ΜΑΘΗΜΑ 1. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ * Επιχειρηματίας:ένα άτομο που ιδρύει και/ή διοικεί μια επιχείρηση *Επιχειρηματικές ευκαιρίες: παραδείγματα από την ελληνική και διεθνή εμπειρία: -Ιντρακομ -Glory Foods

o Πλεονεκτήματα – Μειονεκτήματα της Επιχειρηματικότητας Πλεονεκτήματα *Η ανταμοιβή του κέρδους (για το χρόνο και χρήμα που διέθεσε, αλλά και για τους κινδύνους και πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει) *Η ανταμοιβή της ανεξαρτησίας (ελευθερία από την εποπτεία και τους κανόνες των γραφειοκρατικών οργανισμών, δυνατότητα ευελιξίας στις προσωπικές ζωές και τις εργασιακές συνήθειες) *Η ανταμοιβή ενός ικανοποιητικού τρόπου ζωής (ελευθερία από τις συνηθισμένες, βαρετές και μη προκλητικές εργασίες) o Πλεονεκτήματα – Μειονεκτήματα της Επιχειρηματικότητας Πλεονεκτήματα *Η ανταμοιβή του κέρδους (για το χρόνο και χρήμα που διέθεσε, αλλά και για τους κινδύνους και πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει) *Η ανταμοιβή της ανεξαρτησίας (ελευθερία από την εποπτεία και τους κανόνες των γραφειοκρατικών οργανισμών, δυνατότητα ευελιξίας στις προσωπικές ζωές και τις εργασιακές συνήθειες) *Η ανταμοιβή ενός ικανοποιητικού τρόπου ζωής (ελευθερία από τις συνηθισμένες, βαρετές και μη προκλητικές εργασίες)

Πλεονεκτήματα – Μειονεκτήματα της Επιχειρηματικότητας Μειονεκτήματα *Σκληρή εργασία, πολλές ώρες εργασίας *Συναισθηματική ενέργεια, ένταση *Επιχειρηματικό ρίσκο που συνδέεται με την πιθανότητα αποτυχίας

Χαρακτηριστικά επιχειρηματιών *Ανάγκη για την επίτευξη στόχων Μια ανάγκη για επιτυχία, όπου η επιτυχία μετριέται έναντι ενός προσωπικού προτύπου τελειότητας. Ψυχολόγοι έχουν ανακαλύψει θετικό συσχετισμό ανάμεσα στην ανάγκη για επίτευξη κάποιων στόχων και στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η επιχειρηματική δραστηριότητα γίνεται προφανής σε πολύ μικρή ηλικία (π.χ. ένα παιδί φτιάχνει ένα δρόμο από χαρτί, αναθέτει την εκτέλεση του έργου στον μικρότερο αδερφό ή αδερφή και έπειτα δοκιμάζει κάτι άλλο). * Προθυμία για ριψοκίνδυνες πράξεις (risk lovers) Ψυχολόγοι έχουν ανακαλύψει ότι άτομα που νιώθουν έντονα την ανάγκη επίτευξης κάποιων στόχων έχουν επίσης την τάση να ρισκάρουν σε λογικά πλαίσια

Χαρακτηριστικά επιχειρηματιών * Αυτοπεποίθηση Εσωτερική θέση ελέγχου: πεποίθηση ότι η επιτυχία ενός ατόμου εξαρτάται από τις προσωπικές του προσπάθειες (σε αντίθεση με την εξωτερική θέση ελέγχου: πεποίθηση ότι η επιτυχία ενός ατόμου εξαρτάται περισσότερο από την τύχη ή τη μοίρα) * Πάθος για την επιχείρηση Το πάθος για μια επιχείρηση όπως και για οποιαδήποτε αιτία δημιουργεί πείσμα και προθυμία για σκληρή εργασία

Γυναικεία Επιχειρηματικότητα *Ο αριθμός των επιχειρήσεων με ιδιοκτήτη γυναίκα αυξάνεται συνεχώς *Οι γυναίκες ιδρύουν επιχειρήσεις σε μη παραδοσιακές βιομηχανίες με φιλόδοξα σχέδια για ανάπτυξη και κέρδος *Αντιμετωπίζουν προβλήματα που είναι κοινά σε όλους τους επιχειρηματίες *Αντιμετωπίζουν όμως και δυσκολίες που σχετίζονται με τη νεότητά τους στους επιχειρηματικούς κύκλους π.χ. η έλλειψη πρόσβασης στην πίστωση *Περιορισμένες ευκαιρίες για επιχειρησιακές σχέσεις με άλλους σε παρόμοιες θέσεις στις τοπικές, κυρίως ανδρικές, επιχειρηματικές και επαγγελματικές ομάδες.

