Η Σχολή της Μπαρμπιζόν (Barbizon) Προ-ιμπρεσιονισμός Η Σχολή της Μπαρμπιζόν (Barbizon)

Η Σχολή της Μπαρμπιζόν (Barbizon) Γάλλοι καλλιτέχνες - έδρασαν στα μέσα του 19ου αι. - οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο χωριό Μπαρμπιζόν στο Φονταϊενεμπλώ (Fontainebleau), όπου είναι και το ανάκτορο των Γάλλων βασιλέων Ζωγράφιζαν κυρίως τοπία, αναζητώντας την «εσωτερική του δύναμη» (paysage intime) Σχέση με τη φύση είναι περίπου μεταφυσική (πανθεϊστική) Ζωγραφίζουν εικόνες του τοπίου και των ανθρώπων που ζουν στον φυσικό χώρο Υπογραμμίζουν «την εσωτερική σχέση» που έχει ο αγρότης και ο απλός χωρικός με τη φύση Η τέχνη τους ονομάστηκε «ρομαντικός ρεαλισμός» - εμπεριέχει στοιχεία και από τα δύο αυτά καλλιτεχνικά κινήματα Προαναγγέλλουν την έλευση του ιμπρεσιονισμού Η στροφή προς τη φύση επέτρεψε στους καλλιτέχνες να εργάζονται στην ύπαιθρο έξω από τα ατελιέ και από τα μοντέλα τους, με αποτέλεσμα να ανακαλύψουν τη δύναμη του φωτός και την επίδρασή του στα αντικείμενα

Τεοντόρ Ρουσό (Theodore Rousseau, 1812- 1867) «Η καλύβα του καρβουνιάρη στο δάσος του Φονταινεμπλώ» 1860 «Δέντρα», 1840

Φρανσουά Μιλέ (Jean Francois Millet, 1814-1875) Ζωγραφίζει τους απλούς χωρικούς την ώρα της δύσκολης εργασίας τους Υμνεί τη φτώχεια των ανθρώπων, που τους τοποθετεί στη θέση των ηρώων της τέχνης της παράδοσης (από την Αναγέννηση και εξής) Υπάρχει μνημειακότητα στα έργα του Ο πρώτος ζωγράφος της αγροτικής ζωής και μέσω αυτής αναζητά την αλήθεια της ίδιας της ζωής Μετατρέπει τα έργα του από εικόνες (για την υπαίθρια ζωή) σε αριστουργήματα (προβολή των πανανθρώπινων αξιών - γνησιότητα, αλήθεια, αγώνας για τη ζωή Γι’ αυτό υμνήθηκε από πολλούς καλλιτέχνες που θα ακολουθήσουν (από τον Βαν Γκογκ, και τον Σεζάν μέχρι τον Πικάσο) Φρανσουά Μιλέ (Jean Francois Millet, 1814-1875)

Millet «Οι σταχομαζώχτρες», 1857 Η παρουσία τους στο χώρο είναι επιβλητική χάρη στην μεγαλόσωμη κατασκευή τους Απλά περιγράμματα, που προβάλλουν έντονα χάρη στο φωτεινό (ηλιόλουστο) τοπίο του βάθους Αξιοπρέπεια, αληθοφάνεια και πειστικότητα για το ρόλο τους ως βαριά εργαζομένων γυναικών, που εξυψώνονται ηθικά στα μάτια του θεατή

«Ο σπορέας», 1850 Millet Ένας αγρότης τη στιγμή που πετά το σπόρο στη γη Φορά κουρελιασμένα ρούχα, η σιλουέτα του είναι σκοτεινή, αποδίδεται με σκούρα χρώματα, όμως η όλη του παρουσία είναι επιβλητική, κυριαρχεί απόλυτα στο χώρο μετατρέποντας την απλή αγροτική εργασία σε ύψιστο καθήκον Προσωποποίηση της ιδέας, του αγώνα για τη ζωή, είναι εκείνος που δημιουργεί συνθήκες για επιβίωση καλλιεργώντας τη γη, αυτή που δίνει ζωή στον άνθρωπο

Millet «Προς τη δουλειά», 1857 «Θερισμός», 1862

«Ο άνθρωπος με το τσαπί» 1863 Millet «Η φουρνάρισσα», 1861 «Ο άνθρωπος με το τσαπί» 1863

