Διδάσκοντας και Αξιολογώντας το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας στο Γυμνάσιο Βασιλική Δεμερτζή Περιστέρι, 5 Μαρτίου 2013

Σημεία που αξίζει να προσέξουμε

Κέντρο της γλωσσικής διδασκαλίας είναι το κείμενο με τις πολλές και ποικίλες μορφές του (κειμενικά είδη), τις οποίες θα συναντήσει ο μαθητής στο άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον του. 1

Τι θεωρούμε κείμενο Κείμενο θεωρούμε «κάθε αυτόνομη οντότητα προφορικού ή γραπτού λόγου». Αναφερόμαστε επομένως σε κείμενα που αξιοποιούν αλλά και υπερβαίνουν τα παραδοσιακά γραπτά κείμενα και συναντούν νέα κειμενικά είδη που συνδυάζουν εικόνα, ήχο, προφορικό ή και γραπτό κείμενο.

Διδάσκουμε συστηματικά Εικονιστικά και Πολυτροπικά κείμενα Διδάσκουμε συστηματικά Εικονιστικά και Πολυτροπικά κείμενα Φωτογραφίες, διαφημίσεις, ζωγραφικά έργα, σκίτσα, κόμικς, ιστοσελίδες, ταινίες, ηχογραφημένες ή βιντεοσκοπημένες ομιλίες, συνεντεύξεις, κ.ά. Εστιάζουμε στα γλωσσικά αλλά εξίσου και στα μη-γλωσσικά στοιχεία ενός κειμένου

Περιορίζεται ο ρόλος του σχολικού βιβλίου Χρησιμοποιούμε οποιαδήποτε κείμενα κρίνουμε ότι καλύπτουν τις διδακτικές μας ανάγκες Πηγές έντυπη δημοσιογραφία ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης (αφίσες, γελοιογραφίες, ιστοσελίδες, κείμενα από τα κοινωνικά δίκτυα και το Youtube, κ.ά.) Άξονες επιλογής: εκφράζουν ποικιλία απόψεων και αναδεικνύουν την κοινωνική και πολιτισμική ιδιαιτερότητα Περιορίζεται ο ρόλος του σχολικού βιβλίου

Η επιλογή προβλέπεται από τις Οδηγίες Σε πολλές ενότητες προτείνεται στον διδάσκοντα: η αξιοποίηση κειμένων και ερωτήσεων κατανόησης κατ’ επιλογήν λόγω πληθώρας της ύλης ή / και προσαρμογής στις ανάγκες της τάξης (επίπεδο και ενδιαφέροντα της τάξης του) η συνοπτική διδασκαλία ορισμένων τμημάτων των εγχειριδίων εφόσον υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί, ή η παράλειψή τους, εφόσον ο διδακτικός χρόνος δεν επαρκεί. (Βιβλία Εκπαιδευτικού Α΄, Β΄ & Γ΄ τάξεων Γυμνασίου & Οδηγίες Διδασκαλίας Αρ.Πρωτ.98602/Γ2/02-09-2011/ΥΠΔΒΜΘ )

… και τις προδιαγραφές για τη συγγραφή των βιβλίων «Τα περιεχόμενα των ενοτήτων πρέπει να είναι οργανωμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε ν’ αφήνουν ορισμένα περιθώρια στο διδακτικό προσωπικό και στη σχολική τάξη για τη διαμόρφωση της διδασκόμενης ύλης και των δραστηριοτήτων ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες ή ανάλογα με θέματα τοπικού ενδιαφέροντος». Προδιαγραφές για τη συγγραφή εντύπου εκπαιδευτικού υλικού στο μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας (απόσπασμα)

Στην επιλογή και συλλογή υλικού καλό είναι να εμπλέκεται σταδιακά όλη η τάξη. Παρακινούμε τους μαθητές/τριες να διαβάζουν εβδομαδιαία ή μηνιαία έντυπα για ποικίλα θέματα και να προτείνουν κείμενα για επεξεργασία στην τάξη ανάλογα με τη θεματική ενότητα που διδάσκονται. Η παρουσίασή τους στην τάξη μπορεί να γίνει η αφορμή για διδασκαλία προφορικής περίληψης.

