Noσήματα Αγροτικών Ζώων Κεφάλαιο 6ο - Ενότητα 2η Λιστερίωση Οι παρουσιάσεις μαθημάτων αποτελούν βοήθημα παρακολούθησης των παραδόσεων και δεν υποκαθιστούν τη διδαχθείσα ύλη που είναι και η εξεταστέα Υπευθ. μαθήματος : Ιωάννης Οικονομόπουλος Συνδιδάσκων: Ιωάννης Μπόσης

Λιστερίωση Λοιμώδες νόσημα που προσβάλλει διάφορα είδη ζώων (σπάνια τον χοίρο) Προκαλείται από το βακτήριο Listeria monocytogenes Ανάλογα με το είδος ζώου η λιστερίωση εκδηλώνεται με εγκεφαλίτιδα, σηψαιμία ή αποβολή

Listeria monocytogenes Αιτιολογία Listeria monocytogenes Βακτήριο θετικό κατά Gram, αερόβιο και προαιρετικά αναερόβιο Ευκαιριακά παθογόνο και παρουσιάζει ιδιαίτερη ανθεκτικότητα στο περιβάλλον Επιβιώνει στο έδαφος στο οποίο επιβιώνει έως και 2 χρόνια στο ενσίρωμα για 12 χρόνια

Συμπτώματα - Διάγνωση   Αποβολή Σηψαιμία Εγκεφαλίτιδα

Α) Αποβολή Συχνότερες στα αιγοπρόβατα και στα βοοειδή Σχεδόν πάντα προς το τέλος της κυοφορίας Συνοδεύεται από κατακράτηση πλακούντα Για τη διάγνωση (ανοσοφθορισμό) θα χρειαστεί να εξετάσουμε τεμάχια ήπατος, εγκεφάλου, και πνεύμονα του αποβληθέντος εμβρύου. Η εξέταση μόνο εμβρυϊκών υμένων δεν αρκεί Επειδή το μικροβίου βρίσκεται και στο χώμα.

Βαριά συμπτώματα που οδηγούν σύντομα στο θάνατο Προσβάλλονται Β) Σηψαιμία Βαριά συμπτώματα που οδηγούν σύντομα στο θάνατο Προσβάλλονται νεαρά ζώα με σποραδική μορφή (μόσχοι) επιζωοτική μορφή (αμνοί και ερίφια) Η διάγνωση μπορεί να γίνει και με χρώση Gram σε υλικό από τις εστιακές νεκρώσεις του ήπατος ή με ανοσοφθορισμό.

Γ. Εγκεφαλίτιδα - Η συχνότερη μορφή εκδήλωσης (το βακτήριο παρουσιάζει έντονο τροπισμό προς τον εγκέφαλο) - Τα βοοειδή εκτελούν κυκλικές κινήσεις (circling disease) ή πιέζουν το κεφάλι τους στον τοίχο Στο πρόβατο και συχνότερα στην αίγα συνήθως εκδηλώνεται με πλάγια κατάκλιση, κινήσεις ποδηλατισμού και σπασπούς Στις περισσότερες περιπτώσεις επέρχεται ο θάνατος

Επιδημιολογία Η νόσος εκδηλώνεται κυρίως την Άνοιξη και τον Χειμώνα Η νόσος εκδηλώνεται κυρίως την Άνοιξη και τον Χειμώνα πιθανώς λόγω του είδους της τροφής που τρώνε η οποία σχετίζεται ίσως με την πρόκληση τραυματισμών στον στοματικό βλεννογόνο που αποτελεί δίοδο εισόδου του βακτηρίου   Στα ζώα μεγάλης σημασίας το ενσίρωμα κακής ποιότητας (pH > 5)

Έλεγχος Έχουν χρησιμοποιηθεί ζωντανά εμβόλια ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης με καλά αποτελέσματα Καλός έλεγχος του ενσιρώματος και προστασία του νερού και της τροφής από ποντίκια, πτηνά κτλ

Ο άνθρωπος προσβάλλεται συνήθως από την κατανάλωση Ο άνθρωπος προσβάλλεται συνήθως από την κατανάλωση μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων ατελώς ψημένου κρέατος και αλλαντικών ανεπαρκώς πλυμένων λαχανικών Η λιστέρια επιβιώνει και πολλαπλασιάζεται στο ψυγείο για αυτό και αρκεί μικρή ποσότητα του βακτηρίου στο αρχικό υλικό για να προκαλέσουν τη νόσο. Κάθετη μετάδοση Ομφαλίτιδα

Δεν θα ξεχάσω για τη λιστερίωση Συνήθως αποβολή και νευρικά συμπτώματα Κακής ποιότητας ενσίρωμα (όχι αρκετά όξινα) Πολύ επικίνδυνο για τον άνθρωπο Πολλαπλασιάζεται κατά την ψύξη

Ερωτήσεις αυτό-αξιολόγησης Ποιο είναι το αίτιο της λιστερίωσης Εξαιτίας ποιού συνήθως προβλήματος διαχείρισης εκδηλώνεται στην εκτροφή; Σχέση με τη Δημόσια Υγεία. Ποια είδη τροφίμων είναι πιο επικίνδυνα; Πώς γίνεται η πρόληψη, για πόσο διαρκεί η ανοσία, πώς συνδυάζεται με τον ορό Σε ποιο στάδιο της κυοφορίας προκαλείται η αποβολή, με ποιο άλλο νόσημα μοιάζει αυτό και τι άλλο κοινό έχουν αναφορικά με την αποβολή του πλακούντα Εργασία Λιστερίωση και εγκυμοσύνη του ανθρώπου Τροφιμογενής λιστερίωση στην Ελλάδα