ΔΙΑΛΕΞΗ 7 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΑΝΤΙΑΝΑΙΜΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΙΜΟΣΤΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

ΑΝΤΙΑΝΑΙΜΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ (ΤΥΠΟΥ FE++) Χορηγούνται σε : αναιμίες & προληπτικά (μετά από χειρουργείο – εγκυμοσύνη - καρκίνος) Οδοί χορήγησης: στόμα (δισκία, σιρόπι), ΙΜ και IV Παρενέργειες: Στόμα = γαστρεντερικές διαταραχές IV = σοβαρές αναφυλακτικές αντιδράσεις – shock – θάνατος Άλλες αντιδράσεις: πυρετός, αρθραλγίες, κνίδωση, δύσπνοια, υπόταση, κεφαλαλγία Νοσηλευτική Παρέμβαση Σωστή δόση – οδό – χρόνο – άρρωστο Ενημέρωση για αλλαγές χρώματος κοπράνων Παρατήρηση γαστρεντερικών διαταραχών

ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ Είναι χημικές ενώσεις Είναι απαραίτητα στις σοβαρές μικροβιακές λοιμώξεις Δεν ασκούν καμία επίδραση στους ιούς Τρόποι δράσης Παρεμπόδιση της σύνθεσης του κυτταρικού τοιχώματος των βακτηρίων Παρεμπόδιση της σύνθεσης πρωτεϊνών από το βακτήριο Καταστροφή οργανιδίων του βακτηρίου Καταστροφή του γενετικού υλικού του βακτηρίου (το DNA)

ΑΝΕΠΥΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Αλλεργική αντίδραση: εξάνθημα πτώση της αρτηριακής πίεσης (shock) δύσπνοια-ταχυκαρδία   δυσπεπτικά ενοχλήματα: ναυτία εμετός πόνος στο στομάχι ΑΝΤΟΧΗ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ Αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών, κίνδυνος σοβαρότερης λοίμωξης, αυξανόμενες κλινικές επιπλοκές

Αντιβιοτικά στενού φάσματος: ΤΥΠΟΙ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ Αντιβιοτικά στενού φάσματος: • Στοχεύουν στα θετικά ή αρνητικά κατά Gram βακτήρια  Αντιβιοτικά ευρέος φάσματος: • Έχουν επιπτώσεις σε ένα ευρύ φάσμα βακτηριδίων

ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Χορηγούμε τα αντιβιοτικά ακριβώς όπως ορίζει η συνταγή Δεν χρειάζονται όλες οι λοιμώξεις αντιβιοτικά Κατάλληλα προστατευτικά μέτρα (πρόληψη) για να εμποδίσουμε τη λοίμωξη Προστασία του γαστρεντερικού και αμυντικού συστήματος Εκτίμηση- επανεκτίμηση (γαστρεντερικές διαταραχές κ.ά)

ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίζεται όταν η καρδιακή απόδοση δεν είναι πλέον ικανή να αντεπεξέλθει στις φυσιολογικές ανάγκες, ώστε να διατηρηθούν ικανοποιητικές προμήθειες στους ιστούς Αιτίες: Υπέρταση Στεφανιαία νόσος Χρόνια αποφρακτική πάθηση των αεροφόρων οδών

Διγοξίνη (Digoxin): Θεραπεία της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας Μειώνει την κολπική συχνότητα Βελτιώνει την καρδιακή απόδοση Παρενέργειες: Ναυτία, εμετός, ανορεξία, κοιλιακό άλγος, διάρροια, υπνηλία, σύγχυση, παραισθήσεις και οπτικές διαταραχές Ενοξιμόνη (Enoximone) - Εμπορικό όνομα: Perfan υπόταση, στηθαγχικός πόνος, πονοκέφαλος και περιστασιακά αρρυθμίες

Μιλρινόνη (Milrinone) - Εμπορικό όνομα: Primacor Θεραπεία μικρής διάρκειας σοβαρής συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας Δεν πρέπει να χορηγείται αμέσως μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου Ξαμοτερόλη (Xamoterol) - Εμπορικό όνομα: Corwin Βελτιώνει την συσταλτικότητα του μυοκαρδίου και μειώνει το καρδιακό έργο Παρενέργειες: γαστρεντερικές διαταραχές, ζαλάδα και πονοκέφαλο Αντενδείκνυται: σε σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια και χρειάζεται προσοχή σε αρρυθμίες και αποφρακτική νόσο των αεραγωγών

