IV. Κινητικότητα των οικονομικά ενεργών πολιτών στην ΕΕ – Εξαιρέσεις και περιορισμοί
Διάγραμμα ύλης 1. Λόγοι δημόσιας τάξης, ασφάλειας & υγείας 1.1 Έννοια Δημόσια ασφάλεια και τάξη Δημόσια υγεία 1.2 Διαδικαστικές εγγυήσεις 1.3 Εγγυήσεις σχετικά με το δυσμενές μέτρο Προστατευόμενα πρόσωπα Διάρκεια - επανεξέταση 2. Απασχόληση στη δημόσια διοίκηση και στην άσκηση εξουσίας 2.1 Έννοια της δημόσιας διοίκησης 2.2 Έννοια της συμμετοχής στην άσκηση εξουσίας 2.3 Τυπολογία δραστηριοτήτων 3. Επιτακτικοί λόγοι δημόσιου συμφέροντος 3.1 Έννοια – Χαρακτηριστικά 3.2 Παραδείγματα εφαρμογής
1. Λόγοι δημόσιας τάξης, ασφάλειας & υγείας 1.1 Έννοια 1.1.1. Δημόσια τάξη και ασφάλεια Γενικά Τα ΚΜ είναι ελεύθερα να ορίζουν το περιεχόμενο των εννοιών [Van Duyn, 41/74] ΑΛΛΑ ως εξαίρεση στοιχειώδους ελευθερίας της ΣυνθΕΚ η έννοια οφείλει να ερμηνεύεται στενά και τελεί υπό τον έλεγχο του ΔΕΚ [Van Duyn, Adoui & Cornuaille, 115/81] Σε καμία περίπτωση δε, δεν μπορεί να ενταχθεί στις παραπάνω έννοιες συμπεριφορά η οποία δε διώκεται ουσιωδώς όταν πραγματοποιείται από ημεδαπούς [Adoui & Cornuaille]
1. Λόγοι δημόσιας τάξης, ασφάλειας & υγείας 1.1 Έννοια 1.1.1. Δημόσια τάξη και ασφάλεια Η πράξη που διακινδυνεύει την δημόσια τάξη και ασφάλεια πρέπει (27 παρ. 2 οδηγίας 2004/38): Να οφείλεται αποκλειστικά στην προσωπική συμπεριφορά του ατόμου, όχι να συνδέεται με λόγους πρόληψης [Ruttili 36/75] Η οποία οφείλει να παρουσιάζει σοβαρή και ενεστώσα απειλή για το προστατευόμενο έννομο αγαθό [Bonsignore, 67/74] Ενώ προηγούμενες ποινικές καταδίκες δε δύνανται από μόνες τους να δικαιολογήσουν το μέτρο Αποκλείονται Λόγοι οικονομικής φύσης Η έλλειψη εγγράφων
1. Λόγοι δημόσιας τάξης, ασφάλειας & υγείας 1.1 Έννοια 1.1.1. Δημόσια υγεία Εξαντλητική εναρμόνιση Ασθένειες που εγκλείουν τον κίνδυνο επιδημίας κατά ΠΟΥ Άλλες μεταδοτικές ή λοιμώδεις ή παρασιτικές ασθένειες, εφόσον δικαιολογούν μέτρα έναντι των ημεδαπών Στενή – όχι κατ΄αναλογία - εφαρμογή Επιγενόμενη ασθένεια (3 μήνες μετά την είσοδο) δε συνιστά λόγο απομάκρυνσης από το έδαφος ΚΜ Το ΚΜ υποδοχής μπορεί να υποβάλει τους δικαιούχους του δικαιώματος διαμονής σε υγειονομικές εξετάσεις Μόνον όταν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις Μόνον κατά τους πρώτους 3 μήνες Δωρεάν
1. Λόγοι δημόσιας τάξης, ασφάλειας & υγείας 1.2 Διαδικαστικές εγγυήσεις 1.2.1 Πλήρης ενημέρωση των ενδιαφερομένων Κοινοποίηση των αποφάσεων απομάκρυνσης Γνωστοποίηση των λόγων (δημόσιας τάξης, ασφάλειας και υγείας) που δικαιολογούν το μέτρο (εκτός απόρρητου) 1.2.2 Καθυστέρηση εκτέλεσης της απέλασης, τουλάχιστον έναν μήνα από την έκδοση της σχετικής απόφασης 1.2.3 Προσφυγές Ενώπιον (διοικητικής και) δικαστικής αρχής Η οποία ασκεί ουσιαστικό έλεγχο (όχι μόνον νομιμότητας) Η άσκηση ασφαλιστικών μέτρων έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα
