KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM ATS-ATCA KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM Μαρία- Ωραιοζήλη Κουτσουπιά Ιωάννης Παπαδής Αγγελική Ψαράκη
ATS-ATCA Διάταξη του Κώδικα των Ηνωμένων Πολιτειών : «Τα κατά τόπους δικαστήρια (district courts) θα μπορούσαν να έχουν πρωτογενή δικαιοδοσία για οποιαδήποτε αστική πράξη από έναν αλλοδαπό, μόνο για αδικοπραξία που διαπράττεται σε παραβίαση του δικαίου των Εθνών ή Συνθήκης των Ηνωμένων Πολιτειών». Ψήφιση από το Κογκρέσο-1789
Λόγοι που οδήγησαν στην ψήφιση της ATCA Αρχές του Blackstone ( safe conducts, ambassadors, piracy) 1784-Francis Barbe Marbois- Μέλος της γαλλικής διπλωματικής αποστολής. 1787- Ολλανδός Πρέσβης.
Εφαρμογή της ΑTCA στη Νομολογία 1793- Moxon- Παράνομη υφαρπαγή αγγλικού πλοίου από Γάλλους 1795- Bolchos- Παράνομη αρπαγή δούλων από σκάφος στο λιμάνι των ΗΠΑ 1795- Sierra Leone- Παραβίαση συμφώνου ουδετερότητας Γαλλίας- Αμερικής από Αμερικανούς πολίτες που ενώθηκαν με τον Γαλλικό καταδρομικό στόλο κι επιτέθηκαν και λεηλάτησαν την Βρετανική Αποικία της Sierra Leone 1980- Filartiga 2004- Sosa
FILARTIGA VS PENA IRALA Παραγουάη 1980- Βασανισμός 17χρονου Παραγουανού μέχρι θανάτου από ομοεθνή του αστυνομικό Αθώωση κατηγορουμένου στην Παραγουάη Μετακόμιση κατηγορουμένου και αδελφής θύματος στις ΗΠΑ κι εκ νέου προσφυγή της δεύτερης, βάσει ATCA Πρωτόδικη απόρριψη λόγω μη παραβίασης law of nations To Εφετείο ανέστρεψε την ερμηνεία του law of nations, την προσάρμοσε στην σύγχρονη ερμηνεία του διεθνούς δικαίου και αποζημίωσε την οικογένεια του Jolito Filartiga.
FILARTIGA VS PENA IRALA Το Εφετείο απεφάνθη ότι: το Law of Nations δεν ρυθμίζει μόνο σχέσεις κρατών αλλά και την συμπεριφορά κρατών απέναντι στους ιδιώτες και αναγνώρισε ότι η ATCA δημιουργεί ομοσπονδιακό cause of action. Θεμελίωση 3 αρχών για τα δικαστήρια : α) δυνατότητα τιμώρησης και μη Αμερικανών πολιτών για παραβιάσεις ΔΔ, β) δικαίωμα προβολής ισχυρισμών και από μη Αμερικανούς, γ) εφαρμογή ΑTCA για διεθνώς παράνομες πράξεις τελεσθείσες έξω από το έδαφος των ΗΠΑ.
SOSA VS ALVAREZ-MACHAIN 1985- Μεξικανός έμπορος ναρκωτικών των Καρτέλ απήγαγε και δολοφόνησε ειδικό πράκτορα της δίωξης ναρκωτικών- Η δίωξη υπέδειξε ως ένοχο τον Alvarez Machain- Το Μεξικό αρνείται την έκδοση του Alvarez - Πρόσληψη μεξικανών να τον αιχμαλωτίσουν Αθώωση κατηγορουμένου από το επαρχιακό δικαστήριο των ΗΠΑ λόγω αμφιβολιών Κατάθεση μηνύσεων από τον Alvarez εναντίον της Δίωξης και των Μεξικανών απαγωγέων(Sosa και άλλοι) To Supreme Court δεν αναγνώρισε εκ μέρους του Sosa παραβίαση διεθνούς δικαίου ή Συνθήκης ή των τεσσάρων νεοεισαχθέντων γνωρισμάτων (βλ.παρακ.) που έθεσε το ίδιο κι επομένως δεν εφαρμόστηκε η ATCA.
