Το εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο

Οι οικονομικές δραστηριότητες των Ελλήνων Πότε; > κατά τη διάρκεια του 19ου αι. είχαν εξαπλωθεί > πού; σε πολλές περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας Ιδιαίτερα σημαντικές για την εγχώρια οικονομία : σε Αίγυπτο, Νότια Ρωσία, εκβολές Δούναβη, Κωνσταντινούπολη

Για το μικρό ελληνικό κράτος Η ύπαρξη των ισχυρών ομογενειακών ομάδων = ελπίδα + χρυσή εφεδρεία

Άποψη της Τεργέστης

Σχέσεις Ελλήνων της διασποράς με το ελληνικό κράτος Σχέσεις Ελλήνων της διασποράς με το ελληνικό κράτος δεν ήταν οι καλύτερες δυνατές για πολύ καιρό γιατί; α) ανάπτυξη και υψηλές αποδόσεις στις ευρωπαϊκές οικονομίες β) περισσότερες ευκαιρίες στις αγορές των μεγάλων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου *** ως τη δεκαετία του 1870 *** μόνο ένα ολιγάριθμο τμήμα της διασποράς εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα μετά την Επανάσταση & ενσωματώθηκε σταδιακά στην αστική τάξη της χώρας

Ο εμπορικός δρόμος της Οδησσού

Μεταφορά βαμβακιού στην Αίγυπτο, αρχές 20ου αι.

Για την ομογένεια : η μικρή Ελλάδα = μια περιοχή χωρίς ενδιαφέρον Για την ομογένεια : η μικρή Ελλάδα = μια περιοχή χωρίς ενδιαφέρον

Συζητήσεις για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ομογένειας πότε; > από τη δεκαετία του 1860

γιατί τότε; αλλαγή δυναστείας αλλαγή συνταγματικών θεσμών πρώτη επέκταση του ελληνικού κράτους > Επτάνησα τεράστιο κόστος εμπλοκής στις κρητικές επαναστάσεις του 1866-1868 >>> αναζήτηση πολιτικής προσέλκυσης ομογενών προς την Ελλάδα

Η ελληνική αποστολή στη Δανία μετά την εκλογή του Γεωργίου του Α΄

Παραχώρηση Επτανήσων στην Ελλάδα 1864, έγχρωμη λαϊκή λιθογραφία

Γενική άποψη του Βουκουρεστίου

Πενιχρά τα αποτελέσματα της αναζήτησης ΟΜΩΣ την ίδια περίοδο (1856) συνταγματικές μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ στην Οθωμανική αυτοκρατορία > παραχωρούσαν διευρυμένα δικαιώματα στους χριστιανούς της αυτοκρατορίας Τι σήμαινε αυτό;

Τανζιμάτ 1856

Ποια ήταν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας;

Οι πρώτες δειλές ενδείξεις Πότε; τη δεκαετία του 1870 γιατί; οικονομική κρίση του 1873 μείωσε τις αποδόσεις των ευρωπαϊκών κεφαλαίων προκάλεσε τη μεταφορά τους προς τα ανατολικά σε αναζήτηση επικερδών τοποθετήσεων

Πανικός στις τράπεζες

Πώς αντέδρασαν οι Έλληνες της διασποράς στην κρίση; Πώς αντέδρασαν οι Έλληνες της διασποράς στην κρίση; Οι Έλληνες της διασποράς δέχτηκαν πίεση αναζήτησαν νέα πεδία επιχειρηματικής δραστηριότητας ανακαλύπτοντας την Ελλάδα τοποθετήσεις σε ακίνητα > επίδειξη > λαμπρά νεοκλασικά αρχοντικά στην Αθήνα αριστοκρατικός και κοσμοπολίτικος χαρακτήρας διείσδυση στην ελληνική αγορά > αξιοποίηση ευκαιριών για υψηλά κέρδη

Ακταίον, Πειραιάς

Ιλίου Μέλαθρον

Οικία Ευαγγελίδη, Νεάπολη Εξαρχείων

Σε ποιους τομείς δραστηριοποιήθηκαν; πώληση τσιφλικιών Θεσσαλίας σε χαμηλές τιμές επενδύσεις στο εμπόριο στις μεταλλευτικές δραστηριότητες στα δημόσια έργα της τρικουπικής περιόδου στον δανεισμό του δημοσίου

Γ. Αβέρωφ - Α. Συγγρός

Χαρακτηριστικά επενδύσεων ευκαιριακός χαρακτήρας ρευστότητα κύριο μέλημα : η δυνατότητα γρήγορης απόσβεσης και επανεξαγωγής κεφαλαίων στο εξωτερικό Τι ευνοούσε αυτή την επενδυτική συμπεριφορά; περιορισμένη ελληνική αγορά > δεν ευνοούσε τοποθετήσεις με μακροχρόνιες προοπτικές εύκολη μετατρεψιμότητα της δραχμής> βραχύβια περάσματα ομογενειακού κεφαλαίου κερδοσκοπικός χαρακτήρας