1. Λόγοι δημόσιας τάξης, ασφάλειας & υγείας 1.3 Εγγυήσεις σχετικά με το δυσμενές μέτρο 1.3.1 Προστατευόμενα πρόσωπα (τρία επίπεδα) Γενικά: λαμβάνεται πάντα υπόψη α) η διάρκεια παραμονής, η ηλικία, η υγεία, οικογενειακή και οικονομική κατάσταση, β) ο βαθμός ενσωμάτωσης στη χώρα υποδοχής και γ) οι δεσμοί με την χώρα προέλευσης Για πολίτες ΕΕ ή μέλη της οικογένειας που έχουν δικαίωμα μόνιμής παραμονής ΜΟΝΟ ΣΟΒΑΡΟΙ λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας Για πολίτες ΕΕ που έχουν διαμείνει 10 έτη ή είναι ανήλικοι ΜΟΝΟ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΟΙ λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας
1. Λόγοι δημόσιας τάξης, ασφάλειας & υγείας 1.3 Εγγυήσεις σχετικά με το δυσμενές μέτρο 1.3.2 Διάρκεια - επανεξέταση Απαγόρευση εισόδου: επανεξετάζεται ανά τριετία Απέλαση: επανεξετάζεται αν από τη στιγμή της απόφασης μέχρι τη στιγμή της εκτέλεσης έχουν μεσολαβήσει τουλάχιστον 2 έτη Κανείς πολίτης της ΕΕ δε μπορεί να απελαθεί εφ’όρου ζωής από την επικράτεια άλλου ΚΜ [Donatella Calfa, C-348/96]
2.1 Έννοια της δημόσιας διοίκησης 2. Απασχόληση στη δημόσια διοίκηση (45) και άσκηση δημόσιας εξουσίας (51 ΣΛΕΕ) 2.1 Έννοια της δημόσιας διοίκησης Ενωσιακή έννοια, στενά ερμηνευόμενη Με βάση κριτήρια λειτουργικά και όχι οργανικά Υπό τον έλεγχο του ΔΕΕ 2.2 Έννοια της άσκησης δημόσιας εξουσίας Θέσεις οι οποίες χωρίς να εντάσσονται στη δημόσια διοίκηση επιτρέπουν την άσκηση εξουσίας: δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές, ορκωτοί λογιστές κτλ
2. Απασχόληση στη δημόσια διοίκηση (45) και άσκηση δημόσιας εξουσίας (51) 2.3 Τυπολογία δραστηριοτήτων (ανακοίνωση 88/C 72/02) Δραστηριότητες που δικαιολογούν εξαιρέσεις Ένοπλες δυνάμεις, αστυνομία, και άλλες δυνάμεις τήρησης της τάξης Δικαστικό σώμα Φορολογική διοίκηση Διπλωματικό σώμα Θέσεις σε υπουργεία, ΟΤΑ και εξομοιούμενους οργανισμούς και Κεντρικές Τράπεζες, όταν ασκείται κρατική εξουσία (επεξεργασία, εκτέλεση και έλεγχος εφαρμογής νομικών πράξεων) Δραστηριότητες που δεν δικαιολογούν εξαιρέσεις Οργανισμοί επιφορτισμένοι με τη διαχείριση υπηρεσιών εμπορικού χαρακτήρα Λειτουργικές υπηρεσίες της δημόσιας υγείας Εκπαίδευση στα δημόσια ιδρύματα Έρευνα για μη στρατιωτικούς σκοπούς σε δημόσια ιδρύματα
3. Επιτακτικοί λόγοι δημόσιου συμφέροντος 3.1 Έννοια - Χαρακτηριστικά Νομολογιακή προέλευση Συμπλήρωμα της «λειτουργικής» φύσης των συνθηκών Απεριόριστος κατάλογος Προτάσσονται από τα κράτη Εγκρίνονται από το ΔΕΕ, 4 προϋποθέσεις: Να μην υπάρχει κοινοτική πρόβλεψη για το θέμα Το μέτρο να δικαιολογείται από κάποιον επιτακτικό λόγο Το μέτρο να μην εισάγει διακρίσεις Το μέτρο να σέβεται την αρχή της αναλογικότητας είναι κατάλληλο (φύση) για την επίτευξη του στόχου δεν ξεπερνά (ένταση) αυτό που είναι απαραίτητο
3. Επιτακτικοί λόγοι δημόσιου συμφέροντος 3. 2 Παραδείγματα – εφαρμογές Προστασία των καταναλωτών [Ασφαλιστικές] Καταπολέμηση της απάτης [Schindler, C-275/92] Ανάδειξη και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς [Τουρ. Οδηγοί] Ασφάλεια στις οδικές επικοινωνίες [Skanavi, C-183/94] Προστασία του οικιστικού περιβάλλοντος [Konle, C-302/97] Κυρίως περιορισμούς στην άσκηση οικονομικής δραστηριότητας, ΌΧΙ όμως λόγοι απομάκρυνσης - απέλασης