Πεδίο μελέτης και εργασίας είναι η γλώσσα του κειμένου. Αυτό σημαίνει ότι: Κάθε γραμματικό, συντακτικό και λεξιλογικό φαινόμενο διδάσκεται – και αξιολογείται – πάνω σε κείμενα, που έχουν συγκεκριμένη επικοινωνιακή λειτουργία, και όχι σε μεμονωμένες λέξεις ή φράσεις. 2

Προτείνεται ο επαγωγικός τρόπος διδασκαλίας των γραμματικών και συντακτικών φαινομένων . Αυτό σημαίνει ότι: Οι μαθητές ξεκινούν από το κείμενο, εντοπίζουν το εκάστοτε υπό εξέταση φαινόμενο και μέσα από την παρατήρηση καταλήγουν – μόνοι τους ή με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού – στη διατύπωση του κανόνα. Ο κανόνας είναι το μέσον και όχι ο σκοπός για τη γλωσσική κατάκτηση 3

4 Δίνεται έμφαση στην καλλιέργεια δεξιοτήτων χρήσης λεξικού Ενδεικτικές δραστηριότητες Εξάσκηση των μαθητών στη νοηματική κατανόηση των λέξεων με βάση το συγκείμενό τους. Εξοικείωση με τις τυπογραφικές ιδιαιτερότητες του λεξικού (τυπογραφικά στοιχεία / σύμβολα κ.ά.) Εξάσκηση στην αναζήτηση του κατάλληλου λημματικού τύπου, στην επιλογή της κατάλληλης σημασίας, στην εύρεση και χρήση συνωνύμων, αντωνύμων και υφολογικών πληροφοριών, κ.ά. 4

5 Ο προφορικός λόγος θεωρείται ισότιμος με τον γραπτό. Αυτό σημαίνει ότι: (α) Επιμένουμε στην καλλιέργεια στρατηγικών κατανόησης και παραγωγής τόσο προφορικών όσο και γραπτών κειμένων. (β) Προσπαθούμε να διατηρήσουμε αυτή την ισορροπία τόσο κατά τη διδασκαλία όσο και κατά την αξιολόγηση 5

Στρατηγικές για την καλλιέργεια δεξιοτήτων προφορικού λόγου Συζήτηση στην τάξη θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος Ερωταποκρίσεις Περιγραφή συμβάντων Περιγραφή φωτογραφιών Αφηγήσεις Παιχνίδια ρόλων κατά ζεύγη ή ομάδες Παρουσιάσεις στην ολομέλεια, π.χ. Βιβλιοπαρουσίαση Προφορική περίληψη άρθρου Ατομικής ή ομαδικής εργασίας Παρακολούθηση καταγεγραμμένου αυθεντικού προφορικού λόγου Ακρόαση μαγνητοφωνημένων αποσπασμάτων (you tube)

Προσέχουμε ιδιαίτερα 2 σημεία: Η συζήτηση, η παρουσίαση και τα παιχνίδια ρόλων έχουν κανόνες που διασφαλίζουν την ποιότητα και την αποτελεσματικότητά τους. Σύντομη ανάπτυξη ενός θέματος χωρίς ή με προετοιμασία (αυθόρμητος ή προσχεδιασμένος προφορικός λόγος) Στρογγυλό τραπέζι (δομημένη συζήτηση με συντονιστή) Διαξιφισμοί (αντιπαράθεση επιχειρημάτων) κλπ. Η ομαδική εργασία παρέχει την ευκαιρία για παραγωγή προφορικού λόγου (π.χ. προκαταρκτικές συζητήσεις στην ομάδα για παραγωγή ιδεών)

