ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΚΑΙΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Ι Μ. Δ. Χρυσομάλλης Αναπληρωτής Καθηγητής

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ (ά. 17 ΣΕΕ, 244 επ ΣΛΕΕ) Η Επιτροπή είναι υπερεθνικό όργανο, σε αντίθεση με το διακυβερνητικό χαρακτήρα του Συμβουλίου, και πρωτότυπο, αφού παρόμοιο όργανο δεν συναντά κάνεις στους άλλους Διεθνείς Οργανισμούς. Κατά το ά. 17 παρ. 1 ΣΕΕ «Η Επιτροπή προάγει το κοινό συμφέρον της Ένωσης και αναλαμβάνει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες για τον σκοπό αυτόν». Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή «είναι το κατεξοχήν «ενωσιακό» όργανο, το όργανο δηλαδή εκείνο το οποίο εκπροσωπεί, προστατεύει και προάγει τα συμφέροντα της Ένωσης και επιδιώκει την πραγμάτωση των ενωσιακών στόχων, θέτοντας σε δεύτερη μοίρα τα κατ’ ιδίαν συμφέροντα και τις κατ’ ιδίαν επιδιώξεις των εθνικών κυβερνήσεων των κρατών μελών» (Κανελλόπουλος)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καθεστώς, ανεξαρτησία Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καθεστώς, ανεξαρτησία Τα μέλη της Επιτροπής, αν και έχουν κατ’ ανάγκην την υπηκοότητα ενός Κ-μ είναι ανώτατοι λειτουργοί της ΕΕ και όχι εκπρόσωποι των Κ-μ, που τους υπέδειξαν ούτε προασπίζουν τα εθνικά συμφέροντα, όπως τα μέλη (υπουργοί) του Συμβουλίου. Για την εκπλήρωση της αποστολής τους εξοπλίζονται με ανεξαρτησία, που αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό του status των Επιτρόπων. Έτσι, Η ανεξαρτησία, ως εχέγγυο, πρέπει να υπάρχει στο πρόσωπο του υποψηφίου Επιτρόπου για το διορισμό του στη θέση, Κατά τη διάρκεια της θητείας τους τα μέλη της Επιτροπής δεν επιζητούν ούτε δέχονται υποδείξεις από κυβερνήσεις, θεσμικά όργανα, λοιπά όργανα ή οργανισμούς. Απέχουν από κάθε πράξη ασυμβίβαστη προς τα καθήκοντά τους ή την εκτέλεση του έργου τους, Μετά τη λήξη της θητείας του Επιτρόπου το καθήκον ανεξαρτησίας μετατρέπεται σε καθήκον επιφυλακτικότητας στην ανάληψη ορισμένων θέσεων ή ορισμένων πλεονεκτημάτων.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ σύνθεση Η σύνθεση της Επιτροπής και ειδικά ο αριθμός των μελών της αποτέλεσε κεντρικό ζήτημα στο πακέτο των αναγκαίων θεσμικών μεταρρυθμίσεων κατόπιν της αυξήσεως του αριθμού των Κ-μ της ΕΕ. Επ’ αυτού δεν έχει επέλθει οριστική συμφωνία. Έτσι, η Συνθήκη προβλέπει ένα μεταβατικό καθεστώς και εξαγγέλλει τις βασικές πτυχές του οριστικού καθεστώτος. Μεταβατικό καθεστώς (μέχρι 31 Οκτωβρίου 2014): Η Επιτροπή απαρτίζεται από έναν υπήκοο από κάθε Κ-μ, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου της και του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ, ο οποίος είναι ένας εκ των αντιπροέδρων της. Οριστικό καθεστώς (από 1ης Νοεμβρίου 2014): Η Επιτροπή απαρτίζεται από αριθμό μελών ο οποίος αντιστοιχεί στα δύο τρίτα του αριθμού των Κ-μ, εκτός εάν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίσει ομόφωνα να αλλάξει τον εν λόγω αριθμό. Ο περιορισμός των μελών της Επιτροπής απαιτεί τη θέσπιση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ομόφωνα συστήματος (ά. 244 ΣΛΕΕ), που θα διασφαλίζει αυστηρά την ισότιμη εναλλαγή μεταξύ των Κ-μ και θα επιτρέπει να αντικατοπτρίζεται το δημογραφικό και γεωγραφικό φάσμα του συνόλου των Κ-μ.