“Απογευματινή προσευχή” 1857 Millet “Απογευματινή προσευχή” 1857 Οι μορφές είναι επιβλητικές και μνημειακές Αποδίδονται γενικευτικά, χωρίς έμφαση στις λεπτομέρειες και σε ατομικά στοιχεία Είναι ένας τρόπος που επιλέγει ο καλλιτέχνης, για να παρουσιάσει τους συγκεκριμένους αυτούς ανθρώπους σαν εκπροσώπους μιας ολόκληρης τάξης ανθρώπων, δηλαδή της αγροτικής Η εμφάνισή τους μάλιστα σε στιγμές προσευχής, tους καθιερώνει στα μάτια όλων και δείχνει την ταπεινότητα και τις αξίες, που αυτοί οι άνθρωποι σέβονται και υπηρετούν

Ιμπρεσιονισμός Ένα από τα πιο επαναστατικά και ρηξικέλευθα καλλιτεχνικά κινήματα του 19ου αιώνα από τη Γαλλία - Το κίνημα, που προλείανε το έδαφος για την τέχνη του μοντερνισμού του 20ου αιώνα Οι ζωγράφοι πίστευαν πως η απεικόνιση της φύσης ήταν μέχρι στιγμής με λανθασμένο τρόπο και ότι η περιγραφή της ήταν συμβατική και τεχνητή, δεν δέχονταν ότι το φως μπορεί να αποδοθεί σε συνθήκες ατελιέ και σε εσωτερικούς χώρους Η εναλλαγή του φωτός και της σκιάς που έδινε τους όγκους των μορφών, βασιζόταν στην ψευδαίσθηση και όχι στην πραγματικότητα, όπως ατή γίνεται αντιληπτή από την αίσθηση της όρασης του ανθρώπου Το ενδιαφέρον έπρεπε να στραφεί στις εικόνες, που δημιουργούνταν από τις γρήγορες εναλλαγές του φωτός και τις μεταβολές που επέφερε στα αντικείμενα Προέκυψε το θέμα ότι πρέπει να εμπιστευόμαστε τα μάτια μας και όχι για το πώς πρέπει να ζωγραφίζουμε ως καλλιτέχνες

Το να ζωγραφίζει κανείς βασισμένος στην εικόνα που δίνει η αντίδραση της ανθρώπινης όρασης μπροστά στο φως θεωρήθηκε παράδοξο και αιρετικό Αυτή η κίνηση δημιουργήθηκε από τους «απορριφθέντες καλλιτέχνες» Έφτιαξαν μια ανώνυμη εταιρεία το 1874 (15 Μαίου) - Άρχισαν να εκθέτουν έργα τους σε διάφορα εργαστήρια (σχεδόν κάθε χρόνο από το 1874 - 1886 – συμμετείχαν περίπου 30 καλλιτέχνες Γκόμπριχ: «Αυτοί οι καλλιτέχνες ανακάλυψαν πως αν κοιτάξουμε τη φύση στο ύπαιθρο, δεν βλέπουμε χωριστά τα αντικείμενα, το καθένα με το δικό του χρώμα, αλλά μάλλον ένα φωτεινό κράμα από αποχρώσεις που συνταιριάζονται στα μάτια μας και ουσιαστικά στο νου μας» Claude Monet «Εντύπωση- Η ανατολή του ήλιου» (Impression – Soleil levant) 1872

Εκπρόσωποι του ιμπρεσιονισμού Εντουάρ Μανέ (Edouard Manet, 1832-1883) Μία προβεβλημένη καλλιτεχνικά προσωπικότητα του Παρισιού και φίλος διάσημων συγγραφέων, όπως του Μπωντλαίρ, του Μαλαρμέ και του Ζολά Θεωρείται ο αρχηγός της κίνησης των ιμπρεσιονιστών και ανοίγει το δρόμο για την κυριαρχία των αισθήσεων στη ζωγραφική Γύρευε την έμπνευσή του στους πραγματικούς μαστόρους του πινέλου, διερευνώντας τις αντιθέσεις ανάμεσα στο φως του ήλιου και στο σκοτάδι

«Το μπαλκόνι» 1869 Manet Οικογενειακή προσωπογραφία -εντυπωσιάζει με τη χρωματική ελευθερία Τρεις διαφορετικές φιγούρες, που παρακολουθούν ο καθένας βυθισμένος στον δικό του κόσμο τα τεκταινόμενα στο δρόμο (πιθανόν μια παρέλαση) Τα πρόσωπά τους έντονα φωτισμένα Στο βάθος οι μορφές χάνονται στο σκοτάδι, που αντιτίθενται με το φωτεινό πρώτο επίπεδο Το φως είναι δυνατό και μετατρέπει τις κύριες μορφές σε ενιαίες χρωματικές επιφάνειες και χωρίς καμιά λεπτομέρεια , που θα δημιουργούσε εικόνες ψευδαίσθησης και ιλουζιονισμού

