Παραδείγματα Διδάσκουσα: Ζαχαρούλα Σμυρναίου, smyrna@uop.gr, zacharoulasmyrnaiou@yahoo.gr Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Αναπαραστάσεις που δημιουργούν οι μαθητές σε έννοιες της Πληροφορικής Έρευνα σχετικά με τις γνωστικές αναπαραστάσεις που δημιουργούν οι μαθητές του ελληνικού γυμνασίου πάνω στις βασικές έννοιες της Πληροφορικής (Κόμης, 1999 ). Η έρευνα εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια ενός σχολικού έτους και σε αυτήν συμμετείχαν 236 μαθητές και των τριών τάξεων (Α', Β', και Γ' Γυμνασίου), οι οποίοι απάντησαν σε ένα ερωτηματολόγιο με τη μορφή τεστ γνώσεων. Διερευνήθηκαν αναλυτικά οι: Έννοια της πληροφορίας, Λειτουργία του υπολογιστή Κεντρική μονάδα, Μνήμη RAM, ROΜ, Περιφερειακή ή βοηθητική μνήμη, Λειτουργικό σύστημα, Λογισμικό Αρχεία: προγράμματα και δεδομένα, Διάκριση εφαρμογής και αρχείου δεδομένων, Ροή δεδομένων (είσοδος ‑ έξοδος) και υπόβαθρο πληροφοριών, Συνολική αντίληψη του συστήματος. Διδακτική της Πληροφορικής

Στο ερώτημα «Πες με λίγα λόγια τι είναι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής;» οι απαντήσεις των μαθητών ομαδοποιούνται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες: α) Μηχανή επεξεργασίας της πληροφορίας (του τύπου: ο υπολογιστής επεξεργάζεται την πληροφορία), β) Λειτουργική χρήση (του τύπου: ο υπολογιστής χρησιμεύει σε διάφορες δραστηριότητες, κ.λπ.), γ) Ο υπολογιστής ως εργαλείο δουλειάς (του τύπου: ο υπολογιστής μας βοηθά να γράφουμε, να κάνουμε υπολογισμούς, κ.λπ.), και δ) Το υλικό μέρος του υπολογιστή (όπου ο υπολογιστής περιγράφεται με βάση το υλικό που τον απαρτίζει). Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής κυριαρχούν οι εννοιολογικές αναπαραστάσεις και οι αναπαραστάσεις που συνδέονται με τη δράση. Χαρακτηριστικό είναι το ενδιαφέρον για τη φυσική όψη του υπολογιστή και των περιφερειακών του. Σημαντική θέση στις αναπαραστάσεις που έχουν οι μαθητές καταλαμβάνει το υλικό μέρος των πληροφορικών μέσων, κάτι που υποδηλώνει τη σημασία των εικονικών αναπαραστάσεων. Διδακτική της Πληροφορικής

Παράδειγμα εννοιολογικής αλλαγής Παράδειγμα εννοιολογικής αλλαγής στην Πληροφορική (Lévy, 1995): τρόπος σχηματισμού της αναπαράστασης της λειτουργίας του πληροφορικού συστήματος (υλικό και περιφερειακές συσκευές — λογισμικό και δεδομένα) από τους χρήστες (μαθητές γυμνασίου και επαγγελματικού λυκείου) μέσω διδακτικών παρεμβάσεων που ακολουθούν στρατηγικές ανάπτυξης κοινωνικογνωστικών συγκρούσεων και, συνεπώς, οδηγούν στη διαδικασία της εννοιολογικής αλλαγής. Διδακτική της Πληροφορικής

Α. Αρχική αναπαράσταση — «αυθόρμητη» αντίληψη του συστήματος Συνίσταται από τη νοητική εικόνα ενός αντικειμένου μη τοποθετημένου στο χώρο και το χρόνο. Σχετίζεται στενά με αυτά που παρατηρεί άμεσα ο χρήστης. Μετά από διδακτική παρέμβαση που εστιάζεται στην έννοια της αποθήκευσης αρχείου και, κυρίως, στη χρήση της λειτουργίας «Αποθήκευση ως…», ο χρήστης αρχίζει να αντιλαμβάνεται την ύπαρξη της βοηθητικής μνήμης και την ύπαρξη ενός αρχείου δεδομένων. Διδακτική της Πληροφορικής