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΡΡΩΣΤΟΥ Ενημέρωση του άρρωστου για το θεραπευτικό σκοπό και τις πιθανές παρενέργειες Μελέτη καρδιογραφήματος, αξιολόγηση του ρυθμού και αριθμού των σφύξεων και μέτρηση της αρτηριακής πίεσης Παρακολούθηση του αρρώστου για το θεραπευτικό αποτέλεσμα Τήρηση διαιτολογίου

ΑΝΤΙΫΠΕΡΤΑΣΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Ως υπέρταση ορίζεται η επιμένουσα διαστολική πίεση > 90 mmHg που συνοδεύεται από αυξημένη συστολική πίεση > 140 mmHg Η χρόνια υπέρταση μπορεί να οδηγήσει σε: συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, έμφραγμα του μυοκαρδίου, νεφρική βλάβη, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια Τα αντιυπερτασικά φάρμακα: μειώνουν την αρτηριακή πίεση, ελαττώνοντας την καρδιακή παροχή ή/και ελαττώνοντας τις περιφερικές αντιστάσεις

Χορηγείται στην υπέρταση Ατενολόλη (Atenolon) - Εμπορικό όνομα: Antipresan και Tenormin Χορηγείται στην υπέρταση Έχει αξία σε καρδιακές αρρυθμίες και σε αρχικό οξύ στάδιο εμφράγματος του μυοκαρδίου Λαβηταλόλη (Labetalol) - Εμπορικό όνομα: Trandate Χρησιμοποιείται σε: υπερτασικές καταστάσεις, υπέρταση κύησης, μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου, υπερτασική κρίση Παρενέργειες: ζαλάδα, λήθαργο, ορθοστατική υπόταση Προσοχή χρειάζεται σε καρδιακό αποκλεισμό και ασθματικούς ασθενείς

Τεραζοσίνη (Terazocin) - Εμπορικό όνομα: Hytrin Είναι αντιϋπερτασικό φάρμακο που προκαλεί περιφερική αγγειοδιαστολή Χρησιμοποιείται σε ήπια έως μέτρια υπέρταση Παρενέργειες: ζαλάδα, ευφορία, περιφερικό οίδημα, ορθοστατική υπόταση Καπτοπρίλη (Captopril) - Εμπορικό όνομα: Acepril, Kapoten Θεραπεία σοβαρής μορφής υπέρτασης Παρενέργειες: κνησμώδες εξάνθημα, απώλεια της γεύσης, βήχας, παραίσθηση Πιο σοβαρές παρενέργειες: πρωτεϊνουρία, ουδετεροπενία και ακοκκιοκυτταραραιμία

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΡΡΩΣΤΟΥ Διδάσκουμε τον άρρωστο και τα μέλη της οικογένειας του: Τη σημασία της πιστής τήρησης των ιατρικών οδηγιών για τη δόση του φαρμάκου και το καθορισμένο διαιτολόγιο Την τεχνική και της αρχές λήψεως της αρτηριακής πίεσης Την ανάγκη λήψεως σφυγμού και της αρτηριακής πίεσης πριν τη λήψη κάθε δόσεως του φαρμάκου Συστήνουμε στον άρρωστο να αποφεύγει: Την παρατεταμένη ορθοστασία Την απότομη έγερση Τη λήψη οινοπνευματωδών ποτών Το πολύ ζεστό νερό στο μπάνιο

ΑΝΤΙΣΤΗΘΑΓΧΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Στηθάγχη είναι ο παροξυσμικός θωρακικός πόνος που εμφανίζεται όταν η παροχή οξυγονωμένου αίματος στην καρδιά είναι ανεπαρκής για να καλύψει τις φυσιολογικές απαιτήσεις Τρεις κατηγορίες φαρμάκων είναι αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση των ασθενών με σταθερή στηθάγχη: τα νιτρώδη, οι β- ανταγωνιστές και οι αναστολείς διαύλων ασβεστίου Συνηθέστερες παρενέργειες: κεφαλαλγία, ζάλη, αδυναμία, ορθοστατική υπόταση