Manet «Πρόγευμα στη χλόη» 1863 Η επιλογή του θέματος θεωρήθηκε προκλητική Μία ολόγυμνη κοπέλα καθιστή (είναι ένα από τα μοντέλα του καλλιτέχνη), κοντά οι δύο ντυμένοι άντρες καθιστοί, ενώ στο βάθος άλλη μία γυμνή γυναίκα ξεπροβάλλει από το ρυάκι Οι δύο άντρες ανήκουν στο φιλικό περιβάλλον του Μανέ Οι αντιθέσεις είναι ολοφάνερες (γυμνές γυναίκες – ντυμένοι άνδρες) Η εικόνα αποτέλεσε το μεγάλο σκάνδαλο, διότι δεν επρόκειτο για πρόσωπα της μυθολογίας, όπου όλα επιτρέπονται, αλλά για πραγματικά πρόσωπα και αυτό αποτελούσε παράβαση του ηθικού κώδικα της κοινωνίας της εποχής, πέρα από την ελευθερία στη χρήση των εκφραστικών του μέσων (φωτεινά χρώματα και σκοτεινές επιφάνειες) Manet «Πρόγευμα στη χλόη» 1863

Το θέμα θυμίζει τις Αφροδίτες των Τιτσιάνο και Τζιορτζιόνε, αλλά και τη γυμνή Μάγια του Γκόγια Τη νεαρή γυναίκα υποδύεται το μοντέλο του ζωγράφου Το έργο χλευάστηκε από τους συγχρόνους του, όταν εκτέθηκε το 1865 Η απουσία των λεπτομερειών εκνεύριζε την κριτική της εποχής διότι αυτού του είδους η ζωγραφική έδειχνε να περιφρονεί την τεχνική των παλαιοτέρων ζωγράφων - Αυτό πρόδιδε την αλλαγή που ερχόταν Βασίζεται στο άσπρο και το μαύρο Ο καλλιτέχνης σαρκάζει την υποκρισία των ακαδημαϊκών, οι οποίοι αποδέχονταν τον ερωτισμό μέσω του γυμνού μόνο όταν αναφέρονταν στη θεά Αφροδίτη της ελληνικής μυθολογίας Manet «Ολυμπία» 1863

Manet «Ο Μονέ ζωγραφίζει στη βάρκα του» 1874 Η απόδοση του θέματος προδίδει τις αλλαγές που έρχονται στη ζωγραφική Απλές χρωματικές κηλίδες αρκούν για να δώσουν τις μορφές και τα μοτίβα Η χρωματική επιφάνεια είναι επίπεδη, καθώς το φως έχει αλλοιώσει την πραγματική εικόνα του έργου και έχει επιφέρει μια αναστάτωση Τα χαρακτηριστικά των προσώπων είναι δυσανάγνωστα, όπως θα το κάνει αργότερα στον 20ο αιώνα η αφαίρεση

Manet «Πορτρέτο του Ζολά» 1868 Πάνω δεξιά διακρίνεται ένα αντίτυπο της Ολυμπίας Πίσω από τον Ζολά υπάρχουν γιαπωνέζικα χαλιά - Αυτό δείχνει την επίδραση που άσκησαν τα γιαπωνέζικα αντικείμενα και τα χαρακτικά στους γάλλους ζωγράφους Τυπολογικά ως προς τον τρόπο που απεικονίζεται (καθιστός ανάμεσα σε βιβλία που υπομνηματίζουν την πνευματικότητα του ανδρός) αλλά και ψυχολογικά με την διείσδυση στη ψυχοσύνθεση του εικονιζομένου

«Στο μπαρ του Φολί Μπερζέρ» 1882 Κεντρικό πρόσωπο η σερβιτόρα του μπαρ Πλαισιώνεται από μπουκάλια, ποτήρια και φρουτιέρα και τριαντάφυλλα Η στάση της είναι τριγωνική Πίσω της ένας μεγάλος καθρέπτης στον οποίο αντικατοπτρίζονται οι θαμώνες, η πλάτη της, αλλά και η πλατεία ενός θεάτρου Με τον καθρέπτη ως τεχνητό εύρημα κατορθώνει να δώσει μία πολλαπλότητα στη σύνθεση με πολλές όψεις, πολλά επίπεδα και αντίστροφες όψεις των αντικειμένων Μια πραγματική επανάσταση σε χρώματα και σε ευρήματα κάθε είδους «Στο μπαρ του Φολί Μπερζέρ» 1882 Manet