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Από ιδρύσεως των Κοινοτήτων η Επιτροπή διορίζονταν «με κοινή συμφωνία των κρατών μελών». Ο τρόπος αυτός διορισμού της Επιτροπής απηχούσε τη δυσπιστία προς το Ευρ.Κοινβ και αποτελούσε στοιχείο του κοινοτικού δημοκρατικού ελλείμματος. Εξάλλου, προκαλούσε θεσμική ανισορροπία στο σύστημα πολιτικού ελέγχου της Επιτροπής από το Ευρ.Κοινβ, αφού αυτό καλούνταν να την ελέγξει και να την αποπέμψει, κατόπιν πρότασης μομφής σε βάρος της, χωρίς όμως να συμμετέχει στο διορισμό της και χωρίς αυτή να δεσμεύεται ενώπιόν του. Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και σε μια προσπάθεια ενίσχυσης του ρόλου του Ευρ.Κοινβ υιοθετήθηκε η αποφασιστική εμπλοκή του Κοινοβουλίου στη διαδικασία διορισμού της Επιτροπής, ενώ παράλληλα ταυτίστηκαν οι θητείες των δύο οργάνων. Η νέα διαδικασία χωρεί κατά φάσεις ως εξής:

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη A ΦΑΣΗ: ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, λαμβάνοντας υπόψη τις εκλογές για το Ευρ.Κοινβ, αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία, προτείνει στο Ευρ.Κοινβ έναν υποψήφιο για το αξίωμα του Προέδρου της Επιτροπής. Ο υποψήφιος αυτός εκλέγεται (εγκρίνεται) από το Κοινοβούλιο με την πλειοψηφία των μελών που το απαρτίζουν. Εάν ο υποψήφιος δεν συγκεντρώσει την πλειοψηφία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προτείνει εντός μηνός νέον υποψήφιο, ο οποίος εκλέγεται (εγκρίνεται) από το Ευρ.Κοινβ. Β ΦΑΣΗ: ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Το Συμβούλιο, σε κοινή συμφωνία με τον εκλεγέντα Πρόεδρο, καταρτίζει τον κατάλογο των άλλων προσώπων που προτείνει να διορισθούν μέλη της Επιτροπής. Τα πρόσωπα αυτά επιλέγονται κατόπιν προτάσεων των Κ-μ με βάση τις γενικές τους ικανότητες, την προσήλωσή τους στην Ευρωπαϊκή ιδέα και μεταξύ προσωπικοτήτων που παρέχουν πλήρη εχέγγυα ανεξαρτησίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία και με τη συμφωνία του προέδρου της Επιτροπής, διορίζει τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Γ ΦΑΣΗ: ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Η Επιτροπή ως σώμα (Πρόεδρος, Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ και τα άλλα μέλη της Επιτροπής) υπόκεινται σε ψήφο έγκρισης (ψήφο εμπιστοσύνης) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Με βάση την έγκριση αυτή, η νέα Επιτροπή διορίζεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία. Η πολύπλοκη αυτή διαδικασία έρχεται να ικανοποιήσει πολλαπλές στοχεύσεις: Την ενίσχυση του ρόλου του Κοινοβουλίου, μέσω της «κοινοβουλευτικοποίησης» της όλης διαδικασίας (αρχή διπλής νομιμοποίησης), Την ενίσχυση του Προέδρου της Επιτροπής, Την διατήρηση της πρωτοβουλίας και του ελέγχου της διαδικασίας από τα Κ-μ, Την εξισορρόπηση του συστήματος πολιτικού ελέγχου επί της Επιτροπής.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Η Επιτροπή, ως σώμα, είναι (πολιτικά) υπεύθυνη έναντι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Έτσι, αν το Ευρ.