Μαθητές με Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (ΔΑΔ) Μαθητές με Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (ΔΑΔ) Αυτισμός

ΔΑΔ Ομπρέλα προβλημάτων του αυτιστικού φάσματος Διάχυτες -> επηρεάζεται όλη η ανάπτυξη του ατόμου Αναπτυξιακές -> εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης

3 βασικές διαταραχές Στην κοινωνική συναλλαγή / αλληλεπίδραση Στην επικοινωνία (λεκτική & μη λεκτική) Επαναλαμβανόμενα & στερεοτυπικά σχήματα συμπεριφοράς Τριάδα Διαταραχών

Όρος Αυτιστικός Άτομο με αυτισμό ΔΑΔ: παιδικός αυτισμός, σύνδρομο Rett, σύνδρομο Asperger, παιδική αποδιοργανωτική διαταραχή, διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή μη προσδιοριζόμενη αλλιώς, άτυπος αυτισμός, ευρύτερος φαινότυπος του αυτισμού (ελαφριά αυτιστικά συμπτώματα)

Αυτισμός Σοβαρή διαταραχή επικοινωνίας, αποτέλεσμα νευρολογικής διαταραχής που επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου και τους τομείς της ανάπτυξης. Εμφανίζεται πριν την ηλικία των 3 ετών Συχνά συνυπάρχει με άλλες διαταραχές 1911, Bleuler/ 1943 Kanner Αυτισμός=αυτός=εγώ ο ίδιος ->απομόνωση από τον εαυτό

Συχνότητα 1 στα 100 παιδιά (αγόρια - κορίτσια: 4 προς 1) Μεγαλύτερη ενημέρωση Ευρύς ο ορισμός (μεγάλο φάσμα) Έγκυρα και αξιόπιστα διαγνωστικά κριτήρια Αυτισμός αυτό που παλαιότερα ονομαζόταν συναισθηματική διαταραχή ή βαριά νοητική αναπηρία ή ψύχωση

Συμπτωματολογία Προσοχή (αποφυγή βλεμματικής επαφής, διάσπαση προσοχής, ελάχιστη ή υπερβολική ενασχόληση με αντικείμενα, εκδήλωση ανησυχίας) Προφορικός Λόγος (ηχολαλία, ακατάληπτη άρθρωση, ακατάλληλοι κυματισμοί φωνής, ασυνάρτητος λόγος, επαναληπτικός λόγος) Κοινωνικές & Συναισθηματικές Εκδηλώσεις (αποφυγή ή άρνηση σωματικής επαφής, αποφυγή ή άρνηση κοινωνικής επαφής, έλλειψη ενδιαφέροντος για συνομηλίκους, έλλειψη ενδιαφέροντος για τους ανθρώπους, έλλειψη πρωτοβουλίας & ανταπόκρισης σε κοινωνικές συναλλαγές, απάθεια σε ερεθίσματα που προκαλούν φόβο, υπερβολική αντίδραση φόβου σε μη φοβικά ερεθίσματα, σε αποχωρισμό μητέρας, συναισθηματικές εκφράσεις, απουσία ενσυναίσθησης)

Συμπτωματολογία Παιχνίδι (ιδιόρρυθμη χρήση παιχνιδιών, αποχή από συμβολικό ή αναπαραστατικό παιχνίδι, αποχή από δυαδικό ή ομαδικό παιχνίδι, ενδιαφέρον για πολύ περιορισμένο αριθμό παιχνιδιών) Αισθητηριακή επεξεργασία (ιδιόρρυθμη επεξεργασία απτικών ερεθισμάτων, αδιαφορία ή υπερβολική αντίδραση σε ακουστικά ερεθίσματα/απτικά ερεθίσματα, υπερευαισθήσια σε ορισμένες γεύσεις & οσμές) Επιλεκτική Προσοχή σε ορισμένα χαρακτηριστικά των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος ή Υπερεπιλεκτικότητα Γνωσιακές λειτουργίες (ΝΑ, ασταθής μάθηση, αναπτυξιακά χάσματα, μαθησιακή παλινδρόμηση)

