Αμνησίες

Έκδηλη Μνήμη-Ιππόκαμπος

Αμνησία -Οργανική προκαλούμενη από σοκ, εγκεφαλική βλάβη, ασθένεια. • υποξικό επεισόδιο, εγκεφαλικός έρπης (herpes encephalitis) • επιληψία, εγκεφαλικό τραύμα, νόσο Alzheimer -Ψυχογενής προκαλούμενη από ψυχολογικό τραύμα • διαταραχές σύνδεσης (dissociative disorders) π.χ. Α. Αμνησία Αποσύνδεσης (Dissociative amnesia) Β. Ψυχογενής φυγή (Dissociative fugue or psychogenic fugue) Γ. Διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας (multiple personality disorder)

Αμνησία Η αμνησία μπορεί να είναι ολική ή ειδική. Στην ολική όλα τα είδη πληροφορίας επηρεάζονται. Στην ειδική επηρεάζονται συγκεκριμένα στοιχεία π.χ πρόσωπα. Η αμνησία μπορεί να είναι ορθόδρομη ή ανάδρομη. Ορθόδρομη: ανικανότητα μάθησης ο,τιδήποτε νέου μετά τη στιγμή του τραύματος (συνήθως οργανική) Ανάδρομη: απώλεια μνήμης γεγονότων πριν τη στιγμή του τραύματος (ψυχογενής ή οργανική).

Ribot’s law of regression – η απώλεια της μνήμης είναι αντιστρόφως σχετιζόμενη με τον χρόνο που έχει παρέλθει μεταξύ του γεγονότος που πρέπει να θυμηθούμε και της βλάβης. Οι μνήμες χρειάζονται ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για να οργανωθούν και να σταθεροποιηθούν.

Ο ασθενής HM (Henry Gustav Molaison) Scoville & Milner (1957) Scoville έκανε τις εγχειρήσεις για θεραπεία ψυχώσεων, δεν είχαν αποτέλεσμα, και έτσι τις δοκίμασε σε περίπου 30 επιληπτικούς ασθενείς. HM: αμφοτερόπλευρη αφαίρεση του μέσου κροταφικού λοβού λόγω επιληπτικών κρίσεων το 1953 (ιππόκαμπος, παραϊποκάμπειος, ενδορινικός & απιοειδής φλοιός, αμυγδαλή).

Αμφοτερόπλευρη αφαίρεση μέσου κροταφικού λοβού ιππόκαμπος, αμυγδαλή, υπερκείμενος ρινικός φλοιός

ΑΜΝΗΣΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ HM ΟΛΙΚΗ ΟΡΘΟΔΡΟΜΗ ΑΜΝΗΣΙΑ • λέξεις, πρόσωπα • επανειλημμένη ανάγνωση εφημερίδων • δεν θυμάται το γιατρό του Μόνο ήπια ανάδρομη αμνησία • απώλεια μνήμης έως 2-3 χρόνια πριν τη στιγμή της βλάβης, παιδικές μνήμες άθικτες. • χρονικά διαβαθμισμένη (temporarily graded) ανάδρομη αμνησία

Ορθόδρομη vs. Ανάδρομη αμνησία Για τον HM, η ανάδρομη αμνησία είναι για 2 περίπου χρόνια Φυσιολογική μνήμη για μακρινά γεγονότα (παιδική ηλικία) ανάδρομη αμνησία ορθόδρομη αμνησία

Μακρινή vs πρόσφατη μνήμη: HM, απώλεια πρόσφατης μνήμης

Αμνησία μέσου κροταφικού λοβού: Πολύ συγκεκριμένο έλλειμμα στη μακρόχρονη μνήμη • όχι άνοια • φυσιολογικό IQ • φυσιολογικές αντιληπτικές ικανότητες • άθικτη προσωπικότητα και κοινωνικές ικανότητες Βραχύχρονη μνήμη & Μνήμη Εργασίας καλές

Μάθηση που διατηρείται Φυσιολογική μάθηση ορισμένων πραγμάτων • visual motor pursuit • προετοιμασία αντίδρασης (priming) • δοκιμασία ζωγραφικής σε καθρέφτη • normal eyeblink classical conditioning (e.g., puff of air/tone on eye but not fear) Αλλά δεν θυμάται ότι έχει κάνει τη δοκιμασία !!!!!!!!!!!

HM παρουσίαζε βελτίωση σε δοκιμασίες αλλά δεν αναγνώριζε τη δοκιμασία από μέρα σε μέρα.