Κοινβ υιοθετήσει πρόταση μομφής κατά της Επιτροπής, τα μέλη της οφείλουν να παραιτηθούν συλλογικά από τα καθήκοντά τους και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας οφείλει να παραιτηθεί από τα καθήκοντα που ασκεί εντός της Επιτροπής. Η πρόταση μομφής δεν μπορεί να συζητηθεί πριν την παρέλευση 3 ημερών από την κατάθεσή της, εγκρίνεται δε με την πλειοψηφία των μελών, που απαρτίζουν το Ευρ. Κοινβ και την πλειοψηφία των 2/3 των ψηφισάντων σε φανερή ψηφοφορία. Η θητεία της Επιτροπής είναι πλέον πενταετής και ταυτίζεται με τη θητεία του Κοινοβουλίου. Έτσι, κάθε φορά που εκλέγεται το νέο Ευρ.Κοινβ ξεκινά η διαδικασία διορισμού νέας Επιτροπής, ώστε η σύνθεσή της να ανταποκρίνεται στην εκπεφρασμένη βούληση των ευρωπαϊκών λαών.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ διορισμός – θητεία – πολιτική ευθύνη Εκτός της υιοθέτησης πρότασης μομφής που οδηγεί σε συλλογική παραίτηση και συνεπώς σε πρόωρη λήξη της θητείας των μελών της Επιτροπής, οι Συνθήκες προβλέπουν και την λήξη των καθηκόντων τους σε ατομικό επίπεδο. Έτσι αυτή μπορεί να λήξει ατομικά: Στο πλαίσιο των τακτικών ανανεώσεων και των θανάτων, Διά παραιτήσεως. Η ΣΕΕ μάλιστα προβλέπει ότι «μέλος της Επιτροπής υποβάλλει παραίτηση, εφόσον του το ζητήσει ο πρόεδρος», Διά απαλλαγής, αφού «κάθε μέλος της Επιτροπής, αν δεν πληροί πλέον τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την άσκηση των καθηκόντων του ή αν διαπράξει βαρύ παράπτωμα, δύναται να απαλλάσσεται των καθηκόντων του από το Δικαστήριο, κατόπιν αιτήσεως του Συμβουλίου με απλή πλειοψηφία ή της Επιτροπής» (α. 247 ΣΛΕΕ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ οργάνωση – λειτουργία Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ οργάνωση – λειτουργία Τα μέλη της Επιτροπής εργάζονται υπό την πολιτική καθοδήγηση και εποπτεία του Προέδρου της, ο οποίος: καθορίζει τους προσανατολισμούς στο πλαίσιο των οποίων η Επιτροπή ασκεί τα καθήκοντά της, αποφασίζει σχετικά με την εσωτερική οργάνωση της Επιτροπής προκειμένου να διασφαλίζονται η συνοχή, η αποτελεσματικότητα και η συλλογικότητα της δράσης, διορίζει αντιπροέδρους, πλην του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, μεταξύ των μελών της Επιτροπής. Η Επιτροπή προΐσταται το διοικητικού μηχανισμού της Ένωσης, ο οποίος διαιρείται σε Γενικές Διευθύνσεις (ΓΔ), η κάθε μια εκ των οποίων έχει συγκεκριμένο αντικείμενο (γεωργία, ανταγωνισμός, εξωτερικές σχέσεις κα). Κάθε Επίτροπος κατόπιν αποφάσεως του Προέδρου έχει την ευθύνη (χαρτοφυλάκιο) μιας ή περισσοτέρων ΓΔ (ο Πρόεδρος διατηρεί το δικαίωμα να ανακατανέμει τις αρμοδιότητες των Επιτρόπων κατά τη διάρκεια της θητείας τους)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ οργάνωση – λειτουργία Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ οργάνωση – λειτουργία Η Επιτροπή και οι υπηρεσίες της λειτουργούν με βάση τις διατάξεις της Συνθήκης και σύμφωνα με τον Εσωτερικό Κανονισμό της, που θεσπίζει η ίδια. Η Επιτροπή συνέρχεται κατόπιν προσκλήσεως του Προέδρου της, που καταρτίζει και την ημερήσια διάταξη. Οι συνεδριάσεις της δεν είναι δημόσιες, ενώ οι αποφάσεις της λαμβάνονται με πλειοψηφία των μελών από τα οποία απαρτίζεται, δηλαδή σήμερα 15, και όχι των παρισταμένων μελών. Παρά την φανερή ενίσχυση του ρόλου του Προέδρου της Επιτροπής, βασική αρχή που διέπει τη λειτουργία της Επιτροπής είναι αυτή της συλλογικότητας στην άσκηση των αρμοδιοτήτων της.