Συμπτωματολογία Διασπαστική συμπεριφορά (κρίσεις θυμού, ανυπακοή, επιθετικότητα, αυτοτραυματισμοί) Στερεοτυπικές αντιδράσεις (σε οπτικά ερεθίσματα, στην ομιλία, στην οσμή, στη γεύση, στην αφή, στην κίνηση, τελετουργίες) Ιδιαίτερες ικανότητες (εξαιρετική ικανότητα απομνημόνευσης και παπαγαλίας, υψηλή αριθμητική ικανότητα, υπερλεξία, επιδεξιότητα σε παζλ και σε παιχνίδια με πολύπλοκους μηχανισμούς)

Πρόγνωση: η εξέλιξη εξαρτάται από Την ικανότητα για μάθηση Το δείκτη νοημοσύνης Τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων Τις κοινωνικές δεξιότητες Την ανάπτυξη της γλώσσας Το βαθμό εγκεφαλικής δυσλειτουργίας Το οικογενειακό περιβάλλον Πρώιμη παρέμβαση

Πρώτα σημάδια αυτισμού Υπερβολική απομόνωση Ανικανότητα σύναψης κοινωνικών σχέσεων Ιδιομορφίες στην επικοινωνία Ανάγκη για αμεταβλητότητα του περιβάλλοντος

Πρώιμες ενδείξεις αυτισμού Αδιαφορία του βρέφους για το θηλασμό Δεν επικοινωνεί με το βλέμμα Δεν αντιδρά στο χαμόγελο Δεν απλώνει τα χέρια στη μητέρα προκειμένου να δεχθεί την αγκαλιά Έχει συχνά διαταραχές ύπνου Αδιαφορεί για τους δυνατούς ή χαμηλούς τόνους 0-6 μηνών: αδιαφορία στους ήχους, ανωμαλίες του βλέμματος, ανωμαλίες στη συμπεριφορά – υπερβολικά ήρεμο ή σε υπερβολική διέγερση, διαταραχές του ύπνου κ της θρέψης, ανωμαλίες της κινητικότητας κ της τονικότητας. 6-12 μηνών: ανάπτυξη περίεργων στάσεων, μοναχικές δραστηριότητες, παιχνίδι με τα δάχτυλα και τα χέρια μπροστά στα μάτια, ταλαντεύσεις, ασυνήθιστη χρήση αντικειμένων, απουσία ενδιαφέροντος για τους γύρω του, λίγες ή καθόλου φωνητικές εκπομπές, επιβεβαίωση των κινητικών ιδιαιτεροτήτων. 1-2 ετών: πτωχή ή ανύπαρκτη ανάπτυξη λόγου, πτωχά παιχνίδια, συχνές στερεοτυπίες, μόνιμη αδιαφορία για τους γύρω.

Παράδειγμα: Ένα παιδί με αυτισμο μπορεί Να αρνείται να βάλει καινούρια ρούχα Να πάρει φάρμακο Να μπει στην τάξη αν τα θρανία είναι τοποθετημένα διαφορετικά από ότι συνήθως

Επικοινωνία Ομιλία πριν τα 5 θεωρείται καλός προγνωστικός δείκτης αναπτύσσουν μη λειτουργική γλώσσα Ηχολαλίες Φωνή μονότονη, χωρίς χρωματισμούς και ρυθμό Ανικανότητα προφορικής έκφρασης Αδυναμία κατανόησης προφορικού λόγου Αντιστροφή προσωπικών αντωνυμιών Συνομιλία με τον εαυτό τους

Επικοινωνία Αν υπάρχει καλό & πλούσιο λεξιλόγιο, δυσκολία στην πραγματολογική χρήση της γλώσσας Παράδειγμα: τα κατσαβίδια Δυσκολία κατανόησης σχημάτων λόγου, ιδιωματικών εκφράσεων & μεταφορών

