Μορφοσυντακτική αλλαγή «Η Σύνταξη του σήμερα είναι η Μορφολογία του αύριο»
Μέλλοντας της Γαλλικής Λατ. Cantabo > cantare habeo Αρχ Γαλ. Cantar-ai (πβ. και J’ai = έχω) cantar-as Tu as cantar-a Il a
Ο κύκλος του Jespersen I: Αποτέλεσμα Θα έρθεις το βράδυ σινεμά; “Δεν ξέρω βήμα” = Δεν ξέρω. Viens-tu au cinéma ce soir? Je ne sais pas.
Jespersen II: η πορεία OF: Je ne sais Je ne marche pas / point MF: Je ne sais (pas) (επαν-ανάλυση ως αρνητικό στοιχείο, για να χρησιμοποιηθεί και εκτός περιβάλλοντος κίνησης) F: Je ne sais pas > Je sais pas (= “Ξέρω βήμα”> Δεν ξέρω)
English Perfect OE: Ic haefde hine gebundenne (= I had him bound) > Απώλεια συμφωνίας μετοχής, επαν- ανάλυση της δομής μαζί με αλλαγή της σημασίας = I had tied him up (κατάσταση > ενέργεια) > Αλλαγή στη σειρά των όρων I had bound him (συνυπάρχει και με την αρχαία δομή), το have απλό βοηθητικό, δεν έχει πια τη σημασία «έχω, κατέχω»
Μέλλοντας της Ελληνικής (έχω) ΑΕ: έχω τι έχω τι φέρειν (= έχω κάτι να κουβαλήσω) έχω τι ειπείν ( = έχω κάτι να πω, μπορώ να πω κάτι) Ουκ έχω τι ειπείν (= δεν έχω τίποτα να πω, δεν μπορώ να πω τίποτα) Μεσ.Ε: Εις 3 ημέρας αποθανείν έχω (= σε 3 μέρες θα πεθάνω)
Τι αλλάζει στη Σύνταξη; Θουκυδίδης Ἀθηναῖος ξυνέγραψε τὸν πόλεμον τῶν Πελο- ποννησίων καὶ Ἀθηναίων, ὡς ἐπολέμησαν πρὸς ἀλλήλους, ἀρξάμενος εὐθὺς καθισταμένου καὶ ἐλπίσας μέγαν τε ἔσεσθαι καὶ ἀξιολογώτατον τῶν προγεγενημένων, τεκμαιρόμενος ὅτι ἀκμάζοντές τε ᾖσαν ἐς αὐτὸν ἀμφότεροι παρασκευῇ τῇ πάσῃ (5) καὶ τὸ ἄλλο Ἑλληνικὸν ὁρῶν ξυνιστάμενον πρὸς ἑκατέρους, (2.) τὸ μὲν εὐθύς, τὸ δὲ καὶ διανοούμενον.
Πώς εξελίσσεται η συντακτική μεταβολή; Aitchison “Syntactic variants creep in like a deep friendship which grows unnoticed…” “Then unseen linguistic factors can either push forward or retard a change”