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες 1. Η ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ: η αρμοδιότητα αυτή, βασικό δομικό στοιχείο της «κοινοτικής μεθόδου» αποτελεί προνόμιο της Επιτροπής, αφού κατά το ά. 17 παρ. 2 ΣΕΕ «εκτός των περιπτώσεων για τις οποίες οι Συνθήκες ορίζουν άλλως, νομοθετική πράξη της Ένωσης μπορεί να εκδίδεται μόνο βάσει προτάσεως της Επιτροπής». Η αρμοδιότητα αυτή ενισχύεται ποικιλοτρόπως (βλ. 293 ΣΛΕΕ), Η Επιτροπή παρίσταται και υποστηρίζει την πρότασή της σε όλα τα επίπεδα συζήτησης, Η Επιτροπή ελισσόμενη μπορεί να τροποποιεί την πρόταση της με σκοπό να επιτύχει τις αναγκαίες κάθε φορά συνθήκες για την υιοθέτησή της, Η Επιτροπή μπορεί να αποσύρει την πρότασή της μέχρι και το τελικό στάδιο της ψήφισής της, Ενώ η πρόταση ψηφίζεται με ειδική πλειοψηφία, το Συμβούλιο μόνο ομόφωνα (άρα και δύσκολα) μπορεί να την τροποποιεί. Με βάση τα παραπάνω η Επιτροπή χαρακτηρίζεται «κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», αφού αυτή με τις προτάσεις της εκκινεί, επιταχύνει και δίνει κατεύθυνση στην ενοποιητική διαδικασία.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες 2. Η ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ: κατά το ά. 17 παρ. 1 ΣΕΕ η Επιτροπή «μεριμνά για την εφαρμογή των Συνθηκών καθώς και των μέτρων που θεσπίζονται βάσει αυτών από τα θεσμικά όργανα. Επιβλέπει την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης υπό τον έλεγχο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή ελέγχει παραβιάσεις που προέρχονται: Από Kράτη-μέλη: στην περίπτωση που ένα Κ-μ παραβιάζει τις υποχρεώσεις, που ανέλαβε από το ενωσιακό δίκαιο, η Επιτροπή, αφού προσπαθήσει να διευθετήσει την υπόθεση (Προειδοποιητική Επιστολή, Αιτιολογημένη Γνώμη), μπορεί να προσφύγει στο ΔΕΕ και κατά το ά. 258 ΣΛΕΕ να ζητήσει με την προσφυγή της να αναγνωρισθεί η παραβίαση. Αν παρά την απόφαση του ΔΕΕ το Κ-μ συνεχίσει να παραβιάζει το δίκαιο της Ένωσης η Επιτροπή μπορεί να προσφύγει εκ νέου και να ζητήσει και την επιβολή κυρώσεων (χρηματική ποινή η/και κατ’ αποκοπή ποσού) στο Κ-μ από το Δικαστήριο.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες Από ιδιώτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα, επιχειρήσεις): στην περίπτωση που η παραβίαση προέλθει από την αντίθετη προς το ενωσιακό δίκαιο συμπεριφορά ενός ιδιώτη (πχ παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις), η Επιτροπή, αφού δώσει τη δυνατότητα στον εγκαλούμενο να υπερασπισθεί τη θέση του ενώπιον της, επιβάλλει η ίδια κυρώσεις (πρόστιμα, χρηματικές ποινές). Στην περίπτωση αυτή ο ιδιώτης έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο ΔΕΕ και να ζητήσει την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής ή τη μείωση του προστίμου. Οι εξουσίες με τις οποίες εξοπλίζεται η Επιτροπή στο πλαίσιο της διασφαλιστικής της αρμοδιότητες την χαρακτηρίζουν «θεματοφύλακα» (guardian) της Συνθήκης και του δικαίου της Ένωσης γενικότερα.