Διαφορική Διάγνωση Σχιζοφρένεια Νοητική αναπηρία Σύνδρομο Rett Αποδιοργανωτική παιδική διαταραχή Σύνδρομο Asperger Άτυπος αυτισμός

Κατανόηση και έκφραση συναισθημάτων Δυσκολία στα να «διαβάσουν» τις εκφράσεις προσώπου του άλλου κ τη «γλώσσα του σώματος» Δυσκολία να εκφράζουν με το πρόσωπό τους τα συναισθήματά τους ή να αλλάζουν έκφραση ανάλογα με την περίσταση Δυσκολία να «μπουν στη θέση» του άλλου κ να καταλάβουν τη χαρά κ τη λύπη (έλλειψη ενσυναίσθησης)

Το παιχνίδι Δεν παίζει με τα παιχνίδια του, τα στριφογυρίζει, τα μυρίζει, τα χτυπάει με τα δάχτυλα… Καταναγκαστική κίνηση κ συμπεριφορά Δεν ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στο παιχνίδι των άλλων Έλλειψη αυθόρμητου παιχνιδιού με παίξιμο ρόλων ή κοινωνική μίμηση Μονοδιάστατο, στερημένο φαντασίας κ δημιουργικότητας

Αισθητηριακές διαταραχές Το 40% των παιδιών με αυτισμό Απαθή σε δυνατούς ήχους ή υπερευαισθησία σε χαμηλούς Δίνουν την εντύπωση του κωφού παιδιού Υπερευαισθησία ή απάθεια στη θερμοκρασία (ζέστη – κρύο) Ανθεκτικά στον πόνο (αυτοτραυματισμοί) Περίεργη συμπεριφορά σε οσμές κ γεύσεις Συναισθηματικό δέσιμο με αντικείμενα (φετίχ) Διαταραχές ύπνου, φαγητού, φοβίες, άγχος, απότομες μεταπτώσεις διάθεσης

Διαταραχή Rett

Rett Rett, 1966 Στα πρώτα στάδια, δύσκολα διαχωρίζεται από τον τυπικό αυτισμό Από το 1994 εντάσσεται στα διαγνωστικά εγχειρίδια ως ξεχωριστή διαταραχή

Κύρια Χαρακτηριστικά Φυσιολογική προγεννητική και περιγεννητική ανάπτυξη Φυσιολογική ψυχοκινητική ανάπτυξη τους πρώτους 6 μήνες Φυσιολογική περίμετρος κεφαλής κατά τη γέννηση Επιβράδυνση της αύξησης της περιμέτρου κεφαλής 5-48 μηνών Απώλεια κατεκτημένων δεξιοτήτων 6-30 μηνών Δυσκολίες σε κατανόηση & εκφορά λόγου Εμφάνιση στερεοτυπικών κινήσεων των χεριών Εμφάνιση δυσκαμψίας στο βάδισμα 1-4 ετών Ανεπιβεβαίωτη διάγνωση 2-5 ετών

Συνοδά Χαρακτηριστικά Αναπνευστικές δυσλειτουργίες Ηλεκτροεγκεφαλικές ανωμαλίες Σπασμοί Σπαστικότητα Περιφερικές αγγειοκινητικές διαταραχές Σκολίωση Καθυστέρηση αύξηση κεφαλής Ατροφικά μικρά πόδια

Επίσης, Συνοδεύεται από βαριά – βαθιά ΝΑ 75-80% επιληπτικοί σπασμοί που υποχωρούν κατά την ενηλικίωση Εκφυλιστική νευρολογική διαταραχή 1 σε κάθε 10.000-15.000 γεννήσεις κοριτσιών ΜΟΝΟ Εκδηλώνεται πριν τα 4 έτη Διαφορική Διάγνωση από ΔΑΔ: μόνο σε κορίτσια & σωματικές/ κινητικές δυσλειτουργίες

Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή

Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή Heller, 1930 Βρεφονηπιακή άνοια – σύνδρομο Heller Rutter, 1967 αποδίδει το σημερινό όρο Μετά το 1994 εντάχθηκε ως ξεχωριστή κατηγορία στα διαγνωστικά εγχειρίδια

Χαρακτηριστικά Εμφανής παλινδρόμηση στην ηλικία των 3-4 Σταδιακή απώλεια των μέχρι τότε φυσιολογικά αναπτυσσόμενων δεξιοτήτων Απώλεια: εκφορά & κατανόηση λόγου, κοινωνική ανταπόκριση, κοινωνικό ενδιαφέρον, παιχνίδι, ενδιαφέρον για αντικείμενα περιβάλλοντος Έναρξη: ιδιόρρυθμες αντιδράσεις σε περιβαλλοντικά ερεθίσματα, περιορισμένα ενδιαφέροντα, αυξημένο άγχος, στερεότυπες κινήσεις, μαννερισμοί, ιδιορρυθμίες στην αισθητηριακή ανταπόκριση

Συνοδά Χαρακτηριστικά Βαριά ΝΑ Επιληπτικοί σπασμοί Ανωμαλίες στο ΗΕΓ Ιατρικές παθήσεις (νευρολογική παλινδρόμηση)

Επίσης, Πιο συχνή στα αγόρια Όχι > 6% των περιπτώσεων ΔΑΔ Αργή και περιορισμένη βελτίωση Εμφανίζεται ξαφνικά, χωρίς συγκεκριμένο λόγο με αυξημένο άγχος, υπερικινητικότητα, ευερεθιστότητα, αρνητισμό & ανυπακοή, έντονες εκρήξεις θυμού Σταδιακή έκπτωση στο λόγο, στην επικοινωνία και τις γνωστικές λειτουργίες Σταθερή πορεία για χρόνια Διαφορική διάγνωση από ΔΑΔ: περίοδος φυσιολογικής εξέλιξης, γενικευμένη απώλεια δεξιοτήτων

Διαταραχή Asperger

Διαταραχή Asperger Asperger, 1944 Αυτιστική ψυχοπάθεια Περιέγραψε λεκτικές δεξιότητες και κοινωνικές δεξιότητες Wing, 1981 Αυτιστική διαταραχή ελαφριάς μορφής σε παιδιά με κανονική νοημοσύνη 1992, ταξινομείται ως ξεχωριστή διαταραχή

Χαρακτηριστικά Ανάπτυξη λόγου: δεν εμφανίζουν σημαντική καθυστέρηση ως την ηλικία των 3, φλυαρούν ή αποφεύγουν τη συνομιλία, ιδιότυπος, επαναληπτικός, αδέξιος, στείρος, επιτηδευμένος λόγος, λεκτικές στερεοτυπίες, ιδιομορφίες στην προσωδία, εμμονή σε θέματα συζήτησης, απώλεια σε μη λεκτική επικοινωνία Κοινωνικές & Συναισθηματικές Εκδηλώσεις: ενδιαφέρον για ανθρώπους, συζητήσεις, αποφεύγουν κοινωνικές συναλλαγές με συνομηλίκους ή μικρότερους, κοινωνική συνδιαλλαγή με ωφελιμιστική σκοπιμότητα, αδέξια & περιορισμένη κοινωνική συμπεριφορά, δεν εκδηλώνουν, δεν κατανοούν, δεν ανταποκρίνονται σε συναισθήματα, περιορισμένη βλεμματική επαφή

Χαρακτηριστικά Γενικές Γνωσιακές Λειτουργίες: όχι ΝΑ, όχι ΜΔ Κινητικές Λειτουργίες: δυσκαμψία, γραφοκινητικές δυσκολίες, όχι επιδεξιότητα χεριών, αδεξιότητα σε αδρή & λεπτή κίνηση Αυτοεξυπηρέτηση: φυσιολογικά ανεπτυγμένες δεξιότητες Γενική συμπεριφορά: ανυπακοή, αντιδρούν αρνητικά σε περιβαλλοντικές αλλαγές, αυξημένο άγχος, περιορισμένα ενδιαφέροντα Ιδιαίτερες Ικανότητες: απομνημόνευση & παπαγαλία, αριθμητική ικανότητα, υπερλεξία, χρήση περίπλοκων μηχανισμών, επιδεξιότητα σε παζλ & περίπλοκες κατασκευές