Στρατηγικές για την καλλιέργεια της αναγνωστικής ικανότητας Υποθέσεις για το θέμα και το ύφος του κειμένου με βάση τον τίτλο, το ευρύτερο πλαίσιο, τις εικόνες Αναγνώριση του τύπου του κειμένου με βάση τα κειμενικά & γλωσσικά χαρακτηριστικά του. Επίσης, αν ένα κείμενο εμπλέκει χαρακτηριστικά μόνο από ένα ή και περισσότερους τύπους κειμένων (π.χ. αν ένα κείμενο είναι αμιγώς περιγραφικό ή εμπλέκει αφήγηση, επεξήγηση, επιχειρηματολογία κτλ.) Αναγνώριση της δομής του κειμένου Πρόβλεψη για την εξέλιξη της δράσης Αναζήτηση θεματικού κέντρου, κατανόηση και αξιολόγηση πληροφοριών, έλεγχος προσδοκιών

Στρατηγικές για την καλλιέργεια της αναγνωστικής δεξιότητας Αναγνώριση των περιστάσεων επικοινωνίας στο κείμενο Εξάσκηση των μαθητών στη νοηματική κατανόηση των λέξεων με βάση το συγκείμενό τους. Αιτιολόγηση των γλωσσικών και υφολογικών επιλογών βάσει των προθέσεων του συγγραφέα Διάκριση των διαφορετικών τρόπων οργάνωσης ενός κειμένου (μονοτροπικά και πολυτροπικά κείμενα) Στην περίπτωση των πολυτροπικών κειμένων σχολιασμός της επίδρασης της εικόνας στην κατασκευή των νοημάτων που φέρει το κείμενο.

Μια παρατήρηση για την ανάγνωση της εικόνας Οι ερωτήσεις στα βιβλία συνήθως καλούν τα παιδιά να ερμηνεύσουν, να κρίνουν ή να πουν τι αισθάνονται για ένα εικαστικό έργο, μια φωτογραφία κλπ., παραλείποντας τη φάση της περιγραφής και της ανάλυσης

Παράδειγμα Ποια είναι η εικόνα της Ελλάδας που προβάλλει το σκίτσο;  Ποια στοιχεία της εικόνας σας βοηθούν να το καταλάβετε αυτό;  Ποια συναισθήματα νιώθετε βλέποντας την εικόνα; Γιατί;

Καλλίτερα, (α) να δίνουμε χρόνο στα παιδιά να παρατηρήσουν προσεκτικά το έργο και να περιγράψουν τι βλέπουν, χωρίς ερμηνείες και κρίσεις (β) στη συνέχεια να κάνουν υποθέσεις που να βασίζονται στις παρατηρήσεις τους (γ) και τέλος - δίνοντας στοιχεία για τον δημιουργό, τις συνθήκες και τον χρόνο δημιουργίας του έργου - ζητάμε να ελέγξουν τις υποθέσεις τους, να αξιολογήσουν, να κρίνουν, να πουν τι αισθάνονται κλπ.

Δίνεται έμφαση σε διερευνητικές μεθόδους διδασκαλίας [επαγωγική, επίλυση προβλήματος, καταιγισμός ιδεών, κ.α.] στην ομαδοσυνεργατική μορφή διδασκαλίας σε ποικιλία τεχνικών/στρατηγικών [δραματικές τεχνικές, αξιοποίηση τεχνών (εικόνα, φωτογραφία, κόμικς), εκπαιδευτικές επισκέψεις, κ.ά.] σε διαθεματικές εργασίες (στο τέλος κάθε διδακτικής ενότητας) 7

Ένα κρίσιμο ερώτημα - Πώς μπορούμε να περάσουμε από την παραδοσιακή διδασκαλία στην ομαδοσυνεργατική;

Τρεις διευκρινίσεις Τα παιδιά εργάζονταν σε ομάδες στο Δημοτικό. Εμείς δεν είμαστε εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργατική. Η ομαδοσυνεργατική είναι μια από τις μορφές διδασκαλίας που, εναλλακτικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στη διδασκαλία μας. Το σχολείο είναι χώρος μάθησης για όλους. Μια νέα διδακτική πρακτική θέλει τον χρόνο της για να καρποφορήσει. 

