ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Σημειώσεις για το μάθημα: Τραπεζικά δίκτυα Συμεών Καραφόλας

Εισαγωγικά στοιχεία Δίκτυο πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα Αφορούν στο Σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων και σε ειδικότερες κατηγορίες που είναι: Ελληνικές εμπορικές τράπεζες, Ειδικοί πιστωτικοί οργανισμοί, περιλαμβάνοντας την Τράπεζα της Ελλάδος και τις Συνεταιριστικές τράπεζες. Η ανάλυση περιλαμβάνει το σύνολο της χώρας και τη διαίρεση της χώρας στην Αθήνα, Πειραιά, (που εμφανίζονται από το 2005 ως Αττική), Θεσσαλονίκη και Λοιπή Χώρα. Η περίοδος εξέτασης εκτείνεται από τα 1998 έως το 2015. Τα στοιχεία προέρχονται από την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών. 2. Εξαγορές και Συγχωνεύσεις των Τραπεζών στην Ελλάδα: Αφορά στις εξαγορές και συγχωνεύσεις την περίοδο 1991-2015 για όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα

Εισαγωγικά στοιχεία Αναφορικά με τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται στους πίνακες: Την περίοδο 1998-2002 διαχωρίζονται οι Ξένες Τράπεζες. Από το 2003: οι Ξένες Τράπεζες εντάσσονται στις Ελληνικές και υπάρχουν 3 κατηγορίες: Ελληνικές, Ειδικοί Πιστωτικοί Οργανισμοί, Συνεταιριστικές Τράπεζες Το 2000 η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος εντάσσεται στους Ειδικούς Πιστωτικούς Οργανισμούς, (Ε.Π.Ο.). Το 2002, η ΑΤΕ εντάσσεται στις Ελληνικές Τράπεζες. Η Τράπεζα της Ελλάδος εντάσσεται στους Ε.Π.Ο. Το 2010: υπάρχουν 2 κατηγορίες: Μέλη της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών (: Ξένες + Ε.Π.Ο. πλην Τράπεζας της Ελλάδος), Συνεταιριστικές Τράπεζες.

Γράφημα 1. Καταστήματα και προσωπικό των τραπεζών στην Ελλάδα, σύνολο Πηγή: Πίνακας 1

Γράφημα 2. Προσωπικό ανά κατάστημα: για το σύνολο των τραπεζών στην Ελλάδα Πηγή: όπως γράφημα 1

Πίνακας 1. Δίκτυο καταστημάτων πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα, 1998-2015 Αθηνών Πειραιώς Θεσσαλονίκης Λοιπής Χώρας Σύνολο Σύνολο Προσωπικού Κατ/τα Θυρίδες 1998 666 218 121 37 214 59 1.156 335 2.157 649 2.806 61.052 1999 745 178 126 12 247 44 1.226 258 2.344 492 2.836 61.731 2000 875 114 155 278 19 1.410 167 2.718 312 3.030 63.330 2001 893 119 158 14 291 18 1.464 171 323 3.129 62.726 2002 970 69 189 5 57 1.631 3.113 175 3.288 63.407 2003 1.047 3 194 2 339 1 1.681 30 3.261 36 3.297 63.611 2004 989 118 173 22 309 34 1.529 290 3.000 464 3.464 62.428 2005 1.445 406 1.736 3.587 63.040 2006 1.548 431 1.826 3.807 64.677 2007 1.523 392 1.892 3.894 67.113 2008 1.659 2.065 4.130 67.798 2009 1.687 407 2.069 4.163 66.969 2010 1.582 387 1.961 3.930 61.274 2011 1.568 390 1.942 3.900 57.737 2012 1.430 358 1.827 3.615 55.878 2013 1.213 303 1.499 3.015 51.072 2014 1.046 263 1.380 2.689 44.254 2015 993 1.290 2.530 45.266 Πηγή: Υπολογισμοί συγγραφέα από: Ενωση Ελληνικών Τραπεζών, Στατιστικά Στοιχεία, Διάρθρωση Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος, Δίκτυο Τραπεζών και Απασχολούμενο Προσωπικό, http://www.hba.gr/Index.asp?Menu=4 (ανάκτηση 18/11/2016)

Πίνακας 2. Διάρθρωση δικτύου καταστημάτων πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα, 1998-2015 Αθηνών Πειραιώς Θεσσαλονίκης Λοιπής Χώρας Σύνολο Κατ/τα Θυρίδες 1998 24% 8% 4% 1% 2% 41% 12% 77% 23% 1 1999 26% 6% 0% 9% 43% 83% 17% 2000 29% 5% 47% 90% 10% 2001 2002 30% 50% 95% 2003 32% 51% 99% 2004 3% 44% 87% 13% 2005 40% 11% 48% 100% 2006 2007 39% 49% 98% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Σύνολο μέσος όρος 35% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων Πίνακα 1

