Ο ΜΕΤΟΙΚΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΜΜΕΤΡΙΑ Η Ευρώπη από το 1920 έως το 1945: η αναζήτηση της συμμετρίας μέσα στο χάος

Ο Μουσολίνι στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο 1914: από αντιιμπεριαλιστής και θιασώτης των απόψεων του σοσιαλιστικού κόμματος περί μη επεκτατικών επεμβάσεων υποστηρίζει την είσοδο της Ιταλίας στον πόλεμο. Ιδρύει την ομάδα Fasci d'azione rivoluzionaria internazionalista Απολύεται εξαιτίας των θέσεών του από την Avanti και το Νοέμβριο εκδίδει την Il popolo d' Italia (εφημερίδα) 1915: επιστρατεύεται, τραυματίζεται κι επιστρέφει στο Μιλάνο

Ίδρυση φασιστικού κόμματος 1919

Πολιτικές αρχές Η πολιτική θεώρηση του Μουσολίνι στηριζόταν στην υποτιθέμενη υπέρβαση των κατεστημένων πολιτικών οριοθετήσεων αριστεράς, δεξιάς, κέντρου, θέτοντας τον φασισμό πέρα και πάνω από αυτές. Επαγγελλόταν ριζοσπαστικές αλλαγές, χωρίς όμως ποτέ να παρουσιάζει επίσημο πρόγραμμα και τρόπους εφαρμογής τους. Γενικότερα, η πρακτική του είχε να κάνει με τον έντονο θεατρινισμό, που εκδήλωνε, και την οξεία ρητορεία του με τάσεις υπερβολής και εντυπωσιασμού.

Παρακρατικές οργανώσεις

Ισπανικός εμφύλιος Ήδη από το 1923 μέχρι και το 1930 την Ισπανία κυβερνούσε απολυταρχικά ο στρατηγός Μιγκέλ Πρίμο ντε Ριβέρα. Μετά τον θάνατο του ο βασιλιάς της Ισπανίας Αλφόνσος ΙΓ΄ κήρυξε την αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και έτσι στις τοπικές εκλογές του Απριλίου του 1931 οι δημοκρατικές δυνάμεις επικράτησαν, η Ισπανία ανακηρύχτηκε αβασίλευτη δημοκρατία και ο βασιλιάς έφυγε από την χώρα.

Εσωτερική κατάσταση Ισπανίας Η Ισπανία έπρεπε ταχύτατα να μπει σε μια διαδικασία εκσυγχρονισμού όλων των τομέων της κοινωνίας της: στον αγροτικό τομέα ισχύουν αναχρονιστικοί σχεδόν φεουδαρχικοί θεσμοί οι πολιτικές δυνάμεις έπρεπε να φέρουν σε πέρας την όλη διαδικασία μέσα σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο, που προκαλούσε ρίγη τρόμου στους συντηρητικούς κύκλους των στρατιωτικών, των ιερωμένων και των μεγαλοκτηματιών Κυρίαρχη από αιώνες η παρουσία της εκκλησίας στην Ισπανία ήλεγχε εξ ολοκλήρου την παιδεία του ισπανικού λαού και παρείχε αμέριστη υποστήριξη στους μεγαλοκτηματίες και στις στρατιωτικές ελίτ έχοντας ουσιαστικά αλυσοδέσει πνευματικά τον λαό στο άρμα του καθολικού εθνικισμού.

Χρονολόγιο 1933: νίκη δεξιάς σε εκλογές 1934: βίαιη καταστολή απεργιακών κινητοποιήσεων 1936: Φεβρουάριος, ένωση αριστερών κομμάτων σε Λαϊκό μέτωπο και νίκη αριστεράς σε εκλογές Η αντίδραση των δεξιών κομμάτων δεν άργησε να εκδηλωθεί. Στρατεύματα που στάθμευαν στο Ισπανικό Μαρόκο μεταφέρθηκαν με ιταλικά και γερμανικά μεταγωγικά αεροπλάνα και πλοία στην Ισπανία και τέθηκαν κάτω από τις διαταγές του στρατηγού Φρανσίσκο Φράνκο.

Λαϊκή αντίδραση Το Λαϊκό Μέτωπο του Λάργκο Καμπαλέρα, που μόλις είχε αναλάβει καθήκοντα προέδρου, αντέταξε πετυχημένη άμυνα και παρά το ότι η πόλη της Μαδρίτης πολιορκήθηκε για τέσσερις μήνες δεν έπεσε. Εδώ ακούστηκε και το περίφημο «No pasaran» από τους υπερασπιστές της δημοκρατικής Μαδρίτης. Ο συνασπισμός των δημοκρατών αποτελούταν από όλες τις αποχρώσεις της αριστεράς, από μετριοπαθείς μεταρρυθμιστές μέχρι αναρχικούς. Από στρατιωτική άποψη ο στρατός των δημοκρατών ήταν λιγότερο εξοικειωμένος με τον πόλεμο, αφού η πλειοψηφία των στρατιωτών ήταν απλοί δημοκρατικοί πολίτες που βρέθηκαν με ένα όπλο στο χέρι να υπερασπίζονται το πολίτευμα τους. Από τις πλέον αξιόμαχες μονάδες του δημοκρατικού στρατού ήταν οι «Διεθνείς Ταξιαρχίες». Αυτές αποτελούνταν από ξένους εθελοντές που επιθυμούσαν να πολεμήσουν τον φασισμό.