Επίσης, 10-26 άτομα σε κάθε 10.000 άτομα Πιο συχνή σε αγόρια (3-10 φορές) Εντοπίζεται σε μεγαλύτερη ηλικία από τον τυπικό αυτισμό Συνήθως, στο πλαίσιο του σχολείου (λόγω κοινωνικότητας) Σταθερή πορεία Διαφορική διάγνωση από ΔΑΔ: η έλλειψη γλωσσικής απώλειας

Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή Μη Προσδιοριζόμενη Αλλιώς

Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή Μη Προσδιοριζόμενη Αλλιώς Εκτεταμένη απώλεια σε αμοιβαίες κοινωνικές συναλλαγές, στις λεκτικές και μη λεκτικές επικοινωνιακές δεξιότητες, στερεότυπη συμπεριφορά, στερεότυπα ενδιαφέροντα, στερεότυπες δραστηριότητες, αλλά δεν πληρούν τα διαγνωστικά κριτήρια για κάποια ΔΑΔ, Σχιζοφρένεια, Σχιζότυπη

Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή Μη Προσδιοριζόμενη Αλλιώς Εκτεταμένη απώλεια σε αμοιβαίες κοινωνικές συναλλαγές, στις λεκτικές και μη λεκτικές επικοινωνιακές δεξιότητες, στερεότυπη συμπεριφορά, στερεότυπα ενδιαφέροντα, στερεότυπες δραστηριότητες, αλλά δεν πληρούν τα διαγνωστικά κριτήρια για κάποια ΔΑΔ, Σχιζοφρένεια, Σχιζότυπη Διαταραχή της Προσωπικότητας ή Αποφευκτική Διαταραχή της Προσωπικότητας Άτυπος αυτισμός (εμφανίζεται μετά την παιδική ηλικία, άτυπη ή οριακή συμπτωματολογία)

Εκπαίδευση παιδιών με ΔΑΔ

Βασικές Αρχές Αυστηρά δομημένα εκπαιδευτικά προγράμματα Εξατομικευμένα προγράμματα με συστηματική εφαρμογή Εξατομικευμένα συστήματα ανταλλάξιμων αμοιβών Μικρή αναλογία μαθητών – εκπαιδευτικού Προσαρμοσμένο εκπαιδευτικό περιβάλλον Μεθοδολογία που προωθεί τη γενίκευση και τη συντήρηση δεξιοτήτων Προγραμματισμός κοινωνικής ένταξης Παρέμβαση στο οικογενειακό περιβάλλον Αξιολόγηση εκπαιδευτικών & περιβάλλοντος

Στρατηγικές Κύκλος συστηματικής διδασκαλίας Συγκέντρωση της προσοχής Παρουσίαση ερεθίσματος Σωστή αντίδραση λάθος αντίδραση Επιβράβευση διόρθωση Χρονικό διάστημα μεταξύ προσπαθειών

Στρατηγικές Σταδιακή διαμόρφωση της συμπεριφοράς Αρχικός Στόχος Ενδιάμεσος Στόχος Τελικός Στόχος

Παράδειγμα Ι Τώρα: παίζει για 1΄ Στόχος: Να παίζει η Νίκη για 10΄ με τα παιχνίδια, χωρίς βοήθεια ούτε στερεοτυπίες Βραχυπρόθεσμοι Στόχοι: 1.να παίζει χωρίς στερεοτυπίες για 2΄ 2. να παίζει χωρίς στερεοτυπίες για 4΄ 3. να παίζει χωρίς στερεοτυπίες για 7΄ 4. να παίζει χωρίς στερεοτυπίες για 10΄