Πίνακας 3. Δίκτυο καταστημάτων ελληνικών τραπεζών στην Ελλάδα, 1998-2015 Αθηνών Πειραιώς Θεσσαλονίκης Λοιπής Χώρας Σύνολο Σύνολο Προσωπικού Κατ/τα Θυρίδες 1998 539 213 97 36 180 59 1.012 324 1.828 632 2.460 51.182 1999 600 177 108 11 212 44 1.068 257 1.988 489 2.477 51.451 2000 716 57 114 5 231 7 995 31 2.056 100 2.156 46.521 2001 722 106 121 14 245 18 1.264 167 2.352 305 2.657 51.356 2002 791 69 152 276 13 1.389 35 2.608 122 2.730 51.889 2003 863 3 158 2 293 1 1.427 2.741 20 2.761 52.214 2004 808 105 138 263 33 1.248 2.457 369 2.826 50.740 2005 1.176 357 1.377 2.910 50.769 2006 1.261 379 1.441 3.081 51.987 2007 1.250 340 1.489 3.079 57.312 2008 1.376 354 1.633 3.363 54.793 2009 1.408 1.635 3.397 53.541 2010 1.508 367 1.707 3.582 56.950 2011 1.491 370 1.714 3.575 53.820 2012 1.327 332 1.572 3.231 51.506 2013 1.202 303 2.882 50.034 2014 1.034 1.260 2.557 44.186 2015 982 247 1.185 2.414 44.273 Πηγή: όπως πίνακας 1

Πίνακας 4. Διάρθρωση δικτύου καταστημάτων ελληνικών τραπεζών στην Ελλάδα, 1998-2015 Αθηνών Πειραιώς Θεσσαλονίκης Λοιπής Χώρας Σύνολο Κατ/τα Θυρίδες 1998 22% 9% 4% 1% 7% 2% 41% 13% 74% 26% 1 1999 24% 0% 43% 10% 80% 20% 2000 33% 3% 5% 11% 46% 95% 2001 27% 48% 6% 89% 2002 30% 2003 50% 99% 2004 44% 2005 42% 12% 100% 2006 40% 2007 2008 47% 2009 2010 2011 2012 2013 2014 49% 2015 38% 94% Ελληνικές μέσος όρος 36% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων Πίνακα 3

Πίνακας 5. Δίκτυο καταστημάτων ειδικών πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα, 1998-2015 Τράπεζες Αθηνών Πειραιώς Θεσσαλονίκης Λοιπής Χώρας Σύνολο Σύνολο Προσωπικού   Κατ/τα Θυρίδες 1998 Ειδ. Πιστωτ.Οργανισμοί 55 1 10 22 103 190 11 201 5.726 Συνεταιριστικές 31 32 252 1999 59 23 106 189 5.833 37 38 39 326 2000 70 44 21 6 12 341 136 464 198 662 11.825 48 49 380 2001 72 19 26 115 232 6.125 54 4 492 2002 Ειδ. Πιστωτ. Οργανισμοί (ΤΕ) 68 17 27 137 249 2 65 9 67 76 566 2003 Ειδ. Πιστωτ.Οργανισμοί (ΤΕ) 64 25 130 238 247 5.918 3 73 16 92 677 2004 63 18 133 53 239 309 5.864 84 24 87 111 764 2005 108 176 311 5.811 119 123 923 2006 105 179 313 5.908 139 143 1.028 2007 96 29 181 306 2.763 150 154 1.102 2008 97 28 301 5.924 7 169 177 1.152 2009 98 302 6.530 1.293 2010 61 20 151 2.826 184 191 1.307 2011 2.611 158 165 1.126 2012 91 100 217 3.010 155 162 1.133 2013 122 129 905 2014 120 127 922 2015 112 864 Πηγή: όπως πίνακας 1

Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων Πίνακα 5 Πίνακας 6. Διάρθρωση δικτύου καταστημάτων ειδικών πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα, 1998-2015 Τράπεζες Αθηνών Πειραιώς Θεσσαλονίκης Λοιπής Χώρας Σύνολο   Κατ/τα Θυρίδες 1998 Ειδ. Πιστωτ.Οργανισμοί 28,9% 9,1% 5,3% 11,6% 54,2% 90,9% 94,5% 5,5% 100,0% Συνεταιριστικές 96,9% 3,1% 1999 31,2% 0,5% 12,2% 56,1% 0,0% 2,6% 97,4% 2000 15,1% 22,2% 4,5% 3,0% 6,9% 6,1% 73,5% 68,7% 70,1% 29,9% 2,0% 98,0% 2001 31,0% 8,2% 11,2% 49,6% 1,8% 98,2% 93,2% 6,8% 2002 Ειδ. Πιστωτ. Οργανισμοί (ΤΕ) 27,3% 10,8% 55,0% 97,0% 88,2% 11,8% 2003 Ειδ. Πιστωτ.Οργανισμοί (ΤΕ) 26,9% 8,0% 10,5% 54,6% 96,4% 3,6% 3,9% 96,1% 82,6% 17,4% 2004 26,4% 17,1% 7,5% 5,7% 55,6% 75,7% 77,3% 22,7% 3,4% 96,6% 78,4% 21,6% 2005 34,7% 8,7% 56,6% 3,3% 96,7% 2006 33,5% 8,6% 57,2% 2,8% 97,2% 2007 31,4% 9,5% 59,2% 2008 32,2% 9,3% 58,5% 4,0% 0,6% 95,5% 2009 32,5% 58,3% 2010 40,4% 13,2% 46,4% 3,7% 96,3% 2011 41,6% 13,0% 45,5% 4,2% 95,8% 2012 41,9% 12,0% 46,1% 4,3% 95,7% 2013 5,4% 94,6% 2014 2015 6,3% 93,8% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων Πίνακα 5

Πίνακας 7. Εξαγορές και συγχωνεύσεις στην ελληνική τραπεζική αγορά Ετος Αγοράστρια Τράπεζα Αποκτηθείσα τράπεζα 1991 Ομιλος Επενδυτών Τράπεζα Πειραιώς 1993 Hanwha First Investment Τράπεζα Αθηνών 1996 Eurobank Interbank 1997 Εθνική Κτηματική Τράπεζα Στεγαστική Τράπεζα Chase Manhattan (Ελλάδος) 1998 Μακεδονίας Θράκης Credit Lyonnais Grece Τράπεζα Χίου Τράπεζα Κρήτης Εγνατία Τράπεζα Τράπεζα Κεντρικής Ελλάδος Εθνική Τράπεζα Κτηματική Τράπεζα 1999 Natwest (δίκτυο Ελλάδος) Alpha Τράπεζα Πίστεως Ιονική Τράπεζα Telesis Χρηματιστηριακή Δωρική Τράπεζα Τράπεζα Εργασίας 2001 Eurobank Ergasias Telesis Επενδύσεων Marfin ΑΕΠΕΥ Πειραιώς Prime First Business Bank Nova Scotia (Ελλάδος) ΕΤΒΑ 2002 ΕΤΕΒΑ Aspis Bank ABN AMRO (δίκτυο λιανικής) 2003 Marfin Financial Group Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος 2004 Societe Generale Γενική Τράπεζα 2006 Proton Bank Omega Bank Marfin Financial group Credit Agricole Εμπορική Τράπεζα

Πίνακας 7. Εξαγορές και συγχωνεύσεις στην ελληνική τραπεζική αγορά Ετος Αγοράστρια Τράπεζα Αποκτηθείσα τράπεζα 2011 Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο T Bank (πρώην Aspis Bank) Τράπεζα Πειραιώς Αγροτική Τράπεζα (υγιές τμήμα) Γενική Τράπεζα 2012 Εθνική Τράπεζα Αχαϊκή Συνεταιριστική Τράπεζα (υγιές τμήμα) Συνεταιριστική Τράπεζα Λαμίας (υγιές τμήμα) Συνεταιριστική Τράπεζα Λέσβου-Λήμνου (υγιές τμήμα) 2013 Alpha Bank Εμπορική Τράπεζα Τράπεζα Κύπρου Cyprus Popular Bank Ελληνική Τράπεζα Millenium Bank Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου (υγιές τμήμα) Συνεταιριστική Τράπεζα Εύβοιας (υγιές τμήμα) Συνεταιριστική Τράπεζα Δυτικής Μακεδονίας (υγιές τμήμα) FBBank Eurobank Νέα Proton Bank Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο 2015 Πανελλήνια Τράπεζα

Εργασία μαθήματος Τραπεζική παρουσία στην Ελλάδα την περίοδο 2000-2014: μια εξέταση με βάση τη συνολική και γεωγραφική επέκταση του τραπεζικού δικτύου και εξήγηση με τραπεζικά, πληθυσμιακά και οικονομικά αίτια. Ενδεικτικές πηγές πληροφόρησης: Ενωση Ελληνικών Τραπεζών, Τράπεζα της Ελλάδος (Καταθέσεις ανά νομό), Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ - ELSTAT)