1η άσκηση Μία στήλη που ζητάει να χωριστεί σε λιθοστρωματογραφικές ενότητες 1ο στάδιο κοιτάμε αν έχουμε εκτός από ιζήματα και πετρώματα μεταμορφωμένα, πυριγενή, ηφαιστειακά που δεν υπόκεινται στο νόμο της υπερθέσεως (π.χ. μάρμαρα, γνεύσιος, μαρμ. σχιστόλιθος, γρανίτης) ναι Συνήθως το υπόβαθρο της περιοχής Πιο σπάνια με τη μορφή φλέβας που διεισδύει μέσα σε ιζήματα Λιθοσώματα ΠΡΟΣΟΧΗ!! Αν υπάρχει λάβα με τη μορφή στρώματος (βρίσκεται δηλαδή τοποθετημένο επάλληλα πάνω στα ιζήματα) τότε δεν έχουμε λιθόσωμα αλλά ροή
2ο στάδιο διαβάζουμε προσεκτικά το υπόμνημα ή την περιγραφή των ιζημάτων που δίνεται και χωρίζουμε σε λιθοστρωματογραφικές ενότητες δηλαδή σε ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥΣ Εντοπίζουμε ασυμφωνίες-ασυνέχειες αν υπάρχουν Εντοπίζουμε αλλαγή λιθολογίας, αδρόκοκκα-λεπτόκοκκα υλικά Εντοπίζουμε αλλαγή χρώματος Εντοπίζουμε απολιθώματα που μας δηλώνουν φάση, περιβάλλον απόθεσης Προσέχουμε το πάχος των ιζημάτων που θέλουμε να χωρίσουμε Προσέχουμε αν υπάρχει πλευρικές μεταβάσεις
Για τον κάθε σχηματισμό θα πρέπει να αναφέρεται η κύρια λιθολογία του, το χρώμα του (αν διαφοροποιείται από τον υπερκείμενο και υποκείμενο σχ.), απολιθώματα που τυχόν υπάρχουν, ηλικία αν προσδιορίζεται. Τα όριά του με τον υποκείμενο και τον υπερκείμενο σχηματισμό. Π.χ. Σχηματισμός Β. Αποτελείται από χαλίκια σε εναλλαγές με άμμους με κατά θέσεις διασταυρούμενες στρώσεις. Το όριο του με τον. Σχ. Α είναι μία ασυμφωνία και το όριο του με τον υπερκ. Σχ. Γ είναι μία πλευρική μετάβαση και αλλαγή της λιθολογίας (πιο λεπτόκοκκα υλικά) Όταν η λιθολογία είναι ανάμεικτη, τότε αναφέρουμε π.χ. αμμώδης άργιλος ή αργιλώδης άμμος Όταν εναλλάσσονται τα υλικά τότε μιλάμε για εναλλαγές αργίλων και άμμων ή για ενστρώσεις άμμου μέσα σε αργίλους
2η άσκηση Πολλές στήλες για κατασκευή προφίλ ή συνοπτικής στρωματογραφικής στήλης και γεωλογικής ιστορίας 1ο στάδιο συνήθως υπάρχουν χαρακτηριστικά απολιθώματα, απόλυτες ηλικίες, ποσοστά αρτίγονων μαλακίων, που πρέπει να γνωρίζουμε. Παλαιόκαινο: 0-1% Ηώκαινο: 1-5% Ολιγόκαινο: 10-15% Μειόκαινο: 20-40% Πλειόκαινο: 50-90% Πλειστόκαινο: 90-100% 80 εκ. χρ.- Αν. Κρητιδικό 50 εκ. χρ.- Παλαιογενές-Ηώκαινο 23εκ.χρ-5εκ.χρ. Μειόκαινο Hippurites- Αν. Κρητιδικό Belemnites, Ρουδιστές -Κρητιδικό-Ιουρασικό Νουμμουλίτες –Ηώκαινο (Παλαιογενές) Hipparion, Adcrocuta, Mesopithecus, - Αν. Μειόκαινο Mastodon Αν. Μειόκαινο-Πλειόκαινο Equus, Bos, Elephas, Cervus, Homo, Mammuth - Πλειστόκαινο
Ο συσχετισμός προηγείται όλων των άλλων εργασιών 2ο στάδιο συσχετίζουμε αυτά που έχουν παρόμοιες ηλικίες ή λιθολογίες και βρίσκονται στην ίδια στρωματογραφική θέση Ο συσχετισμός προηγείται όλων των άλλων εργασιών Κατασκευής προφίλ Κατασκευής συνοπτικής στρωματογραφικής στήλης Χωρισμός σε σχηματισμούς Γεωλογική ιστορία της περιοχής
ΙΣΟΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΘΕΣΕΙΣ – ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ursus, Cervus Homo Hipparion, Mesopithecus 50 εκ. χρ. 80 εκ. χρ. νουμμουλίτες Hippurites ΙΣΟΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΘΕΣΕΙΣ – ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ή παρόμοια υλικά που βρίσκονται στρωματογραφικά στην ίδια θέση (έχουμε ηλικίες για τα υποκείμενα και υπερκείμενα στρώματα
Σε περίπτωση που οι γραμμές συσχετισμού δεν παρουσιάζουν παραλληλία μεταξύ τους αλλά είναι τυχαίες γραμμές τότε δεν μπορούμε να θεωρήσουμε την παρουσία ρηγμάτων Το διαφορετικό πάχος το αποδίδουμε με πλευρικές μεταβάσεις
Γεωλογική ιστορία Διαδοχή γεγονότων από τα παλαιότερα προς τα νεότερα. Χρησιμοποιούμε ισόχρονα στοιχεία από όλες τις διαθέσιμες στήλες μας ενδιαφέρει το περιβάλλον απόθεσης, τα υλικά που αποτίθενται και ο χρόνος στον οποίο γίνεται η απόθεση των ιζημάτων. Προσοχή σε περίπτωση υποβάθρου (μεταμορφωμένα, πλουτωνικά…) τα υλικά δεν αποτίθενται και δεν αναφέρουμε περιβάλλον απόθεσης. ΗΛΙΚΙΑ Γνώση απολιθωμάτων ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Απολιθώματα φάσης, λιθολογία, δομές Σε περίπτωση ρηγμάτων αυτά αναφέρονται τη στιγμή που γίνονται δηλ. μετά την απόθεση και των τελευταίων ιζημάτων που επηρεάζουν
Η γεωλογική ιστορία είναι συνδυασμός όλων των στηλών που έχουμε Εντοπίζουμε ασυμφωνίες αν υπάρχουν και βρίσκουμε το γεγονός της δημιουργίας τους Πάνω σε διαβρωμένο υπόβαθρο λαμβάνει χώρα επίκλυση της θάλασσας κατά το Παλαιογενές υπόβαθρο Θαλάσσια ιζήματα ηωκαινικής ηλικίας Στο τέλος του Παλαιογενούς λαμβάνει χώρα απόσυρση της θάλασσας, η περιοχή χερσεύει και διαβρώνεται. Κατά το Μειόκαινο σε χερσοποτάμιες, ποταμολιμναίες, ποταμοχειμάρριες …. συνθήκες αποτίθονται …… Χερσαία μειοκαινικά ιζήματα Θαλάσσια ιζήματα παλαιογενούς
Θαλάσσια μειοκαινικά ιζήματα Στο τέλος του Παλαιογενούς η θάλασσα αποσύρεται, η περιοχή χερσεύει και διαβρώνεται. Κατά το Μειόκαινο λαμβάνει χώρα νέα επίκλυση της θάλασσας με την αποθέση κροκαλοπαγούς βάσης και …. σε θάλασσιο περιβάλλον. Θαλάσσια ιζήματα παλαιογενούς υπόβαθρο Άμμοι, άργιλοι με Hipparion, Mesopithecus Πάνω σε διαβρωμένο υπόβαθρο κατά το Μειόκαινο και σε χερσοποτάμιες συνθήκες αποτίθενται άμμοι και άργιλοι.
Αν μας ζητηθεί να κατασκευαστεί συνοπτική στρωματογραφική στήλη Συσχετίζουμε όλες τις στήλες Κατασκευάζουμε μία αντιπροσωπευτική στήλη από τα παλαιότερα προς τα νεότερα Αν η λιθολογία είναι διαφορετική τότε χρησιμοποιούμε πλευρικές μεταβάσεις. Αν η λιθολογία είναι παρόμοια τότε κρατάμε την κύρια λιθολογία και ζωγραφίζουμε ενδεικτικά ενστρώσεις, φακούς ή στρώματα που εντοπίζονται σ’ όλη την περιοχή Δεν ξεχνάμε ασυμφωνίες Δεν τοποθετούμε ρήγματα Το πάχος της κάθε ενότητας (σχηματισμού) είναι ένα μέσο πάχος από όλες τις στήλες
Αν μας ζητηθεί να χωρίσουμε σε λιθοστρωματογραφικές ενότητες Συσχετίζουμε όλες τις στήλες Εντοπίζουμε τη στήλη με τα παλαιότερα υλικά (υπόβαθρο ή τα παλαιότερα ιζήματα) και ξεκινάμε το χωρισμό από εκεί Δεν είναι απαραίτητο όλες οι στήλες να έχουν την ανάπτυξη όλων των σχηματισμών Σχ.6 Σχ.4 Σχ.5 Σχ.3 Σχ.2 Σχ.1
Πλειστοκαινο Αν. Μειόκαινο Ηώκαινο Κρητιδικό