Κλωντ Μονέ (Claude Monet, 1840-1926) Ο ζωγράφος, που έκανε την ευρωπαϊκή τέχνη πιο φωτεινή, ανοιχτόχρωμη και αισιόδοξη - Ο ιμπρεσιονισμός έφτασε στο απόγειο Θεωρεί τη ζωγραφική ως ένα διαρκές πείραμα και ως μία άσκηση για την αποκάλυψη του βάθους των εικόνων του Είχε μετατρέψει τη βάρκα του σε εργαστήριο για να ζωγραφίζει συνεχώς κάτω από την κίνηση των κυμάτων και τις διακυμάνσεις του ηλιακού φωτός Έπρεπε να ζωγραφίζει μόνο έξω στη φύση για να παρατηρεί τις αλλαγές που επιφέρει το φως στα αντικείμενα (να μελετά δηλ. τις αλλαγές του τοπίου κάτω από το φως, τον αέρα, τα σύννεφα που κινούνται κλπ.) Αποτυπώνει τις φευγαλέες αλλαγές της ατμόσφαιρας με γρήγορες και μικρές πινελιές Αποδίδει τη φύση με ρεαλιστική διάθεση, αλλά με σαφή υποκειμενικά χαρακτηριστικά - Γι’ αυτό ο ιμπρεσιονισμός ονομάστηκε και «υποκειμενικός ρεαλισμός»

Monet «Εντύπωση – Ανατολή ηλίου» 1872 Το έργο, που χάρισε το όνομα στο κίνημα ιμπρεσιονισμός Είναι μια αρμονική σύνθεση ουρανού και θάλασσας Οι αντανακλάσεις του φωτός στο νερό αποδίδονται με μικρές σκόρπιες πινελιές Τα εφήμερα χαρακτηριστικά ενός τοπίου δίνονται με μια μεταβαλλόμενη κίνηση Ο λαμπερός δίσκος του ήλιου (βαθύ πορτοκαλί χρώμα) δημιουργεί τον άξονα από όπου φεύγουν οι ακτίνες, που δονούν χρωματικά την ατμόσφαιρα Monet «Εντύπωση – Ανατολή ηλίου» 1872

Claude Monet «Ιστιοφόρα», 1874 «Σταθμός», 1877

Claude Monet «Δρόμος στολισμένος» 1878 «Νούφαρα», 1905

Ωγκύστ Ρενουάρ (Pierre- Auguste Renoir 1841-1919) Ασχολήθηκε με πολλά θέματα - Από την τοπιογραφία και την προσωπογραφία, μέχρι τη γυμνογραφία και τις καθημερινές σκηνές της παρισινής ζωής Η ζωγραφική του είναι εξαιρετικά ελεύθερη σχετικά με τη διαπραγμάτευση των θεμάτων Έχοντας ως σκοπό να μορφοποιήσει την κίνηση των αντικειμένων και να μελετήσει την επίδραση του φωτός πάνω τους τα καθιστά πολύ τολμηρά και χωρίς λεπτομέρειες - Μοιάζουν να στροβιλίζονται στο χώρο Η ζωγραφική του είναι αυθόρμητη, ενστικτώδης και άμεση και διακρίνεται για τον χρωματικό της πλούτο Ο εικαστικός κόσμος του είναι ποιητικός και μουσικός, χάρη στην πλούσια τονικότητα των χρωμάτων Στη ζωγραφική του βλέπουμε πραγματικά τη γιορτή των αισθήσεων, όπου αποτυπώνεται η χαρά της ζωής Η καλλιτεχνική του παραγωγή είναι τεράστια

Renoir «Χορός στο Μουλέν Ρουζ», 1876 Η σκηνή μετασχηματίζεται σε μια πολύχρωμη και φωτεινή εικόνα ονείρου και φαντασίας Είναι πλημμυρισμένος από την αθώα χαρά της ζωής, που μας κάνει να λησμονούμε τις δυσκολίες και τις στερήσεις της ζωής Renoir «Χορός στο Μουλέν Ρουζ», 1876

Renoir «Ξανθιά λουόμενη» 1881 Προσωποποίηση της νιότης και της αθωότητας Η πολυχρωμία και η πανδαισία φωτεινών χρωμάτων κάνει την εικόνα αληθινή και αισθησιακή Το σώμα είναι λουσμένο στο φως, με τρόπο που το κάνει πιο ονειρικό και ελκυστικό

«Ο ζωγράφος Σισλέ με τη γυναίκα του» 1868 Renoir «Ο ζωγράφος Σισλέ με τη γυναίκα του» 1868 «Ο Σηκουάνας» 1870

