ΣΥΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΛΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΛΟΒΑΣΤΑΤΙΝΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΜΣΙΤΑΒΙΝΗ ΣΕ ΚΑΡΚΙΝΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΚΑΙ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ EP056 Μαρία Βούρα1,5, Φίλιππος Χαριτίδης2,5, Χριστίνα Δημητριάδου3,5, Ελένη Σομπατζή4,5, Γεώργιος Γερομιχαλός5 1Τμήμα Χημείας, Σχολή Θετικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 2Τμήμα Βιολογίας, Σχολή Θετικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 3Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών (ΒΕΤ), Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 4Τμήμα Χημείας, Σχολή Θετικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 5Εργαστήριο Κυτταροκαλλιεργειών, Μοριακού Modeling & Σχεδιασμού Φαρμάκων, Συμεωνίδειο Ερευνητικό Κέντρο, Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

ΛΟΒΑΣΤΑΤΙΝΗ Η λοβαστατίνη (LOV) ανήκει στην κατηγορία των στατινών και είναι το πρώτο φάρμακο που χρησιμοποιήθηκε για τη μείωση των αυξημένων επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα (δυσλιπιδαιμία) καθώς και την πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η δράση της οφείλεται στην αναστολή της HMG-CoA αναγωγάσης. Έχει βρεθεί ότι η LOV παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνθεση του DNA, την πρόοδο των κυττάρων στον κυτταρικό κύκλο και στην απόπτωση, εμφανίζοντας αντικαρκινική δράση επίσης

ΓΕΜΣΙΤΑΜΠΙΝΗ Η γεμσιταμπίνη (GEM, Gemzar) είναι ένας πυριμιδινικός νουκλεοσιδικός αντιμεταβολίτης, ο οποίος χρησιμοποιείται διεθνώς στη θεραπεία καρκίνων, όπως του παγκρέατος, του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστεως, του μαστού και των ωοθηκών. Κύριος στόχος της είναι η ριβονουκλεοτιδική αναγωγάση (RNR). Έχει βρεθεί ότι η GEM επηρεάζει τη σύνθεση, την αντιγραφή και την επιδιόρθωση του DNA και οδηγεί επίσης σε αναστολή του RNA και της πρωτεϊνικής σύνθεσης, επάγοντας τελικά την απόπτωση των καρκινικών κυττάρων

ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Τα ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη ήταν τα Α549 (πνεύμονα), Τ24 (ουροδόχου κύστεως) καθώς και τα MRC-5 (φυσιολογικά κύτταρα πνεύμονα) Τα κύτταρα εκτέθηκαν στην επίδραση διαφόρων συγκεντρώσεων των ενώσεων GEM, LOV ή και συνδυασμού αυτών GEM:LOV = 1:300 & 1:600 (για τα Τ24 και MRC-5 κύτταρα) και GEM:LOV = 1:4500 & 1:9000 (για τα Α549 κύτταρα), επί 48 h Η κυτταροτοξική δράση μετρήθηκε με τη μέθοδο SRB Η αλληλεπίδραση των ενώσεων εκτιμήθηκε με τη μέθοδο της ανάλυσης Μέσης Δράσης (Median Effect Analysis) και του Δείκτη Συνδυασμού (CI, Combination Index)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Διαγράμματα διασποράς σχέσης μεταξύ Κλασμάτων Αναστολής (Fa) και Συγκεντρώσεων ουσιών (GEM & LOV Doses)

Διαγράμματα διασποράς σχέσης μεταξύ CI (Combination Index) και Κλασμάτων Αναστολής (Fa)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ο συνδυασμός των GEM και LOV για την κυτταρική σειρά Α549 αποδείχθηκε συνεργειακός (CI < 1) στο λόγο συγκεντρώσεων GEM:LOV = 1:9000 Ο συνδυασμός GEM:LOV αποδείχθηκε συνεργειακός (CI < 1) για τις κυτταρικές σειρές T24 και MRC-5 και στους δύο λόγους συγκεντρώσεων Ανταγωνισμός (CI > 1) βρέθηκε μόνο στα Α549 κύτταρα και μόνο στο λόγο συγκεντρώσεων GEM:LOV = 1:4500 Ο συνδυασμός των δύο ενώσεων εμφανίστηκε συνεργειακός και στις δύο καρκινικές κυτταρικές σειρές. Τα αποτελέσματα χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης του μηχανισμού αλληλεπίδρασης σε μοριακό επίπεδο