Κατηγορίες επιχειρηματιών *Ιδρυτές ένας επιχειρηματίας που δημιουργεί μια νέα επιχείρηση, αφού ερευνήσει την αγορά, συγκεντρώσει πόρους και βρει τις κατάλληλες εγκαταστάσεις *Γενικοί Διευθυντές ένας επιχειρηματίας ο οποίος λειτουργεί ως διαχειριστής της επιχείρησης * Franchisees (=δικαιοχρήστες) ένα άτομο του οποίου η εξουσία περιορίζεται από μια συμβατική σχέση με έναν οργανισμό που κάνει franchising (δικαιόχρηση). Οι franchisees διαφέρουν από τους γενικούς διευθυντές στο βαθμό ανεξαρτησίας που έχουν.

Κατηγορίες επιχειρηματιών με βάση την υποδομή τους * Επιχειρηματίας τεχνίτης ένα άτομο που ιδρύει μια επιχείρηση έχοντας περισσότερες τεχνικές ικανότητες και λιγότερη επιχειρηματική γνώση. Έχουν τα εξής χαρακτηριστικά -είναι πατερναλιστικοί -διστάζουν να μεταβιβάσουν αρμοδιότητες -χρησιμοποιούν λίγες πηγές κεφαλαίου για να δημιουργήσουν τις εταιρείες τους -καθορίζουν τη στρατηγική του μάρκετινγκ με βάση τα παραδοσιακά συστατικά της τιμής, της ποιότητας και της φήμης της εταιρίας -οι προσπάθειες που καταβάλλουν για τις πωλήσεις είναι κυρίως προσωπικές -το χρονικό διάστημα του προσανατολισμού τους είναι σύντομο, με λίγα σχέδια για μελλοντική ανάπτυξη ή αλλαγή (π.χ. μηχανικός αυτοκινήτων, αισθητικό)

Κατηγορίες επιχειρηματιών με βάση την υποδομή τους * Επιχειρηματίας καιροσκόπος ένα άτομο που ιδρύει μια επιχείρηση έχοντας τόσο εξειδικευμένες διοικητικές ικανότητες όσο και τεχνικές γνώσεις. Έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: -δεν είναι πατερναλιστικοί -δεν διστάζουν να μεταβιβάσουν αρμοδιότητες -χρησιμοποιούν διάφορες πηγές κεφαλαίου για να δημιουργήσουν τις εταιρείες τους -υιοθετούν διάφορες στρατηγικές μάρκετινγκ π.χ. μικροεργολάβος Κατηγορίες επιχειρηματιών με βάση την υποδομή τους * Επιχειρηματίας καιροσκόπος ένα άτομο που ιδρύει μια επιχείρηση έχοντας τόσο εξειδικευμένες διοικητικές ικανότητες όσο και τεχνικές γνώσεις. Έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: -δεν είναι πατερναλιστικοί -δεν διστάζουν να μεταβιβάσουν αρμοδιότητες -χρησιμοποιούν διάφορες πηγές κεφαλαίου για να δημιουργήσουν τις εταιρείες τους -υιοθετούν διάφορες στρατηγικές μάρκετινγκ π.χ. μικροεργολάβος

Κατηγορίες επιχειρήσεων με βάση τη δυνατότητά τους για ανάπτυξη και κέρδη *Οριακή επιχείρηση Οποιαδήποτε μικρομεσαία επιχείρηση η οποία παρέχει ελάχιστα κέρδη στον ιδιοκτήτη της (π.χ. μικρά καθαριστήρια, ανεξάρτητα συνεργεία, ινστιτούτα καλλονής, βενζινάδικα, καταστήματα επιδιόρθωσης οικιακών συσκευών) *Ελκυστική Μικρομεσαία επιχείρηση Οποιαδήποτε μικρομεσαία επιχείρηση η οποία παρέχει ουσιαστικά κέρδη στον ιδιοκτήτη της *Επιχειρήσεις μεγάλων δυνατοτήτων Οποιαδήποτε επιχείρηση με πολύ καλές προοπτικές ανάπτυξης (π.χ. εταιρίες υψηλής τεχνολογίας, τηλεπικοινωνιών κλπ)

Το μεταβαλλόμενο πλαίσιο των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων 1. Ανάπτυξη των υπερκαταστημάτων 2. Επέκταση της τεχνολογίας πληροφοριών και του Ιντερνετ 3. Εμφάνιση μιας παγκόσμιας οικονομίας

