-1) Μαθητής Μέσου Όρου με συνήθως θετικές επιλογές, αλλά και κάποιες αρνητικές (π.χ. 3-1, 3-0, 4-2, κλπ) Αντιφατικός μαθητής με συνήθως αρκετές θετικές, αλλά και αρνητικές επιλογές (π.χ. 3-3, 4-3, 5-4, κλπ) Παραμελημένος με συνήθως ελάχιστες ή καθόλου θετικές ή αρνητικές επιλογές (π.χ. 0-0, 0-1, 1-1, 1-0) Απορριπτόμενος με αρκετές αρνητικές επιλογές (π.χ. 0-6, 0-7, 1-7, 1-6, 2-9) Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Ο εκπαιδευτικός οφείλει να… ικανοποιήσει -αν μπορεί- τουλάχιστον μία από τις προτιμήσεις των μαθητών του ως προς τις επιλογές τους, για την τοποθέτησή τους στην ομάδα. λάβει υπόψη κατά τη διαδικασία σύνθεσης των ομάδων και άλλες παραμέτρους, πχ απόδοση, φύλο, πολιτισμική ιδιαιτερότητα, ιδιοσυγκρασία. ερευνήσει και να εντοπίσει τα αίτια που δημιουργούν απομόνωση, αναστολές, συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Οι αιτιολογήσεις των παιδιών μπορούν να προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες προς αυτή την κατεύθυνση. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Και να… Ενθαρρύνει μαθητές με αμοιβαία προτίμηση να μπαίνουν στην ίδια ομάδα. Αποτρέπει μαθητές που δεν είναι επιθυμητοί από κάποιους, να μπαίνουν στις ίδιες ομάδες με αυτούς. Προτρέπει παραμελημένους ή απορριπτόμενους μαθητές να τοποθετούνται σε ομάδες με συμμαθητές τους, που αφενός οι ίδιοι προτιμούν και αφετέρου σε αυτή από τις ομάδες που παρουσιάζει τη χαμηλότερη αντίσταση προς αυτούς. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Συμπεράσματα - 1 Το κοινωνιόγραμμα είναι απλά ένα διαγνωστικό εργαλείο. Στέλνει μόνο μηνύματα προειδοποίησης για τις δυσκολίες και τα προβλήματα που ο εκπαιδευτικός πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη για τη σύνθεση ή ανασύνθεση (εάν κριθεί αναγκαίο) των ομάδων Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Συμπεράσματα - 2 Η κοινωνιομετρική μέθοδος βοηθά τον εκπαιδευτικό που ενδιαφέρεται να βελτιώσει το κλίμα και το δίκτυο των διαπροσωπικών σχέσεων της τάξης του. Από τις απαντήσεις των μαθητών προκύπτουν πολύτιμα στοιχεία σχετικά με το πώς αισθάνονται γενικά και πως βιώνουν τις σχέσεις τους στην τάξη. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να χρησιμεύσουν για παρεμβάσεις, οι οποίες θα αποσκοπούν στη βελτίωση της δημοτικότητας των μαθητών. Προκύπτει τέλος μια συνολική εικόνα για το βαθμό κοινωνικής προσαρμογής των μαθητών. Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης

Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης Τέλος… Στην περίπτωση της μεθόδου Project, όπου οι εκπαιδευτικοί καλούνται να βιώσουν και να αποδεχθούν την καινούρια προσέγγιση του ρόλου τους, να εμπεδώσουν και να εφαρμόσουν νέες διδακτικές πρακτικές και να προσεγγίσουν διαφορετικές διαδικασίες αξιολόγησης, η αποδοχή του εργαλείου από τους εκπαιδευτικούς και η σωστή εφαρμογή του αποτελεί σημείο κλειδί για την καλή λειτουργία των ομάδων και επομένως συντελεί στη διατήρηση ή εξάπλωση της μεθόδου και σε πολλά μαθήματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Θεοφανέλλης-Καράκιζα-Κολοκοτρώνης