Με τις απλούστερες μορφές συνεργασίας Πώς να ξεκινήσω λοιπόν;

Χωρίς καμιά χωροταξική αλλαγή  Δεν βιαζόμαστε. Ένα βήμα τη φορά Χωρίς καμιά χωροταξική αλλαγή 1ο βήμα κάποιες φορές ζητούμε από τα παιδιά να επεξεργαστούν ένα θέμα σε δυάδες 2ο βήμα αργότερα, τους ζητούμε να γυρίσουν απλώς και να γίνουν τετράδα με αυτούς που κάθονται πίσω τους

 Ξεκινούμε με δραστηριότητες που: μπορούν να ολοκληρωθούν σε μικρό χρονικό διάστημα έχουν μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας προϋποθέτουν αλληλεπίδραση και ανταλλαγή ιδεών προκειμένου να ληφθεί μια κοινά αποδεκτή απόφαση/πρόταση/λύση συζήτηση (π.χ. δραστηριότητες επίλυσης προβλήματος, επιλογής, σύγκρισης, ταξινόμησης, ιεράρχησης)

Παράδειγμα (Ν.Γ. Α΄ Γυμνασίου, σ.120) Με αφετηρία το λογοτεχνικό κείμενο που διαβάσατε (κείμ. 7) αλλά και από τη μελέτη άλλων κειμένων (από τη λογοτεχνία, το θέατρο, τον κινηματογράφο, τα μουσεία, το διαδίκτυο κ.λπ., συλλέξτε λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται στην περιγραφή του σώματος και του προσώπου ενός ανθρώπου (άντρα ή γυναίκας). ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ το σώμα εμφάνιση – ενδυμασία βάδισμα πρόσωπο (μάτια, μύτη, χαμόγελο)

Επίσης, Με δεδομένο ότι η Ερευνητική Εργασία αποτελεί διακριτό γνωστικό αντικείμενο στο Λύκειο, προτείνεται η εκπόνηση μιας (1) τουλάχιστον διαθεματικής εργασίας σε κάθε τάξη του Γυμνασίου, ώστε οι μαθητές/τριες να εξοικειωθούν σταδιακά με τη διαδικασία σχεδιασμού, οργάνωσης, συλλογής υλικού και παρουσίασης ενός project

8 Προτείνεται να δοθεί έμφαση: στη διδασκαλία της Παραγράφου στη διδασκαλία της Περίληψης στη διαδικασία της Παραγωγής Γραπτού Λόγου 8

Διδασκαλία Παραγράφου

Πότε διδάσκουμε Παράγραφο; σε όλες τις τάξεις σταδιακά, με αργά και προσεκτικά βήματα με κάθε ευκαιρία και όχι μόνο στο πλαίσιο του συγκεκριμένου μαθήματος Απαιτείται συστηματική διδασκαλία και μακροχρόνια άσκηση

Διδασκαλία Παραγράφου Αναγνώριση των δομικών στοιχείων  Ρόλος των συνδετικών λέξεων για τη συνοχή της παραγράφου. Σύνταξη πλαγιότιτλων Τρόπος ανάπτυξης της παραγράφου Σύνδεση της παραγράφου με τα διάφορα κειμενικά είδη  Η παράγραφος δεν ξεκινά απαραίτητα από τη θεματική πρόταση (!) (π.χ. στην αρχή, όταν προχωρούμε παραγωγικά – στη μέση, όταν λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα σε 2 μισά – στο τέλος, όταν προχωρούμε επαγωγικά)