Εντγκάρ Ντεγκά (Edgar Degas, 1834-1917) Ένας από τους σημαντικούς ζωγράφους του ιμπρεσιονισμού Ανήκε στη γαλλική αριστοκρατία Η θεματογραφία του είναι η παρουσίαση εικόνων της αστικής τάξης Ενδιαφέρεται για την απόδοση της κίνησης, ιδίως όταν ζωγραφίζει άλογα που τρέχουν Ενθουσιάστηκε με τη χρήση των φωτεινών τόνων (στις εικόνες του από τον κόσμο του θεάτρου και του μπαλέτου) Μελέτησε τις γιαπωνέζικες ξυλογραφίες και επηρεάστηκε από την αισθητική τους

Edgar Degas «Μπαλέτο στην Όπερα του Παρισιού», 1877

Edgar Degas «Ιπποδρομίες», 1877-80

Μετά- ιμπρεσιονισμός Ιμπρεσιονισμός = ενδιαφέρεται για τον εμπειρικό κόσμο και την αντικειμενική πραγματικότητα με τη διαφορά ότι την αποδίδουν μέσα από καταστάσεις που επηρεάζονται από το φως και τα ατμοσφαιρικά φαινόμενα Αυτή όμως η εμμονή στο τυχαίο και το συμπτωματικό έκανε τη ζωγραφική ένα «παιγνίδι του φωτός» Εμφανίζονται καλλιτέχνες που θα θελήσουν να υπερβούν τον ιμπρεσιονισμό, προσδίδοντας στην τέχνη τους κριτικό πνεύμα Η ανάπτυξη του εμπορίου, η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας, οι αυξανόμενες κοινωνικοοικονομικές προσδοκίες δημιούργησαν συνθήκες για αλλαγές σε πολλούς τομείς Η διανόηση της εποχής (όπως ο φιλόσοφος Νίτσε) είδε «την αλήθεια στο παράλογο και όχι στη λογική» Οι καλλιτέχνες εγκατέλειψαν σιγά - σιγά τη ρεαλιστική παράδοση και δημιούργησαν μια τέχνη πιο τολμηρή από τον ιμπρεσιονισμό, προσφεύγοντας σε σύμβολα και σε ιδέες πέρα από τα γνωστά και καθιερωμένα Είναι οι καλλιτέχνες που επιστράτευσαν τη διαίσθηση, το συναίσθημα και τη γνώση για τη δημιουργία για πρώτη φορά έργα με ξεχωριστή ένταση και γοητεία Είναι η περίοδος που δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την τέχνη της «πρωτοπορίας» (αβάν γκαρντ/ avant- garde) «Πατέρες της τέχνης του 20ου αιώνα» είναι οι πρωτοποριακοί ζωγράφοι: Σερά και Γκωγκέν, Βαν Γκογκ και Σεζάν Ο όρος «μετά-ιμπρεσιονισμός» χρησιμοποιήθηκε από τους κριτικούς αργότερα, το 1910, για να ορίσει τους καλλιτέχνες, που κινήθηκαν πέρα από την απόδοση της «οπτικής εμπειρίας»

Σερά (Georges Seurat, 1859-1891) Ξεκίνησε από τον ιμπρεσιονισμό, αλλά μετατόπισε τα ενδιαφέροντά του σε θεωρητικές και επιστημονικές σκέψεις Πλησιάζει προς τη «γεωμετρική αφαίρεση» του 20ου αιώνα Λάτρης της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής και των αναγεννησιακών καλλιτεχνών (όπως του Πιέρο ντε λα Φραντσέσκα (Pierro della Francesca) Χρησιμοποίησε τις αρχές της επιστημονικής οπτικής, πώς δηλαδή αντιδρά το μάτι απέναντι στο φως και το χρώμα Πειραματίζεται στο πεδίο του χρώματος, της φόρμας και της γραμμής με βάση την επιστημονική μέθοδο που ονομάστηκε «πουαντιγισμός» ή «ντιβιζιονισμός»

