ΕθνικεΣ ιδεολογιεΣ 19ος αιώνας
ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ « Κάθε λαός έχει την ειδική αποστολή του, που θα συμβάλει στην εκπλήρωση της γενικής αποστολής της ανθρωπότητας. Αυτή η αποστολή συνιστά την εθνικότητά του. Η εθνικότητα είναι ιερή» Πράξη της αδελφότητας της Νέας Ευρώπης, 1834
Εθνικιστικά κινήματα Ιταλία Νέα Ιταλία Πολωνία Ελβετία Γερμανία Γαλλία Μετά το 1830 Ιταλία Νέα Ιταλία Πολωνία Ελβετία Γερμανία Γαλλία Ιρλανδία Νεότουρκοι Νεοελληνισμός
Εθνικιστικά κινήματα Πρώιμος εθνικισμός Κατοπτρίζουν τη διάσπαση του ευρωπαϊκού επαναστατικού κινήματος σε εθνικά τμήματα Δεν βλέπουν ανταγωνιστικά τα άλλα έθνη, οραματίζονται μια αδελφότητα των εθνών και την απελευθέρωσή τους Αναλαμβάνουν ρόλο Μεσσία
Εθνικισμός 19ου αιώνα Πολιτειακός εθνικισμός Εθνικιστικός εθνικισμός Εθνικισμοί Πολιτειακός εθνικισμός Εθνικιστικός εθνικισμός
Συγκρότηση του εμείς και οι άλλοι Στη διάρκεια του 19ου αιώνα Από την αδελφότητα των εθνών Στους εθνικούς ανταγωνισμούς
Εθνικιστική ιδεολογία Η κεντρι κή ιδέα Εθνική ιδιαιτερότητα Κατάδειξη της μοναδικότητας του έθνους
Βενιαμίν ο Λέσβιος (1820): «η φύσις … έθετο όρια εις τα πάθη των λοιπών ανθρώπων, πλην όχι και εις τα των Ελλήνων. Οι Έλληνες δεν υπέκειντο ούτε το πάλαι, ούτε το νυν εις τους νόμους της φύσεως»
Κωνσταντίνος Οικονόμος (1828): «εις την Ελλάδα ευρίσκεται το παν» Αθανάσιος Ψαλίδας: η φύση « εις την ανωτάτην βαθμίδα της κλίμακος του ανθρωπίνου γένους κατέστησεν τους ‘Έλληνας»
Η εθνική ιδιαιτερότητα Ο προσδιορισμός της εθνικής ιδιαιτερότητας είναι κατά βάση πολιτισμικός
Πολιτισμικός προσδιορισμός του έθνους Βασικοί πυλώνες Γλώσσα, θρησκεία, καταγωγή Προσκήνιο της εθνικιστικής διαμάχης
εθνικισμός Όλα τα επιχειρήματα που ο εθνικισμός χρησιμοποιεί έχουν πολιτισμικό περιεχόμενο ή πολιτισμικά στοιχεία αναφοράς Παράδειγμα: φυλετική καταγωγή Αστήρικτη η θέση μιας ανόθευτης ιστορικής κοινότητας Κίνδυνος αναξιοπιστίας εθνικιστικού λόγου Το επιχείρημα της καταγωγής γίνεται πολιτισμικό: πιστή τήρηση της πολιτισμικής παρακαταθήκης μιας εξίσου μοναδικής πολιτισμικής κοινότητας
Πρόβλημα ανάδειξης του πολιτισμικού χαρακτήρα του έθνους εθνικισμός Εθνική Ιδιαιτερότητα Πρόβλημα ανάδειξης του πολιτισμικού χαρακτήρα του έθνους Κάθε εθνικισμός καλείται να αποδείξει την εθνική –πολιτισμική- υπόσταση της δικής του ομάδας
εθνικισμός Οφείλει να αποδείξει ότι ομιλεί για λογαριασμό κάποιου υπαρκτού έθνους Ότι αυτό το έθνος υπάρχει Η ιστορία είναι η ατραπός για την ύπαρξη του έθνους
Εθνικισμός και ιστορία 19ος αιώνας Εθνικές ιστοριογραφίες Το έθνος υπάρχει Βάθος χρόνου Αδιάσπαστη πορεία μέσα στο χρόνο Πολιτισμός, ιδιαιτερότητα, υπεροχή, διάκριση