Διεθνής Ταξινόμηση των επιχειρήσεων με βάση την απασχόληση: 1-9 άτομα: πολύ μικρές άτομα: μικρές άτομα: μεγάλες 500 και άνω: πολύ μεγάλες

Ποιοτικά χαρακτηριστικά των ΜΜΕ στην Ελλάδα – 69 επιχειρήσεις στους 1000 κατοίκους (ο μεγαλύτερος αριθμός στην ΕΕ-15) – Μέσο μέγεθος επιχειρήσεων: 3 άτομα (ο μικρότερος αριθμός στην ΕΕ-15) – % απασχόλησης σε επιχειρήσεις μέχρι 9 άτομα: 61% (ο μεγαλύτερος αριθμός στην ΕΕ-15) – % αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα: περίπου 30% (το μεγαλύτερο στην ΕΕ-15)

Επιπλέον – «Θνησιμότητα» των ΜΜΕ:το 50% των νέων ΜΜΕ κλείνουν δύο έως τρία χρόνια μετά την ίδρυσή τους. – Παραγωγικότητα των ΜΜΕ: μικρότερη των μεγάλων επιχειρήσεων. – Ερευνητική και τεχνολογική δραστηριότητα: ανύπαρκτη

Τα εμπόδια στη λειτουργία των ελληνικών ΜΜΕ – Χρηματοδοτικά (εγγενή) Μεγαλύτερα επιτόκια Βραχυπρόθεσμος δανεισμός Λιγότερες ευκαιρίες χρηματοδότησης Λιγότερα χρηματικά μέσα – Φορολογικά – Διοικητικά

Οι συνέπειες των εμποδίων για τις ΜΜΕ Παγίδα παραοικονομίας: Οι ΜΜΕ αναγκάζονται να λειτουργούν στην υπόγεια οικονομία

Η εποχή των πληροφοριών και το Ιντερνετ *Οι εφαρμογές της νέας τεχνολογίας ποικίλουν ευρέως. Συνδέονται με την μηχανογραφημένη λογιστική, την απόκτηση πληροφοριών και την πώληση μέσω του Ιντερνετ, την επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, την τηλεδιάσκεψη κλπ. Το Ιντερνετ συνδέει τα τοπικά δίκτυα υπολογιστών παγκοσμίως και επιτρέπει να ταξιδεύουν τα μηνύματα με ιδιαίτερα μεγάλες ταχύτητες παρέχοντας αποτελεσματικά παγκόσμια έκταση σε μια μικρομεσαία επιχείρηση

Η εμφάνιση μιας παγκόσμιας οικονομίας Μορφές ιδιωτικοποίησης *Η τάση προς μια παγκόσμια οικονομία επιφέρει ένα είδος ανταγωνισμού και δημιουργεί επιχειρηματικές ευκαιρίες. Η αυξανόμενη παρουσία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων διεθνώς έχει τροποποιήσει την εικόνα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ως αυστηρά εγχώρια. Ο αριθμός των επιχειρήσεων που λειτουργούν σαν εισαγωγείς και εξαγωγείς αυξάνεται, μαζί με τον συνολικό όγκο των διεθνών επιχειρήσεων.

Τα κερδοφόρα στοιχεία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων 1. Εστίαση στον πελάτη Η καλή εξυπηρέτηση πελατών μπορεί να προσφερθεί από μια επιχείρηση οποιουδήποτε μεγέθους. Όμως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα από τις μεγάλες να το επιτύχουν. Εάν διοικούνται σωστά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να εξυπηρετούν τους πελάτες χωρίς να ανταγωνίζονται μέσα από στρώματα γραφειοκρατίας ή να διασπούν εταιρικές πολιτικές που τείνουν να καταπνίγουν την πρωτοβουλία του προσωπικού. Σε πολλές περιπτώσεις, οι πελάτες γνωρίζονται προσωπικά με τον επιχειρηματία και άλλα άτομα κλειδιά στην μικρομεσαία επιχείρηση. 2. Ακεραιότητα και Υπευθυνότητα Λόγω της προσωπικής σχέσης επιχειρηματία-πελάτη παρέχεται περισσότερο ποιοτική εργασία και αναπτύσσεται η ακεραιότητα και η αξιοπιστία στις σχέσεις με τον πελάτη 3. Καινοτομία Η καινοτομία εστιάζεται κυρίως στην διεξαγωγή των εργασιών και όχι στη δημιουργία νέων προϊόντων όπου υπερέχουν οι μεγάλες επιχειρήσεις.