Η ξένη επέμβαση Ι Αγγλία και Γαλλία κρατούν πολιτική ίσων αποστάσεων. Ιταλία και Γερμανία συνεργάζονται υπέρ του Φράνκο και δημιουργείται ο Άξονας Βερολίνου – Ρώμης. Κατέφτασαν από την Ιταλία 70.000 στρατιώτες, 800 αεροπλάνα και 7.500 οχήματα, ενώ ο Χίτλερ έστειλε την επίλεκτη μονάδα της Luftwaffe «Κόνδωρ», αποτελούμενη από 10.000 άνδρες και αρκετά τελευταίας τεχνολογίας αεροσκάφη, όπως τα βομβαρδιστικά κάθετης εφόρμησης Ju-87 Stuka.

Η ξένη επέμβαση ΙΙ Η Ε.Σ.Σ.Δ. από τη μεριά της παρενέβαινε στην ισπανική πολιτική σκηνή μέσω του Ισπανικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Η απόφαση για εμπλοκή δεν προέκυπτε από κάποια επιθυμία του συντρόφου Στάλιν για διεθνοποίηση της επανάστασης, αλλά μάλλον για να προβληθεί η νέα εξωτερική πολιτική του, που επικεντρωνόταν στην απευθείας παρέμβαση με την προσφορά πολεμικού εξοπλισμού και την παράλληλη αύξηση της επιρροής του Κρεμλίνου στην Ισπανική Δημοκρατία.

Πόλεμος και τέχνη Μουσική, φωτογραφία και λογοτεχνία στην υπηρεσία του ισπανικού εμφυλίου.

Η Γαλλία κατά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο Στις 14 Ιουνίου οι Γερμανοί εισέρχονται στο Παρίσι. Τη θέση του προέδρου παίρνει ο, ηλικιωμένος τότε, στρατάρχης Philippe Pétain. Στις 21 Ιουνίου ο Πεταίν ζητά ανακωχή από τους Γερμανούς, η οποία έγινε δεκτή από τη γερμανική πλευρά. Συμφωνήθηκε το υπόλοιπο ελεύθερο τμήμα της Γαλλίας νοτίως του ποταμού Λίγηρα να διοικηθεί από τη Γαλλική Κυβέρνηση με έδρα την πόλη Vichy.

Πολιτική της κυβέρνησης του Βισύ Ακολούθησε τα χνάρια των φασιστικών και ναζιστικών κυβερνήσεων του Άξονα, εγκαθίδρυσε ένα σκληρό και απολυταρχικό καθεστώς, καταδίωξε κάθε είδους "συνωμοτικές οργανώσεις", όπως εκείνες των πολιτικών της Γ΄ Δημοκρατίας, των εργατικών σωματείων, των κομμουνιστών, των Εβραίων, κ.λ.π. Οργάνωσε επιπρόσθετα φασιστική γαλλική νεολαία με φασιστικά πρότυπα, παρέχοντας ιδιαίτερα ευνοϊκά μέτρα προσεταιρισμού και ένταξης μελών σ' αυτήν.

Στρατόπεδα συγκέντρωσης Τα πρώτα Ναζιστικά στρατόπεδα βρίσκονταν στο έδαφος της Γερμανίας και ήταν κυρίως στρατόπεδα εργασίας. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, στα εκατομμύρια των κρατουμένων των στρατοπέδων συγκέντρωσης περιλαμβάνονταν Εβραίοι, Πολωνοί, Σοβιετικοί, ομοφυλόφιλοι, τσιγγάνοι, κ.α. Εκατομμύρια κρατούμενοι των στρατοπέδων συγκέντρωσης έχασαν τη ζωή τους λόγω κακομεταχείρισης, ασθενειών, ασιτίας και υπερβολικής εργασίας.

Στρατόπεδα εξόντωσης Από το 1941 οι ναζί άρχισαν να δημιουργούν τα στρατόπεδα εξόντωσης με μόνο σκοπό την βιομηχανική δολοφονία των Εβραίων της Ευρώπης. Αυτά τα στρατόπεδα εγκαταστάθηκαν στις κατεχόμενες Πολωνία και Λευκορωσία όπου περισσότεροι από τρία εκατομμύρια Εβραίοι επρόκειτο να βρουν το θάνατο Αυτά τα στρατόπεδα θανάτου βρίσκονταν σε Μπέλζεκ, Σομπιμπόρ, Τρεμπλίνκα, Άουσβιτς