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ αρμοδιότητες 3. Η ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ: η εκτελεστική αρμοδιότητα της Επιτροπής μπορεί να βασίζεται: Είτε απ’ ευθείας στις Συνθήκες (πχ εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ένωσης), Είτε να είναι δοτή (κατ’ εξουσιοδότηση) από τα νομοθετικά όργανα της Ένωσης κατά τη θέσπιση των νομοθετικών πράξεων. Στο πλαίσιο αυτό και κατά τα ά. 290 και 291 ΣΛΕΕ η Επιτροπή μπορεί να θεσπίζει: Κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις (συμπληρώνουν ή τροποποιούν ορισμένα μη ουσιώδη στοιχεία της νομοθετικής πράξης), Εκτελεστικές πράξεις (όταν απαιτούνται ενιαίες προϋποθέσεις για την εκτέλεση των νομοθετικών πράξεων) Για την «επίβλεψη» από τα νομοθετικά όργανα της άσκησης της δοτής εκτελεστικής αρμοδιότητας από την Επιτροπή αναπτύχθηκε το σύστημα της «επιτροπολογίας». Το σύστημα αυτό επιτρέπει μέχρι και την ανάκληση της εξουσιοδότησης.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ άλλες αρμοδιότητες Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ άλλες αρμοδιότητες 4. Εξασφαλίζει την εξωτερική εκπροσώπηση της Ένωσης, πλην της ΚΕΠΠΑ και άλλων περιπτώσεων που προβλέπονται στις Συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό εισηγείται στο Συμβούλιο τη σύναψη διεθνών συμφωνιών, διαπραγματεύεται τις διεθνείς συμφωνίες και εκπροσωπεί την ΕΕ σε διεθνείς οργανισμούς. 5. Η Επιτροπή συντάσσει και καταθέτει σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ. 6. Ασκεί συντονιστικά, εκτελεστικά και διαχειριστικά καθήκοντα, σύμφωνα με τους όρους που προβλέπουν οι Συνθήκες. 7. Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για τον ετήσιο και πολυετή προγραμματισμό της Ένωσης με στόχο την επίτευξη διοργανικών συμφωνιών. 8. Η Επιτροπή δημοσιεύει κατ’ έτος, ένα μήνα τουλάχιστον προς της ενάρξεως της συνόδου του Ευρ.Κοινβ, Γενική Έκθεση περί της δραστηριότητας της Ένωσης.

Θέματα για προβληματισμό και συζήτηση Κατά το ά. 17 παρ. 3 ΣΕΕ «η Επιτροπή ασκεί τα καθήκοντά της με πλήρη ανεξαρτησία». Πόσο απόλυτη είναι η εν λόγω «συνταγματική» επιταγή ή με άλλα λόγια πόσο ανεξάρτητος μπορεί να είναι ένας Επίτροπος, που τις περισσότερες φορές προέρχεται από την πολιτική ζωή της χώρας του ή θέλει να προταθεί εκ νέου; Η Επιτροπή για να διορισθεί πρέπει να λάβει ψήφο έγκρισης (εμπιστοσύνης) από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ωστόσο το ά. 17 παρ. 7 ΣΕΕ προβλέπει ότι «βάσει της έγκρισης αυτής, η Επιτροπή διορίζεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία». Πως σχολιάζετε την διάταξη αυτή; Θα μπορούσε ο Επίτροπος, στον οποίο ανατέθηκε η ευθύνη της ΓΔ περιβάλλοντος, να χαρακτηρισθεί «υπουργός Περιβάλλοντος της Ένωσης»; Η Επιτροπή στο πλαίσιο της διασφαλιστικής της αρμοδιότητας ελέγχει παραβιάσεις της ενωσιακής νομοθεσίας προερχόμενες από Κ-μ ή ιδιώτες. Απέναντι σε ποια κατηγορία παραβατών (Κ-μ, ιδιώτες) η θέση της Επιτροπής είναι ισχυρότερη;

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Πως εξελίσσεται και ποιους σκοπούς εξυπηρετεί η διαδικασία διορισμού της Επιτροπής; Να εξηγήσετε τη φράση «η Επιτροπή χαρακτηρίζεται κινητήρια δύναμη της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Να εξηγήσετε τη φράση «η Επιτροπή χαρακτηρίζεται θεματοφύλακας των Συνθηκών».