ΝεοελληνιKH Φιλοσοφία Θέμα: Έννοιες της ελευθερίας στον νεοελληνικό στοχασμό Επίκ. Καθηγήτρια Ελένη Λεοντσίνη, Τομέας Φιλοσοφίας, Τμήμα ΦΠΨ, Φιλοσοφική Σχολή, E-mail: eleon@uoi.gr
Ρήγας και Κοραής
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, σχετικά με το θέμα αυτό, και η εκ μέρους του Αδαμάντιου Κοραή απόπειρα μετάφρασης της γαλλικής «Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη», η οποία βασίστηκε στη συλλογή των γαλλικών συνταγματικών κειμένων του Lanjuinais, υπό τον τίτλο Δίκαια τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ πολίτου, κατά τις περιόδους 1798-1802 και 1818-1821, κατά τις οποίες ο Κοραής επηρεάστηκε από τη θεωρία του πολιτικού ριζοσπαστισμού. Κατά τη γνώμη μου, στο σημείο αυτό, χρειάζεται να παρατηρήσει κανείς, πως ο Κοραής επίσης ενστερνίζεται κάποια μορφή αρχαίας ελευθερίας, αφομοιώνοντας στο έργο του τις αξίες και τα επιτεύγματα του κλασικού πολιτισμού, όχι μόνο μέσω του υπομνηματισμού εκ μέρους του των αριστοτελικών έργων, αλλά και στο σύνολο του έργου του, από τις επιρροές που δέχεται τόσο από τον Πλάτωνα όσο και από τον Αριστοτέλη φυσικά, όπως καταδεικνύεται και από τα Προλεγόμενα εἰς τὰ Ἀριστοτέλους Πολιτικά, όπου γίνεται εμφανές πως επιχειρεί «να σταθούν ισότιμα οι ‘αρχαίοι’ δίπλα στους ‘νεώτερους᾿». Επιπλέον, χρειάζεται να επισημανθεί πως ο Κοραής, παρόλες τις επιφυλάξεις που κατά καιρούς εκφράζει για κάποιες πτυχές του έργου τού Rousseau, δεν συντάσσεται με τους Έλληνες λόγιους επικριτές του Rousseau, αλλά αντιθέτως τονίζει σε σημεία του έργου του τις επιρροές που ο Rousseau έχει δεχθεί από την αρχαία ελληνική φιλοσοφική σκέψη και συγκεκριμένα από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Ειδικότερα, στην έκδοσή του των Πολιτικών του Αριστοτέλη, «αναφέρεται στον Ρουσσώ για να τονίσει ότι σε μια δημοκρατία δεν χρειάζονται φρούρια».