ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ 1

Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΝΟΣ ΠΛΗΓΩΜΕΝΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙΟΥ «Οι λέξεις πληγώνουν. Για να είμαι ειλικρινής, ήξερα ότι δεν ήμουν τόσο όμορφη όπως άλλα κορίτσια, όμως εκείνο που με στεναχωρούσε πραγματικά ήταν ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τα πράγματα που με έκαναν εκείνο που είμαι, εναντίον μου. Ένιωσα απαίσια όταν διαπίστωσα ότι με παρενοχλούσαν και εγώ δεν μπορούσα να κάνω τίποτε. Έχασα κάθε σεβασμό για τον εαυτό μου, μισούσα τους θύτες μου, αλλά μισούσα ακόμη περισσότερο τον ίδιο τον εαυτό μου. Η αυτοπεποίθησή μου έφθασε στο μηδέν και δεν ήθελα να υπάρχω πια». 2

3

Τί είναι ο σχολικός εκφοβισμός; Ο σχολικός εκφοβισμός χαρακτηρίζεται από την επαναλαμβανόμενη, απρόκλητη παρενόχληση, κάποιου παιδιού το οποίο δυσκολεύεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του. 4

ΜΟΡΦΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ Ψυχολογική Βία Σεξουαλική Παρενόχληση Σωματική Βία Οικονομική Εκμετάλλευση 5

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΒΙΑ εκφράζεται με διάφορα πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία, διάδοση φημών, εξύβριση, ταπείνωση, εξευτελισμό, ρατσιστικά σχόλια, απειλών ή και τρομοκρατίας. Η Ψυχολογική βία περιλαμβάνει επίσης και τον εσκεμμένο αποκλεισμό μαθητών από διάφορες κοινωνικές και σχολικές δραστηριότητες. 6

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ χαρακτηρίζεται από σεξουαλικά ταπεινωτικά σχόλια, ανεπιθύμητα αγγίγματα, εξαναγκασμό του θύματος να παρακολουθεί ή να συμμετέχει ενεργά σε σεξουαλικές πράξεις και βιασμό. Όλα αυτά, το παιδί που εκφοβίζεται μπορεί μερικές φορές να εξαναγκαστεί να τα υποστεί ή και να πράξει μπροστά σε άλλους. 7

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΒΙΑ στον σχολικό εκφοβισμό εκδηλώνεται με χτυπήματα, σπρωξίματα, κλοτσιές, τσιμπιές και στριμώγματα. 8

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ των παιδιών που εκφοβίζονται με αποτέλεσμα την κλοπή ή φθορά στα προσωπικά αντικείμενά τους. 9

Πώς διαχωρίζετε ο σχολικός εκφοβισμός από το απλό πείραγμα; Αυτό που διαχωρίζει τον σχολικό εκφοβισμό από το απλό πείραγμα, είναι η ένταση, η διάρκεια και η επανάληψη μιας κατάστασης και κυρίως η ανισορροπία δύναμης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Με αλλά λόγια, στον σχολικό εκφοβισμό το παιδί «θύτης», δηλαδή το παιδί που εκφοβίζει, υπερέχει σωματικά από το παιδί που εκφοβίζεται δηλαδή το παιδί «θύμα» ή αλλιώς το παιδί «στόχο» (target). Αντιθέτως, όταν για παράδειγμα δυο παιδιά της ιδίας ισχύος έχουν «πιαστεί στα χέρια», αυτό το περιστατικό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως σχολικός εκφοβισμός. Επίσης, ο μαθητής που εκφοβίζεται μπορεί να είναι συχνά μικρότερης ηλικίας και δεν έχει προκαλέσει τον μαθητή-θύτη. 10

Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζονται Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζονται ●Έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από κατάθλιψη και άγχος και μερικά από τα συμπτώματα που αναγράφονται παρακάτω, μπορεί να εξακολουθήσουν να υπάρχουν μέχρι την ενηλικίωση. ●Έχουν συχνά τάσης αυτοκτονίας που μπορεί να συνεχίσουν και μέχρι την ενηλικίωση. Σε μία μελέτη, οι ενήλικες που υπήρξαν θύματα σχολικού εκφοβισμού ήταν 3 φορές πιο πιθανόν να κάνουν σκέψεις για αυτοκτονία. ●Είναι πιο πιθανόν να παρουσιάσουν σωματικά συμπτώματα που περιλαμβάνουν, πονοκέφαλους ημικρανίες, δερματικά προβλήμα ( π,χ., έκζεμα, ή ψωρίαση) έλκος, τρέμουλο, αυξημένους παλμούς κρίσεις πανικού κ.α. 11

Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζονται Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζονται ● Σχετική έρευνα έδειξε ότι τα θύματα σχολικού εκφοβισμού – δημοτικής ηλικίας– είχαν τις διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχωτικά συμπτώματα στην εφηβεία. ● Είναι πιο πιθανό να παραπονιούνται για την υγεία τους. Σε μία μελέτη, η θυματοποίηση σχετίστηκε με την κατάσταση υγείας χρόνια αργότερα. ● Μείωση της σχολικής απόδοσης και παρουσίας στο σχολείο, όπως και αυξημένες πιθανότητες να παρατήσουν εντελώς το σχολείο. 12

Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζονται Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζονται ·’Εχουν περισσότερες πιθανότητες να αντιδράσουν με εξαιρετικά βίαιο τρόπο. Σε 12 από τα 15 περιστατικά στη δεκαετία του 1990, όπου μαθητές έριξαν πυρά στο σχολείο τους, οι σκοπευτές ήταν θύματα σχολικού εκφοβισμού. · Αυξημένο αίσθημα θλίψης και μοναξιάς. · Αλλαγές στον ύπνο και στις διατροφικές συνήθειες. · Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες. 13

Τα παιδιά που εκφοβίζουν Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζουν · Έχουν αυξημένες πιθανότητες κατάχρησης αλκοόλ και άλλων ναρκωτικών κατά την περίοδο της εφηβείας καθώς και ως ενήλικες. ·Είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε καυγάδες, σε βανδαλισμούς και να παρατήσουν το σχολείο. ·Είναι πιο πιθανό να ασκήσουν πρόωρη σεξουαλική δραστηριότητα. 14

Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζουν Επιπτώσεις : Τα παιδιά που εκφοβίζουν Είναι πιο πιθανό να έχουν προβλήματα με τον νόμο όταν ενηλικιωθούν. Σε μία μελέτη, 60% των αγοριών που εκφόβιζαν στο Γυμνάσιο είχαν είδη προβλήματα με τον νόμο πριν συμπληρώσουν τα 24 έτη. Επίσης αυτά τα άτομα όταν ενηλικιωθούν είναι πιο πιθανόν να ασκούν βία στους συντρόφους τους και στα παιδιά τους και αδυνατούν να κρατήσουν τις φιλικές τους σχέσεις. 15

Επιπτώσεις : Τα παιδιά παρατηρητές Επιπτώσεις : Τα παιδιά παρατηρητές ●Έχουν αυξημένες πιθανότητες να καπνίζουν και να κάνουν κατάχρηση αλκοόλης ή άλλων ναρκωτικών. ●Έχουν αυξημένα προβλήματα ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων της κατάθλιψης και του άγχους. ● Είναι πιο πιθανό να απουσιάζουν συχνά από το σχολείο. 16

Τα Χαρακτηριστικά του Θύματος ●Το παιδί που εκφοβίζεται συνήθως έχει ανασφαλή προσωπικότητα. ●Το παιδί που εκφοβίζεται είναι λιγότερο αποδεχτό από συνομήλικους. ●Το παιδί που εκφοβίζεται διαφέρει με κάποιο τρόπο. ●Το παιδί που εκφοβίζεται είναι σωματικά αδύναμο. 17

Τα Χαρακτηριστικά του Θύτη ●Το παιδί που εκφοβίζει είναι δημοφιλές. ●Το παιδί που εκφοβίζει τείνει να είναι πιο επιθετικό. 18

Ο δεκάλογος των συμβουλών 1. Γι’ αυτό που συμβαίνει δεν φταις εσύ. Δεν υπάρχει καμία πραγματική αιτία για να σε χτυπήσει κάποιος ή για να μιλήσει άσχημα για σένα. 2. Πολλά παιδιά στα σχολεία βιώνουν τέτοιες καταστάσεις. 3. Είμαστε περήφανοι για τον εαυτό μας. Δεν ντρεπόμαστε εμείς για κάτι άσχημο που έκανε κάποιος άλλος. 4. Εάν μας συμβεί κάτι, το μοιραζόμαστε με τους δασκάλους και τους γονείς μας. Δεν μαρτυράμε το άλλο παιδί, βοηθάμε τον εαυτό μας. 5. Οι δυσκολίες δεν εξαφανίζονται ποτέ από μόνες τους. Εάν συμβεί μια φορά, είναι πολύ πιθανό να ξανασυμβεί. 19

7. Η αδιαφορία δεν είναι λύση. Η δράση ναι. 6. Η απομόνωση δεν είναι η λύση. Και άλλα παιδιά μπορεί να έχουν ενοχληθεί από τη συμπεριφορά εκφοβισμού. Μοιράσου την εμπειρία σου. 7. Η αδιαφορία δεν είναι λύση. Η δράση ναι. 8. Το να απαντήσεις με τον ίδιο τρόπο δεν θα σε βοηθήσει. Απλά θα κάνεις κάτι που έτσι και αλλιώς σε ενοχλεί. 9. Είσαι πολύ σημαντικός για πολλούς ανθρώπους. Εάν κοιτάξεις γύρω σου, θα τους βρεις, και αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να σε βοηθήσουν. 10. Κάλεσε στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, δωρεάν και ανώνυμα, για να μιλήσεις με κάποιον ψυχολόγο. 20

21

2ου Δημοτικού Σχολείου Ελευσίνας ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΙΔΗΣ Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας . Οι μαθητές του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ελευσίνας ΚΛΕΙΩ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΙΔΗΣ 22