Εθνικισμός και ιστορία Εθνική ιστοριογραφία Παπαρρηγόπουλος Κ. Ιστορία του ελληνικού έθνους Τρίσημο σχήμα της συνέχειας Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Νεότερα χρόνια
Εθνικισμός και ιστοριογραφία Γερμανία Γαλλία Αγγλία Γεγονότα Ήρωες Πολεμική ιστορία
Το έθνος και η πορεία του μέσα στο χρόνο Εθνική ιστοριογραφία Αντικείμενο Το έθνος και η πορεία του μέσα στο χρόνο
Εθνικισμός & εθνικό φρόνημα Αν πολιτισμικά και ιστορικά είναι δύσκολο να αποδειχθεί γίνεται προσφυγή στο εθνικό φρόνημα
Εθνικισμός Εθνικισμός Εθνικό φρόνημα εθνικισμός
εθνικισμός Εθνική διάκριση Προσδιορισμός του έθνους σημαίνει διάκριση από τα άλλα έθνη Αυτό που δεν είμαστε είναι συγκροτητικό του είμαστε
Εθνικισμός Η απόδοση ενός συγκεκριμένου χαρακτήρα σε ένα έθνος συνεπάγεται την άρνηση αυτού του χαρακτήρα σε άλλα έθνη και κυρίως στο άλλο έθνος Το έθνος αποκτά τον ξεχωριστό του χαρακτήρα μέσα από τον ετεροπροσδιορισμό του
εθνικισμός Για την εθνικιστική ιδεολογία η έννοια του έθνους προϋποθέτει την έννοια της εθνικής αντιπαλότητας Κάθε έθνος έχει ένα βασικό αντίπαλο έθνος Ο εθνικός εαυτός παραμένει σταθερός, ο εθνικός άλλος ενδέχεται να αλλάζει μέσα στο χρόνο Οι λόγοι είναι πολιτικοί, εμφανίζονται όμως ως ιστορικοί
Εμείς και οι άλλοι εμείς Οι άλλοι
Εθνικιστική ιδεολογία & εθνική ταυτότητα Ο εθνικισμός δεν ορίζει το έθνος από μια εξωτερική θέση παρατηρητή Είναι ο ίδιος αναμεμειγμένος στο σχηματισμό του έθνους Αναλαμβάνει τη διατήρηση, την καθοδήγηση του εθνικού αυτοπροσδιορισμού Καθορίζει την εθνική ταυτότητα
Εθνικισμός & εθνική ταυτότητα Η γλώσσα της εθνικιστικής ιδεολογίας έχει καθοριστικές συνέπειες στην ανάδυση και την παγίωση της εθνικής ταυτότητας Εκπαίδευση, σχολική ιστορία Έρευνα Δράση εθνικιστικών ομάδων και κομμάτων Χρήση συμβόλων (σημαία, ύμνοι, εθνικές γιορτές, μνημεία)
Εθνικισμός και εθνική ταυτότητα Θέσπιση και τελετουργικά επαναλαμβανόμενη χρήση συμβόλων υψηλής ψυχολογικής φόρτισης Δημιουργούν και υπερτονίζουν συνεκτικά γνωρίσματα και απαλείφουν ή παραγνωρίζουν διαφοροποιητικά στοιχεία
Εθνικισμός και ταυτότητα Εθνικισμός ως πολιτική ιδεολογία του κράτους Εθνικισμός συστατικό στοιχείο της κοινωνικοποίησης του ατόμου Το άτομο ολοκληρώνεται καταρχήν ως εθνικό μέλος της κοινότητας Ασπάζεται την ίδια ιδεολογία
Εθνικισμός και ταυτότητα Εθνική διαπαιδαγώγηση Πρώτιστος σκοπός της εκπαίδευσης Αναπαράγει την προτεινόμενη εικόνα του εθνικού εαυτού και του εθνικού άλλου Η ανάδειξη και η υπογράμμιση του εθνικού χαρακτήρα προβάλλεται ως η βασική προϋπόθεση για την επιβίωση του έθνους
Εθνικισμός και ταυτότητα Υποβαθμίζει τις λοιπές ταυτότητες Θεωρεί απειλή για την ταυτότητα οποιαδήποτε αλλαγή των συμβόλων Σχολική ιστορία;
Εθνικισμός και εθνική ταυτότητα Mosse G.L., Mass Politics and the Political Liturgy of Nationalism, Πολιτική θεολογία