Aκούω και μιλώ 1.Διαβάζοντας το κείμενο 4 του K. Γεωργουσόπουλου, βλέπετε ότι χωρίζεται σε δύο μέρη. Ήδη από το Δημοτικό σχολείο γνωρίζετε πώς ονομάζεται το κάθε μέρος. Πολύ σωστά! Παράγραφος. H παράγραφος είναι σημαντικό στοιχείο για την οργάνωση ενός κειμένου. Όμως και η ίδια είναι ένα κείμενο με αρκετή αυτονομία. Aποτελείται από τρία μέρη (όπως και μία ολοκληρωμένη έκθεση): από τη θεματική πρόταση (τον πρόλογο της παραγράφου), (τις λεπτομέρειες, το κύριο θέμα, τα στοιχεία ανάπτυξης της παραγράφου) και την κατακλείδα (συμπέρασμα). Aς προσπαθήσουμε όλοι μαζί να ανιχνεύσουμε αυτά τα στοιχεία στην πρώτη παράγραφο του κειμένου 4. Ν.Γ. Α΄ Γυμνασίου (2η ενότητα, σ. 34)

Διδασκαλία Περίληψης

Πότε διδάσκουμε περίληψη; σε όλες τις τάξεις με κάθε ευκαιρία και όχι μόνο στο πλαίσιο της Έκφρασης Έκθεσης Απαιτείται συστηματική διδασκαλία και μακροχρόνια άσκηση

Ποια είναι τα είδη των γραπτών περιληπτικών κειμένων;

Διάκριση ως προς την έκταση της περίληψης Βασίζεται στα θεματικά κέντρα των παραγράφων ή ευρύτερων νοηματικών ενοτήτων Συνοπτική Βασίζεται στη θεματική περίοδο και στις σημαντικές λεπτομέρειες κάθε παραγράφου Εκτενής

Διάκριση ως προς τη σχέση της περίληψης με το κείμενο 1. Απλή Πύκνωση Ο συντάκτης ταυτίζεται με τον συγγραφέα Δεν προτάσσει καμιά αναφορά στον συγγραφέα ή στο θεματικό κέντρο Διατηρεί την οπτική γωνία του συγγραφέα Διατηρεί το επικοινωνιακό περιβάλλον του αρχικού κειμένου Το abstract μιας εισήγησης η περίληψη στην έκθεση της Ε.Ε.

διαφορετικός από τον συγγραφέα Διάκριση ως προς τη σχέση της περίληψης με το κείμενο 2. Πληροφοριακή περίληψη Ο συντάκτης διαφορετικός από τον συγγραφέα Προτάσσει εισαγωγική αναφορά στην οποία πληροφορεί για το κείμενο και τον συγγραφέα, επισημαίνει το θεματικό κέντρο και ενημερώνει για τη βασική του θέση. Παρουσιάζει το περιεχόμενο, με τρόπο που να αποδίδει τη συλλογιστική πορεία του συγγραφέα, χωρίς όμως να σχολιάζει. η περίληψη άρθρου, δοκιμίου, κ.α. η περίληψη που συνοδεύει την παρουσίαση βιβλίου

Απαιτούμενες δεξιότητες / ικανότητες

Απαιτούμενες δεξιότητες / ικανότητες Κατανόησης του θέματος του κειμένου και της θέσης του συγγραφέα Εντοπισμός νοηματικού κέντρου κειμένου Εντοπισμός νοηματικού περιεχομένου κάθε παραγράφου (θεματική περίοδος, λέξεις – κλειδιά) Απαλοιφής πληροφοριών Διάκριση των κύριων από τις δευτερεύουσες πληροφορίες Αναγνώρισης των στοιχείων σημασιοδότησης του αρχικού κειμένου Συνδετικές – διαρθρωτικές λέξεις που φανερώνουν τη συλλογιστική πορεία του κειμένου (αίτιο-αποτέλεσμα, αντίθεση – εναντίωση, κλπ)

Απαιτούμενες δεξιότητες/ικανότητες Γενίκευσης Αντικατάστασης των υπώνυμων με υπερώνυμα Αντικατάστασης μιας σειράς ενεργειών από αντίστοιχη συνοπτική έκφραση που επιγράφει όλη την πράξη Αντικατάστασης μιας ενέργειας που αποδίδεται αναλυτικά στο αρχικό κείμενο με συνοπτική γλωσσική περιγραφή Αντικατάστασης εκφράσεων, φράσεων και προτάσεων με συντομότερες διατυπώσεις π.χ. χρονική πρόταση με επίρρημα, ονοματική φράση με προθετική φράση, δευτερεύουσα πρόταση με μετοχή (….)