Νόσος Alzheimer

Νόσος Alzheimer

ΙΠΠΟΚΑΜΠΟΣ Μειωμένος Όγκος σε Καταθλιπτικούς 16

The cellular neurobiology of depression Shuang et al The cellular neurobiology of depression Shuang et al., J Ster Biochem & Mol Biol 108 (2008) 300–309. 17

Stress & Μνημονικές Διεργασίες 19

ΑΞΟΝΑΣ ΥΥΕ (HPA axis) 20

Έκδηλη Μνήμη-Ιππόκαμπος 22

Σε Ανθρώπους: Προβλήματα δηλωτικής μνήμης μετά από τη χορήγηση κορτιζόνης 1 ώρα πριν την ανάκληση λέξεων. Όμως κανένα μνημονικό έλλειμμα δεν παρατηρήθηκε κατά τη χορήγηση κορτιζόνης αμέσως μετά από τη μάθηση των λέξεων. (DeQuervain et al., 2000) Κωδικοποίηση Παγίωση Ανάκληση Είναι ευαίσθητες στην αύξηση της κορτιζόλης

ΕΠΙΔΡΑΣΗ «ΕΓΓΕΝΟΥΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΦΟΡΤΙΣΗΣ» ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Όμως, η κορτιζόλη ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ στις μνημονικές διεργασίες Διαμορφωτικά αποτελέσματα στη μνήμη Συνθήκες: - χορήγηση μετυραπόνης (αναστολέας σύνθεσης κορτιζόλης) - χορήγηση υδροκορτιζόνης (επαναφορά επιπέδων κορτιζόλης) -χορήγηση ψευδοφαρμάκου μείωση τιμών κορτιζόλης επιδρούν αρνητικά στη δηλωτική μνήμη (Lupien et al., 2002).

Το στρες (η κορτιζόλη) ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ στις μνημονικές διεργασίες Διαμορφωτικά αποτελέσματα στη μνήμη Τόσο τα χαμηλά όσο και τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης επιδρούν αρνητικά στη δηλωτική μνήμη (Lupien et al., 2002).

ΕΠΙΔΡΑΣΗ «ΧΡΟΝΙΟΥ ΕΞΩΓΕΝΟΥΣ ΣΤΡΕΣ- ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΦΟΡΤΙΣΗΣ» ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Χρόνιο στρες και μνήμη Ιππόκαμπος: Προβλήματα στην Έκδηλη Μνήμη Μείωση Όγκου Αντιστρεπτή Ατροφία δενδριτών Μειωμένη νευρογένεση στον ιππόκαμπο

Συναισθηματική ένταση (Στρες) & Μάθηση

Χρόνιο στρες και μνήμη Αμυγδαλή: Αυξημένη Συναισθηματική Μνήμη-PTSD Υπεραντιδραστκότητα Εμμένουσα αύξηση δενδριτών Εμμένουσα εμφάνιση δενδριτικών ακάνθων

Προμετωπιαίος Φλοιός: Χρόνιο στρες και μνήμη Προμετωπιαίος Φλοιός: Χαμηλά επίπεδα Στρες Υψηλά επίπεδα Στρες Προβληματική Μνήμη Εργασίας Μειωμένη αντιδραστικότητα Αντιστρεπτή ατροφία δενδριτών Αντιστρεπτή απώλεια δενδριτικών ακάνθων

Χρόνιο στρες και μνήμη Μνήμη Γεγονότων-Δεδομένων Μνήμη Εργασίας Συναισθηματική Μνήμη

Στρες και Μνήμη - Ηλικία 33

Στρες και Μνήμη Φύλο Άνδρες: αφού φτάσουν σε ένα κατώφλι στρες η επίδοσή τους βελτιώνεται σε έργα κλασσικής εξαρτημένης μάθησης Γυναίκες: αφού φτάσουν σε ένα κατώφλι η επίδοσή τους μειώνεται σε έργα κλασσικής εξαρτημένης μάθησης 34

Τρεις Τρόποι για να «Παίξετε» με τη Μνήμη σας 1. Κάθε φορά που ανακαλείτε ένα γεγονός, ο εγκέφαλος σας τροποποιεί τη μνήμη, ενσωματώνοντας νέες πληροφορίες που μπορεί να αντανακλούν τη διάθεση σας, το πού βρίσκεστε ή τι κάνετε τη δεδομένη χρονική στιγμή. 2. Ίσως είναι πιθανό συναισθηματικές μνήμες να κληρονομούνται στους απογόνους, μέσω επιγενετικών τροποποιήσεων (φόβος για/αποστροφή προς συγκεκριμένες οσμές σε ποντίκια). 3. Δόση καφεΐνης, ίση με αυτή σε ένα φλιτζάνι καφέ (~330ml), είναι πιθανό να βελτιώνει την ανάκληση πληροφοριών που μόλις μάθαμε- αλλά μάλλον ισχύει μόνο για όσους ΔΕΝ πίνουν καφέ τακτικά!