Παράδειγμα ΙΙ Τώρα: Ο Γιώργος τρώει αποκλειστικά αλεσμένες τροφές Στόχος: ΝΑ τρώει στερεά τροφή Βραχυπρόθεσμοι: 1. το αγαπημένο του φαγητό, αλεσμένο κατά τα 2/3 του αρχικού αλέσματος 2. το αγαπημένο του φαγητό, αλεσμένο κατά τα 1/2 του αρχικού αλέσματος 3. το αγαπημένο του φαγητό, αλεσμένο κατά τα 1/3 του αρχικού αλέσματος 4. το αγαπημένο του και άλλα φαγητά, αλεσμένα κατά τα 1/3 του αρχικού αλέσματος 5. μαλακές, μη αλεσμένες τροφές 6. Μαλακές μη αλεσμένες, το αγαπημένο του μη αλεσμένο και άλλα φαγητά αλεσμένα κατά το 1/3 7. Όλες οι τροφές στερεές

Στρατηγικές Διδασκαλία αλυσιδωτών αντιδράσεων & ανάλυση έργου Διδασκαλία αλυσιδωτών αντιδράσεων & ανάλυση έργου (π.χ. με Πρόσθια Διδασκαλία)

Στρατηγικές Διδασκαλία με συνολική παρουσίαση έργου Διδασκαλία με συνολική παρουσίαση έργου Μακροπρόθεσμος Στόχος: Ο Μάριος να ντύνεται ανεξάρτητα Τώρα: Η μαμά ντύνει το Μάριο, ο ίδιος συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία Διαδοχικές Αντιδράσεις: Φοράει ένα-ένα τα ΄ρούχα του έως το μπουφάν

Στρατηγικές Ανάστροφη Αλυσίδα

Στρατηγικές Τμηματική βοήθεια: Λεκτική καθοδήγηση Καθοδήγηση με οπτικά ερεθίσματα Παρουσίαση προτύπου ως μίμηση Σωματική καθοδήγηση Τρόποι απόσυρσης των πρόσθετων ερεθισμάτων (από το μέγιστο στο ελάχιστο τμηματική βοήθεια, από το ελάχιστο στο μέγιστο, σταδιακή καθοδήγηση, τμηματική βοήθεια με χρονική καθυστέρηση)

Στρατηγικές τους άμεσους ενισχυτές Συστήματα ανταλλάξιμων αμοιβών Ορίζω τις αντιδράσεις που θα ενισχυθούν, επιλέγω την αμοιβή, δίνω τη δυνατότητα στο μαθητή να επιλέξει τους άμεσους ενισχυτές Σύμβολα ως ανταλλάξιμες αμοιβές (πχ αυτοκόλλητα)

Μέθοδοι διδασκαλίας επικοινωνιακών και κοινωνικών δεξιοτήτων Επ’ευκαιρία διδασκαλία (ευκαιριακή μάθηση) (Ξεκινά με πρωτοβουλία του παιδιού, στόχοι: αυθόρμητη χρήση λόγου, επικοινωνιακή χρήση λόγου, συντήρηση κ γενίκευση, χρήση του λόγου) (πχ θέλω γλυκό,πχ μπισκότο) Μάθηση μέσω παρατήρησης προτύπου (οδηγούμαστε στη μίμηση, στόχοι: καινούριες αντιδράσεις, ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, εξομοίωση με φυσικούς τρόπους μάθησης, προετοιμασία για συμμετοχή σε ομάδες, προετοιμασία για σχολική ένταξη, συντήρηση κ γενίκευση) (πχ φωτο με γυαλιά)