Απαιτούμενες δεξιότητες/ικανότητες Χρήσης συνώνυμων λέξεων ή φράσεων, όπου χρειάζεται Αναγνώρισης του κειμενικού είδους Αναγνώρισης των στοιχείων υπερδομής του αρχικού κειμένου ανάλογα με το κειμενικό του είδος (π.χ. στον πρόλογο του δοκιμίου ο συγγραφέας …στο κύριο μέρος… Αναγνώρισης των προθέσεων του συγγραφέα (π.χ. ο συγγραφέας αναλύει/ υποστηρίζει / διαφωνεί κλπ.) Αναδιοργάνωσης των πληροφοριών του αρχικού κειμένου που έχουν επιλεγεί

Άσκηση των μαθητών για την περίληψη Άσκηση των μαθητών για την περίληψη Άσκηση στην προφορική περίληψη [εκμεταλλευόμαστε κάθε ευκαιρία και φροντίζουμε ώστε να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά ότι «κάνουν» περίληψη]. Διδασκαλία πρώτα της πύκνωσης και στη συνέχεια της πληροφοριακής περίληψης.

Άσκηση των μαθητών για την περίληψη Άσκηση των μαθητών για την περίληψη Ασκήσεις που αναπτύσσουν επί μέρους δεξιότητες (π.χ. αναγνώριση του θέματος και του σκοπού ενός κειμένου, απόδοση της συλλογιστικής πορείας του συγγραφέα, γλωσσικές ασκήσεις αντικατάστασης υπώνυμων λέξεων από υπερώνυμες κλπ).

Άσκηση των μαθητών για την περίληψη Άσκηση των μαθητών για την περίληψη Άσκηση στην αναγνώριση και χρήση των λεξιλογικών και μορφοσυντακτικών στοιχείων που διαμορφώνουν το ύφος ενός κειμένου. Άσκηση σε πολλές επικοινωνιακές περιστάσεις. Σταδιακή αύξηση της δυσκολίας των κειμένων. Φθίνουσα καθοδήγηση.

Η δική μας προετοιμασία Η δική μας προετοιμασία Συντάσσουμε την περίληψη του κειμένου πριν τη ζητήσουμε από τους μαθητές μας Βρίσκουμε τα κατάλληλα για τους μαθητές μας κείμενα  Αποφεύγουμε την αόριστη εκφώνηση και δίνουμε την περίσταση επικοινωνίας

Να θυμόμαστε ότι:  Δεν χρησιμοποιούμε προσφωνήσεις – αποφωνήσεις στη γραπτή περίληψη. Η μεταβολή της επικοινωνιακής περίστασης είναι θέμα ύφους.

Η αξιολόγηση της περίληψης Η αξιολόγηση της περίληψης Στην περίληψη τύπου απλής πύκνωσης, εξ ορισμού, ο συντάκτης δεν προτάσσει καμιά αναφορά στο είδος του κειμένου ή στο θεματικό του κέντρο, όπως στην πληροφοριακή περίληψη. Και οι δυο τύποι όμως θεωρούνται ισοδύναμοι. Η αναδιατύπωση δεν είναι αυτοσκοπός. Ας μη ξεχνάμε πως κάποιες βασικές έννοιες, ειδικό λεξιλόγιο κ.λπ. είναι αναντικατάστατες. Ίχνη της ανάγνωσης του συντάκτη υπάρχουν πάντα στην περίληψη. Αξιολογώ αρνητικά μόνο τον πρόδηλο σχολιασμό.