Β. Αντίληψη του τόπου, σφαιρικότητα Ενώ η αντίληψη του χρόνου παραμένει συγκεχυμένη, ο χρήστης έχει πλέον οικοδομήσει την έννοια του αρχείου δεδομένων. Ξέρει επίσης ότι η ανάκτηση των δεδομένων μπορεί να γίνει με χρήση μιας απλής λέξης (του ονόματος του αρχείου). Μετά τη χρήση ορισμένων λειτουργιών όπως η «Αντιγραφή ‑ Επικόλληση», ο χρήστης αντιλαμβάνεται την ύπαρξη μιας καθολικής μνήμης, η οποία διαδραματίζει πρωταρχικό ρόλο στη λειτουργία του πληροφορικού συστήματος. Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής Η χρήση των διαφόρων εντολών επεξεργασίας βοηθά το χρήστη να αρχίζει να συνειδητοποιεί την έννοια του χρόνου και να κάνει τη διάκριση ανάμεσα στο μόνιμο και το προσωρινό. Το στάδιο αυτό είναι και η απαρχή της σφαιρικής οικοδόμησης της έννοιας της μνήμης. Διδακτική της Πληροφορικής

Γ. Αποστασιοποιημένη αντίληψη του συστήματος σε σχέση με το παρόν Οι λειτουργίες της επεξεργασίας (edit) συντελούν στη σταθεροποίηση της προηγούμενης έννοιας. Ο χρήστης συνειδητοποιεί την οικοδόμηση του πραγματικού μέσω της σύνδεσης απλών μονάδων που οδηγούν στη δημιουργία σύνθετων αντικειμένων. Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής Σε αυτό το στάδιο, δεν έχει ακόμα πραγματοποιηθεί απαραιτήτως ο διαχωρισμός κεντρικής και βοηθητικής μνήμης. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η ύπαρξη μνήμης. Ο χρήστης μπορεί να αποθηκεύσει ένα αρχείο χωρίς να είναι απαραίτητο να γνωρίζει τον τόπο αποθήκευσης. Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής Δ. Συνειδητοποίηση και αντίληψη της εικονικότητας (virtuality) του συστήματος Η έννοια της βοηθητικής μνήμης, που ήταν μέχρι τότε κυρίαρχη στην αντίληψη του συστήματος, παραχωρεί τη θέση της στη μνήμη του υπολογιστή με την ευρεία έννοια (κύρια και βοηθητική) και, κυρίως, στις πτυχές της προσωρινής χρήσης και της ανταλλαγής δεδομένων (π.χ. μέσω της λειτουργίας OLE που υποστηρίζουν τα Windows). Διδακτική της Πληροφορικής

Αποσφαλμάτωση (debugging) Η διδακτική χρησιμότητα του λάθους κατά τη διαδικασία του προγραμματισμού είναι κάτι που αναγνωρίζεται από τους ψυχολόγους της μάθησης. Στο πλαίσιο της διδασκαλίας του προγραμματισμού, η ανίχνευση και η διόρθωση των λαθών καταλαμβάνει κυρίαρχη θέση. Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής Στο παιδαγωγικό πλαίσιο της Logo η διαδικασία αποσφαλμάτωσης (ή εκσφαλμάτωσης — debugging) λαμβάνει μια εντελώς διαφορετική διάσταση. Η προτεινόμενη, προσωπική και ταυτόχρονα συλλογική, παιδαγωγική θεώρηση της Logo στοχεύει να αναπτύξει μια σειρά από δεξιότητες όπου η αποσφαλμάτωση του προγράμματος καταλαμβάνει κυρίαρχη θέση (Solomon, 1986) ως θεμελιώδης δραστηριότητα μάθησης και αυτορρύθμισης με βάση την παρατήρηση των διαφορών ανάμεσα στα αναμενόμενα και στα παρατηρούμενα αποτελέσματα. Διδακτική της Πληροφορικής