Georges Seurat «Απόγευμα Κυριακής στο νησί Γκραντ Ζατ (la Grande Jatte)» 1884-86 Μεταφέρει στη ζωγραφική επιφάνεια τα φευγαλέα φαινόμενα και τη ρευστή ατμόσφαιρα και την ένταση των χρωματικών του επιλογών Το χρωματικό σύστημα, που εφάρμοσε στηρίζεται στη διαίσθηση ότι η φύση αποτελείται από καθαρά χρώματα χωρίς ενδιάμεσους τόνους Η ανάμιξη τους για την απόδοση της φόρμας γίνεται από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ανθρώπινου ματιού Το αποτέλεσμα είναι ένα μωσαϊκό χρωμάτων γεμάτο λαμπρότητα και μοναδική φωτεινότητα Έτσι δημιουργείται μια γεωμετρική δομή που θυμίζουν εικόνες του Πιέρο ντε λα Φραντσέσκα και προϊδεάζουν τη μοντέρνα τέχνη του 20ου αιώνα, όπως του Μοντριάν Στο έργο επικρατεί μια μαγική αλλά και μυστηριώδης ατμόσφαιρα Μετατρέπει μια κυριακάτικη έξοδο των παριζιάνων στις όχθες του Σηκουάνα σε μια απόκρυφη εμπειρία

«Παρέλαση του τσίρκου» Georges Seurat «Κυρία στην τουαλέτα» 1890 «Παρέλαση του τσίρκου» 1888

Γκωγκέν (Paul Gauguin, 1848-1903) Η ζωή του ήταν πολυτάραχη Ήταν ναυτικός πριν γίνει ζωγράφος. Εξέθεσε για πρώτη φορά το 1876. Παντρεύτηκε και απέκτησε πολλά παιδιά, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να αναζητήσει την ευτυχία σε εξωτικά μέρη, όπως η Αιτή και η γαλλική Πολυνησία. Πέθανε στον Άγιο Δομήνικο μόνος και φτωχός Ήταν ένας καλλιτέχνης με μεγάλη επιρροή, αν και αυτοδίδακτος Για τον ίδιο η τέχνη ήταν μια αφαίρεση, που παράγεται μέσα από το όνειρο Δημιουργεί μια αντιρεαλιστική τέχνη για να εκφράσει αόρατες ιδέες, προσωπικά βιώματα και υποκειμενικά συναισθήματα Δημιούργησε ένα δικό του προσωπικό ύφος με έμφαση στα διακοσμητικά θέματα και με χρώματα που χωρίζονταν σε ζώνες Το ύφος του αυτό ονομάσθηκε «συνθετισμός» Στη ζωγραφική του υπάρχουν μουσικές αναλογίες, όπως αρμονίες χρωμάτων και γραμμών Ήταν ο καλλιτέχνης πρότυπο επαναστάτη εναντίον της κοινωνίας, την οποία αρνήθηκε για μια πρωτόγονη ζωή Συνδεόταν φιλικά με τον Βαν Γκογκ, όμως τον εγκατέλειψε ύστερα από μια λογομαχία στην οποία ο Βαν Γκογκ αυτοτραυματίστηκε

Paul Gauguin «Ονειροπόληση» 1897 Τα έργα του από την Ταϊτή χαρακτηρίσθηκαν πρωτόγονα και βάρβαρα Πρωτόγνωρη θεματολογία για την εποχή του Προσπαθεί να μπει στο πνεύμα των ιθαγενών και να κοιτάξει τον κόσμο όπως εκείνοι Τον ενδιαφέρει η απόδοση της δύναμης της φύσης μέσα από τους πρωτόγονους ανθρώπους Πίστευε πως ο εξωτικός κόσμος είναι αμόλυντος και πιο αγνός από τη δική του κοινωνία Στοιχεία του είναι η απλότητα και η αμεσότητα Τεχνοτροπικά απλοποίησε τα περιγράμματα των μορφών και χρησιμοποίησε μεγάλες επιφάνειες με έντονα χρώματα Η ζωγραφική του είναι συμβολική και μυστηριακή

Paul Gauguin «Πάλη του Ιακώβ με τον Άγγελο», 1888 Εικονίζονται στο πρώτο επίπεδο προς το μέσο τρεις γυναίκες η μία σε χαμένο προφίλ και οι άλλες δύο με τα νώτα στο θεατή να παρακολουθούν κάτι που γίνεται σε άλλο επίπεδο Υπάρχουν και άλλες γυναίκες αριστερά και δεξιά Στο βάθος εκτυλίσσεται η πάλη του Ιακώβ με τον άγγελο σαν σε όραμα Τα χρώματα απλώνονται σε μεγάλες επιφάνειες που ενισχύουν το μυστήριο Είναι μία συμβολική παράσταση, που παραπέμπει σε μεταφυσικούς κόσμους Paul Gauguin «Πάλη του Ιακώβ με τον Άγγελο», 1888