SOSA VS ALVAREZ-MACHAIN Το δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα: H ATS θεμελιώνει δικαιοδοσία (jurisdiction) των ΗΠΑ με ένα επιπλέον πρακτικό αντίκρισμα ότι: « Είναι καλύτερα να ερμηνεύεται ότι η ATCA θεσπίστηκε στην βάση ότι το common law θα παρείχε cause of action για έναν περιορισμένο αριθμό παραβιάσεων του Δ.Δ. με πιθανή προσωπική ευθύνη στο συγκεκριμένο χρόνο.»
SOSA VS ALVAREZ-MACHAIN To δικαστήριο έκρινε επίσης ότι: «Το Δ.Δ. του 18ου αι. περιλαμβάνει ένα στενό πλαίσιο κανόνων Δ.Δ. ιδιάζουσας σημασίας, λόγω των συνεπειών τους στις διεθνείς σχέσεις και οι οποίοι υπάγονται στα όρια του common law. Αυτοί οι κανόνες περιλαμβάνουν παραβιάσεις «safe conduct, ambassadors and piracy». Αντί μιας περιοριστικής απαρίθμησης κανόνων Δ.Δ. που θα θεμελίωναν cause of action, το Δικαστήριο θέτει βάσεις που αναγνώρισαν την εξελισσόμενη φύση του Δ.Δ. και παρείχαν ένα μοντέρνο πλαίσιο για τον καθορισμό του εάν μια παραβίαση συγκροτεί cause of action βάσει της ATS. Το πλαίσιο περιλαμβάνει τέσσερα γνωρίσματα που προσεγγίζουν τη θεώρηση που χρησιμοποιήθηκε το 1789 για να θεμελιώσει a private right of action: α) universality b) obligatory nature c) specificity d) prudential considerations.
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM 1990-Νιγηρία- Κοινοπραξία πολυεθνικών πετρελαϊκών εταιρειών (ολλανδική, βρετανική και νιγηριανή με έδρα την Νιγηρία) ασχολήθηκε με την εξόρυξη πετρελαίου στην περιοχή Ογκόνι. Κάτοικοι της περιοχής Oγκόνι διαδήλωσαν κατά της περιβαλλοντικής ζημίας της περιοχής λόγω της εξόρυξης πετρελαίου. 1993-1994-Ο Νιγηριανός στρατός και η αστυνομία επιτέθηκαν στα χωριά Ογκόνι δέρνοντας, βιάζοντας, σκοτώνοντας, συλλαμβάνοντας τους κατοίκους και καταστρέφοντας και λεηλατώντας την ιδιοκτησία τους.
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM 1995- Παναφρικανικό Δικαστήριο καταδικάζει τις πράξεις του στρατού και της κυβέρνησης κι αναγνωρίζει παραβιάσεις σωρείας δικαιωμάτων 2006- Τα επαρχιακά δικαστήρια των ΗΠΑ (όπου προσέφυγε η χήρα Κίομπελ) απέρριψαν αρκετούς ισχυρισμούς, θεωρώντας ότι μόνο οι ισχυρισμοί περί βοήθειας και υποκίνησης βασανιστηρίων, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας κι αυθαίρετης κράτησης ήταν επαρκώς ορισμένοι υπό το διεθνές δίκαιο ώστε να καλύπτονται από την ATS. 2010- Αμφότεροι οι διάδικοι προσέφυγαν στο Εφετείο το οποίο απεφάνθη ότι οι εταιρείες δεν δύνανται να κριθούν υπό την ATS, εισάγοντας μία καινοτόμα θεωρία ότι το Δ.Δ. δεν προσάπτει ευθύνη στις εταιρείες για παραβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM SUPREME COURT 2012 Ευθύνη εταιρειών για παραβιάσεις διεθνούς δικαίου. Τεκμήριο κατά εξωεδαφικότητας
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM Αρχι-Δικαστής Roberts & πλειοψηφία Απόρριψη εξωεδαφικότητας και κατά συνέπεια αγωγής Η ATS παρέχει δικαιοδοσία και δεν ρυθμίζει συμπεριφορά-αναγνωρίζει ομοσπονδιακά cause of action βάσει εθιμικού δικαίου. «τεκμήριο εξωεδαφικότητας» : όταν ένας κανόνας δεν υποδεικνύει ξεκάθαρα εξωεδαφική εφαρμογή τότε αυτή δεν υπάρχει. Η ATS παρέχει αυστηρά δικαιοδοσία και το τεκμήριο πρέπει να εφαρμόζεται σε αυτήν, λόγω του κινδύνου εμπλοκής της δικαστικής εξουσίας στην εξωτερική πολιτική.
