Οι νέες πολιτικές έννοιες Οι νέες πολιτικές έννοιες
Φυσικό δίκαιο τα απαράγραπτα και φυσικά (τα «φέρει» με τη γέννησή του) Φυσικό δίκαιο τα απαράγραπτα και φυσικά (τα «φέρει» με τη γέννησή του) δικαιώματα του ατόμου θεωρούνται (τα δικαιώματα) κοινό κτήμα όλων των ανθρώπων, ανεξάρτητα από την κοινωνική θέση & το μορφωτικό τους επίπεδο
Το κοινωνικό συμβόλαιο Το κοινωνικό συμβόλαιο Τόμας Χομπς (1588-1679) δεν πίστευε ότι στη φυσική τους κατάσταση οι άνθρωποι ζούσαν ειρηνικά, αλλά ότι πολεμούσαν όλοι εναντίον όλων, για να αποκτήσουν τους περιορισμένους διαθέσιμους πόρους → έπρεπε να εκχωρήσει ο καθένας στο κράτος ένα μέρος από τα απεριόριστα δικαιώματά του (κράτος = θεσμός που εξασφαλίζει την αμοιβαία συμφωνία ανάμεσα στους ανθρώπους)
Το κοινωνικό συμβόλαιο Το κοινωνικό συμβόλαιο Τζον Λοκ: δεν πίστευε στο συνεχή πόλεμο (όλοι εναντίων όλων), αλλά ότι υπήρχε η κοινωνικότητα, η δημιουργικότητα & ο ορθός λόγος για να συνάψουν οι άνθρωποι μεταξύ τους ένα κοινωνικό συμβόλαιο, να συγκροτήσουν μια πολιτισμένη κοινωνία (δηλ. τα άτομα περιορίζουν την ελευθερία τους με τη θέλησή τους) (κράτος = εγγυάται αυτή τη συμφωνία, έχει περιορισμένες δικαιοδοσίες & επιβάλλει ποινές σε όσους παραβιάζουν το κοινωνικό συμβόλαιο, επιλύει διαφορές μεταξύ των πολιτών, περιφρουρεί την ατομική ιδιοκτησία ως θεμελιώδες δικαίωμα. Εάν το κράτος παραβεί τους όρους του συμβολαίου & επιβάλλει τυραννία, τότε οι αρχόμενοι έχουν το δικαίωμα της αντίστασης. Το κράτος νομιμοποιείται μόνο αν είναι κράτος δικαίου)
Η γενική βούληση Ρουσσώ είναι η σύνθεσή των ατομικών βουλήσεων με στόχο το δημόσιο συμφέρον πηγάζει από το κοινωνικό συμβόλαιο & εκφράζεται με τη λαϊκή κυριαρχία υπέρτατες αξίες: η συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων & η αλληλεγγύη η ελευθερία θεμελιώνεται στην ισότητα δικαιωμάτων στην περίπτωση που αμφισβητείται η ακεραιότητα του εθνικού κράτους προβλέπεται η μαζική στρατολογία & τη θυσία της ζωής του Ο πολίτης είναι δημιουργός του νόμου & οφείλει υποταγή σε αυτόν Η εκτελεστική εξουσία (κυβέρνηση) δε διαθέτει αυτονομία, αλλά είναι εκτελεστικό όργανο της γενικής βούλησης δεν υιοθετείται η διάκριση των εξουσιών (εκτελεστική, νομοθετική δικαστική, δηλ. η αντιπροσωπευτική δημοκρατία) & αποδέχεται την πλήρη επικράτηση της γενικής βούλησης
Διάκριση των εξουσιών Μοντεσκιέ Διάκριση των εξουσιών Μοντεσκιέ το πολίτευμα δεν είναι κάτι αμετάβλητο στο χρόνο & με διαρκή ισχύ, αλλά διαμορφώνεται ανάλογα με τις ιστορικές ιδιαιτερότητες κάθε λαού, το εκάστοτε οικονομικό σύστημα, τις κοινωνικές & θρησκευτικές αντιλήψεις που επικρατούν τα στοιχεία αυτά καθόρισαν τη διαίρεση των πολιτευμάτων: στο δεσποτισμό, τη μοναρχία & τη δημοκρατία. Διάκριση των εξουσιών σημαίνει το διαχωρισμό της πολιτικής εξουσίας σε: εκτελεστική εξουσία (εκτελεί νόμους, δηλ. κυβέρνηση), τη νομοθετική (θεσπίζει νόμους) & τη δικαστική (ελέγχει την τήρηση των νόμων) Η διάκριση θεωρείται αναγκαία για να ελέγχεται η εκτελεστική εξουσία
Α ν ο χ ή Λοκ υπερασπίστηκε την ιδέα της θρησκευτικής ανοχής (ανεξιθρησκίας) Βολταίρος μίλησε για το σεβασμό της πολιτικής, θρησκευτικής & πολιτισμικής ιδιαιτερότητας