Paul Gauguin «Κίτρινος Χριστός» 1888 Χρώματα αντιρεαλιστικά, θέμα ασυνήθιστο για μία ενοραματική εικόνα Κάτω από τον σταυρό απεικονίζονται οι τρεις γυναίκες του Ευαγγελίου, οι τρεις Μαρίες (Μαρία η Παναγία, Μαρία η του Ιακώβ και η Μαρία η Μαγδαληνή), ντυμένες όμως με ρούχα χωρικών της γαλλικής υπαίθρου Ο κίτρινος Χριστός προδικάζει τον εξπρεσιονισμό του 20ου αιώνα

Paul Gauguin «Γυναίκες της Ταϊτής» 1891 Εξυψώνεται καλλιτεχνικά η πρωτόγονη ομορφιά και η εξωτική ατμόσφαιρα Παραπέμπουν σε κόσμους όλο μαγεία και μυστήριο Υποβάλλουν την αίσθηση της μουσικής, που γίνεται ισχυρή αίσθηση με σκοπό να γαληνέψει τη ψυχή του ανθρώπου Paul Gauguin «Γυναίκες της Ταϊτής» 1891

Paul Gauguin «Τα ματέτε» 1892 Η Ταματέτε σημαίνει στην αγορά Αρχαϊκότητα και καθαρός συμβολισμός σε χώρο προβληματικό όπως σε όλα τα έργα του από την Ταϊτή και αινιγματική γλώσσα, που δυσκολεύει την ερμηνεία Το αποτέλεσμα είναι η μαγική εικόνα και η αισθητική γοητεία που συναρπάζει τον θεατή

Βίνσεντ βαν Γκόγκ (Vincent van Gogh, 1853-1890) Τεχνοτροπικά του άρεσε να ζωγραφίζει με κουκίδες, να χρησιμοποιεί πινελιές με καθαρό χρώμα και να προτιμά τις μεγάλες ενιαίες χρωματικά επιφάνειες Τα έργα του έγιναν κάτω από συναισθηματική ένταση, όπως ο ίδιος λέει στα γράμματα προς τον αδελφό του Πολύ συχνά χρησιμοποίησε την παραμόρφωση, ως στοιχείο έκφρασης, όπως έκαναν δεκαετίες ύστερα οι γερμανοί εξπρεσιονιστές Έχει μια μαγική δύναμη να αναπαριστά τα οράματα της φαντασίας του Είναι ο καλλιτέχνης που ανακάλυψε υπέρτατη ομορφιά στα πιο ασήμαντα πράγματα, σε μια ψάθινη καρέκλα, σε ένα στάχυ που γέρνει, σε ένα φράχτη ενός κήπου Ζωγράφισε τα πιο ταπεινά πράγματα με μοναδική έξαρση δημιουργίας Ήθελε να κάνει τους άλλους που βλέπουν τα έργα του να νιώθουν όπως αυτός Ήταν Ολλανδός και γιος εφημέριου. Βαθιά θρησκευόμενος άνθρωπος και χρημάτισε και ιεροκήρυκας. Έζησε μόνος και πάμφτωχος με μόνο του στήριγμα ο αδελφός του Τεό, που τον συντηρούσε και τον υποστήριζε καλλιτεχνικά Ήταν αυτοδίδακτος, δημιούργησε αριστουργήματα και δεν μπορούσε να φανταστεί τη φήμη που απέκτησε δεκαετίες μετά. Υπέφερε από αρρώστιες και παρέμεινε σε φρενοκομείο λόγω της παράνοιας. Τελικά αυτοκτόνησε το 1890 σε ηλικία 37 ετών Ως ζωγράφος έδρασε δέκα χρόνια και τα πιο σημαντικά έργα έφτιαξε σε περιόδους κρίσης Όσο ζούσε δεν πούλησε κανένα έργο του, ενώ μετά το θάνατό του οι πωλήσεις των έργων του σπάνε τα ρεκόρ

Vincent van Gogh «Πατατοφάγοι» 1885 Ηθογραφικό θέμα, δοσμένο όμως με δραματικό τρόπο και με μια διάθεση θρησκευτικής εξύψωσης του θέματος Θυμίζει έργα του Μιλέ, τον οποίο εκτιμούσε Τα χρώματά του είναι σκούρα και επιβάλλουν μια ατμόσφαιρα με δραματικό περιεχόμενο

Vincent van Gogh «Ο μπάρμπα Τανγκύ» 1887 Το Πορτρέτο του Τανγκύ δείχνει να επηρεάζεται από τα γιαπωνέζικα έργα, όπως και άλλοι ομότεχνοί του Ο πίνακας περιβάλλεται από γιαπωνέζικες αφίσες, που ενισχύουν τη ζωγραφικότητα του πίνακα. Την προσοχή του θεατή τραβούν τα τραχιά χέρια του και το αγέρωχο πρόσωπο του εικονιζομένου Vincent van Gogh «Ο μπάρμπα Τανγκύ» 1887