Κερδοσκοπική οικονομική συμπεριφορά ομογένειας Πού; στην ανατολική Μεσόγειο δηλαδή; στις παρυφές του σκληρού πυρήνα της καπιταλιστικής ανάπτυξης το κεφάλαιο λειτουργούσε με βάση το κυνήγι της ευκαιρίας της γρήγορης απόδοσης την κερδοσκοπία

Σχολιάστε τη γελοιογραφία

Κηδεία χρυσοκάνθαρου

Να διαβάσετε την ιστορική πηγή που σας δίνεται και να εξηγήσετε την κυρίαρχη θέση του παροικιακού ελληνισμού στην οικονομική δραστηριότητα εντός και εκτός Ελλάδας

Ο αστικός πληθυσμός της ελληνικής διασποράς στην Εγγύς Ανατολή είναι πολυαριθμότερος από τον αστικό πληθυσμό του ανεξάρτητου βασιλείου. Αν πάρουμε υπόψη μας μόνο τις πόλεις της Μ. Ασίας και της Αιγύπτου και καταμετρήσουμε διαρθρωμένες ελληνικές κοινότητες με αποκλειστικά ελληνικό πληθυσμό που ξεπερνούσε τις 10.000, θα καταλήξουμε σε άθροισμα που ξεπερνάει το εκατομμύριο. Το ποσό αυτό δεν περιλαμβάνει τις πόλεις που βρίσκονται στην ευρωπαϊκή ήπειρο, όπου υπήρχαν πολλές ελληνικές κοινότητες με πληθυσμό πάνω από 10.000. Δεν περιλαμβάνει ούτε τις αναρίθμητες κοινότητες εκείνων των πόλεων που είχαν λιγότερους από 10.000 κατοίκους…

Ο ίδιος αυτός αστικός πληθυσμός, στη διάρκεια του 19ου αιώνα, εξελίσσεται με πολύ γοργότερους ρυθμούς απ’ ό, τι στην ανεξάρτητη Ελλάδα. Η Κωνσταντινούπολη, λόγου χάρη, αναφέραμε ότι από 80.000 που είναι το 1800 φτάνει τις 400.000 το 1920. Στη Σμύρνη, από 25.000 αυξάνεται σε 150.000. Το 1920, η Αλεξάνδρεια και το Κάιρο έχουν 75.000 και 40.000 ελληνικό πληθυσμό αντίστοιχα, ενώ στην προηγούμενη εκατονταετία δεν υπάρχουν καθόλου Έλληνες στις πόλεις αυτές… Κ. Τσουκαλά, Εξάρτηση και αναπαραγωγή, σσ. 298-301

Σταθεροποίηση - αρχές 20ου αι. Τι συνέβη; 1. κίνημα των Νεοτούρκων 2. Βαλκανικοί πόλεμοι 3. ανακατατάξεις Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 4. έξαρση των εθνικισμών 5. τα πλήγματα στις οικονομικές δραστηριότητες των ξένων 6. οι πολιτικές εξελίξεις στη Ρωσία 7. το τέλος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας 8. η δημιουργία της κεμαλικής Τουρκίας Σχολιάζουμε : πόσο σοβαρές ήταν οι αλλαγές που αναφέρονται;

1914

Οι μπολσεβίκοι παρελαύνουν στην κόκκινη πλατεία

Συγκεντρώσεις στην Αγία Πετρούπολη

Ελληνικό πολυκατάστημα στην Οδησσό : τι συνέβη στους Έλληνες εμπόρους της πόλης μετά το 1917;

Όλες οι παραπάνω εξελίξεις διέκοψαν με τον πλέον απόλυτο τρόπο τις παραδοσιακές δραστηριότητες των Ελλήνων κεφαλαιούχων στην Ανατολική Μεσόγειο Τότε τι έκαναν οι Έλληνες; μετέφεραν τις επιχειρηματικές, βιομηχανικές, εμπορικές ή χρηματιστηριακές δραστηριότητές τους στο ελληνικό κράτος

Το κεφάλαιο που συσσώρευσαν οι Έλληνες της διασποράς Το κεφάλαιο που συσσώρευσαν οι Έλληνες της διασποράς δεν αποτέλεσε σταθερή βάση για την ανάπτυξη του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους Ωστόσο η παρουσία του ήταν σημαντική αν και ευκαιριακό & κερδοσκοπικό το πέρασμά του : α) ενίσχυε τη ρευστότητα β) έδινε πρόσκαιρες αλλά αναγκαίες λύσεις στην έλλειψη κεφαλαίων γ) βοήθησε σημαντικά στον εκχρηματισμό της οικονομίας

αποτίμηση δεν ήταν όλοι οι Έλληνες του εξωτερικού μεγάλοι κεφαλαιούχοι η μεγάλη μάζα των Ελλήνων της διασποράς ανήκε σε μικροαστικά και μεσοαστικά στρώματα σε μεγάλο ποσοστό ήταν μετανάστες (στενοί δεσμοί με οικογένεια, εμβάσματα) Τα εμβάσματα των μεταναστών εξίσου σημαντικά για την ελληνική οικονομία με τις επενδύσεις των μεγάλων κεφαλαίων της ομογένειας