Μέθοδοι διδασκαλίας επικοινωνιακών και κοινωνικών δεξιοτήτων Διδασκαλία κοινωνικών συναλλαγών με συνομήλικους (peer modeling) (συμμετοχή σε κοινές δραστηριότητες, στόχοι: κατανόηση κανόνων παιχνιδιού, συμμετοχή σε δυαδικά/ ομαδικά παιχνίδια, μιμείται συνομήλικους, ανταποκρίνεται και απευθύνεται σε αυτούς, ζητά να μοιραστεί, πρωτοβουλίες επικοινωνίας) Γενίκευση και συντήρηση δεξιοτήτων (διδασκαλία με πολλαπλά ερεθίσματα και εναλλαγές, σε συνθήκες που αλλάζουν απρόβλεπτα, χρήση κοινών ερεθισμάτων σε διαφορετικές συνθήκες)

ΕΕΠ για παιδιά με ΔΑΔ

Βασικές παράμετροι Δεν υπάρχουν αποκλειστικές μέθοδοι Δεν ανταποκρίνονται όλες οι μέθοδοι σε όλα τα παιδιά Οι μέθοδοι παρέμβασης προσαρμόζονται στα παιδιά Εξοικειωμένο περιβάλλον με τις μεθόδους Συνέπεια στον τρόπο αντιμετώπισης του παιδιού Στόχοι που μπορούν να κατακτηθούν σε σύντομο διάστημα Αφήνουμε το παιδί να επιλέγει αντικείμενα κ δραστηριότητες Μέτρα ώστε να προλαμβάνεται η εξουθένωση γονιών κ εκπαιδευτικών

Βασικές παράμετροι Αφαίρεση αντικειμένων που αποσπούν την προσοχή του παιδιού Ευχάριστες συνθήκες μάθησης Επίπλωση ανταποκρινόμενη σε ανάγκες μαθητή Προετοιμασία στόχων Εναλλαγή μεταξύ εύκολων και δύσκολων στόχων Απουσία θορύβων Αφαίρεση εύθραυστων αντικειμένων Χρήση ενισχυτών Εγγύτητα μαθητή – δασκάλου, για έλεγχο Συχνή επιβράβευση Το πότε θα σηκωθεί το παιδί από την καρέκλα ορίζεται από τον εκπαιδευτή Η διδασκαλία ξεκινά όταν το παιδί είναι ήρεμο και συνεργάσιμο Παιγνιώδης μορφή

Τομείς του ΕΕΠ Χωροταξική ένταξη Κοινωνική ένταξη Κοινωνική υπόσταση

Επιλογή στόχων: Προϋποτιθέμενη γνώση Ηλικιακή καταλληλότητα Να συμβάλλουν στη μείωση δυσπροσαρμοστικών συμπεριφορών Να εξελίσσουν τις υπάρχουσες γνώσεις κ να οδηγούν σε νέες Λειτουργικές δεξιότητες και με ευκαιρία για γενίκευση Διδασκαλία κ κατάκτηση σε σύντομο διάστημα Να προωθείται η συμμετοχή του παιδιού στην οικογένεια Υπάρχουν στην καθημερινότητα του παιδιού

Πετυχημένοι στόχοι αν: Εκτελούνται κατά απαίτηση του εκπαιδευτικού Εκτελούνται χωρίς βοήθεια ή προτροπή Εκτελούνται με τρόπο σταθερό κ κατ’εξακολούθηση Εκτελούνται όλα τα βήματα μιας δραστηριότητας χωρίς βοήθεια Εκτελούνται γενικευμένα

Παράδειγμα Ι

Παράδειγμα ΙΙ

Παράδειγμα ΙΙ

Παράδειγμα ΙΙΙ

Παράδειγμα IV

Τρόποι διδασκαλίας νέας γνώσης Παρουσίαση ενός ερεθίσματος κατ’επανάληψη κ κατ’αποκλειστικότητα Παρουσίαση του ίδιου ερεθίσματος εναλλάξ με κάποιο μη συναφές Παρουσίαση του ίδιου ερεθίσματος εναλλάξ με δύο ή περισσότερα μη συναφή Παρουσίαση του ίδιου ερεθίσματος εναλλάξ με συναφή ερεθίσματα