Vincent van Gogh «Το δωμάτιο του καλλιτέχνη» 1888 «Είχα μια καινούρια ιδέα στο κεφάλι μου και να το σχέδιο. Αυτή τη φορά είναι απλώς το υπνοδωμάτιό μου, μόνο που εδώ το χρώμα θα κάνει τα πάντα και καθώς δίνει με την απλοποίησή του ένα πιο επιβλητικό ύφος στα πράγματα, θα υποβάλλει εδώ την ανάπαυση ή τον ύπνο γενικά. Με μια λέξη βλέποντας την εικόνα θα ξεκουράζεις το μυαλό σου η μάλλον τη φαντασία σου» Εντύπωση προκαλεί η ανατροπή κάθε ορθής προοπτικής, καθώς τα πράγματα στο χώρο μοιάζουν να μην υφίστανται τους νόμους της βαρύτητας και να παίρνουν θέσεις, που μόνο η φαντασία του είδε και σχεδίασε

«Προσωπογραφία του γιατρού Γκασέ» 1890 Vincent van Gogh «Αυτοπροσωπογραφία» 1888 «Προσωπογραφία του γιατρού Γκασέ» 1890

Vincent van Gogh «Σιταγρός με κοράκια» 1890 «Εκκλησία στην Ωβέρ» 1890

Σεζάν (Paul Cezanne, 1839-1906) Άσκησε μεγάλη επιρροή και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τον κυβισμό του 20ου αιώνα Στη ζωγραφική του συνδυάζονται πνεύμα και πάθος, η λογική και το παράλογο Είναι ο πατέρας του κυβισμού και υποστήριζε ότι η τέχνη βασίζεται «στον κώνο, τον κύλινδρο και τη σφαίρα», θέλοντας να δείξει τον τρόπο δομής των πραγμάτων Ήταν ένα προοίμιο της γεωμετρικής τέχνης Η τέχνη του επιζητούσε το μεγαλείο και τη γαλήνη, ιδιότητες που συναντούσε στη φύση Η αίσθηση του εικαστικού χώρου ανταποκρίνεται προς μια νέα αντίληψη, που επιδιώκει εικόνες τολμηρές χωρίς συμβατότητες Απεχθανόταν την ατμοσφαιρική σύγχυση των ιμπρεσιονιστών και αγωνιζόταν για τη σωστή χρήση του χρώματος Με τα δικά του μέσα πέτυχε να δώσει την αναγκαία αρμονία και ισορροπία στα έργα του

«Το βουνό Σεντ Βικτουάρ» Paul Cezanne «Αυτοπροσωπογραφία» 1873-75 «Το βουνό Σεντ Βικτουάρ» 1885-87

Paul Cezanne «Άποψη του Εστάκ και του φρουρίου του Ιφ» 1883-85 Οι πρώτες του κυβιστικές αποδόσεις Λουσμένο στο φως, με στερεά δομή και διαυγή χρώματα Υπάρχει η αίσθηση της τάξης και της ηρεμίας στο έργο Απέτυχε την επίπεδη σύνθεση και έδωσε με χρωματικό τρόπο το βάθος της εικόνας Οι πινελιές του λειτουργούν ως αυτοσχεδιασμοί ενός μεγάλου μουσικού

Paul Cezanne «Νεκρή φύση με ροδάκινα και αχλάδια» 1888-89 Τα βαθέματα αυτά είναι μοναδικά και στη ζωγραφική του Σεζάν απέκτησαν περιεχόμενο λυρικό Αντιμετωπίζει τα μοτίβα ως γλύπτης που ενδιαφέρεται για τους όγκους και τη τρισδιάστατη απόδοσή τους Χωρίς να καταστρέφει την αίσθηση της πραγματικότητας, ανέτρεψε με έντεχνο τρόπο την προοπτική τους Για πρώτη ορά η τέχνη δίνει μνημειακό χαρακτήρα σε ασήμαντα πράγματα Paul Cezanne «Νεκρή φύση με ροδάκινα και αχλάδια» 1888-89

Paul Cezanne «Βακχικό» 1876 Εξερευνά τον τρόπο σύνθεση των ανθρώπινων μορφών με τα αντικείμενα στο χώρο που τα περιβάλλει Οι φιγούρες διατηρούν ανάγλυφο χαρακτήρα, ενώ τα σώματα χάνουν τη στερεότητά τους και ενώνονται με τα σύννεφα