Παραγωγή γραπτού λόγου

Έμφαση όχι τόσο στο τελικό προϊόν της παραγωγής γραπτού λόγου, αλλά στη διαδικασία παραγωγής του. Τι κάνει ο δάσκαλος;

Δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη φάση σχεδιασμού του υπό παραγωγή κειμένου Αξιοποιεί τα κείμενα της ενότητας του βιβλίου ή προμηθεύει με άλλα, περισσότερο κατάλληλα για την τάξη του. Καθοδηγεί τους μαθητές/τριες στη συγκέντρωση των πληροφοριών και ιδεών που θα αναπτύξουν στο κείμενό τους (αξιοποίηση του καταλόγου πληροφοριών του βιβλίου ή δημιουργία νέου) Προσπαθεί να κάνει κτήμα των μαθητών τη σχετική με το θέμα ορολογία

Δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη φάση σχεδιασμού του υπό παραγωγή κειμένου Συντονίζει έναν καταιγισμό ιδεών Προσδιορίζει το είδος του κειμένου που καλούνται να γράψουν οι μαθητές/τριες, τον δέκτη του κειμένου, τον σκοπό του και συζητά τα δομικά και υφολογικά χαρακτηριστικά του Διδάσκει τεχνικές οργάνωσης του κειμένου (π.χ. συσχέτιση, ομαδοποίηση των εννοιών του ιδεοκαταιγισμού) Οργανώνει τη διόρθωση των γραπτών

Οργανώνει τη διόρθωση Η διόρθωση γίνεται από τον δάσκαλο στο σπίτι. Επιλέγονται και παρουσιάζονται ενδεικτικά κάποια λάθη και διαβάζονται ενδεικτικά κείμενα (συνήθως καλά) Η διόρθωση γίνεται στην τάξη ή στο σπίτι από τους ίδιους τους μαθητές μετά αφού συμφωνηθούν τα βασικά κριτήρια αξιολόγησης (αυτοαξιολόγηση) Η διόρθωση γίνεται με ανταλλαγή με ένα συμμαθητή τους μετά από συζήτηση σε ολομέλεια (ετεροαξιολόγηση)

Αξιολόγηση Ενσωματωμένη στη διδακτική διαδικασία, σε κάθε φάση της παραγωγής γραπτού λόγου Προτείνεται: αρχική ή διαγνωστική αξιολόγηση διαμορφωτική αξιολόγηση τελική ή αθροιστική αξιολόγηση αυτοαξιολόγηση ετεροαξιολόγηση από τον δάσκαλο από τον μαθητή μεταξύ μαθητών

Η αυτοαξιολόγηση στην παραγωγή κειμένου Η αυτοαξιολόγηση θα πρέπει να στηρίζεται σε ορισμένα κριτήρια που πηγάζουν από τους σκοπούς της διδακτικής ενότητας Προτείνεται να εμπλέκονται οι μαθητές ενεργά στις διαδικασίες καθορισμού των κριτηρίων. Κάθε φορά προσδιορίζεται ένας συγκεκριμένος αριθμός κριτηρίων. Είναι απαραίτητο τα κριτήρια αυτά να γίνονται πάντα σαφή στους μαθητές, με διατύπωση συγκεκριμένη και αναλυτική και όχι γενικόλογη και αφηρημένη.

Ερωτήσεις αυτοαξιολόγησης Βοηθούν το μαθητή να συνειδητοποιήσει τι έχει μάθει στην ενότητα που προηγήθηκε. Δίνουν ανατροφοδότηση στον διδάσκοντα για την επίτευξη των στόχων του μαθήματος σε ό,τι αφορά την κατανόηση των φαινομένων της ενότητας και τη χρήση της μεταγλώσσας. Οι ερωτήσεις που αναφέρονται σε κανόνες δεν πρέπει να αποτελούν εξεταστέα ύλη.

Σας Ευχαριστώ