Προπρανολόλη (Propranole) Εμπορική ονομασία: Inderal, Apsolol και Berkolol Εμποδίζει την φυσιολογική απάντηση σε καρδιακή διέγερση και μειώνει τη δύναμη συστολής του καρδιακού μυ Παρενέργειες: βρογχόσπασμο σε ευαίσθητους ασθενείς, μειωμένη περιφερική ροή αίματος, γαστρεντερικές διαταραχές Αντενδεικνύεται: άσθμα, καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακό αποκλεισμό και είναι ακατάλληλη για τη θεραπεία επειγόντων υπερτασικών καταστάσεων Ακεβουτολόλη (Acebutolol) Εμπορική ονομασία: Sectral Έχει τις δράσεις και χρήσεις προπρανολόλης , αλλά είναι πιο καρδιοεκλεκτική Πρέπει να χορηγείται με μεγάλη προσοχή σε ασθενείς με αποφρακτική πάθηση των αεραγωγών

Νικαρδιπίνη (Nicardipine) Εμπορική ονομασία: Cardene Χρησιμοποιείται κυρίως για την πρόληψη και θεραπεία της στηθάγχης σε ασθενείς με κάποια καρδιακή δυσλειτουργία και στην υπέρταση Παρενέργειες: ζαλάδα, ναυτία, ερύθημα, αίσθημα παλμών, οίδημα των κάτω άκρων Διλτιαζέμη (Diltiazem) Εμπορική ονομασία: Adirem, Dilzen Μειώνει την αγωγή στον κολποκοιλιακό κόλπο και φλεβόκομβο Χρησιμοποιείται σαν προϊόν αργής αποδέσμευσης στη θεραπεία υπέρτασης Παρενέργειες: βραδυκαρδία, υπόταση , οίδημα των σφυρών, πονοκέφαλος, εξάνθημα

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΡΡΩΣΤΟΥ Ενημέρωση του ασθενή για τις πιθανές παρενέργειες Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών Σε λιποθυμικό επεισόδιο, τοποθετούμε τον ασθενή σε οριζόντια θέση με τα πόδια ανυψωμένα Τα υποτασικά επεισόδια μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια συνειδήσεως, επιδείνωση της στηθάγχης ή και άλλες επιπτώσεις

ΑΙΜΟΣΤΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Περιλαμβάνουν συγκεκριμένα προϊόντα που μπορεί να εφαρμοστούν τοπικά σε επιφάνειες που αιμορραγούν Τοποθετούνται σε κάποιο σημείο για επακόλουθη απορρόφηση Χρησιμοποιούνται συστηματικά για αιμορραγικές καταστάσεις Τα αιμορραγικά προβλήματα μπορεί να προέρχονται από παθολογικές καταστάσεις όπως είναι η αιμοφιλία ή μπορεί να είναι συνέπειες ινωδολυτικών καταστάσεων

 Απροτινίνη (Aprotinin) Εμπορική ονομασία: Trasylol Χρησιμοποιείται: στη θεραπεία αιμορραγίας λόγω υπερινωδόλυσης και υπερπλασμίναιμίας Πιο πρόσφατα έχει χρησιμοποιηθεί για να μειώσει την απώλεια αίματος κατά την εγχείρηση ανοικτής καρδιάς Περιστασιακές παρενέργειες: αντιδράσεις υπερευαισθησίας και τοπική θρομβοφλεβίτιδα Θειϊκή πρωταμίνη (Protamine Sulfate) Εμπορική ονομασία: Polox Ανταγωνίζεται τα αντιπηκτικά αποτελέσματα της ηπαρίνης Ανεπιθύμητες ενέργειες: δύσπνοια, ερυθρότητα προσώπου, βραδυκαρδία, υπόταση

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΡΡΩΣΤΟΥ Ενημερώνουμε τον άρρωστο Παρακολουθούμε τον άρρωστο για το θεραπευτικό αποτέλεσμα και την εμφάνιση παρενεργειών Λήψη σφυγμών και αρτηριακής πίεσης Έγχυση του φαρμάκου με αργό ρυθμό για ανίχνευση πιθανής αλλεργίας

ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Παρενέργειες: Το αίμα είναι ένα πολύπλοκος υγρός ιστός, τόσο στη φύση των συστατικών του όσο και στο φάσμα των λειτουργιών του Τα κύρια συστατικά του είναι το πλάσμα, τα ερυθρά και τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια Τα αντιπηκτικά, λαμβάνονται για την θεραπεία προβλημάτων του κυκλοφορικού συστήματος όπως σε περιπτώσεις πνευμονικής εμβολής, εγχειρήσεις καρδιάς και θρομβοφλεβίτιδας Προληπτικά μπορεί να χορηγηθούν σε αρρώστους με ιστορικό θρόμβωσης, παρατεταμένη κατάκλιση και ακινησία Παρενέργειες: Αντιδράσεις υπερευαισθησίας: πυρετό, ρίγος, shock Αιμορραγικές διαθέσεις Αιμορραγίες Θρομβοπενία

Ηπαρίνη (Heparin) Εμπορική ονομασία : Monoparin, Uniparin και Minihep Ταχείας δράση αντιπηκτικό που χρησιμοποιείται για παρεμποδίσει τον σχηματισμό θρόμβων Χρησιμοποιείται στη θεραπεία: φλεβικής θρόμβωσης, διάχυτης ενδαγγειακής πήξης, πρόληψη μετεγχειρητικής θρόμβωσης, εμποδίζει την ενδαγγειακή θρόμβωση Αντενδείκνυται: ηπατική πάθηση, υπέρταση, πεπτικό έλκος, αιμορραγικές διαταραχές Παρενέργειες: μώλωπες, αντιδράσεις υπερευαισθησίας, αλωπεκία, αιμορραγία Η αιμορραγία λόγω ελαφράς τοξικής δράσης, μπορεί να ελεγχθεί με διακοπή του φαρμάκου, αλλά αν είναι σοβαρή, ταχεία αναστροφή της αντιπηκτικής δράσης μπορεί να επιτευχθεί με ενδοφλέβια ένεση θειϊκής πρωταμίνης η οποία είναι ειδικό αντίδοτο

Βαρφαρίνη (Warfarin) Εμπορικό όνομα: Marevan Χρησιμοποιείται: θεραπεία και παρεμπόδιση της φλεβικής θρόμβωσης και πνευμονικής εμβολής, θεραπεία παροδικής εγκεφαλικής ισχαιμίας, εμποδίζει τον σχηματισμό θρόμβων σε τεχνικές καρδιακές βαλβίδες Αντενδείκνυται: εγκυμοσύνη, σοβαρή υπέρταση ή οποιαδήποτε κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία Παρενέργειες: ναυτία, αλωπεκία, δερματικές αντιδράσεις, αιμορραγία από οποιαδήποτε όργανο του σώματος

ΑΠΟ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ Ενδοξαπαρίνη (Enoxaparin) Εμπορικό όνομα: Clexane Χρησιμοποιείται για την πρόληψη θρομβοεμβολικών διαταραχών Χρειάζεται προσοχή σε ασθενείς με σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια και σε αυτούς που λαμβάνουν αντιαιμοπεταλιακά ΑΠΟ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ Τα αντιπηκτικά από το στόμα αναστέλλουν την παραγωγή προθρομβίνης και άλλων παραγόντων της πήξης στο ήπαρ, ανταγωνιζόμενα τη βιταμίνη Κ Δεν χρησιμοποιούνται στην εγκεφαλική θρόμβωση ή στις περιφερικές αρτηριακές αποφράξεις

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΡΡΩΣΤΟΥ Παρακολούθηση αρρώστου για αιμορραγία Αποφυγή ενδομυϊκών ενέσεων Αναφορά ασθενή για πόνο στην κοιλία ή στη μέση, μπορεί να είναι ενδεικτικός για αιμορραγία εντέρου ή οπισθοπεριτοναϊκή Αποφυγή λήψης ασπιρίνης γιατί μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Ενημέρωση αρρώστου Παρακολούθηση για αιμορραγία – Διακοπή Αποφυγή ΙΜ ενέσεων Προσεκτική ακρόαση Πόνο στην κοιλιακή χώρα Αιμορραγία οπισθοπεριτοναϊκή – εντέρου Αποφυγή ασπιρίνης Έλεγχος ΡΤ (χρόνος προθρομβίνης – ΦΤ:25-30 sec), INR (international normalized ratio = διεθνές πηλίκο εξομάλυνσης), ΦΤ: 0,80-1,25

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