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM Κίνδυνος εναγωγής αμερικανών σε δικαστήρια άλλων χωρών, σε περίπτωση που η ΑΤS παρέχει cause of action. Η ΑΤS εφαρμόζεται σε αδικοπρακτική συμπεριφορά εντός ΗΠΑ, σύμφωνα με τη μέχρι τώρα νομολογιακή εφαρμογή της. Ανάγκη δυνατής σύνδεσης ισχυρισμών με το έδαφος των ΗΠΑ, προκειμένου να μην εφαρμοστεί το τεκμήριο κατά της εξωεδαφικότητας. Οι εταιρείες παρουσιάζονται σε πολλές χώρες, επομένως μόνο η παρουσία τους δεν εκτοπίζει το τεκμήριο κατά της εξωεδαφικότητας (Μόνη η παρουσία εταιρείας σε ξένη χώρα με σύνδεσμο στις ΗΠΑ δεν επιτρέπει δικαιοδοσία των ΗΠΑ υπό την ΑΤS)
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM Alito Εκτός αν η συμπεριφορά που παραβιάζει ΔΔ και θεμελιώνει cause of action βάσει SOSA, έλαβε χώρα στις ΗΠΑ, το τεκμήριο δεν θεμελιώνεται βάσει ATS. Alito & Thomas Έκριναν ότι η πλειοψηφία αφήνει θέματα αναπάντητα. Kennedy Αναφορά διαφορετικού Νομοθετικού πλαισίου για προστασία παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκτός ΗΠΑ (TVPA 1991)
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM Breyer Συμφωνεί με την κρίση- Απορρίπτει αιτιολογία. Άρνηση εφαρμογής τεκμηρίου κατά της εξωεδαφικότητας στην ATS. Εφαρμογή ATS μόνο σε τρεις (3) περιπτώσεις: Α) αδικοπραξία σε αμερικάνικο έδαφος Β) Αμερικάνος εναγόμενος Γ) Ύπαρξη σπουδαίου αμερικάνικου συμφέροντος (όπως not to provide safe harbor to common enemies of the mankind)
KIOBEL VS ROYAL DUTCH PETROLEUM Απόρριψη μοναδικότητας προστασίας αλλοδαπών υπό την ATS – Υπόδειξη άλλων προστατευτικών καθεστώτων σε άλλες χώρες ( Ην. Βασίλειο, Ολλανδία). Απόρριψη άποψης πλειοψηφίας περί κινδύνου δικαστικής συμπλοκής των ΗΠΑ στην εξωτερική πολιτική υπό οποιαδήποτε Συνθήκη- Υπόδειξη ξένων χωρών που αναγνώρισαν δικαιοδοσία των ΗΠΑ στο ατους σε υποθέσεις όπως η Filartiga. Συμφωνεί με το αποτέλεσμα της κρίσης γιατί μόνη η παρουσία της εταιρείας δεν δύναται να την εμπλέξει ευθέως ή να εγείρει ζήτημα μείζονος εθνικού συμφέροντος.